گروه‌های تئاتر خیابانی، نیاز به آموزش و مشاوره دارند/ مهم‌ترین مولفه‌های تئاتر خیابانی چیست

به گزارش خبرنگار فرهنگ و جامعه خبرگزاری علم و فناوری آنا، بیست‌وهشتمین جشنواره تئاتر منطقه‌ای، دی امسال به میزبانی چهار استان فارس (پارس)، خراسان رضوی (خاوران)، سمنان (راه ابریشم) و آذربایجان (سهند) برگزار می‌شود. جشنواره تئاتر منطقه‌ای پارس، نخستین گام از این رویداد نمایشی بزرگ است که از پنجم دی به میزبانی شهر شیراز آغاز شده و امروز (جمعه هشتم دی) به پایان می‌رسد.

یکی از ویژگی‌های مهم بیست‌وهشتمین جشنواره تئاتر منطقه‌ای کشور، حضور نمایشگران خیابانی است که پس از رقابت با هم، از این دروازه، راهی جشنواره تئاتر فجر امسال خواهند شد. در جشنواره تئاتر منطقه‌ای پارس (شیراز)، ۱۴ گروه نمایش خیابانی با هم رقابت می‌کنند که برگزیدگان آن‌ها با رای داوران، به چهل‌ودومین جشنواره تئاتر فجر راه می‌یابند.

شاهد پیوند، نویسنده، کارگردان و مدرس تئاتر، یکی از داوران بخش نمایش‌های خیابانی جشنواره منطقه‌ای پارس است. وی در گفت‌وگو با آنا گفت: برگزاری جشنواره تئاتر منطقه‌ای ضرورتی است  که ادامه روند مثبت آن، نیازمند توجه به، اما و اگر‌های بسیاری است.

وی در این باره توضیح داد: درست است که نمایش‌ها همواره و در هر مرحله باید از فیلتر‌هایی که همان داوران هستند، عبور کنند، اما پیش از این باید به بخش آموزش در حوزه تئاتر توجه بیشتری داشت تا در روند کیفی آثار تاثیرگذار باشد.

این هنرمند افزود: متاسفانه ما به بخش آموزش آن‌طور که شایسته است، نپرداخته‌ایم. در برخی از آثار، شاهد ایده‌های خوبی هستیم که به طرح تبدیل نشده است یا آثاری که طرح خوب دارند، اما در شیوه اجرایی به مشکل برمی‌خورند.

پیوند گفت: هنرمندان جوان تنها با حضور یک مشاور و چند روز تمرین بیشتر می‌توانند بسیاری از مشکلات خود را رفع کنند و از نظر فرم و محتوا به غنا برسند تا آنجا که هیئت داوری در انتخاب اثر برگزیده با چالش بیشتری مواجه شود. اگر این مشاوران از خود استان‌ها باشند، خیلی بهتر است چراکه قطعا دل‌شان بیشتر برای همکاران‌شان می‌تپد و تلاش می‌کنند سطح آثار استان خود و استان‌های هم‌جوارشان را بالا ببرند.

این مدرس دانشگاه با تاکید بر ضرورت استفاده از مشاور و کارشناسان هنری در اجرا‌ها گفت: اگر همراهی مشاوران برای تمامی آثار به ویژه آثاری که قرار است در جشنواره فجر حاضر باشند، در نظر گرفته شود. قطعا کار‌ها ابتر نمانده و افق روشنی برای انتخاب آن‌ها در جشنواره دیده خواهد شد.

او توضیح داد: نگاه کیفی ما به تولیدات استان‌ها و شهرستان‌ها، می‌تواند مفید به فایده باشد. ما هنوز شاهد آثاری هستیم که ضعف اجرایی دارند. بسیاری از هنرمندان هنوز تفاوت کار خیابانی با کار صحنه‌ای را نمی‌دانند.

پیوند همچنین گفت: در طول سال‌های متوالی شاهد آثاری بودیم که همیشه برای‌مان جای سوال است، این آثار براساس چه ویژگی و مختصاتی در بخش خیابانی حضور پیدا کرده‌اند.

به گفته این هنرمند، ارتباط با مخاطب، اولین مولفه تئاتر خیابانی است که باید مورد توجه قرار بگیرد.

داور بخش نمایش‌های خیابانی جشنواره تئاتر منطقه‌ای پارس افزود: استفاده از اکسسوار به عنوان بخشی از کار باید بجا و منطقی باشد. گاهی شاهد آثاری هستیم که در بخش‌هایی از نمایش، اشیا اصلی و در بخش‌های دیگر از اشیای فرضی بهره می‌برند و یک‌نواختی در حس و اجرا شکل نمی‌گیرد. این موارد، جزئیاتی تخصصی است که باید آموزش داده شوند. اما متاسفانه ازآنجاکه تئاتر خیابانی مانند نمایش‌های ایرانی در بخش آکادمیک مورد بی‌مهری قرار می‌گیرد، دیگر انگیزه‌ای برای دانشجویان و هنرجویان ما باقی نمی‌ماند.

پیوند با اشاره به اوایل دهه هفتاد و شکل‌گیری تئاتر خیابانی توضیح داد: اجرا‌های خیابانی در سا‌ل‌های ابتدایی برای رونق به جشنواره تئاتر فجر شکل گرفت، اما این گونه نمایشی، اکنون کاملا مستقل و با هویتی شخصی، راهش را ادامه می‌دهد. افزوده شدن این بخش به جشنواره تئاتر منطقه‌ای بسیار ارزشمند است، البته به شرطی که به استاندارد و معیارهایش توجه شود.

او افزود: برای اجرای نمایش خیابانی باید به فضای مناسب و تنوع محتوا توجه شود. جشنواره نوعی جشن و گردهمایی به شمار می‌آید که به ویژه در بخش خیابانی، مردم عادی بسیار از آن لذت می‌برند. این گونه نمایشی در کوتاه مدت تاثیرات مقطعی دارد و در درازمدت شاهد تاثیرات همیشگی و موثر آن هستیم، چراکه از دل جامعه آمده و معضلات و مشکلاتی را بیان می‌کند که برای همه مردم وجود دارد.

این هنرمند توضیح داد: تئاتر وظایف مختلفی دارد که سرگرمی، درمان و آموزش از مهم‌ترین آن‌ها به شمار می‌آید و در تمامی مسیر بیان این مشکلات باید بتواند با مخاطبان ارتباط برقرار کند.

پیوند در پایان سخنانش کیفیت آثار حاضر در جشنواره منطقه‌ای پارس را مطلوب ندانست و گفت: متاسفانه هنرمندان تلاش زیادی کرده‌اند، اما نبود آموزش و آشنایی با معیار‌ها و استاندارد‌ها باعث شده است تا نمایش‌های خیابانی در حد انتظار نباشند.

گروه‌های نمایشی استان‌های هرمزگان، بوشهر، کهگیلویه و بویراحمد، سمنان، خوزستان، یزد، قم و کرمان با اجرای ۱۹ نمایش صحنه‌ای و ۱۴ نمایش خیابانی در شهر شیراز، در جشنواره منطقه‌ای پارس با هم رقابت می‌کنند.

برگزیدگان این رویداد هنری، به چهل‌و‌دومین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر راه پیدا خواهند کرد.