اثر هوش مصنوعی باید در تولید ناخالص داخلی مشاهده شود/ جایگاه نامطلوب کشور در حوزه هوش مصنوعی

به گزارش گروه دانش و فناوری خبرگزاری آنا، طبق پیش‌بینی‌ها طی ۱۰ سال آینده پنج فناوری هوش مصنوعی، اینترنت اشیا، بلاکچین، واقعیت مجازی و واقعیت افزوده، رایانش ابری یا کلود کامپیوتینگ، ۵G دنیا را به شدت تحت تاثیر قرار می‌دهد. در راس این فناوری‌ها هوش مصنوعی قرار دارد که دنیای آینده را از نظر اقتصادی و فناوری متحول خواهد کرد.

اهمیت هوش مصنوعی باعث شده تا ستاد توسعه فناوری‌های اقتصاد دیجیتال و هوشمندسازی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری طی چند سال اخیر تمرکز ویژه‌ای روی این مسئله داشته باشد و به دنبال تقویت کسب و کارهای فناور محور و تاسیس ستادی به نام هوش مصنوعی باشد.

بیشتر بخوانید:

پابه‌پای اروپایی‌ها، در عرصه بازی‌های جدی هستیم/ فناوری کنترل احساسات با هوش‌مصنوعی

چندی پیش رهبر معظم انقلاب اسلامی نیز در دیدار نخبگان و استعدادهای برتر علمی در فرمایشات خود از هوش مصنوعی به‌عنوان یک مسئله مهم و آینده‌ساز نام بردند و تاکید کردند که باید ایران جزو ۱۰ کشور برتر هوش مصنوعی قرار بگیرد و مسئولیت اصلی این مسئله را بر عهده معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری واگذار کردند.

واکاویی اهمیت بیشتر هوش مصنوعی و کاربردی کردن آن بهانه‌ای شد تا گفت‌وگویی با حسین ملازاده، دبیر ستاد توسعه فناوری‌های اقتصاد دیجیتال و هوشمندسازی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری داشته باشیم که در ادامه آن را می‌خوانید.

بهره‌وری بیشتر از داده‌ها با کمک هوش مصنوعی

آنا: چرا امروزه هوش مصنوعی از اهمیت زیادی برخوردار است؟ در حال حاضر هوش مصنوعی چه تغییر و تحولی در زندگی بشر ایجاد کرده است؟

ملازاده: طبیعتا با گذشت زمان، فناوری‌های جدید و نوینی با کاربردهای مختلفی ظهور پیدا می‌کنند. از سوی دیگر هم اکنون با حجم ارتباطات خیلی زیادی مواجه هستیم که داده‌های زیادی را ایجاد می‌کند. به عنوان مثال در گذشته با اینترنت ۲G تنها متن داده‌ها جابه‌جا می‌شد. پس از آن با کمک اینترنت ۳G قادر شدیم عکس و صدا را جابه‌جا کنیم. با ظهور اینترنت ۴G نیز جابه‌جایی فیلم‌ها تسهیل پیدا کرد. اکنون تسهیل ارتباطات باعث جمع‌آوری و انتقال داده‌های زیادتر مردم در فضای مجازی شده است.

عملا ما برای اینکه بتوانیم از این داده‌های تولید شده که روز به روز بر میزان آنها نیز افزوده می‌شود، استفاده مطلوب‌تری در جهت بهره‌وری و تصمیم‌گیری‌های بهتر داشته باشیم، نیاز به هوش مصنوعی داریم. این یکی از دلایل اهمیت هوش مصنوعی در آینده است. یکی دیگر از دلایل اهمیت هوش مصنوعی این است که جهان به سمت بهره‌وری بیشتر حرکت می‌کند. بسیاری از صنایع دنیا به سمت بهره‌وری یک تا دو درصدی استفاده از فناوری در حال پیشروی هستند. حتی برخی از صنایع قصد افزایش بهره‌وری ۱۰ درصدی را دارند.

