بزرگترین جاندار کره زمین در 480 میلیون سال پیش +‌ تصویر

به گزارش خبرگزار آنا به نقل از Futurity، دانشمندان دانشگاه یل فسیلی از یک موجود دریایی باستانی پیدا کردند که دارای باله‌­های دوقلو و دهانی فیلتر مانند است. این موجود جدید که به افتخار کاشفش، آئگیروکاسیک محمد بن مولا، «Aegirocassis benmoulae» نام گرفت، حداقل دارای 7 فوت طول است و بزرگترین بندپایی است که تاکنون کشف شده است. این فسیل در جنوب شرقی مراکش پیدا شده است و 480 میلیون سال قدمت دارد.

این خرچنگ دریایی عظیم‌الجثه، از باله‌های بزرگ خود که روی سطح شکمی و کمرش قرار داشته، برای شنا کردن استفاده می‌کرده و برخلاف بسیاری از نوادگانش، پلانکتون‌ها غذای اصلی‌اش بوده‌اند.

درک بریگز، دیرین‌شناس دانشگاه ییل می‌گوید: «این فسیل متعلق به موجودی استثنایی و قابل توجه بوده است. این موجود ویژگی­‌های منحصر به‌فردی دارد که تاکنون در موجودات آبزی دوره کامبرین مشاهده نشده است؛ مانند دو مجموعه از باله­‌های کناری که در طول بدن کشیده شده و نشان از تکامل اندام­‌های دوشاخه‌­ای در بندپایان امروزی مانند میگو دارد».

دهان فیلتر مانند «آئگیروکاسیک محمد بن مولا»

ویژگی بندپایان

بندپایان غنی‌‌­ترین و از نظر ریخت شناختی ناهمگون­‌ترین گونه روی زمین هستند. قدیمی‌­ترین فسیلی که از این حیوانات پیدا شده مربوط به 530 میلیون سال پیش است که تخمین زده می‌­شود اولین باری است که این موجودات روی کره زمین پدیدار شد‌ه‌­اند.

بندپایان شامل گونه‌­های مشابهی از جمله خرچنگ نعلی شکل، عقرب، عنکبوت، لابستر (نوعی سخت پوست دریایی که 10 دست و پا

دارد)، پروانه، مورچه وسوسک می­‌شود.

یکی از نقاط قوت این گونه ساختار بدن آنها است. بندپایان دارای استخوان‌بندی سخت برونی هستند که در زمان رشد پوست‌اندازی می‌کند، بدن و پاهایی که از چند قسمت (بند بند) تشکیل شده است. هر قسمت به صورت جداگانه برای مقاصد مختلف قادر به تغییر و اصلاح است و امکان سازگاری در هر محیط و نحوه زندگی را برای جانور فراهم می­‌کند.

پای بیشتر بندپایان مدرن دو شاخه دارد و هر کدام از شاخه­‌ها به اندازه‌­ای اصلاح شده است تا نیازهایی مانند جابه‌­جایی، سنجش اطراف و تنفس را برآورده کند.

تکامل بندپایان

اما چگونه این اندام دو شاخه تکامل یافتند؟ پاسخ در یک گروه از بندپایان به نام «آنومالوکاریدیدس» (anomalocaridids) است که مدت­‌ها قبل منقرض شدند.

آخرین آنومالوکاریدیدس 480 میلیون سال عمر و ظاهری کاملا بیگانه داشته است. این موجودات دارای یک سر با دو زائده شاخک مانند و دهانی مدور با دندان­‌های فلس مانند بودند. بدن کشیده و بخش بخش آنها دارای باله‌­های کناری بود که برای شنا استفاده می­‌شد.

پژوهشگران تاکنون باور داشتند که آنومالوکاریدیدس تنها دارای یک مجموعه از باله در هر بخش تنه بودند و به همین دلیل هم توانایی را ه رفتن‌­شان را از دست داده بودند.

اما یافته­‌‌های اخیر از فسیل جدید باعث رد این نظریه­‌ها و تئوری­‌ها شد. با بررسی جانور جدید مشخص شد که آنومالوکاریدیدس‌ها در واقع دارای دو مجموعه جدا باله بوده­‌اند.

مجموعه باله­‌های فوقانی معادل با اندام­های شاخه مانند در بندپایان مدرن است در حالی که مجموعه باله­‌های زیرین برای راه رفتن تغییر یافته و با شنا کردن سازگار شده بود.

از سوی دیگر بررسی مجدد از آنومالوکاریدیدس قدیمی­‌تر نشان داد­ که این باله­‌ها در گونه‌­های دیگر نیز وجود داشته اما نادیده انگاشته شده است. کشف اخیر حاکی از آن است که آنومالوکاریدیس از موجودات مرحله قبل از ادغام دو اندام فوقانی و زیرین به اندام دو شاخه مانند در بندپایان مدرن بودند.

پیتر ون روی، کسی که ساعت­‌ها روی نمونه­‌ها و سنگواره­‌ها کار کرده است در این‌باره می‌­گوید: «اولین بار وقتی که در حال تمیز کردن سنگواره بودم متوجه دومین مجموعه باله‌­های پشتی شدم. باید بگویم در شوک کشف و پیامدهای آن بودم. این کشف برای همیشه بحث بر سر این که آنومالوکاریدیدس به کجای شجرنامه بندپایان تعلق دارد را فیصله می‌‌­داد و مهم‌­تر از همه پرده از رازها و جنبه­‌های مشکل ساز آناتومی این موجودات برمی‌­داشت».

در حالی که تقریبا تمام آنومالوکاریدیدس شکارچیان فعالی بوده‌اند که طعمه را با اندام سرخاردارشان گیر می­‌انداختند، فسیل مراکشی دارای عضو ثانویه در سر بود که به یک سیستم پیچیده فیلتر تغذیه تغیر یافته بود. جانور با کمک این سیستم قادر بود از پلانکتون­‌های اقیانوس تغذیه کند.

ون روی خاطر نشان می­‌کند که کوسه­ نهنگ، کوسه استراحت‌کننده و کوسه دهان‌گنده اولین بار در هنگام ازدیاد پلانکتون­‌ها پدیدار شدند. این موضوع در هنگام پیدایش Aegirocassis نیز صدق می‌­کند.

مترجم: هانا حیدری