بشیری: جایزه جلال امسال خالق تفاوت‌ها بود

محمود بشیری داور جایزه جلال در بخش نقد ادبی در خصوص آثار منتخب این بخش در گفت وگو با خبرنگار کتاب و ادبیات خبرگزاری آنا اظهار داشت: کتابی که از جهاتی در نوع خود تازه بود کتاب «خود انتقادی» است که توسط دانشجوی دانشگاه یزد در دوره دکتری نوشته شده است. به نظر می‌رسد این دانشجو اهل کرمان است چرا که انتشارات فرهنگ عامه کرمان کتاب وی را چاپ کرده بود. نکته قابل ذکر این است که نگاه تازه‌ای در این رساله دوره دکتری و کتاب چاپ شده وجود داشت، یعنی نگاه تازه‌ای به «خود انتقادی به ادبیات فارسی» علی الخصوص ناظر به شعر و به آثار منثور چهره‌هایی که بیشتر به عنوان نویسنده هستند معطوف بود. هر چند این کتاب ضعف‌هایی داشت، اما از دید داوران این کتاب به عنوان کتاب تشویقی مورد توجه قرار گرفت و جایزه‌ای نیز به نویسنده تعلق گرفت.

محمود بشیری خاطر نشان کرد: کتاب سوم مثل دو کتاب پیشین برنده جایزه نشد، اما بنا شد به جهت تفاوت‌هایی که داشت از نویسنده این اثر آقای دکتر «منصور پیرانی» استاد دانشگاه ادبیات شهید بهشتی تقدیر به عمل بیاید. کتاب وی در حوزه ادبیات ناظر به گرایش جدیدی است که در ادبیات ایجاد شده به طوری که در این حوزه آثار تالیفی بسیار اندک است چرا که درخصوص ادبیات تطبیقی کمتر نوشته می‌شود.

وی در این باره توضیح داد: این برگزیده جشنواره جلال سعی کرد تاریخچه‌ای از ادبیات تطبیقی را در قسمت‌های مختلف جهان از جمله ایران در کتاب خود داشته باشد، نمونه آثاری از شاعران فارسی را مثل بهار و شعرای دیگر را بررسی کرده بود و وجه تطبیقی آثار را با آثار شعرای دیگر اعم از عرب و اروپایی مورد بحث قرار داده بود.

داور جایزه جلال خاطر نشان کرد: ناشر این کتاب برگزیده انتشارات دانشگاه شهید بهشتی بود. از جمله ضعف‌های کتاب می‌توان به این موضوع اشاره کرد که این نویسنده در پیشینه تحقیق اشاره‌ای به بعضی از استادان زبان و ادب فارسی نکرده بود که اتفاقا در این حوزه کار‌های برجسته‌ای انجام داده بودند؛ از جمله دکتر مرحوم پرویز خانلری در سه جلد کتاب خود که به صورت مقاله قبلا نوشته بود از دهه ۱۳۲۰ به بعد تا زمانی که بعد از انقلاب در قید حیات بود مقالات را به صورت کتابی چاپ کرد که بخش‌هایی از این آثار مثلا درباره یک نویسنده آمریکایی است که این نویسنده آمریکایی کتابی دارد به نام «لغتنامه شیطان» که دکتر خانلری این کتاب را با آثار«عبید زاکانی» که شبیه این اثر است بررسی می‌کند.

وی ادامه داد: مثلا دکتر خانلری در قدیم کتاب «ویس و رامین» را با اثری مشابه یونانی مقایسه کرده بود، که در آن سال‌های خیلی دور امر مهمی تلقی می‌شود.

محمود بشیری داور جایزه جلال گفت: اگر نویسنده این اثر برگزیده، دقت بیشتری روی آثار مرحوم زرین کوب و مرحوم غلامحسین یوسفی در حوزه نثر می‌داشت یا در حوزه شعر دیدار با شاعران ملاحظات انتقادی و نکته‌هایی که منطبق با ادبیات تطبیقی است را مورد بررسی قرار می‌داد، قطعا اثر فاخرتری به جشنواره ارائه می‌شد، اما در نهایت این اثر نیز در خور جایزه بود، اما در عین حال این کتاب در این اوضاع بی سر و سامانی کتاب در حوزه ادبیات تطبیقی قابل تقدیر است، به همین خاطر به این نویسنده نیز «جایزه جلال» تعلق گرفت.

گفتنی است، »خود انتقادی ادبی: رساله‌ای در نقد هنر خویشتن در عرصه ادبیات» نوشته مهرداد نصرتی در این دوره از جایزه ادبی جلال آل احمد اثر شایسته تقدیر معرفی شد.