بازگشت ارز صادراتی مهم‌ترین راهکار کنترل بازار ارز

گروه اقتصاد خبرگزاری آنا، کنترل و ساماندهی بازار ارز کلماتی آشنا در چند سال گذشته هستند. معروف‌ترین مصداق برای این عبارت ارز ۴۲۰۰ تومانی است که اسحاق جهانگیری برای ساماندهی بازار ارز از آن به کاربرد. بسیاری از کارشناسان معتقدند که ارز ۴۲۰۰ یا به‌اصطلاح ارز جهانگیری ضررهای فراوانی را به بدنه اقتصاد و پول ملی کشور وارد کرد. پس از روی کار آمدن دولت سیزدهم و شکل‌گیری هسته اولیه تیم اقتصادی، همگان منتظر هستند که راهکارها و مواضع دولت جدید را در قبال افزایش ارز مشاهده کنند.

مشهورترین چهره این تیم محسن رضایی است. وی به دلیل حضور در انتخابات‌های اخیر به‌عنوان نامزد ریاست جمهوری و صحبت‌های اقتصادی در مناظرات و شعارهای چالشی خود ازجمله یارانه ۴۵۰ هزارتومانی زیر ذره‌بین مردم قرار گرفته است. گفته می‌شود محسن رضایی به‌عنوان معاونت اقتصادی رئیس‌جمهور سه راهکار را برای کنترل و ساماندهی بازار ارز ارائه داده است.

راهکارهای رضایی شامل مدیریت انتظارات با پمپاژ مثبت، ازسرگیری سیاست تزریق مستقیم بر بازار ارز و فرایند جدید برای بازگشت ارز صادراتی است. راهکارهایی که سبب ایجاد نظرات و مباحث مختلفی پیرامون آن شد.

بهاءالدین هاشمی، کارشناس پولی و بانکی که سابقه مدیریت در حوزه بانکی را نیز دارد در گفت‌وگو با خبرنگار بورس،بانک و بیمه خبرگزاری آنا ضمن بررسی بازار ارز کشور به ارائه راهکارهایی درباره سروسامان دادن به این بازار پرداخته است که شرح کامل آن را در ادامه می‌خوانید.

تک نرخی شدن ارز بازار را به تعادل می‌رساند

آنا: آیا راهکارهایی که ارائه شده می‌تواند به بازار ارز سروسامان دهد؟

هاشمی: برگشت ارز صادراتی مهم‌ترین راهکار است که آن‌هم باید به تک‌نرخی شدن ارز بازگردد. اگر این اتفاق بیفتد، بزرگ‌ترین محرک برای تقویت ارز به‌صورت طبیعی است. مدیریت بازار با تزریق ارز و دخالت مستقیم اگر انجام شود برای بلندمدت جواب نمی‌دهد. البته ممکن است به‌صورت مقطعی مؤثر باشد ولی مهم‌ترین قسمتی که بازار ارز را به تعادل می‌رساند، تک‌نرخی شدن آن است و اینکه نرخ ارز صادراتی نباید کمتر از نرخی باشد که در بازار معامله می‌شود.

دولت از راهکارهای یارانه‌ای استفاده کند

آنا: تک‌نرخی شدن ارز موجب افزایش قیمت کالاهای ضروری مردم نمی‌شود؟

هاشمی: قطعاً با افزایش قیمت روبه‌رو خواهیم شد و ممکن است جهشی در قیمت‌ها به وجود آید. اما هم اکنون در بازار آزاد، کالاها با همان نرخ آزاد فروخته می‌شود. حتی دارو را به قیمت بازار آزاد فروختند یا بعضی‌ها نت‌ورک دارند و به کشور دیگر صادر کردند.

اما به هر جهت تأثیراتی می‌گذارد که دولت می‌تواند برای آن‌ها راهکارهای یارانه‌ای در نظر گیرد. قبل از اینکه کالا وارد شود دولت از وارد کننده پول می‌گیرد، و با نرخ آزاد می فروشد و به ریال تبدیل می‌کند. مابه‌التفاوت ۴ تا ۲۴ هزار تومان را به‌حساب آن نهاد، سازمان یا آن شخصی که واردکننده کالا است واریز می‌کنند تا به خریدار تخفیف دهد.

