علی چنگیزی: ادبیات تالیفی اُفت کرده و این مساله ربطی به ممیزی ندارد

علی‌ چنگیزی در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگی آنا با انتقاد از سطح کیفی آثار داستانی در کشور، گفت: «من تقریبا تمام آثار تالیفی که ظرف یکی دو سال اخیر منتشر شده را خوانده‌ام و باید بگویم کیفیت آن‌ها بسیار پایین بوده است و هیچ اثر شاخصی را در میان آن‌ها ندیدم.»

وی افزود: «سطح برخی از آثار به قدری پایین است که من دلیل انتشار آن را نمی‌دانم و باید پرسید چرا مراکز نشر به انتشار چنین آثاری می‌پردازند. این درحالی است که مثلا در سال‌های ابتدایی دهه هشتاد، هر اثری به این سادگی‌ها امکان انتشار پیدا نمی‌کرد.»

نویسنده «بز‌هایی از بلور» در پاسخ به این سوال که آیا نویسندگان قدیمی‌تر نیز دچار افت شده‌اند یا خیر، گفت: «بله. به‌خاطر اینکه هر نویسنده‌ای اثرش را با آثار دیگر و فضای کلی ادبیات در کشور می‌سنجد و طبیعی است که وقتی سطح ادبیات نازل شود، نویسندگان پیش‌کسوت‌تر هم افت می‌کنند. این ماجرا، شامل حال خود من نیز می‌شود.»

چنگیزی ضمن بیان این‌که اعتماد مخاطبان به آثار تالیفی از بین رفته است، خاطر نشان کرد: «این افت کیفی، به افت سلیقه و رویکرد ناشران نیز منجر شده است. وقتی هم که از آنان می‌پرسی چرا فلان کتاب‌های ضعیف را منتشر کردی، می‌گویند بهترین‌ها همین‌ها هستند.»

نویسنده «پنجاه درجه بالای صفر» درباره ترجمه‌های موجود در بازار کتاب نیز گفت: «متاسفانه در حوزه ترجمه هم زیاد با معضل بدسلیقگی و مشکلات فنی روبرو می‌شویم؛ آنقدر که فکر می‌کنم بخش قابل توجهی از ضعف ادبیات تالیفی ما هم از ترجمه‌های بد نشأت گرفته‌ است.»

وی توضیح داد: «کار مترجم‌های امروزی را به هیچ وجه نمی‌توان با کار مترجمانی مانند نجف دریابندری، مهدی سحابی و ... مقایسه کرد. از طرفی بسیاری از آن‌ها صرفا سراغ کتاب‌هایی می‌روند که در کشورهای دیگر، پرفروش شده‌اند؛ در حالی که این معیار، الزاما معیار خوبی برای انتخاب کتاب و ترجمه آن نیست.»

نویسنده «پرسه زیر درختان تاغ» و «کاج‌های مورب» با تاکید بر افت کیفی ادبیات داستانی در کشور، گفت: «ادبیات داستانی در کشور ما افت کرده است و به نظر من بهانه‌هایی مثل ممیزی و نقش آن در افت داستان‌نویسی، بهانه‌های موجهی نیستند چراکه ضعف در ساختار و نبود ذوق و استعداد، ربطی به ممیزی ندارد.»