هوش مصنوعی در همه صنایع کاربرد دارد

آنا: در حال حاضر هوش مصنوعی در کدام صنایع و حوزه‌ها بیشتر کاربرد دارد؟

ملازاده: اصطلاحا هوش مصنوعی یک فناوری افقی است که می‌تواند در همه صنایع و در همه جا کاربرد داشته باشد. یکی از کاربردهای اصلی هوش مصنوعی، افزایش بهره‌وری است. هم اکنون اصلی‌ترین راه برای بهره‌وری با توجه به گستردگی داده‌ها، استفاده از هوش مصنوعی است. ما در حال حاضر با لحاظ کردن شروطی می‌توانیم به کمک هوش مصنوعی میزان بهره‌وری را بهبود دهیم. با توجه به تبادلات فضای مجازی که طی سالیان اخیر نیز شاهد آن بوده‌ایم، در آینده این مسئله بیشتر به وقوع می‌پیوندد.

هوش مصنوعی ضمن اینکه می‌تواند با انجام محاسبات پیچیده‌ای در افزایش بهره‌وری نقش بسزایی داشته باشد، در بسیاری از موارد نیز در ترکیب با علم رباتیک می‌تواند در برخی از شاخه‌ها مانند مسائل نظامی، بحران، محیط زیست و همچنین اعمال و انجام کارهای سخت جایگزین انسان شود و خطرات احتمالی حوادث را از بین ببرد. در مجموع، هم اکنون دلایل زیادی وجود دارد که هوش مصنوعی را به عنوان یکی از فناوری‌های آینده مطرح می‌کند.

باید مدیریت واحدی در حوزه هوش مصنوعی داشته باشیم

آنا: مقام معظم رهبری در صحبت‌های اخیرشان تاکید کرده‌اند که باید ایران جزو ۱۰ کشور برتر در حوزه هوش مصنوعی باشد، در حال حاضر برای تحقق این مسئله چه الزاماتی نیاز داریم و آیا اکنون ایران نسبت به کشورهای پیشرو در این زمینه از جایگاه مطلوبی برخوردار است؟

ملازاده: هم اکنون فاصله زیادی برای رسیدن به جایگاه مطلوب‌مان در زمینه بهره‌وری از هوش مصنوعی داریم. اخیرا مقام معظم رهبری اشاره حکیمانه‌ای پیرامون بحث هوش مصنوعی داشتند و فرمودند که ایران باید در زمینه هوش مصنوعی جزو ۱۰ کشور برتر دنیا باشد. اکنون باید این مسئله تببین شود که ما با استفاده از کدام راهبردها باید به این هدف دست پیدا کنیم. دستیابی به این هدف صرفا با بحث تولید علم و انتشار مقالات تحقق پیدا نمی‌کند.

هرچند هم اکنون در بحث تولید مقالات علمی ایران جزو ۲۰ کشور برتر دنیا در زمینه هوش مصنوعی است و از سوی دیگر در انتشار مقالات پر استناد جزو ۱۰ کشور برتر جهان محسوب می‌شود اما هدف و مقصود اصلی ایشان، کاربردی ساختن فناوری هوش مصنوعی در صنعت و بخش‌های مختلف جامعه است که ایشان مسئولیت اصلی این کار را بر عهده معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری واگذار کردند.

ما باید اثر هوش مصنوعی را علاوه بر توسعه فناوری و تولید علم، در عرصه‌ها و کاربردهای واقعی جامعه و تولید ناخالص داخلی (GDP) نیز مشاهده کنیم. اکنون برای تحقق این مسئله نیاز به چند تا موضوع داریم. نخست اینکه مدیریت و فرماندهی واحد در این موضوع داشته باشیم. دوم، بحث راهبری این مسئله را باید در چشم انداز آینده کشورمان در نظر بگیریم.