بیشتر بخوانید:

دولت نباید نرخ ثابتی از یارانه را تضمین کند/اراده‌ای بر افزایش یارانه‌های پنهان دامن می‌زند

دولت باید سپرده‌گیری ارزی کند

آنا: دولت چه راه‌های دیگری را برای کنترل نرخ ارز می‌تواند پیش گیرد؟

هاشمی: دولت باید سپرده‌گیری ارزی کند. یعنی کسانی که صادرکننده یا واردکننده هستند، اگر ارزی دارند، در کشور با نرخ بین‌المللی سپرده کنند و هر وقت که اراده کردند ارز خود را دریافت کنند و دولت بدون هیچ‌گونه محدودیت و سؤالی در اختیار آن‌ها قرار دهد. روشی که بسیاری از کشورهای دنیا از آن بهره می‌برند. هر شخصی که ارز دارد سپرده ارزی کند و هر زمان به آن نیاز داشت، سیستم بانکی به وی تحویل دهد و اگر سیستم بانکی ازلحاظ منابع محدودیت داشت، آن زمان بانک مرکزی ارز را در بازار تزریق کند و از محل ذخایر یا صندوق توسعه و از هر محل دیگری این ارز را به آن‌ها بازگرداند.

این کار بسیار مهم و تأثیرگذار است و از این مسیر اگر دولت سپرده‌های ارزی را تحویل گیرد و به‌موقع آن را به صاحبان سپرده پرداخت کند، بسیاری از ایرانیان خارج از کشور و حتی کسانی که ایرانی هم نیستند، پول خود را سپرده‌گذاری می‌کنند.

دولت مراودات معاملات دلاری را در کشور رواج دهد

آنا: چه ابزاری برای اجرای طرح سپرده‌گذاری ارزی لازم است؟

هاشمی: مصوبه شورای عالی پول و اعتبار سپس دستورالعمل اجرایی به بانک‌ها که سپرده ارزی گرفته شود و نرخ سود بین‌المللی که به آن‌ها تخصیص داده شود و هرزمانی که کالایی را وارد کردند به‌موقع برای آن‌ها پرداخت شود و یا به‌صورت نقدی دریافت کنند.

ما می‌توانیم مراودات معاملات دلاری را هم در کشورمان رایج کنیم. یعنی اگر کسی دلار دارد و یا از سایر کشورها به ایران سفر کرده است بتواند بدون تغییر پول خود از خدماتی که استفاده می‌کند پول کشور خود را پرداخت کند. این پول مستقیم به‌حساب ارزی آن صاحب کالا یا خدمات می‌رود و هر زمان احساس کرد که به آن نیاز دارد بانک به‌سرعت پرداخت می‌کند.

تک‌نرخی کردن ارز و افتتاح سپرده ارزی سریع ترین راه برای کنترل بازار ارز است

آنا: اولین و سریع‌ترین راه برای کنترل نرخ ارز توسط دولت چیست؟

هاشمی: اولین راه، سپرده‌های بانکی است. یعنی شورای پول و اعتبار تصویب کند هر فردی می‌تواند با هر ارزی سپرده ارزی افتتاح کند و نرخ سود آن را هم به نرخ سود بین‌المللی دریافت و هر زمان که نیاز بود پول خود را دریافت کند.

دومین راهکار این است که دولت ارز را تک‌نرخی کند. شاید بسیاری مخالف این طرح باشند و یا از چند نرخی بودن ارز سودهای کلانی به دست آورند اما دولت می‌تواند روبه‌روی آن‌ها سدی به وجود آورد و این چند نرخی بودن ارز را که آسیب‌های فراوانی دارد به تک‌نرخی تبدیل کند.

انتهای پیام/