در گفت‌وگو با آنا بررسی شد؛
کارآفرین حوزه تولید کتاب‌های الکترونیکی در گفت‌وگو با آنا:
پلتفرم ورقه امتحانی آنلاین و کتاب‌های تعاملی را رونمایی می‌کنیم/ مذاکره با عمان و مالزی برای صادرات محصول
مرتضی عباسی از رونمایی پلتفرم ورقه امتحانی آنلاین و کتاب‌های تعاملی در آینده‌ای نزدیک خبر داد.
به گزارش خبرنگار حوزه ادبیات و کتاب گروه فرهنگ خبرگزاری آنا،تولید کتاب‌های الکترونیکی یا دیجیتال یکی از کسب‌وکارهایی است که اگرچه چند سالی است رواج پیدا کرده،اما در دوران کرونا شکوفا شد و جایگاه برجسته‌ای در حوزه اقتصاد فرهنگ و صنایع خلاق یافت. کتاب‌های الکترونیکی همچنین موجب بروز تغییر و تحولات بزرگی در حوزه نظام آموزشی گردیده و دسترسی سریع‌تر به محتوای آموزشی و کاهش هزینه و زمان تخصیص‌یافته به امور آموزشی را رقم زده است. در همین رابطه در گفت‌وگویی با مرتضی عباسی کارآفرین حوزه تولید کتاب‌های الکترونیکی و مدیر «شرکت دانش‌بنیان بینش پژوهان فناور سپاهان» به بررسی ابعاد و مسائل پیرامون تولید کتاب‌های مجازی پرداخته‌ایم که در ادامه می‌خوانید.
آنا: چه عاملی موجب شد تا سراغ طراحی و تولید کتاب‌های دیجیتال بروید؟
عباسی: من به خاطر تجربه‌ای که در حوزه فناوری اطلاعات در آموزش‌وپرورش داشتم و کمبودهایی که در مدارس کشور مشاهده می‌کردم، از سال ۱۳۸۹ به دنبال تولید کتاب‌های دیجیتال رفتم و نزدیک ۱۲ سال است که این محصولات را در اختیار دانش آموزان و معلمان قرار می‌دهیم. کاری که ما شروع کرده‌ایم در رابطه با تبدیل کتاب‌های سنتی به کتاب‌های دیجیتال یا الکترونیکی است و در آن تمامی کتاب‌های درسی و آموزشی مدارس به کتاب‌های دیجیتال تبدیل شدند.
اهمیت این اقدام از یکسو به خاطر ملاحظات محیط زیستی است و از سوی دیگر ازآنجایی‌که دنیا به‌سوی فناوری اطلاعات حرکت می‌کند، ساخت کتاب‌های دیجیتال می‌تواند در حوزه تحول و توسعه آموزشی تأثیرگذار باشد و دانش آموزان بهتر بتوانند مفاهیم درسی را یاد بگیرند. در حال حاضر بیش از ۲۰۰ کتاب درسی به کتاب الکترونیکی تبدیل‌شده‌اند که به‌صورت آفلاین و آنلاین قابل‌دسترسی هستند. مجموعه ما طی فعالیت دوازده‌ساله خود چندین جایزه بین‌المللی ازجمله جایزه دانشگاه توکیو در سال ۲۰۱۵ را دریافت کرده است. همچنین سال‌های ابتدایی کار نیز بیش از یک‌میلیون دانش‌آموز ایرانی از این پروژه بهره بردند.
آنا: طراحی و ساخت کتاب‌های مجازی چه تحولاتی را در عرصه اقتصاد فرهنگ و نیز اشتغال‌زایی در پی داشت؟
عباسی:کسب‌وکارهای دیجیتال، تجارت گسترده‌ای در سطح دنیا ایجاد کرده است. در کشور ما با توجه به اینکه زیرساخت اولیه وجود نداشت، ابتدا شرکت‌ها معدودی در این زمینه سرمایه‌گذاری کردند و به فعالیت پرداختند؛ اما زمانی که بیماری کرونا پدید آمد، موجب شد افراد زیادی از روی اجبار در این زمینه فعالیت کنند و در نتیجه تعداد شرکت‌های خدمات دهنده افزایش یافت؛ بنابراین دوران کرونا سطح تجارت گسترده در کشور را فراهم کرد. مجموعه ما ابتدای کار و در سال‌های ۸۹ و ۹۰ بیش از یک میلیارد تومان درآمدزایی داشت. متأسفانه به دلیل فقدان ریل‌گذاری مشخص از سوی نهادهایی همچون دانشگاه یا آموزش‌وپرورش در حوزه آموزش، شاهد بودیم در دوران کرونا هیچ بهره‌ای از معلمان و دانش آموزان برای تولید محتوای خوب برده نشد. درواقع از ظرفیت موجود برای توسعه و تقویت آموزشی استفاده نشد و هیچ الگو یا استاندارد مشخصی از سوی سازمان‌های مربوطه ایجاد نگردید.
