نانوذراتی برای رفع تصلب شرایین

به گزارش گروه علم و فناوری آنا به نقل از ستاد ویژه توسعه نانو، تصلب شرایین بیماری است که موجب تجمع پلاکت‌های خونی در رگ‌ها می‌شود. این بیماری یک قاتل نامرئی و بسیار قدرتمند است، اما به لطف تحقیقی که اخیرا انجام شده است، شاید توانایی این بیماری در پنهان ماندن و تخریب به زودی پایان یابد. نانوذره جدیدی توسط محققان ساخته شده‌است که همانند یک لیپوپروتئین با چگالی بالا (HDL) عمل می‌کند. این نانوذرات می‌توانند پلاکت‌هایی را که موجب گرفتگی رگ‌ها شده‌اند نمایان سازند و برطرف کنند. این روش درمانی می‌تواند از بروز سکته مغزی و حملات قلبی پیشگیری کند.

شانتا دار، دانشجوی دکتری دانشگاه جورجیا می‌گوید: «محققان نشان داده‌اند که اگر HDL موجود در خون اهدا شده را جدا و پس از بازسازی آنها را به حیوانات تزریق کنیم، می‌توانند اثر درمانی داشته باشند. با این حال، این کار خطر ایجاد پاسخ ایمنی توسط بدن فرد پذیرنده را به همراه دارد. همچنین افزایش مقیاس این فناوری با چالش‌های زیادی مواجه است. هدف کار ما این بود که از پاسخ ایمنی بدن دوری و از نانوذراتی استفاده کنیم که شبیه HDL عمل می‌کنند. در حین کار دنبال روشی برای تعیین موقعیت نانوذرات بودیم».

روش‌های تشخیصی موجود همیشه نمی‌توانند پلاکت‌های خطرناک را شناسایی کنند. این پلاکت‌ها قادرند رگ‌ها را در طول زمان ببندند و با انسداد جریان خون، موجب ایجاد سکته مغزی یا حمله قلبی شوند. با وجودی که تصویربرداری MRI می‌تواند این پلاکت‌ها را نشان دهد، برای این کار به استفاده از یک عامل وضوح تصویر نیاز است. به علاوه، همیشه خطر واکنش ایمنی بدن در صورت استفاده از HDL اهدا شده وجود دارد.

HDL علاوه بر کمک به تصویربرداری دارای اثرات درمانی نیز هست. این پروتئین که به نام کلسترول خوب نیز شناخته می‌شود، می‌تواند LDL یا کلسترول بد را از پلاکت‌ها بیرون بکشد. این کار موجب آب رفتن پلاکت‌ها شده و احتمال گرفتگی رگ‌ها یا پارگی آنها را کاهش می‌دهد.

این محققان برای شناسایی و حذف هم‌زمان پلاکت‌ها بدون ایجاد پاسخ ایمنی بدن، یک نانوذره مشابه HDL تولید کردند. آنها قبلا ذرات HDL سنتزی بدون عامل وضوح تصویر را تولید کرده بودند. این ذرات توانسته بودند سطح تری‌گلیسیرید و کلسترول را در بدن موش‌ها کاهش دهند.

اکسید آهن که یک عامل وضوح تصویر به شمار می‌رود، باید در هسته آبگریز HDL سنتزی شکل بگیرد تا یک سیگنال روشن ایجاد کند. این پژوهشگران ترکیب شیمیایی مناسب (اکسید آهن با یک روکش سطحی چرب) را برای کپسوله کردن مناسب ذرات فرموله کردند. آنها با استفاده از MRI توانستند عامل وضوح تصویر اکسید آهن را به خوبی در مطالعات سلولی خود مشاهده کنند.