حفره‌ای امنیتی و فرهنگی به نام صفحه‌کلیدهای خارجی/ مسئولان بنیاد سعدی فقط به دنبال بودجه گرفتن هستند

به گزارش گروه فرهنگ و جامعه خبرگزاری علم و فناوری آنا، بیژن نوباوه وطن، نایب رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی در برنامه تهران بیست که به مناسبت روز زبان و ادب فارسی با موضوع «زبان فارسی در معرض تهدید» روی آنتن شبکه پنج رفته بود گفت: بخشی مهمی از نشانه‌های پاسداشت زبان فارسی حافظ‌خوانی است. هنوز فضای حمایت از شعر و ادب فارسی را در رسانه ملی نداریم و باید به این بپردازیم که چرا در این زمینه دچار ضعف هستیم.

نوباوه در ادامه با بیان اینکه فردی تا مرز می‌رود و نحوه صحبت کردنش را عوض می‌کند گفت: فرهنگ و ادبیات می‌توانند تاثیرات دوجانبه‌های را بر هم داشته باشند. بسیاری از مسئولان و افراد برجسته را داریم که در صحبت کردن خود از کلمات لاتین استفاده می‌کنند به عنوان مثال حتی روحانیتی داریم که کلمات فرنگی در سخنان خود به کار می‌برند. فرهنگ ما دچار تهاجم شده است و باید به این مسئله پرداخته شود.

۲۴ نهاد مسئول زبان و ادب فارسی هستند

نوباوه افزود: در سند تحول بنیادین آموزش و پرورش به زبان و ادب فارسی توجه شده، ولی تاکنون این سند اجرایی نشده است و حتی معلمان ما به زبان فارسی توجهی نمی‌کنند.

وی ادامه داد: ۲۴ نهاد و سازمان مسئول زبان و ادب فارسی هستند که تاکنون اقدام خاصی از سوی آن‌ها انجام نشده است. حتی در اسامی مراکز ارائه خدمت در کشور از اسامی خارجی استفاده می‌شود باید این شرایط اصلاح شود. ما در مجلس نهم این موضوع را پیگیری کردیم که قانون منع استفاده از القاب خارجی وجود دارد، ولی هیچ کدام از نهاد‌های متولی پاسخی ندادند.

این نماینده مجلس یازدهم افزود: ما به تقویت زبان فارسی باور نداریم. باور‌های ما به دلیل هجمه فرهنگی در معرض تهدید قرار گرفته است. زبان فارسی زبان مادری ماست و ما باید به این باور برسیم. ۱۲ سال است در مجلس حضور داریم، ولی مسئله صفحه کلید‌های خارجی را که مردم ما استفاده می‌کنند و یک حفره امنیتی برای کشور ما محسوب می‌شود، نشنیده بودم.

کارشناس زبان و ادبیات فارسی به بیان توضیحاتی درباره عدم پرداختن صدا و سیما به زبان و ادب فارسی پرداخت و از انحلال شورای ویرایش صدا و سیما که به تاکید رهبری راه‌اندازی شده انتقاد کرد.

ضعف صداوسیما در پرداختن به زبان و ادبیات فارسی

صالحی کارشناس زبان و ادبیات فارسی گفت: ادبیات فارسی جلوه هنری زبان فارسی است و این دو با یکدیگر تفاوت دارند. در عرصه عمومی همیشه ادبیات حضور داشته، ولی هم اکنون خیلی کم شده است  در رسانه ملی اصلا برنامه‌ای نداریم و به عنوان مثال برنامه حافظ‌خوانی در رسانه ملی نداریم. وی در ادامه بیان کرد: در کدام برنامه رسانه ملی شعر خوانی وجود دارد؟ هیچ کدام. ما به اینجا نیامده‌ایم که از رسانه ملی تمجیدی کنیم که وجود ندارد. به عنوان مثال در برنامه‌های «خندوانه» و «عصر جدید» که پر بازدید‌ترین‌های صدا و سیما بودند که تلاش کردیم ۵ دقیقه از آن را به شعر و زبان فارسی اختصاص دهند، ولی عملیاتی نشد.

صالحی گفت: ۵۰ برنامه ۴ دقیقه‌ای شعرخوانی تولید کردیم که صدا و سیما هر کدام را هزار بار پخش کرد. رسانه ملی حتی قلم استاندارد زبان و ادب فارسی را ندارد. می‌توان در برنامه‌های پربیننده شعر و ادبیات را وارد کرد، ولی عملیاتی نشد.

این کارشناس زبان و ادب فارسی در ادامه بیان کرد: زبان و ادبیات فارسی در این کشور برای هیچ کس جز یک نفر مسئله نیست. مجلس چند بار برای زبان فارسی یک وزیر را به مجلس فراخوانده است.

وی افزود: رهبری در دهه ۶۰ تاکید کردند که شورای ویرایش در صدا و سیما راه‌اندازی شود. شورای ویرایش در صدا و سیما به دلیل تاکیدات رهبری ایجاد هم شد، ولی چندی بعد، آن قدر تضعیف شد که سپس منحل شد. زبان فارسی به جز برای رهبری برای هیچ کس در این کشور مهم نیست.

