دیده بان پیشرفت علم، فناوری و نوآوری
12 اسفند 1400 - 00:02
واکاوی یک پرونده نه چندان قدیمی؛

پافشاری غرب بر PMD با هدف دسترسی به اطلاعات نظامی است/ ریشه‌یابی خواسته‌های فرابرجامی غرب در بحبوحه مذاکرات

مبحث "ابعاد احتمالی نظامی" (پی‌ام‌دی) برنامه هسته‌ای ایران که یک‌بار هم‌زمان با انعقاد برجام در سال ۲۰۱۵ حل‌وفصل شده بود بار دیگر به‌صورت غیرقانونی توسط طرف غربی روی میز مذاکرات وین قرار گرفته است.
کد خبر : 645029
سانتریفیوژ

گروه جهان خبرگزاری آنا- محمد جعفری؛ مردم کشور بارها از زبان مقامات دستگاه دیپلماسی شنیده‌اند که طرف‌های غربی مذاکرات وین بین ایران و کشورهای گروه ۱+۴ (انگلیس، فرانسه، روسیه، چین و آلمان) برای فراهم کردن زمینه بازگشت ایالات‌متحده به برجام سنگ‌اندازی می‌کنند یا اینکه شنیده‌اند که تروئیکای اروپایی به تأسی از واشنگتن به‌جای پرداختن به متن سعی در حاشیه‌سازی و سیاسی‌کاری دارد. افکار عمومی جامعه ایرانی حق دارد بداند که این سنگ‌اندازی‌ها و سیاسی‌کاری‌ها چیست زیرا بزرگان دین و ادب این مرزوبوم بیش از هر چیز بر آگاهی تأکید کرده‌اند.


درواقع موضوع پی‌ام‌دی اتهامات کشورهای غربی و در رأس آن‌ها آمریکا علیه ایران است به این معنی که زمانی مدارکی در دست داشته که از احتمال نظامی بودن فعالیت‌های هسته‌ای ایران خبر می‌داده. ریشه این اتهامات به تابستان سال ۱۳۸۲ بازمی‌گردد که جاسوسان مرتبط با دستگاه‌های اطلاعاتی غربی تهران را متهم کردند که به بهانه توسعه صنعت صلح‌آمیز هسته‌ای درصدد تولید تسلیحات هسته‌ای نیز بوده و تلاش کرده که در آن مسیر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را فریب دهد.


متن کامل گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره ایران
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی


نقش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در احیای پی‌ام‌دی


موارد ادعایی که عوامل اطلاعاتی در اختیار آژانس قرار دادند هیچ‌گاه توسط ایران تأیید نشد و تهران تصریح کرد که همه فعالیت‌هایش با رعایت پروتکل‌ها و بااطلاع به آژانس صورت گرفته است.


این موضوع که ایران درصدد تولید تسلیحات هسته‌ای بوده را به‌جز َآژانس که تحت نفوذ آمریکا بود و هم اکنون نیز هست کمتر کارشناس و تحلیلگری پذیرفت. به‌عنوان‌مثال حدود سه سال پس از طرح این اتهام بی‌اساس بود که یکی از خبرنگاران روزنامه نیویورک‌تایمز در کتابی افشا کرد وی اسنادی را در اختیار دارد که نشان می‌دهند سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا موسوم به "سیا" در قالب پروژه‌ای درصدد متهم کردن ایران به تولید تسلیحات اتمی است تا بهانه لازم برای اقدام نظامی علیه ایران را داشته باشد و به همین دلیل در پی برجسته کردن این موضوع بودند که طیفی از نظامیان ایران قبل از سال ۲۰۰۳ پروژه‌ای مخفی در زمینه هسته‌ای را دنبال می‌کرده‌اند.



