قمر آریان؛ ماه‌بانوی فرهنگ ایرانی

به گزارش خبرنگار گروه استان‌های خبرگزاری آنا از کاشان، هنگامی که دکتر قمر آریان (زادروز یک فروردین ١٣٠١) بانوی فرهنگ و ادبیات ایران دکتر قمر آریان در ٢٣ فروردین ۱۳٩٠ درمی‌گذشت، تقریباً به رسالت خود در همراهی و همدمی با همسر خویش شادروان دکتر عبدالحسین زرین‌کوب عمل کرده بود و ۱۳ سال پس از درگذشت استاد را به گردآوری یادداشت‌های پراکنده ایشان گذرانید و کارهایی مانند نردبان شکسته را که شکل تازه کتاب به سرقت رفته نردبان‌آسمان بود، برای نشر آماده کرد و البته کار مهم دیگر در این مقطع نظارت بر چاپ آثار استاد و دریافت حق تألیف آثار از ناشران و اختصاص‌ دادن آن به امور خیریه بود.

بیشتر بخوانید:

پای‌کوبی واژه‌ها در زادروز استاد زرین‌کوب

راست و صریح بایست گفت قمر آریان که از نخستین بانوان دارای دکتری ادبیات فارسی از دانشگاه تهران بود، شبیه هیچ‌کدام از بانوان درس‌خوانده و نامدار ایرانی سده اخیر نبود و البته درست‌تر آن است که بگوییم آن بانوان عرصه‌های معلمی و شاعری و داستان‌نویسی شباهتی به این قمربانو نداشتند، چراکه نوع و سبک زندگی همه ایشان دیگرگون بود.

قمر آریان که البته خود دارای پیشینه‌ای با ارزش‌های محکم اخلاقی و اعتقادی بود، نمی‌توانست گونه‌ای جز آنچه همسرش که همان استاد نامدار روزگار ماست، باشد و این نه از سر جبر و رودربایستی که از سر عشق بود.

آخر مگر چیزی جز عشق می‌تواند دو جوان خراسانی و بروجردی را در دانشگاه تهران به هم برساند و کنار هم بنشاند(حالا می‌شود فهم کرد آنچه در راهروهای دانشکده‌های ما در جریان است چه اندازه شبیه عشق است.)

اگر کسی به این فکر کند که برخی نزدیک به بسیار از استادان ادبیات ما از ناهمراهی‌های همسر خویش که گاهی از جنس مهربانی هم هست، شکایت‌ها دارند و آرزو به دل مانده‌اند که گوشه‌ای از خانه برای ایشان آرام و مناسب کار علمی باشد، آنگاه می‌تواند دریابد که استاد زرین‌کوب چه سرمایه‌ای گرانبها از جنس ایثار و فداکاری و مهر و یک‌رنگی در خانه داشته‌ که می‌توانسته‌ بی‌دغدغه و به دور از هر رنج و سختی کار خویش را به پیش ببرد. (این را هم می‌دانیم که برخی نامداران عصر تن به ازدواج نمی‌دادند یا نمی‌دهند تا مبادا زندگی مشترک، مانع پیمودن مسیر پژوهش از سوی ایشان شود.)

روشن است که بانو قمر آریان اگر نه در شکل‌گیری روند کارهای علمی استاد زرین‌کوب نقش داشته‌ که در تداوم این مسیر نقشی مهم ایفا کرده‌ است و از این بابت کدام خدمت فرهنگی بهتر از این می‌تواند این‌گونه نقش‌آفرین باشد که در داخل و خارج کشور لحظه‌ای همسر خویش را تنها نگذارد و روا بدارد که این مایه نام‌آوری و اعتبار برای همسرش فراهم شود.

ای کاش مدیران فرهنگی ما از برخی هیاهوی اهل غوغا که الحمدلله همیشه هم هستند، نمی‌هراسیدند و به پاس یک عمر خدمت و کوشش و پایمردی این بانوی تأثیرگذار و نقش‌آفرین بنای جایزه‌ای را در گرامی‌ داشت بانوان فرهیخته ایران عزیز می‌نهادند که البته با جفاهایی که در حق همسر ایشان هم شد، ای کاش گفتن ما هم خیلی بهنگام نیست.

این زوج بافضیلت و اهل علم و دانش البته فرزند جسمانی نداشتند و کسی هم دنبال نکرد که خانه مسکونی استاد در تهران شکل موزه یا مرکز تحقیقات به خود بگیرد و نهایتاً کتابخانه بی‌مانند استاد زرین‌کوب به همت همین بانوی گرانمایه به مرکز دایره‌المعارف بزرگ اسلامی اهدا شد.

یاد این دو استاد ارجمند ادب فارسی گرامی باد

عبدالرضا مدرس زاده دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی کاشان

انتهای پیام/۴۰۷۸/