نقدهایی که بر بنیاد سعدی وارد است

صالحی ادامه داد: دو سال پیش ۲ میلیون دلار بودجه کرسی‌های آموزش زبان فارسی بود که تخصیص نیافت، ولی ۴ میلیون دلار برای واردات غذای سگ و گربه هزینه شد. دوستان بنیاد سعدی با استادان زبان فارسی که اصلا این بنیاد را قبول ندارند دعوا دارند.

وی افزود: چندین هزار دانشجوی خارجی در کشور داریم که باید به تمام آن‌ها آموزش زبان فارسی داده می‌شد، این دانشجویان چطور پایان نامه خود را نوشته اند؟ این دانشجویان روز دفاع با مترجم دفاع می‌کنند، چه کسی دارد به این افراد مدارک جعلی می‌دهد.

وی با بیان اینکه اگر بنیاد سعدی می‌پذیرد که متولی آموزش زبان فارسی به غیرفارسی زبانان است باید بپذیرد که پرونده اسفناکی در این حوزه داریم افزود: بعد از ۱۰ سال بنیاد سعدی هنوز می‌گوید بودجه نداریم که ما تعجب می‌کنیم. تمام افراد مسئول در بنیاد سعدی مسئولان هستند یعنی چه که بودجه نداریم؟ اگر این سازوکار نمی‌تواند مشکلات را حل کند و بودجه جذب کند کار را به کسی بسپارد که شاید بتواند مشکل را حل کند.

این کارشناس زبان و ادب فارسی ادامه داد: ما رقیبی به نام «یونس امره» داریم که در دنیا کار می‌کند و موسسه العلا در عربستان را داریم. در فرانسه مرکز آموزش زبان فارسی راه‌اندازی شده و در حال آموزش زبان فارسی هستند. استادان زبان فارسی به فرانسه و ترکیه می‌روند و ساعتی ۵۰ یورو می‌گیرند چرا باید در بنیاد سعدی برای ساعتی یک یورو کار کنند.

وی با بیان اینکه متولیان زبان فارسی بنای پاسخ گویی ندارند. چرا در مجلس تحقیق و تفحصی از دستگاه‌هایی که باید در زبان فارسی اقدام می‌کردند انجام نمی‌شود افزود: شورای پاسداشت زبان فارسی باید این مسائل را حل کند که اصلا ورود نکرده است. فرهنگستان زبان فارسی فقط می‌گوید که ۶۵ هزار واژه در ۳۰ سال تولید کرده، ولی متاورس با ۱۰ هزار واژه آمده است. چرا فکر می‌کنیم مشکل زبان فارسی فقط کلمات بیگانه است.

صالحی گفت: چرا صفحه کلید فارسی موبایل تولید کشور‌های خارجی در کشور ما استفاده می‌شود و تمام اطلاعات کاربران ایرانی در اختیار کشور‌های دیگر قرار گرفته است. بزرگترین حفره جمهوری اسلامی همین صفحه کلید است که هیچ کس به فکر آن نیست و در مقابل به دنبال بستن تلگرام و اینستاگرام هستند. زبان یک مسئله حاکمیتی است و یک تهدید نرم و قدرت نرم به حساب می‌آید.

وی افزود: زبان فارسی باید مسئله ما باشد. باید کمیسیون زبان‌ها فارسی در مجلس داشته باشیم، ولی یک زبان شناس و ویراستار در مجلس نداریم. بر سر یک گاما در بودجه یک سال است بازنشستگان به مشکل برخورد کرده اند. ما به دام امپریالیسم زبانی افتاده ایم. چرا باید زبان انگلیسی و فرانسه و که خون مردم ما را در شیشه کرده اند در مدارس ما آموزش داده شود.

دغدغه‌ اصلی بنیاد سعدی متولی زبان فارسی در کشور رسما اعلام شد

سید علی موسوی‌زاده مشاور رئیس مدیر نظارت و ارزیابی بنیاد سعدی گفت: بنیاد سعدی در سال ۹۳ به منظور تخصصی کردن زبان و ادب فارسی در جهان تشکیل شد. اولین کار این بنیاد تدوین راهبرد استانداردسازی آموزش زبان فارسی در کشور بود که تا پیش از آن این راهبرد وجود نداشت.

وی ادامه داد: استانداردسازی زبان و ادب فارسی اقدام اولیه بنیاد سعدی بود و در این سال‌ها ۴۰ کتاب تدوین شد. بنیاد سعدی در این سال‌ها کار زیادی کرده است. تعداد درخواست‌ها برای کتاب‌های بنیاد سعدی زیاد شده است. همه فکر می‌کنند که مسئولان بنیاد سعدی از مسئولان رده بالا هستند، ولی ما هنوز یک یورو بودجه نگرفته‌ایم. دغدغه‌ اصلی ما در خارج از کشور بودجه ارزی ما است که خیلی کم است.