دیده بان پیشرفت علم، فناوری و نوآوری
20 مهر 1400 - 16:23
آیت‌الله تحریری در مراسم بزرگداشت علامه حسن‌زاده آملی:

همراهی با انقلاب اسلامی از ویژگی‌های علامه حسن‌زاده آملی بود

یکی از شاگردان مرحوم علامه حسن‌زاده آملی با بیان اینکه علامه آملی به عالَم توحید دسترسی داشتند، یکی از نمودارهای کلامی و عملی ایشان را «همراهی با انقلاب اسلامی و تجلیل از مقام معظم رهبری» عنوان کرد.
کد خبر : 613833
آیت‌الله تحریری

به گزارش گروه سیاست خبرگزاری آنا، شب گذشته ۱۹ مهرماه ۱۴۰۰، مراسم بزرگداشت مقام علمی و عملی علامه حسن‌زاده آملی با عنوان «عارف انقلابی» با حضور جمعی از بیت ایشان، شاگردان و شخصیت‌های علمی و فرهنگی کشور و رئیس سازمان تبلیغات اسلامی در سالن اجتماعات مجموعه فرهنگی سرچشمه برگزار شد.


در این مراسم که بعداز اذان مغرب در سالن اجتماعات یادمان شهدای انقلاب اسلامی (سرچشمه) برگزار شد، برخی از شاگردان علامه حسن‌زاده آملی به ذکر ویژگی‌ها و خاطراتی از وی پرداختند.


آیت‌الله تحریری: خضوع ویژگی مهم علامه حسن‌زاده آملی بود


در ابتدای این مراسم که با اجرای نجم‌الدین شریعتی مجری رسانه ملی همراه بود، سید محمد هاشمی مدیر مجموعه فرهنگی سرچشمه ضمن خیرمقدم به حاضرین از همه کسانی که برای برگزاری این مراسم زحمت کشیدند تشکر کرد و در ادامه «آیت‌الله تحریری» از شاگردان علامه آملی گفت: درباره علامه حسن‌زاده آملی که دارای شخصیت والا و از درجات علمی بسیاری برخوردار بودند کار بسیار مشکلی است.


وی با اشاره به درجات علمی علامه حسن‌زاده آملی به آیاتی از قرآن اشاره کرد که خداوند برای مؤمنین عالِم، درجات خاصی را در نظر گرفته است.


آیت‌الله تحریری افزود: علامه آملی معتقد بود انسان باید در مسیر علم یابی «ثبات قدم» داشته باشد و در رسیدن به حق از خود تزلزلی نشان ندهد و آن زمانی هم که سعادت نائل شدن به حق را داشت نباید خضوع را فراموش کند.


این شاگرد علامه آملی با بیان اینکه خصوصیات علمی و معنوی علامه در جلسات و دیدارهایی که با شاگردانش داشت به وضوع احساس می‌شد خبرداد که ایشان گاهی در طول سال علاوه بر ماه رمضان، ماه‌های رجب و شعبان را نیز به صورت متصل روزه می‌گرفتند.


وی حالت خضوع، تهجد شبانه و روزه های مستحبی را از ویژگی های دیگر علامه حسن‌زاده آملی یاد کرد و گفت: علامه آملی یکی از شاگردان برجسته علامه طباطبایی بودند که از سعادت آموزش و تربیت علامه طباطبایی نیز بی‌بهره نبودند.


آیت‌الله تحریری با بیان اینکه مرحوم حسن زاده عاملی به عالَم توحید راه پیدا کرده بودند، یکی از نمودارهای کلامی و عملی ایشان را همراهی با انقلاب اسلامی و تجلیل از مقام معظم رهبری عنوان کرد.


خسروپناه: علامه حسن‌زاده «خواجه نصیرالدین» زمانه ما بود


«حجت الاسلام خسروپناه» یکی دیگر از شاگردان علامه آملی با تأکید بر سلوک علمی و عرفانی ایشان، علامه عاملی را «خواجه نصیرالدین زمانه» ما ذکر کرد و اظهار کرد: ایشان نه تنها شخصیت کم نظیر که شخصیت بی‌نظیری در دوران ما محسوب می‌شدند و این را من نه از باب تعارف که با برهان قاطع عرض می‌کنم چرا که من در این زمانه، کسی را سراغ ندارم که بدون هیچگونه امکانات بتواند سرآمد علوم مختلفه از جمله فلسفه، عرفان، ادبیات عرب و فارسی، ریاضی، طب، الهیات و ... باشد. حتی ایشان به زبان فرانسه هم تسلط داشتند.


به گفته وی، ریشه تمام علومی که استاد علامه حسن‌زاده از آن بهره‌مند بود «علم معرفت النفس» بود و کسانی که می‌خواهند به معرفت علامه حسن‌زاده نزدیک‌تر شوند باید معرفت النفس را سرلوحه کارهای خویش قرار دهند.


