«تیمور لنگی بِه‌گوش»، نام دایناسور تازه کشف‌شده

به گزارش گروه علم و فناوری آنا به نقل از ScienceNews، محققان آمریکایی و روس و دانشمندان دانشگاه ادینبورو فسیل‌های این دایناسور گوشت‌خوار را در بیابان قزل‌قوم ازبکستان یافتند و به همین دلیل نام آن را با اقتباس از نام تیمور لنگ، قهرمان ملی ازبکستان، تیمور لنگیا یا تیمور لنگی گذاشتند.

این دانشمندان با سر هم کردن 25 بخش از بدن این دایناسور اندازه و شکل آن را مشخص کردند.

دکتر استیون بروسات، پژوهشگر ارشد این تحقیق از دانشگاه ادینبورو، می‌گوید: «این گونه کاملا جدید است و قرابت بسیاری با تی‌رکس دارد، اما بسیار کوچک‌تر است و تقریبا اندازه اسب بوده است».

البته تیراناسورها مدت‌های مدید دایناسورهای کوچکی بودند و در نهایت به بزرگی جثه انسان بودند اما ناگهان سر و کله تی‌رکس پیدا شده است. تی‌رکس (یا شاه تیراناسور) از سر تا دم حدود 13 متر طول، تا 4 متر ارتفاع و بیش از 7 تن وزن داشته است.

با اینکه دایناسورهایی عظیم‌تر از تی‌رکس وجود داشته‌اند اما تی‌رکس همچنان یکی از عظیم‌الجثه‌ترین شکارچیان گوشت‌خواری است که در کره زمین زندگی کرده‌اند.

انقطاع 20 میلیون ساله‌ای که در میانه دوره کرتاسه از نظر فسیل‌های دایناسور وجود دارد باعث شده تی‌رکس از دیدگاه تکاملی معمایی برای دانشمندان باشد.

تیمور لنگی به اواسط دوره کرتاسه یعنی ۹۰ میلیون سال برمی‌گردد، یعنی زمانی که رد دایناسورها از نظر تکاملی تقریبا گم می‌شود چون فسیلی از آن دوره شناسایی نشده است؛ بنابراین تا اواخر دوره کرتاسه، زمانی که تی‌رکس زندگی می‌کرده، «شکاف عظیمی» از نظر فسیل دایناسور وجود دارد. به دلیل همین انقطاع فسیلی، دانشمندان نمی‌دانند دایناسوری به این بزرگی چگونه و از کدام گونه دایناسور تکامل یافته است.

استخوان‌های قرمز استخوان‌هایی است که فسیل آنها یافته شده و دانشمندان از آنها برای بازسازی کل بدن دایناسور استفاده کردند

با یافتن فسیل‌های تیمور لنگی آنها امیدوارند که بتوانند این معما را حل کنند و دریابند چرا تیرانوسورها چنین جثه عظیمی یافته‌اند: «ویژگی‌های استخوانی تیمورلنگی در تی‌رکس هم دیده می‌شود. این ویژگی‌های در حال تکامل به تی‌رکس امکان داده بود که در راس هرم غذایی جانوری، چنین برتری بی‌چون و چرایی داشته باشد».

به عقیده محققان، کلید کشف موضوع، گوش و مغز تیمورلنگی است.

دکتر بروسات می‌گوید: «ججمجه بیش از هر چیز دیگر راز این دایناسور را فاش کرد، گروه تحقیقاتی جمجه را اسکن کرد تا شکل جمجه و گوش داخلی را دقیقا مشخص کنند، گوش داخلی این امکان را می‌دهد که تصویر دقیقی از توانایی‌های حسی این دایناسور پیدا کنیم».

وی می‌افزاید: « ما بر اساس سی‌تی‌اسکن می‌توانیم بگوییم که مغز و گوش آن تقریبا مثل تی‌رکس بوده است. بنابراین تی‌رکس کل سیستم پردازشگر مرکزی این دایناسور، هوش و حواس تیز آن را داشته و شاید همین به تی‌رکس امکان داده چنین جثه عظیمی پیدا کند».

تی‌رکس گردنی و دمی دراز و سری سنگین داشته اما روی دو پا راه می‌رفته است، بنابراین سیستم تعادلی پیشرفته‌ای در گوش میانی داشته، از این رو دانشمندان نام این این دایناسور را بِه‌گوش گذاشته‌اند.