موضوع پی‌ام‌دی بخشی از متن و روح برجام است و از آن جداشدنی نیست و قابل بحث هم نیست زیرا قبل از انعقاد برجام نیز همه فعالیت‌های هسته‌ای ایران با اطلاع آژانس و تحت نظر بازرسان این نهاد بین‌المللی صورت می‌گرفت چه رسد به بعد از برجام که خب یک سری مفاد برجام هم به پادمان مدنظر آژانس اضافه شدند



منظور این است که از همان ابتدای شروع مناقشه هسته‌ای ایران در سال ۱۳۸۲ غربی‌ها هر زمان که هیچ بهانه‌ای برای متهم کردن ایران نداشتند مبحث پی‌ام‌دی را مطرح می‌کردند و با هیاهوی تبلیغاتی کشورهای همسایه ایران و جهان را به هراس می‌انداختند تا از پروپاگاندای ایران‌هراسی سوءاستفاده کرده و ایران را مجبور به امتیازدهی کنند.


سال‌ها به همین منوال گذشت. از اظهارات مقامات سازمان انرژی اتمی و دستگاه دیپلماسی کشور گرفته تا فتوای مقام معظم رهبری همه بر این موضوع تأکید داشتند که تحقیق، تولید، به دست آوردن و انباشت تسلیحات اتمی جایی در دکترین راهبردی ایران ندارند. درنهایت در جریان مذاکراتی طولانی که به انعقاد برنامه جامع اقدام مشترک یا برجام یا همان توافق ژنو در سال ۲۰۱۵ بین ایران و پنج عضو دائم شورای امنیت بعلاوه آلمان انجامید همین موضوع پی‌ام‌دی هم حل‌وفصل شد یعنی اینکه در گزارش آژانس به شورای حکام تأکید شد که هیچ موردی در خصوص نظامی بودن فعالیت‌های هسته‌ای ایران وجود ندارد.


لازم به ذکر است تا آژانس این موضوع را برای شورای حکام روشن نکرد برجام از سوی مذاکرات کنندگان ایرانی امضاء نشد زیرا غرب با استفاده ازاین‌گونه موضوعات بود که فعالیت هسته‌ای کشور را تهدیدی برای امنیت بین‌المللی جلوه داده بود تا کشور ذیل بند هفت منشور سازمان ملل متحد قرار گیرد.


منظور این است که این موضوع پی‌ام‌دی بخشی از متن و روح برجام است و از آن جداشدنی نیست و قابل بحث هم نیست زیرا قبل از انعقاد برجام نیز همه فعالیت‌های هسته‌ای ایران با اطلاع آژانس و تحت نظر بازرسان این نهاد بین‌المللی صورت می‌گرفت چه رسد به بعد از برجام که خب یک سری مفاد برجام هم به پادمان مدنظر آژانس اضافه شدند.




بیشتر بخوانید:


عراقچی: پرونده پی.ام.دی بسته می‌شود


بعیدی‌نژاد: دنیا از مختومه شدن پی.ام.دی خوشحال است


در نشست شورای حکام صورت گرفت؛ حمایت جنبش عدم تعهد از بسته شدن پرونده پی.ام.دی


عراقچی: اگر پرونده پی‌ام‌دی بسته نشود، اجرای برجام را متوقف خواهیم کرد




یک سؤال مطرح می‌شود که پس چرا این موضوع که قبلاً حل‌شده بار دیگر مطرح‌شده است و اصلاً از چه زمانی دوباره نقل محفل حاشیه‌سازان شد؟ پاسخ مشخص است. وقتی دونالد ترامپ رئیس‌جمهور سابق آمریکا در تصمیمی سیاسی کشورش را از توافق برجام که با قطعنامه ۲۲۳۱ به تأیید شورای امنیت سازمان ملل هم رسیده بود خارج کرد و تحریم‌های لغو شده ذیل برجام را دوباره احیا کرد همان موقع اتهامات مربوط به پی‌ام‌دی را هم احیا کرد.



همان‌گونه که تهران برای پایبندی آمریکا به تعهداتش در برجام تضامین عینی مطالبه کرده است باید سازوکاری را به خدمت گرفت که از تضامین ذاتی برجام برای تکرار نشدن اتهام زنی با مبنای پی‌ام‌دی علیه ایران نیز ممانعت صورت گیرد



