مشکلات اکران حاصل بی‌تدبیری مدیران سینمایی دولت روحانی است/ گِل‌گرفتن در خانه سینما کمترین کاری بود که انجام دادم!

به گزارش خبرنگار حوزه سینمایی گروه فرهنگ خبرگزاری آنا، در سال‌های دور همه با شنیدن نام «احمد نجفی» به یاد شخصیت‌های خاصی که در فیلم‌های سینمایی و سریال‌های مختلف بازی کرده بود، می‌افتادند، مخصوصاً سریال «کارآگاه علوی» که به نماد پلیس در تلویزیون تبدیل شده بود. نجفی با اجرای برنامه «صندلی داغ» نامش را به‌عنوان یک مجری موفق هم سر زبان‌ها انداخت، اما زمانی که به‌عنوان تهیه‌کننده «من یک ایرانی‌ام» را ساخت، اوضاع به‌شدت عوض شد و او با توجه به شکست فیلمش در گیشه، به یک چهره معترض تبدیل شد.

این شرایط تا جایی پیش رفت که با وجود سابقه هنری خوب اما حالا احمد نجفی نماد اعتراض به سینما است، هنرمندی که کارها و اعتراضات اخیرش برای بسیاری از سینمادوستان غیرقابل باور و عجیب است، مثل ماجرای گل گرفتنِ در خانه سینما که چند سال پیش و در زمان اکران محدود فیلمش انجام داد و سروصدای زیادی به راه انداخت. حالا اما بعد از تغییر کردن ساختار مدیریتی در سازمان سینمایی وزارت ارشاد و تغییراتی که رخ داده، همفکران نجفی در رأس کار قرار گرفته‌اند و به نظر می‌رسد که شرایط برای او مساعد شده است. به بهانه تغییرات به وجود آمده و شرایط جدید سازمان سینمایی با این هنرمند با سابقه سینما گفت‌وگو کردیم، گفت‌وگویی که به ما ثابت کرد اختلاف نجفی با مدیران اسبق سازمان سینمایی ریشه‌دار است و بعید به نظر می‌رسد به همین زودی حل شود!

آنا: چند سالی است که حضورتان در آثار نمایشی و حتی محافل سینمایی کمرنگ شده، دلیل این اتفاق چیست؟

نجفی: من یک بار اشتباه کردم و در دولت محترم آقای روحانی فیلم ساختم، اما فهمیدم که نباید می‌ساختم. با نگاهی که شورای اکران به رفقایش داشت و در حق دیگران اجحاف می‌کرد، برایم روشن شد که دیگر با این هزینه‌ها و دستمزدها به این راحتی نمی‌توان فیلم ساخت.

آنا: یعنی دیگر به سراغ تهیه‌کنندگی نمی‌روید؟

نجفی: حتماً می‌روم، من داغ فیلم نساختن احمد نجفی را بر دلشان می‌گذارم! حتماً این کار را می‌کنم تا فکر نکنند می‌توانند کسانی را که اعتقاداتی دارند و فکری دارند، از راه به در کنند. آنها هستند که بیرون خواهند رفت نه من. آدم‌هایی که نیت‌های زشت و دشمنانه‌ای دارند و زندگیشان زشت‌ است؛ این افراد نمی‌توانند جلوی کسانی که هدفی در زندگی دارند بایستند. من تا جایی که بتوانم سخنگوی آدم‌هایی می‌شوم که در حق آنها اجحاف شده.

آنا: البته چند ماهی می‌شود که شرایط در سازمان سینمایی تغییر کرده و کسانی که شما به آنها اشاره می‌کنید دیگر بر مسند امور نیستند.

