رفاقت اساتید با دانشجویان زمینه تربیت مهدوی است/ راهکار تبدیل تهدیدها به فرصت‌ها در فضای مجازی

گروه دانشگاه خبرگزاری آنا _ فاطمه بحیرائی؛ پژوهشکده قرآن و عترت نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه آزاد اسلامی، چهارمین جلسه کارگاه آموزشی معارف مهدویت را با عنوان «تربیت مهدوی و فضای مجازی» و سخنرانی عبدالحسین طالعی، عضو هیئت علمی گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه قم و با حضور حدود ۴۰۰ نفر از استادان و فرهیختگان دانشگاه آزاد اسلامی و با همکاری واحد الکترونیک به‌صورت مجازی برگزارشد.

طالعی پس از خواندن غزلی از کتاب «تعطیل» از محمدرضا طاهری، نویسنده مشهدی، در مدح امام عصر (عج‌الله تعالی فرجه‌الشریف) با اشاره به اینکه ما در حقیقت فرزندان امام عصر (عج) هستیم و امید داریم پدر مهربان چتر حمایتش را بر سر ما باز کند و باز نگه دارد، گفت: بحث امروز یعنی ««تربیت مهدوی و فضای مجازی» ماهیت میان‌رشته‌ای دارد.

سردبیر مجله کتاب شیعه با اشاره به تقسیم سه‌گانه آلوین تافلر در کتاب موج سوم به مرحله کشاورزی (از آغاز تا حدود قرن۱۷ میلادی)، مرحله صنعتی (از حدود سال۱۷۰۰ تا۱۹۵۰) و مرحله فراصنعتی (با ورود کامپیوتر از سال ۱۹۵۰ به بعد، دوره اطلاعات) بیان کرد: پیامدهای فرهنگی ورود کامپیوتر در زندگی بشر مورد بحث ما است و چنان که نیل پستمن، جامعه‌شناس آمریکایی گفته این تکنولوژی‌ها وقتی وارد زندگی شوند جزئی از زندگی می‌شود که نمی‌توان آن را از زندگی جدا کرد.

وی در تشریح پیامدهای منفی فضای مجازی از جمله این آثار را انباشتگی اطلاعات، آلودگی اطلاعاتی، کوتاه شدن عمر اطلاعات و بی‌ثبات شدن آن‌ها دانست و افزود: نتیجه این پیامدها اشباع کاذب کاربران است یعنی دانستنی‌ها زیاد هستند اما دانش‌ها به معنای واقعی کم. از سوی دیگر کاربران کم‌حوصله هستند و مطالب کوتاه را می‌پسندند و این دانستی‌های زیادِ کم عمق یک نوع اعتیاد برای کاربر ایجاد می‌کند.

این پژوهشگر معارف دینی در توضیح پیامدهای مثبت فضای مجازی بیان کرد: از جمله پیامدهای مثبت این فضا فروریخته شدن دیواره‌های مکانی و از بین رفتن برخی محدودیت‌های گذشته مثل عدم امکان نشر کتاب شیعه در کشور عربستان و کم‌شدن هزینه‌ها و آزادشدن دانش از قید دانشگاه‌ها است.

طالعی در بحث تأثیر فضای مجازی بر تربیت مهدوی گفت: اصل مهدویت، اصلی الهی است که از زمان آدم ابوالبشر مطرح بوده و خدا محافظت از آن را تضمین کرده اما بحث ما این است که در این طوفان پرسرعت فضای مجازی که درخت‌ها را هم از ریشه می‌کند چه باید کنیم تا دیوار ایمان ما در وسط طوفان محفوظ بماند و حتی پناهگاه دیگران شود؟

وی در پاسخ به این پرسش راهکارهایی به این شرح مطرح کرد: اولین راهکار تبدیل تهدیدها به فرصت‌ها است، مثلا از همین فضای مجازی که می‌توانست برای عقاید ما تهدید محسوب شود می‌توان بیشترین بهره را برد؛ مثل برگزاری همین وبینارها و تبادل و جابجایی اطلاعات مفید و کتب دانشمندان نقاط مختلف جهان در کوتاه‌ترین زمان و مثلا می‌توانیم از فرزندانمان بخواهیم در گروه مجازی خانوادگی از ۱۳ رجب تا نیمه شعبان هر روز یک جنگ مهدوی با کلیپ، دل‌نوشته، داستان کوتاه، معرفی کتاب و غیره درست کنند تا بخشی از هدررفت زمان بچه‌ها در فضای مجازی در مسیر صحیح به‌کار گرفته شود.

