بایسته‌ها و نبایسته‌های تحول در علوم انسانی کدامند؟

به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه خبرگزاری آنا، حجت‌الاسلام عبدالحسین خسروپناه در نشست هم‌اندیشی «چگونگی تحول در علوم انسانی» که ظهر امروز در دانشگاه علامه طباطبائی برگزار شد، با بیان اینکه سال‌ها درباره تحول در علوم انسانی سخن گفته شده است و این نشست نیز در ارتباط با همین تحول است، خاطرنشان کرد: در این راستا باید به بایسته‌ها و نبایسته‌های لزوم تغییر و تحول در این علوم اشاره کرد.

وی نبایسته‌های این تحول را شامل ۱۰ مورد دانست و عنوان کرد: اولین نباید این است، شورای گسترش و برنامه‌ریزی درسی منحصراً در اختیار وزارت علوم نباشد و دانشگاه‌ها باید اختیار تأسیس رشته‌ها را داشته باشند، سیاست‌ها با وزارت علوم و حکمرانی علمی در اختیار دانشگاه‌های سطح یک باشند.

معاون علوم انسانی و هنر دانشگاه آزاد اسلامی نباید دوم را عدم ورود مسئولان و مدیران کشور در تحول علوم انسانی دانست و گفت: در این زمینه باید دانشمندان و عالمان به این عرصه ورود کنند اما در حال حاضر تحول در علوم انسانی را با مسئول محوری دنبال می‌کنیم و عالم محور نیست.

وی اظهار کرد: نباید سوم؛ برای تحول در علوم انسانی شروع کردن از نقطه صفر است، در حالی که تجربه‌های بعد از انقلاب اسلامی بسیار زیاد است و با توجه به تجربه‌های موجود نباید تحول را از صفر شروع کرد. نباید بعدی برای تحول، استفاده از تجربه دانشمندان غربی و شرقی نظریه‌پرداز است و تعالی بدون روزآمدی و بومی‌سازی ممکن نیست. باید آخرین نظریات مدرن را بشناسیم با مکاتب مختلف به نتایج مشخصی برسیم. علوم انسانی مبتنی بر معارف و حکمت اسلامی است.

حجت‌الاسلام خسروپناه نباید چهارم را در تحول اخباری مسلک دانست و گفت: در تحول نباید عقل و تجربه را تعطیل کنیم و فقط معنی ظاهری آیات و روایات را نادیده بگیریم. نباید بعدی جدا نکردن علوم انسانی دانشگاهی از علوم اسلامی حوزوی است.

وی نباید دیگر را گرفتار شدن در اصالت امنیت عنوان کرد و افزود: اصل آزادی تفکر باید حاکم شود و همانطور که در کرسی های آزاد اندیشی طبق تأکید رهبر معظم انقلاب، معیار رعایت آزادی و منطق است و اساتید برای نظریه پردازی و نقد علمی مختارند در صورتی که نقد مبتنی بر اخلاق باشد.

معاون علوم انسانی و هنر دانشگاه آزاد اسلامی نباید بعدی این است، نباید به مبانی فلسفی بسنده کرد و مبانی شناختی هستی شناختی روش شناختی و غیره را دنبال کرد. نباید مهم در عجول نبودن برای تحول است و نباید زود خسته شد که چرا اتفاقی نمی افتد؟ و در نهایت آخرین نبایسته آن سیاست زده نشدن است که تمامی این نبایدها عمدتا مدیریتی است.

وی بایسته‌های تحول در علوم انسانی را نیز ۱۰ مورد عنوان کرد و گفت: تبدیل دانشگاه های علم محور از علوم اقتصادی، علوم سیاسی به دانشگاه‌های مأموریت‌گراست. بایسته دوم، راه‌اندازی معاونت علوم انسانی در وزارت علوم است در حالی که اکنون تفکر حاکم، تفکر علوم پایه و مهندسی است و تحول در علوم انسانی، مشاوره و تعالی وجود ندارد.

حجت‌الاسلام خسرو پناه نباید سوم را گنجاندن درس پارادایم‌ها و استراتژی تبیینی روش‌های تحقیق در علوم انسانی در دوره دکتری و درس فلسفه علوم انسانی در دوره کارشناسی ارشد عنوان کرد. جسارت در تعطیلی رشته‌های ناکارآمد و راه‌اندازی میان‌رشته‌ای‌های کارآمد و اسلامی سازی مباحث دانست.

وی گفت: باید بعدی، نوآوری در علوم انسانی و داشتن یک نظریه ارتقا از دانشیاری به استاد تمامی است و باید در آیین‌نامه ارتقا اساتید ذکر شود. چرا وجب می‌گیریم هر استاد چند مقاله دارد؟ جامعه امروز نظریه هر استادی را پذیرفت به او ارتقا دهیم. باید بعدی اختصاص بودجه وزارت علوم به سازمان‌ها و نهادها در راستای رفع نیازهای کشور باشد.

معاون علوم انسانی و هنر دانشگاه آزاد اسلامی افزود: بایسته بعدی، ادغام دانشکده‌ها و پژوهشکده‌ها علوم انسانی است و هر استادی باید موظفی آموزشی و پژوهشی، علاوه بر رساله‌ها و پایان‌نامه‌ها داشته باشد. آموزش، پژوهش و مهارت باید تلفیق شوند.

وی اظهار کرد: انتقال گروه‌های فلسفی، معارف اسلامی، ادبیات و غیره به دانشکده‌های موضوعی بایسته نُهم است. باید پایانی نیز جدی گرفتن استراتژی‌های تحقیق استادان در علوم انسانی است یعنی هر استادی در هر مقاله باید پارادایم‌ها و روش شناسی تحقیق خود را در نظر گیرد.

حجت‌الاسلام خسرو پناه در پایان خاطر نشان کرد: جلسات، نشست‌ها و همایش‌ها مباحث را بررسی می‌کنند در صورتی که ضروری است خروجی آن را به مرحله اجرا برسانند. باید از خروجی سخنرانی‌ها در حکمرانی علمی استفاده شود.

انتهای پیام/۴۱۶۷/پ