نجفی: بله خدا را شکر که آقای خزاعی آمده و با توجه به اینکه با تفکراتش آشنایی دارم و از بدنه خود سینماست، می‌دانم که به دنبال رساندن شرایط سینما به حالت تعادل است. اما او هم با معضلاتی روبه‌رو است، مثلا اینکه در حال حاضر ۲۵۰ فیلم سینمایی که خوراک اکرانِ سه سال آینده ماست پشت سد نمایش مانده است. این مسئله هم به دلیل کاهلی، نادانی، بی‌اطلاعی و تصمیماتی است که در گذشته گرفته شده. مشکلات فعلی اکران حاصل بی‌تدبیری مدیران سینمایی دولت روحانی است.

همان موقع من در اداره‌ کل سازمان سینمایی در مقابل آقایان فرجی و ایل‌بیگی فریاد زدم و گفتم این کار را نکنید. پروانه ساخت را سهمیه‌بندی کنید، اما گفتند قانون گفته هر کسی که می‌خواهد کاری بسازد اجازه دهید. من که نمی‌گویم انحصار سینما را به من بدهید و همه فیلم‌ها برای من، حرفم این است که شما وقتی ظرفیت ۲۸۰ سینما دارید که برای ۵۰ فیلم مناسب است، چرا اجازه ساخت ۱۰۰ فیلم می‌دهید که بعد نتوانید آنها را درست اکران کنید.

آنا: این سیستم اکران از گذشته یکی از معضلات سینمای ایران بوده و همواره با حرف و حدیث و حواشی متعددی روبرو بوده است.

نجفی: شرایط حال حاضر اکران مثل این می‌ماند که مثلاً ظرفیت میوه‌فروشی در این ممکلت ۵۰ هزار تن است، شما ۳۰۰ هزار تن دارید و حتی نمی‌توانید آنها را صادر کنید. در این شرایط آن محصولات باید بماند، بگندد و به این ترتیب زندگی و نتیجه کار کشاورز از بین برود. دست‌ها و تفکرات غلطی در این صحنه وجود دارد که شرایط را تغییر داده تا جایی که در ایام حاضر این امکان وجود دارد که با یک تلنگر، زندگی ۲۵۰ فیلم نابود شود. این افراد که سینما را به این حال کشاندند باید روزی رو در روی مردم جوابگو باشند.

اهدای پروانه ساخت برای عددسازی و بالا بردن آمار

آنا: روند شتابزده اکران در حال حاضر هم وجود دارد و در دو ماه اخیر فیلم‌های زیادی در اکران دیده نشدند. خیلی از تهیه‌کنندگان این آثار هم اعتراض کردند که سازمان سینمایی با این مدل اکران فیلم ما را پر پر کرده است!

نجفی: خیر، این فیلم‌ها را مدیران ناآگاه سازمان سینمایی در دولت قبل پرپر کردند. آنها با اعطای بی‌ضابطه پروانه ساخت این شرایط را به وجود آوردند. می‌خواستند با چاپلوسی و خودشیرینی آمار بدهند و بگویند در این دولت مثلاً سازمان سینمایی ۱۰۰ فیلم تولید کرده است. در حالی که آنها فقط دست تولیدکننده را باز گذاشتند و چرخه تولیدات را به هم ریختند.

آنها نفهمیدند که با نهایتاً ۳۰۰ سالن سینما، نمی‌توانند ۱۰۰ فیلم تولیدی در سال داشته باشند، فیلم‌هایی که همگی در شرایط سخت تحریم و بی‌پولی و با هزینه‌های چند میلیاردی ساخته شد، فیلم‌هایی که بعضی از آنها با کمک اسپانسرها ساخته شده و برای برخی دیگر، فیلمسازان طلا و خانه‌شان را فروخته‌اند. سوال من از آن آقایان این است که چرا بازار را بلبشو کردند؟ جوابش هم مشخص است، آنها به دستور رئیس جمهور پروانه ساخت می‌دادند تا در پایان کار دولت آمار بدهند که مثلاً در فلان سال ۱۰۰ فیلم سینمایی تولید شده و ما رکورد شکستیم!

