یادداشت| حربه اسرائیل برای رابطه با اردن

به گزارش گروه جهان خبرگزاری آنا، اواسط ماه نوامبر رژیم صهیونیستی و اردن با همکاری امارات توافقنامه‌ای امضا کردند که بر مبنای آن پذیرفتند نیروگاه خورشیدی بزرگی در صحرای اردن احداث کنند. احداث نیروگاه خورشیدی با هدف تأمین انرژی رژیم صهیونیستی انجام می‌شود و صهیونیست‌ها در مقابل متعهد می‌شوند کارخانه نمک‌زدایی در سواحل مدیترانه برای تأمین آب اردن احداث کنند. این پروژه که بزرگ‌ترین همکاری منطقه‌ای رژیم صهیونیستی و همسایگانش به شمار می‌رود، با حمایت‌های جان کری، نماینده ویژه دولت آمریکا در امور آب‌وهوا انجام و به‌وسیله کارین حرار وزیر انرژی رژیم صهیونیستی، محمد النجار وزیر آب و آبیاری اردن و عبدالله بن زاید، وزیر امور خارجه امارات امضا شد.

تظاهرات و راهپیمایی‌هایی که در چند هفته گذشته در اردن شاهدیم، در اعتراض به این توافق سه‌جانبه انجام می‌شود. این توافق مربوط به انتقال انرژی برق، گاز و آب آنهاست که امان سرمایه‌گذاری اصلی آن را بر عهده دارد. صهیونیست‌ها درصدد برآمدند برقی را که به‌وسیله نیروگاه‌های خورشیدی در اردن تولید می‌شود، خریداری کنند و در قبال آن به اردن آب یا گاز بدهند. در این میان روایت‌های مختلفی انجام می‌شود؛ ازجمله اینکه می‌گویند برق از امارات به اسرائیل داده می‌شود، که این‌طور نیست. سرمایه‌گذاری برای تأسیسات تولید برق در نیروگاه‌های خورشیدی در حال انجام است که سرمایه‌گذار آن اماراتی‌ها هستند. امارات نیروگاه برق به اردن تحویل می‌دهند و اسرائیل در مقابلش آب تحویل اردن می‌دهد.

اعتراض مردم اردن به یک خیانت

مردم اردن نسبت به این توافق معترض هستند و آن را نوعی تسلیم شدن در برابر خواسته‌های اسرائیل می‌دانند، زیرا زمانی که صهیونیست‌ها کرانه باختری را در سال ۱۹۶۷ اشغال کردند، به رود اردن رسیدند. رود اردن میان اردن و اسرائیل مشترک و آب رودخانه مربوط به اعراب است؛ حتی قسمت فلسطینی نیز در مالکیت اعراب به شمار می‌رود و بسیاری از فلسطینی‌ها ساکن اردن هستند. بنابراین اینکه اسرائیل از امکانات و قابلیت‌های اردن و برق آن کشور بهره ببرد و آب متعلق به اردنی‌ها را به خودشان بفروشد، قابل پذیرش نیست. این را هم باید در نظر داشت آبی که اسرائیلی‌ها به اردن می‌فروشند، قابل اطمینان نیست و امکان دارد صهیونیست‌ها انواع اقدامات سوء را روی آن انجام دهند و ممکن است باعث خشکاندن کشاورزی یا ایجاد بیماری در میان مردم شود.

مردم اردن نگران این موضوعات هستند و فضای بدبینی فزاینده‌ای نسبت به اسرائیل وجود دارد؛ لذا به خیابان‌ها می‌آیند، اعتراض می‌کنند و اعتراضاتشان چیزی نیست که ناگهان پدید آمده باشد، بلکه در ادامه مخالفت‌های گذشته با اقدامات اسرائیل است. از زمانی که اردن وارد صلح با رژیم صهیونیستی شد، یعنی ۲۸ سال پیش اردنی‌ها نسبت به این موضوع معترض هستند.

یک بُعد ادامه اعتراضات مردم اردن نسبت به صلح سال ۱۹۹۴ میلادی است که آن را توافقی خفت‌بار می‌دانند و بُعد دیگرش به توافق اخیر مربوط است که اسرائیل بیاید روی انرژی خورشیدی بومی سرمایه‌گذاری کند و در قبالش آب اردن را به خودشان بفروشد. بُعد سوم و مهم‌تر، این است که هم‌زمان با هر تحولی که در کرانه باختری رخ می‌دهد، مردم در حمایت از برادران فلسطینی خود تظاهرات برپا می‌کنند. در آخرین مورد بهار سال جاری و ماه مبارک رمضان بود که در جریان نبرد «شمشیر قدس»، مردم اردن به‌عنوان نخستین کشور به کمک برادران فلسطین خود شتافتند، به سمت مرزها حرکت کردند و این موج باعث شد یمنی‌ها، عراقی‌ها و لبنانی‌ها هم اقدامات مشابهی انجام دهند.

بیشتر بخوانید:

تظاهرات علیه سازش با اسرائیل در اردن

رئیس شاباک مخفیانه به اردن رفت

فضای اردن ساختار پادشاهی غیر امروزی و نامتمدن دارد و سعی می‌کند جامعه پیش‌رونده اردن را با انواع ترفندها در بند بکشد. این در حالی است که اردنی‌ها خود را بخشی از بدنه فلسطین و جامعه اسلامی می‌دانند.

اماراتی‌ها مشارکت با اردن را برنمی‌تابند

از سوی دیگر امارات به‌عنوان یکی از کشورهایی که با اسرائیل عادی‌سازی روابط انجام داده است، در این قرارداد حضور دارد. مردم این کشور همچون اردنی‌ها با مشارکت ابوظبی در قرارداد مخالف هستند و به‌تازگی متوجه شده‌اند چه زیان زیادی از چرخشی که در سیاست خارجی خود داشتند، متحمل شده‌اند و شاهدند هر جا که می‌روند، آنها را به چشم یک اسرائیلی می‌بینند.

مردم اردن مهندسان اماراتی را که در پروژه تأسیسات نیروگاه برق مشارکت دارند، جاسوس اسرائیل می‌دانند که به نفع این رژیم کار می‌کنند. آنها معتقدند ساخت نیروگاهی که برقش به اسرائیل برسد، خیانت است. علاوه بر این آنها توافق را از جنبه‌هایی غیرقابل‌پذیرش می‌دانند، ازجمله اینکه رژیم صهیونیستی به توافقات گذشته خود پایبند نبوده است. طبق توافق اردن با اسرائیل در سال ۱۹۹۴ موسوم به «وادی عربه»، رژیم صهیونیستی متعهد شد سالانه ۵۵ میلیون مترمکعب آب به اردن منتقل کند، ولی هر سال با کاهش ۲۰ میلیون مترمکعبی از آب، تنها ۳۵ میلیون مترمکعب به اردن منتقل کرده است.

اردنی‌ها معتقدند تل‌آویو ممکن است به بدعهدی‌های خود ادامه دهد و طبق قرارداد اخیر، نتواند ۲۰۰ میلیون مترمکعب آب را به اردن برساند. اظهارات چند روز پیش عمر سلامه، معاون وزیر آب اردن بر این شائبه می‌افزاید که گفته بود امضای قرارداد از نظر متنی و حقوقی به‌منزله توافق نیست و پروژه ممکن است با دستیابی اردن به میزان آب مذکور اجرا نشود.

* سید جعفر قنادباشی - کارشناس امور بین‌الملل

انتهای پیام/۴۰۳۳/