ترسیم چشم‌انداز رهبری نیاز به همکاری سه قوا دارد

آنا: هم اکنون ستاد توسعه فناوری‌های اقتصاد دیجیتال و هوشمندسازی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری برای تحقق این مسئله چه اقدامات اساسی انجام داده است؟

ملازاده: معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری حدودا از سال گذشته با کمک شورای عالی انقلاب فرهنگی، سند تاسیس ستاد هوش مصنوعی را آماده کرده است. اکنون این سند نهایی شده و هفته گذشته نیز پیرامون این سند جلسه‌ای در شورای عالی انقلاب فرهنگی برگزار کرده‌ایم. هفته آینده نیز جلسه‌ای با حضور متخصصان شرکت‌های صنعتی و دانشگاهی برپا می‌شود تا پیرامون این سند، نظرات خودشان را اعلام کنند. در نهایت این سند با جمع بندی نظرات اساتید این حوزه اصلاح و تکمیل می‌شود و مراحل دیگر خود را سپری می‌کند. در مرحله بعد بنا داریم نظر نهادهای دیگر که درگیر این موضوع هستند را نیز بگیریم تا به صحن شورا برسد و تصویب شود.

بیشتر بخوانید:

هوش مصنوعی در جای‌جای علوم انسانی نقش پررنگی دارد

امیدواریم با تصویب هرچه سریع‌تر این موضوع بتوانیم با ایجاد یک فرماندهی واحد به هدف و تکلیفی که مقام معظم رهبری برعهده معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری واگذار کرده است، دست پیدا کنیم. بحث هوش مصنوعی هم اکنون در همه موضوع‌ها مورد استفاده است بنابراین برای کاربردی کردن هوش مصنوعی و رسیدن به چشم‌اندازی که مقام معظم رهبری ترسیم کرده‌اند، نیاز به همکاری، هم‌افزایی و همفکری همه‌جانبه قوای سه گانه داریم. طبیعتا برای تحقق این مسئله باید نگاه ویژه‌تری به بحث بودجه داشته باشیم.

زیرساخت‌های لازم هوش مصنوعی باید در کشور فراهم شود

آنا: آیا پیش‌بینی می‌کنید با همکاری همه جانبه سه قوا و تاسیس این ستاد، آینده روشنی در پیش روی استارت‌آپ‌ها و کسب‌وکارهای دانش‌بنیان این حوزه باشد؟

ملازاده: بسیاری از خدمات عرضه شده توسط شرکت‌های فناور حوزه هوش مصنوعی می‌تواند باعث بهبود طیف وسیعی از کسب‌وکارهای ایرانی شود بنابراین هم اکنون یکی از راهبردهای اساسی ما کمک به شکل‌گیری شرکت‌های بزرگ با رویکرد منطقه‌ای و بین‌المللی است که این مسئله را نیز در سند هوش مصنوعی آورده‌ایم. طبیعتا اگر ما بخواهیم جزو ۱۰ کشور برتر هوش مصنوعی دنیا قرار بگیریم باید شرکت‌هایی در سطح بین‌المللی داشته باشیم زیرا آینده به سمت استفاده و کاربردی شدن هرچه بیشتر هوش مصنوعی حرکت می‌کند.

ما باید زیرساخت‌های این مسئله از جمله منابع انسانی متبحر، شکل‌گیری DataSet (مجموعه داده)، open data(داده باز)، ایجاد طراحی اکوسیستم داده را در کشور آماده کنیم. در واقع ما اگر بتوانیم زیرساخت‌های پردازشی و توسعه فناوری‌های پایه را در اختیار شرکت‌های مختلف قرار دهیم، آنها می‌توانند برای رسیدن به اهداف‌شان در حوزه هوش مصنوعی به نحو بسیار مطلوب از این زیرساخت‌ها و امکانات بهره بگیرند و در راستای غنای بیشتر این فناوری گام بردارند و خدمتی مطلوب به مردم و کشور ارائه دهند.

انتهای پیام/۴۰۲۱/پ