آنا: یعنی شما معتقدید که دولت برای اینکه نشان دهد میزان مشارکتش در ساخت آثار سینمایی بالاست، به هر اثری پروانه ساخت داد؟

نجفی: احسنت. دقیقا چیزی شبیه به مدیرانی که فقط نشستند و از کارشان درصد می‌دهند، ولی شما هیچ نتیجه‌ای نمی‌بینید. درحالی که این مسئله خیلی چیز ساده‌ای بود و من بارها سرشان فریاد کشیدم که این کار را نکنند. شما با تعداد فیلم‌های تولید شده و تعداد صندلی‌های سینما یک ضرب‌ و تقسیم ساده انجام بدهید همه چیز مشخص است. مگر می‌شود یک فیلم صرفاً با دو ساعت یا چند سانس در روز اکران شود؟ کجای دنیا فیلم را سانسی اکران می‌کنند؟ این چه ابتکاری بود که به ذهن شما رسید؟ فقط به این دلیل که دولت می‌خواست آمار همه چیز را بالا ببرد این بلا را سر فیلم‌ها آوردید.

آنا: در ماه‌های اخیر فیلم‌های زیادی اکران شدند و برخی به همین نحوی که شما اشاره کردید، یعنی سانسی و چند سالنی اکران شدند. این بی‌عدالتی در اکران واقعاً به چشم می‌آمد، مثلا در مقابل فیلمی که پس از ۶ ماه اکران هنوز بیشترین سانس و سالن را در اختیار دارد، فیلم‌هایی هم داریم که در ابتدای راه اکران، نهایتا ۱۰ تا ۲۰ سالن دارند و خیلی زود همین تعداد هم از آنها گرفته می‌شود.

نجفی: بله، الان اکران یک فیلم این مسائل را دارد و دلیل آن نیز همان مدیریت اشتباه گذشته است. شما که ظرفیت اکران ندارید بیجا می‌کنید پروانه ساخت می‌دهید! شما که فیلم‌ها را با طرح‌های سانسی و ساعتی اکران می‌کنید، نباید پروانه ساخت بدهید. پروانه ساخت دادن باید شامل بعضی از قوانین باشد که فروش فیلم را تضمین کند. نه اینکه آثار را رها کنید. این قوانین را هم خودتان طرح کنید، نه به من گوش بدهید نه به سیستم‌های اکران دنیا. مثلا بگویید من ۵۰ فیلم، یا ۷۰ فیلم دارم و می‌توانم این تعداد را در یک سال اکران کنم و اگر یک فیلم هم به آنها اضافه شود، سیستم اکران و نمایش به هم می‌ریزید، پس اجازه اکران بیش از آن عدد ندهید. اما قطعا این کار را نمی‌کنند و حالا کسانی که مقصرند، باید پاسخگو باشند و اگر هم تکذیب کنند، من پای تمام عواقبش می‌ایستم و در هر دادگاهی این بی‌کفایتی را عنوان می‌کنم.

آنا: با وجود این شرایط و تمام اعتراضات، اما برخی از فیلم‌ها هستند که بدون توجه به تمام این موارد اکران می‌شوند و بعضا فروش خوبی هم دارند. نکته‌ای که تمرکز بیشتر مسئولان و رسانه‌های نزدیک به آنها روی آن آثار است. در این میان باید بیشتر به کدام دسته توجه کرد، فیلم‌های دیده شده یا آثار مهجور؟

نجفی: متاسفانه این روزها با چیزهایی روبرو هستیم که هیچ جای تاریخ مملکت به ثبت نمی‌رسد. درست است که اتفاقاتی در سینما افتاده و در این سال‌ها پیشرفت‌های فنی و سینمایی خوبی داشتیم، اما باید این را اعتراض کرد که در زمینه زیرساخت‌ها عملا پیشرفتی نداشتیم. همین باعث شرایط بد اکران امروز است، مثل اینکه شما خانه‌ای ندارید، اما ۱۵۰ مهمان دعوت کردید. خب می‌خواهید این مهمانان را در کوچه بگذارید؟