خسرو پناه با اشاره به شبهاتی که در فضای مجازی نسبت به علامه آملی عنوان شده است به سه شبهه آن اشاره کرد و گفت: اولین شبهه که نسبت به استاد ایجاد کردند این بود که چرا علامه آملی عُزلت‌نشین بوده و خیلی مردمدار نبوده است؟ جواب آن را می‌توان در حضور پرشکوه مردم در تشیع پیکر ایشان پیدا کرد. ضمن اینکه تا عالِم عزلت‌نشینی نکند که به مقام والا نمی‌رسد این درحالی است که ایشان انس و الفت خوبی با مردم داشت و همواره با نکات تربیتی با مراجعه‌کنندگان خود برخورد می‌کرد.


بهره‌مند بودن علامه آملی از علوم قدیم، شبهه دومی بود که خسرو پناه به آن اشاره کرد و یادآور شد: ایشان به علوم سنتی مثل عرفان نظری، کلام، فلسفه، منطق، برهان و طب سنتی اشراف داشتند درحالی که این نوع از علوم، قدیم و جدید ندارد.


وی شبهه سوم را سیاستمدار نبودن علامه آملی و تقدیر بلند بالای ایشان از رهبر انقلاب عنوان کرد و در پاسخ گفت: برخی تقدیم کردن رساله خود به آیت‌الله خامنه‌ای را نوعی تملق دانستن در حالی که این اعمال او ناشی از معرفت النفس ایشان بوده است چرا که وی علاوه بر اینکه ارادت خاصی نسبت به رهبر انقلاب داشت، در ساحت نفس مطمئنه و قدسی سیر می‌کردند و نیازی به مدح کسی نداشته است.


این شاگرد علامه آملی معتقد است اگر کسی می خواهد از فیض علامه سرشار شود باید کتاب‌های الهی‌نامه و معرفت النفس او را که دارای مباحث فلسفی و عرفانی است مطالعه کند.


خسرو پناه با بیان اینکه تواضع یکی دیگر از ویژگی‌های برجسته استاد آملی بود، گفت: تمام حرکات وسکنات ایشان کلاس درس و تربیت عرفانی بود و هیچگاه نسبت به علوم احساس فارغ التحصیلی نمی‌کرد و تا زمانی که اساتید او در قید حیات بودند از کرسی استادی آنان استفاده می‌کرد.


وی در پایان پیشنهاد کرد برای اینکه نسل‌های جدید و به‌ویژه جوانان و نوجوانان هم بتوانند از کتب علامه آملی بهره‌مند شوند باید این کتاب‌ها نیز به زبان ساده‌تری بازنویسی شوند.


قزوه: موظفیم کسانی مثل علامه را در سطح جهانی معرفی کنیم


«علیرضا قزوه» از شاعران برجسته کشورمان نیز دیگر سخنران این مراسم بود که به کنگره شعر طلاب که در سال ۶۹ برای تجلیل از چهره‌های حوزه علمیه برگزار شده بود اشاره کرد و گفت: اولین تجلیل ما، تجلیل از علامه آملی بود و با اینکه من در آن زمان بسیار جوان بودم که دبیری کنگره را هم برعهده داشتم اما ایشان با کمال فروتنی دعوت ما را پذیرفتند.


این شاعر کشورمان که هم اکنون نیز رایزن فرهنگی ایران در هند است، تأکید کرد: ما موظفیم بزرگانی مثل علامه آملی را در حد جهانی مطرح کنیم و ما در هند بزرگداشت‌های ادبی زیادی از جمله بزرگداشت علامه آملی را نیز برگزار کردیم و جالب است که ایشان را بسیاری از خارجیان نیز می‌شناسند.


وی ادامه داد: علامه آملی می‌توانست وصیت کند که مثلا در کنار حرم امام رضا (ع) یا حرم حضرت معصومه (س) دفن شود اما در کنار همسر و در شهر و دیار خود به خاک سپرده شد تا نشانی از احترام به همسر و کیان خانواده باشد.


قزوه در پایان نیز چند بیت از مثنوی خود به نام این همه یوسف را برای حضار قرائت کرد.


«آیت‌الله عباسی خراسانی» از شاگردان دیگر علامه آملی هم اظهار کرد: قدر و منزلت علامه آملی به اندازه‌ای بود که مقام معظم رهبری از ایشان به عنوان سالک توحیدی و عالم ربانی یاد کرده است.


وی افزود: یکی از توصیه‌های علامه آملی برای رسیدن به خداوند، انس با قرآن از راه قرائت و تدبر در قرآن بود و یکی از ویژگی‌های معظم‌له، توجه وعشق به فراگیری علم بود به گونه‌ای که ایشان به مقام خذ الکتاب رسیده بودند.