بسیاری از معلمان خوش‌فکر و خلاق کشور بااینکه تولید محتوای خوبی داشتند اما به دلیل اینکه نتوانستند اطلاعات و داده‌ها را در فضای مجازی نگهداری کنند تمامی این‌ها از بین رفتند. این شرایط به حدی است که می‌توان گفت بیش از ۹۵ درصد محتوای تولیدی معلمان از بین رفته است. بااین‌حال، برای بخش خصوصی زمینه خوبی ایجادشده تا بتواند با محوریت تولیدات خود سامانه‌های خوبی طراحی و به بازار عرضه کند. چنانکه ما در حال حاضر سامانه‌ای تولید کردیم که معلمان از طریق آن به‌راحتی محتوای تعاملی ایجاد می‌کنند، درواقع بدون نیاز به سواد آی تی یا نرم‌افزاری می‌توانند انواع محتوای تعاملی را در کتاب‌های درسی تولید کنند و در اختیار جامعه هدف خود یعنی دانش آموزان قرار دهند.
آنا: سامانه‌هایی که پیرامون آن صحبت کردید، چه بودند و چه کارکردی داشتند؟
عباسی: در حال حاضر سامانه‌ای که ما تولید کرده‌ایم، سامانه «ویرا» است. سامانه کتاب درسی و تعاملی ویرا دارای محتوای بسیار خوبی در زمینه تولید محتوا، سیستم اداره کلاس، مدیریت آموزشی و مدرسه و... است و تمامی معلمان مدیران و دانش آموزان می‌توانند بر اساس نقشی که در ساختار سنتی مدرسه دارند در این سامانه و فضای مجازی آن فعالیت داشته باشند. در این مجموعه شاید بالغ‌بر بیش از یک‌میلیون محتوای تعاملی به‌روز برای پایه اول تا دوازدهم وجود دارد و قابل‌دسترسی برای مدارس عادی و خاص است.
همچنین محصول دیگر، نسخه الکترونیکی آریا است که در بازار موجود بوده و مردم می‌توانند از آن استفاده کنند. علاوه بر این، برای برگزاری امتحان قرار است پلتفرم ورقه‌های امتحانی آنلاین و کتاب‌های تعاملی برای تمام معلمان رونمایی شود. درواقع بناست فایل پی‌دی‌اف ورقه امتحانی در اختیار سامانه قرار بگیرد تا از یکسو دانش آموزان پاسخ سؤالات را بدهند و از سوی دیگر معلم بتواند برگه‌های دانش آموزان را با بررسی کوتاه‌مدت در همان‌جا بارگذاری کند. با این روش وقت کمتری از معلمان و کارآموزشی گرفته می‌شود.
شاید این خبر خوبی برای تمام انتشارات کمک‌درسی سنتی باشد تا از طریق همکاری با ما و استفاده از پلتفرم جدید یعنی کتاب‌های تعاملی بتوانند کتاب‌های کار را به‌صورت کتاب‌های تعاملی تبدیل کنند و در اختیار دانش آموزان قرار بدهند. همین پلتفرم بازار خیلی خوبی برای کتاب‌های انتشارات سنتی است و موجب می‌شود محتوای تعاملی فارسی گسترده‌ای در اختیار دانش آموزان قرار بگیرد. باید این نوید را بدهم که قرار است پلتفرم جدیدی به‌زودی و در هفته جاری رونمایی و به دانش آموزان و معلمان ایرانی هدیه شود.
بیشتر بخوانید:
برخی مزون‌ها به بهانه تولید لباس فاخر به مشتریان اجحاف می‌کنند
صنایع خلاق به بازاریابی و صادرات نیاز دارد
احیای ساندویچ ماکارونی و پرواز پشه در خرده‌بازار صنایع فرهنگی!
حرکت صنایع خلاق در مسیر حل مسائل کشور است
آنا: نمونه‌های تولیدشده داخلی تا چه حد توانسته در رقابت با نمونه‌های خارجی موفق باشد؟
عباسی: در بخش تحقیق و توسعه زمانی که می‌خواهیم محصولی را تولید کنیم تمام محصولات و بازار موجود در سطح دنیا را موردبررسی قرار می‌دهیم، بنابراین می‌توان گفت محصولات تولیدی ما از اغلب نمونه‌های خارجی کامل‌تر است.
با توجه به اینکه در کشورمان به ماژول‌های بیشتری در حوزه آموزش نیاز است، ماژول‌های بیشتری را نسبت به نمونه‌های خارجی ایجاد کرده‌ایم تا کاملاً بومی بوده و به‌راحتی قابل‌استفاده برای گروه‌های هدف باشد. نمونه تولیدشده از نظر ماژول و کارایی نسبت به نمونه خارجی بهتر است اما مسئله اینجاست که دسترسی به زیرساخت هاستینگ یا نگهداری هاستینگ روی سامانه‌ها به خاطر هزینه‌های بالای آن بسیار سخت است و همین موجب شده محصول مذکور از این نظر نسبت به نمونه خارجی ضعیف‌تر باشد. رفع آن مستلزم ارتقای اینترنت ملی و زیرساخت‌های موردنیاز است. درواقع معضل بسیاری از سامانه‌های موجود ناشی از هاستینگ و فضای آن است اما ازنظر طراحی، تولید و سبک آموزشی برتری قابل‌توجهی نسبت به نمونه‌های خارجی دارند.