آنا: شما به عنوان کسی که تجربه تهیه‌کنندگی فیلم سینمایی داشتید و فیلمتان «من یک ایرانی‌ام» بعد از چند سال گیر کردن پشت سد اکران در شرایط بدی اکران و با شکست در گیشه مواجه شد، فکر می‌کنید تهیه‌کنندگانی که امروز در شرایط شما هستند باید چه کنند؟ اصلاً در حال حاضر با وجود این حجم فیلم گیر کرده پشت سد اکران، چقدر پول آنجا خوابیده؟

نجفی: با یک حساب و کتاب ساده می‌توانید به جواب این سؤال برسید. در کمترین حالت ممکن، هزینه ساخت یک فیلم در حال حاضر ۴ میلیارد تومان است، رقمی که واقعاً کفِ فیلم‌سازی است و بسیاری از آثاری که تولید شدند و منتظر اکران هستند ارقام چند برابری این عدد دارند. ما نزدیک به ۲۵۰ فیلم اکران نشده داریم که با یک عملیات ضرب سریع می‌توان گفت که هزینه فیلم‌های پشت سد مانده اکران، چیزی در حدود ۱۰۰۰ میلیارد تومان است، این رقم، حداقل هزینه تولیدات است که پشت سد اکران خوابیده. در این شرایط شما مجبورید بایستید کنار تا فیلمتان را هر زمان خواستند اکران کنند.

بیشتر بخوانید:

فیلم‌های غیراستاندارد نتیجه بی‌توجهی به تاریخ سینما است

باید مرز میان فیلم سخیف و خوب تعریف شود

گل گرفتن در خانه سینما کار کمی بود!

آنا: وقتی در سال ۹۳ در چنین شرایطی بودید، به عنوان تهیه‌کننده اعتراض نکردید به گیر کردن چند ساله فیلمتان؟

نجفی: چرا، من اتفاقاً اعتراض کردم و گفتم چرا فیلم من را بعد از سه سال اکران نمی‌کنید؟ که همان موقع به من متلک می‌گفتند. فیلمی که چهار سال و نیم پیش بالای چهار میلیارد برایش هزینه شد و در دمای ۳۰ درجه زیر صفر ساخته شده. فیلمی که حتی بعد از تمام حواشی نمی‌گفتند بخشی از آن بد بود و باید با مونتاژ درست شود، فیلم را به طور کامل کنار گذاشتند.

آنا: مواردی هم بود که می‌گفتند این فیلم خط قرمزها را رد کرده و تصویر درستی از مدیران ورزشی نشان نداده، درست است؟

نجفی: من در این فیلم رئیس فدراسیون یک رشته ورزشی را نشان می‌دهم که با لباس یقه سه سانتی، با قهرمان داستان لجبازی می‌کند، آن وقت آقای ایل‌بیگی به من می‌گفت با این شخصیت، شما نظام را زیر سؤال بردید! آن هم نه با نشان دادن مسئول سیاسی اجتماعی بلکه فقط یک رئیس فدراسیون. وقتی یکی این حرف را می‌زند، شما اگر جای من بودید نمی‌خواستید صندلی جلوی دستتان را به در و دیوار بکوبید!؟

آنا: این عصبانیتی که امروز از اتفاقات آن دوران دارید نشان می‌دهد که هنوز از آن فیلم و حواشی‌اش نگذشتید. البته شما هم که این رفتار را بی جواب نگذاشتید و در خانه سینما را گل گرفتید!

نجفی: رفتاری که با خانه سینما کردم کمترین کاری بود که می‌شد داشت. واقعاً باید از دست برخی مدیران ناآگاه همه چیز را رها کرد و رفت! به همین دلیل است که معتقدم این مدل آدم‌ها نمی‌توانند به بهبود شرایط سینما کمک کنند. حقیقتاً نمی‌دانم، شاید من زبان فارسی را خوب حرف نمی‌زنم، لطفاً یکی بیاید و حرف‌های من را برای این دوستان ترجمه کند!

انتهای پیام/۴۱۷۳/پ