این استاد دانشگاه راهکار دوم را «ایجاد پیوند میان دو وجهه حقائق دینی: وجهه بیرونی معارف والای دینی و وجهه درونی مخاطبان» عنوان کرد و افزود: به زبانی که مخاطب ما می‌پسند معارف مهدوی را ترویج دهیم مثل زبان هنر با استفاده از پتانسیل فطرت توحیدی انسان‌ها، کمال‌جویی، عدالت‌جویی و ایجاد فرهنگ انتظار و چنان که در قرآن بارها اشاره شده تا زمینه مناسب در درون مخاطب نباشد تبلیغ تأثیری ندارد. علاوه‌بر اینکه تا در خودمان تغییر ایجاد نکنیم نمی‌ توانیم بر دیگران مؤثر باشیم.

عضو هیئت علمی دانشگاه قم راهکار سوم را «نمایاندن فقر و نیاز انسان به امامان به‌ویژه امام عصر(عج)» عنوان کرد و ادامه داد: باید به مخاطبان القا کنیم همان‌طور که در جامعه به قانون نیاز داریم و مثلا برای بهبودی از بیماری به رژیم غذا نیازمندیم، به همین ترتیب به امام معصوم لحظه به لحظه نیازمندیم و این نیازمندی به معنای نفی خودباوری و اعتماد به نفس نیست. طبق آیه شریفه «ان الانسان لیطغی ان رءاه استغنی» احساس و تصور بی‌نیازی، سبب طغیان انسان می‌شود.

طالعی راهکار چهارم را «نمایاندن ضرورت رجوع به حجت حیّ الهی در لحظه لحظه عمرمان» خواند و گفت: زندگی بدون توسل نمی‌شود چنان‌که خدا میفرماید «به سوی او (خدا) وسیله بجوئید.» باید در خودمان روحیه توسل را ایجاد کنیم و بدانیم هر لحظه ما که خالی از رجوع به حجت حیّ الهی باشد، آن لحظه چه بسا چراگاه شیطان شود.

وی در ادامه راهکارهای دیگر را در این موضوع «نمایاندن عدالت محوری در اندیشه مهدویت» ، «انتظار مدام و پیوسته»، «پیرایش حقائق مهدوی از کج‌فهمی‌ها»، « متخلق شدن به اخلاق مهدوی»، «کیفیت محوری»، « عرضه مناسب پیام‌ها و محصولات» و «توسعه تدریجی برنامه‌ها» عنوان و تشریح کرد: امام زمان (عج) چنان‌که در زیارت آل یاسین آمده پناهگاه و رحمت واسعه و مظهر رحمت خدا در زمین است و چنان‌که به یکی از محبانش در قرن هفتم که خدمتی کرده بود، فرمود: «نَصَرتَنا فَنَصَرناکَ (ما را یاری کردی پس ما تو را یاری میکنیم)» امیدواریم در مسیر خدمت‌گزاری که با خلوص نیت پیش می‌رویم یقین داشته باشیم و دست حمایت این پدر مهربان بر سرما خواهد بود.

در پایان جلسه طالعی در پاسخ به پرسش یکی از استادان در چگونگی تربیت مهدوی دانشجویان گفت: عمده مطلب، رفاقت با دانشجویان است که به لحاظ عاطفی بی‌پناهند و به اعمال عاطفه نیازمندند و هرچه می‌توانیم چتر محبت را برای آنان باز کنیم، و چنان‌که احمد بهشتی گفته اخلاق معجزه دوم پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) است، و پیامبر با اخلاق خود دیگران را جذب می‌کرد و بعد برای مردم قرآن می‌خواند، بنابراین چنان‌که ما انواع خلل‌ها و خلأهای موجود در زندگی دانشجو را ولو با کمک دیگران رفع کنیم به این نیّت که آنان آفریده خدا و محب اهل‌بیت (علیهم‌السلام) هستند خودشان جذب معارف مهدوی خواهند شد.

انتهای پیام/۱۰۴/