خب ممکن است این ذهنیت پیش بیاید که مطرح‌شدن مبحث پی‌ام‌دی علیه ایران و درخواست بازرسی‌های بیشتر از تأسیسات هسته‌ای و موافقت ایران برای انجام این اقدامات به نحوی به نفع کشور هم باشد زیرا کشورهای همسایه بار دیگر از صداقت ایران و پاک بودن اقدامات تهران باخبر خواهند شد. اما موضوع به این سادگی نیست؛ باز شدن پرونده پی‌ام‌دی باعث می‌شود که اذهان نهادهای بین‌المللی بار دیگر به تهدید هسته‌ای بودن ایران منعطف شود. این انحراف اذهان به‌سوی نظامی بودن احتمالی برنامه هسته‌ای ایران همان برجام دومی است که قبلاً خیلی از تحلیلگران داخلی از آن صحبت کرده بودند. آمریکایی‌ها که در سال ۲۰۱۸ برجام را باطل دانستند البته اگر ایران به مذاکره در خصوص فعالیت‌های نظامی ازجمله موشکی خود رضایت می‌داد و آن را خط قرمز خود نمی‌دانست شاید خیلی زود با اضافه کردن بندهایی به برجام به توافق بازمی‌گشتند بعدش هم به سراغ برجام سوم می‌رفتند تا نقش منطقه‌ای ایران در راهبری اندیشه مقاومت را هم به چالش بکشند.


باز شدن دوباره پرونده پی‌ام‌دی و قبول بازرسی از مراکز نظامی موردنظر آژانس همان موضوعی است که از سال ۱۳۸۲ غرب به دنبال آن بود و تهران نمی‌پذیرفت. باز بودن پرونده پی‌ام‌دی یعنی مجاز دانستن فشار بر تیم فعلی مذاکره‌کننده در وین تا از فشار بر غرب برای راستی آزمایی و اخذ تضامین بکاهد. این سیاسی بازی در حاشیه برای گرفتن امتیاز در متن است که غربی‌ها خیلی خوب آن را بلد هستند.


Iran nuclear deal: European powers trigger dispute mechanism | The Herald
صنعت صلح‌آمیز هسته‌ای ایران


مکانیسم ماشه ساخته لفاظی و هیاهوی خبری سیاسیون آمریکایی


البته ناگفته نماند که تحلیلگران ایرانی ازجمله مسعود براتی کارشناس برجسته تحریم‌ها و برجام هم تحرکات غرب را به‌دقت زیر نظر دارند و بارها در خصوص همین موضوع پی‌ام‌دی به آقای علی‌اکبر صالحی رئیس سابق سازمان انرژی اتمی کشور هشدار دادند. براتی معتقد است که دولت ترامپ می‌دانست که وقتی از برجام خارج شده دیگر نمی‌تواند از عبارتی در برجام که حالا غربی‌ها آن را "مکانیسم ماشه" نام داده‌اند استفاده کند اما می‌خواست با تحت فشار قرار دادن آژانس زمینه دو بازدید بیشتر از تاسیاست هسته‌ای و حتی نظامی ایران را فراهم کند.


به همین منظور در سال ۲۰۱۸ بنیامین نتانیاهو نخست‌وزیر وقت رژیم صهیونیستی در سخنرانی سال خود در مجمع عمومی سازمان ملل مدعی شد که ایران یک انبار هسته‌ای محرمانه در "تورقوزآباد" در اختیار دارد. شاه بودیم که هیاهویی که ترامپ با خروجش از برجام ایجاد کرده بود به‌موازات اتهامات بی‌اساس نتانیاهو جسارت باز کردن مبحث پی‌ام‌دی را به غربی‌ها و آژانس داد.


در حال حاضر تیم مذاکره‌کننده ایرانی که به ریاست علی باقری در وین است مبحث خاتمه یافته پی‌ام‌دی را بخشی از ذات برجام می‌داند یعنی احیای پی‌ام‌دی را نقض برجام می‌داند و به این موضوع آگاه است که در سال ۲۰۱۵ در این خصوص بحث و مجادله شده است. ذکر این موضوع ضروری به نظر می‌رسد همان‌گونه که تهران برای پایبندی آمریکا به تعهداتش در برجام تضامین عینی مطالبه کرده است باید سازوکاری را به خدمت گرفت که از تضامین ذاتی برجام برای تکرار نشدن اتهام زنی با مبنای پی‌ام‌دی به ایران نیز ممانعت صورت گیرد.


انتهای پیام/۴۱۵۵/


انتهای پیام/

ارسال نظر
هلدینگ شایسته