آیت‌الله عباسی خراسانی با بیان اینکه ایشان در همه لحظات عمر خویش، شاگرد پروری کردند، گفت: هر گاه به خدمت ایشان می‌رسیدیم یا قلم دردست داشتند و چیزی می‌نوشتند یا قلم خود را پشت گوش می‌گذاشتند تا در دسترس باشد.


این شاگرد علامه آملی، یکی دیگر از ویژگی‌های استاد را «احترام به اساتید» خود برشمرد و اظهار کرد: اگر علامه آملی، علامه شد برای این بود که دعای چندین استاد را پشت سر خود داشت.


وی از داشتن چشم برزخی علامه آملی خبرداد و گفت: در زمان بمباران شهرها، ایشان از چگونگی و مکان بمباران روزهای آینده خبر داشت و به ما می گفت «صدام لعنتی فردا فلان مکان شهر قم را بمباران می کند» و فردا همان جاها بمباران می شد!


آیت‌الله عباسی خراسانی در پایان اظهار کرد: علامه آملی در دنیا که بودند در عالم ملکوت سیر می‌کردند وبعد از رحلت نیز به عالم ملکوت هجرت کردند.


«آیت‌الله رمضانی» یکی دیگر از شاگردان علامه حسن‌زاده آملی، سخنران دیگری بود که جایگاه علمی علامه آملی را در بلندترین قله‌های علم وادب اعلام کرد و یادآور شد: استاد در فراگیری علم، همچون پروانه بر گرد شمع بودند و بر این باور بودند که «علم و عمل» انسان سازند و همواره در دروس خود به این جمله «العلمُ امام العَمل» تأکید داشتند.


وی ادامه داد: ایشان در برابر اساتید خاضع بودند چرا که اساتید خود را منشاء فیض الهی می‌دانستند و همواره از اینکه در شهر قم زندگی می‌کردند و ملبس به لباس روحانیت بودند از خداوند شاکر بودند.


«آیت‌الله یزدان پناه» از شاگردان دیگر علامه آملی به عرفان برگرفته از اسلام ناب وی اشاره کرد و اظهار کرد: گاهی روش‌هایی را در عرفان شاهد هستیم که به دلیل برداشت‌های غلط فرد را از مردم و کارهای روزمره دور می‌کند اما چون علامه آملی در سنت اسلامی نفس کشیده بود معتقد به عرفان اسلام ناب بود که رسیدن به عرفان را در همزیستی با مردم و همراه با جامعه می‌دانست.


وی نیز آرزو کرد ای‌کاش عصاره علوم علامه به‌ویژه کتاب الهی نامه او به زبان قابل فهم‌تری برای عموم منتشر شود.


محمدجواد لاریجانی: روشنفکران امروزی هم می‌تواند از علامه بهره‌مند شوند


آخرین سخنران نیز «محمدجواد لاریجانی» بود که خود را نزدیکتر از دیگر شاگردان به علامه آملی عنوان کرد و گفت: ایشان بودند که من را به دروس فلسفه و عرفان تشویق کردند و شاگردان زیادی را پرورش دادند و کسانی که می‌خواهند شناخت کاملی از عرفان علامه آملی پیدا کنند حتما کتاب‌های آیت‌الله یزدان پناه را مطالعه کنند.


به گفته وی، آثار علامه حسن‌زاده آملی به گونه‌ای نوشته شده است که حتی روشنفکران امروزی هم می‌توانند از این آثار بهره‌مند شده و مطالب زیادی بیاموزند.


لاریجانی اضافه کرد: ایشان ایمان راسخ داشتند که باید علمای دینی، درک و تصور درستی از جهان خود داشته باشند یعنی به علوم مختلف از جمله ریاضیات، فیزیک و نجوم مسلط باشند تا بتوانند پاسخگوی ابهامات مردم در این زمینه باشند.


وی ادامه داد: ایشان علاوه بر اینکه تصویر درستی از عالم مادی داشتند، نگاه ایشان به جهان هستی نیز، مبتنی بر دانش بود وایشان بودند که مرا به دنیای معارف سوق دادند.


این استاد فلسفه و معارف از تسلط کامل علامه آملی بر احادیث و قرآن خبر داد و گفت: ایشان به زبان اهل بیت مونس بود و همواره اشارات زیادی به رفتار و سیره اهل‌بیت داشتند.


آیت‌الله تحریری در پایان، کتاب «شرح مسائل علم النفس» علامه آملی را از مهم‌ترین کارهای او در حوزه فلسفی یاد کرد و این کتاب را برگرفته از ۶۰ برهان خواندنی اعلام کرد.


گفتنی‌ست آیین بزرگداشت مرحوم علامه حسن‌زاده آملی با حضور خانواده معظم‌اله شاگردان و دوستداران ایشان و همچنین چهره‌های مانند آیت‌الله جاودان شب گذشته در مجموعه فرهنگی سرچشمه برگزار شد.


انتهای پیام/


انتهای پیام/

ارسال نظر
هلدینگ شایسته