آنا: چه چالش‌ها یا مسائل دیگری بر سر رونق کسب‌وکارتان وجود دارد؟
عباسی:متأسفانه بیشترین چالش ناشی از فقدان الگو و استاندارد مشخص در سیستم آموزشی کشور است. وقتی استاندارد مشخصی ایجاد شود بخش خصوصی یا دیگر شرکت‌ها می‌توانند ماژول‌ها را براساس همان الگو یا استاندارد طراحی و پلتفرم‌ها را تکمیل کنند. از سوی دیگر، بخش دولتی همکاری چندانی با بخش خصوصی ندارد. آموزش‌وپرورش نباید به این سمت می‌رفت که باوجود چندین نرم‌افزار و پلتفرم آموزشی بومی، پیام‌رسانی همانند شبکه شاد را معرفی کند که تنها وظیفه‌اش دریافت و ارسال پیام بود. همین مسئله باعث شد اکثر مشاغل و افرادی که دارای پلتفرم‌های آموزشی بودند، نتوانند در سال‌های اخیر بازار مناسبی داشته باشند زیرا آموزش‌وپرورش در بخشنامه‌ای اعلام کرد هیچ موسسه و مدرسه‌ای اجازه ندارد به‌جز شاد از دیگر سامانه‌ها استفاده کند. این در حالی است که حتی خود آموزش‌وپرورش هم به سامانه شاد دسترسی کاملی نداشت و نمی‌توانست بر روی آن فعالیت خاصی انجام دهد.
ایجاد انحصار تمام و کمال موجب شد تا آموزش در چهار سال اخیر رشد نداشته باشد و عملاً بخش خصوصی کنار گذاشته شد. متأسفانه در دوران کرونا آموزش به‌طور واقعی الکترونیکی نشد و تنها فرمت آن تغییر کرد. آموزش مجازی صرفاً توانست تبادل تصویر نوشته را میان معلم و دانش‌آموز فراهم کند و عملاً هیچ‌چیزی به محتوای آموزشی، روش‌های یادگیری و روش‌های تصویری افزوده نشد. این به صورتی است که حتی بیش از ۸۵ درصد دانش آموزان، والدین و معلمان از روش‌های الکترونیکی آموزش مجازی ناراضی بودند.
آنا:خواسته شما از دولتمردان و مسئولان برای کمک به رونق صنعت تولید محتوای الکترونیکی و تجاری‌سازی آن چیست؟
عباسی: تقریباً یک‌هفته‌ای می‌شود که آموزش و پرورش گروهی را تشکیل داده و از شرکت‌ها خواسته است ایده‌ها و اقدامات لازم درباره این حوزه را مطرح کنند. این در حالی است که تاکنون چندین بار چنین جلسات و نظرخواهی انجام و ایده‌های بخش خصوصی جمع‌آوری‌شده اما درنهایت همان کاری که بخش دولتی مدنظر داشته اجرایی شده و عملاً ریل‌گذاری صحیحی صورت نگرفته است. درواقع ما از پیگیری پروژه‌ها در ایران و با بخش دولتی ناامید شده‌ایم، به همین خاطر با عمان و مالزی برای فروش و عرضه محصولات رایزنی داشتیم. مالزی استقبال بسیار خوبی از پروژه ما داشت و در تابستان دنبال اجرای فعالیت‌های بیشتری هستیم. دولت نباید راسا وارد تولید سیستم‌ها یا پلتفرم‌ها شود تا این‌گونه انحصارگرایانه عمل کند بلکه باید الگو و خط‌مشی بدهد و افراد با این قوانین کار انجام دهند.
ما دیگر فرصت و توان رقابت با بخش دولتی را نداریم، بنابراین درصددیم محصولات را بین‌المللی ساخته و مجوزهای لازم برای ارائه به کشورهای دیگر را دریافت کنیم. در حال حاضر بسیاری از محصولات مانند محصول «ویرا» کاملاً به زبان انگلیسی طراحی‌شده است و با توجه به همکاری که با عمان داریم، قرار شده صادرات محصول به این کشور داشته باشیم. با انتقال محصول صادراتی می‌توان تجارت گسترده و نیز سرمایه‌گذاری خوبی داشت زیرا فناوری اطلاعات تنها محصولی است که به‌راحتی و بدون هزینه حمل‌ونقل می‌تواند به تمام کشورهای دنیا ارائه شود.
انتهای پیام/۴۱۰۴/
انتهای پیام/
در دانشگاه آزاد شهرکرد انجام شد؛
