مصائب غم‌انگیز این روزهای تئاتر / فشار اقتصادی بر تئاتری‌ها چند برابر هنرمندان سینما و تلویزیون است

به گزارش خبرنگار حوزه تئاتر گروه فرهنگ خبرگزاری آنا، در طی یک سال و نیم اخیر به دلیل همه‌گیری ویروس کرونا، بسیاری از مشاغل و کسب و کارها آسیب جدی دیدند و خیلی از مردم دنیا شغل‌هایشان را از دست دادند. در این میان طبیعتا هنرمندان نیز از این قاعده کلی مستثنی نبودند و آنها نیز پس از تعطیلی‌های چندین باره چند ماهه، با چالش‌های فراوانی روبرو شدند. باوجود اینکه این فاجعه جهانی برای همه گروه‌های هنری یکسان بود، اما به نظر می‌رسد یک قشر آسیب بیشتری دیده است و هنرمندان فعال در این حوزه، به مراتب روزهای سخت‌تری را سپری می‌کنند. آن حوزه تئاتر است، جایی که هنرمندانش باید رودرروی تماشاگرانی که در یک سالن سرپوشیده روبرویشان نشستند هنرنمایی کنند.

نکاتی مثل رودررو بودن با مخاطب، نفس به نفس تماشاگر بودن یا نشستن در کنار هم در یک سالن، شاید سال‌ها پیش چیزهای کم اهمیتی بود که کسی به آنها توجه نمی‌کرد، اما امروز تمامی این موارد یعنی راحت‌تر شدن انتقال بیماری. به همین دلیل هم بعد از آن که سالن‌های سینما مجوز فعالیت مجدد گرفتند و فیلم‌ها به اکران درآمدند، تئاتری‌ها نتوانستند با شرایط موجود کارشان را شروع کنند و همچنان بسیاری از سالن‌های نمایش تعطیل است. اگرچه این تعطیلی صرفا مربوط به سالن‌های دولتی بوده و سالن‌های خصوصی با شرایط ویژه نمایش‌هایی را روی صحنه برده‌اند. شرایطی مثل فروختن بلیط ۵۰درصد از صندلی‌های سالن، نشستن مخاطبان با ماسک و فاصله‌گذاری اجتماعی و مواردی از این دست.

حمایت‌های ناچیز، وعده‌های پوشالی

با این وجود اما باتوجه به اینکه تعداد اجراهای تئاتر در سراسر کشور بسیار کاهش پیدا کرده است و کرکره این هنر در اکثر شهرهای دور از مرکز به طور کامل پایین کشیده شده است، پس می‌توان گفت که نگرانی برای بروبچه‌های تئاتری پربیراه نیست. در حال حاضر هزاران نفر از هنرمندان فعال در حوزه تئاتر (شامل بازیگران، کارگردان‌ها، نمایشنامه نویسان، طراحان صحنه و لباس و...) روزهای تلخ بیکاری را سپری می‌کنند و تنها بخشی از آنها از کمک‌های نقدی و حمایت‌های دولتی در چند وقت اخیر برخوردار بودند. کمک‌هایی که البته با اعلام هنرمندان تئاتری مشخص شد بسیار ناچیزند و اصلا نمی‌توان آنها را در حد و اندازه یک حمایت به حساب آورد. عباس غفاری کارگردان تئاتر یکی از اشخاصی بود که درخصوص مقدار کمک هزینه و حمایت‌هایی که از تئاتری‌ها شده صحبت کرد و با روشنگری در این زمینه، تمام مبالغی که تا به حال به هنرمندان این حوزه پرداخت شده را عنوان کرد.

او در گفتگو با خبرگزاری آنا اظهار کرد: حمایتی که از بچه‌های تئاتر شده در حد صفر است. کل کمکی که شده ۲میلیون تومان بوده که یک میلیون تومان مربوط به سال قبل است و یک میلیون تومان هم امسال که آن هم به همه بچه‌ها نرسیده و فقط به کسانی که عضو خانه تئاتر یا صندوق اعتباری هنر بودند، پرداخت شده. یا مورد دیگر اطلاعیه‌ای بود که مرکز هنرهای نمایشی منتشر کرد و خبر از حمایت از گروه‌های تئاتری داد که بعداً‌ اعلام کردند قرار است کلاً ۳ میلیون تومان به این بچه‌ها پرداخت کنند. این رقم خنده‌دار و برای آن گروه بیشتر توهین‌آمیز است. کارگردان آن ۳ میلیون تومان را باید چه کار کند؟ با چه کسی تقسیم کند؟ اصلاً کجای ضررهای آن گروه را می‌گیرد؟

تاکسی‌های اینترنتی منجی تئاتر ایران!

عباس غفاری تنها کسی نبود که نسبت به اوضاع نابه‌سامان تئاتری‌ها صحبت کرد. در ماه گذشته ما با چهره‌های مختلف فعال در عرصه هنرهای نمایشی (سینما، تئاتر، تلویزیون) گفتگو کردیم و هرکدام از آنها که خاک صحنه خورده بودند و سابقه‌ای در تئاتر داشتند، نسبت به حال و روز هنرمندان فعال در تئاتر گلایه داشتند. فلورا سام بازیگر، کارگردان و نویسنده شناخته شده کشورمان که سابقه خوبی هم در تئاتر دارد، جزء افرادی بود که نسبت به شرایط موجود اعتراض داشت و در گفتگو با خبرگزاری آنا، فرصت را غنیمت شمرد تا درخصوص همکاران خود که این روزها در سختی و فشار هستند، صحبت کند.

او در بخش‌هایی از این گفتگو با تاکید بر عدم واکسیناسیون به موقع هنرمندان بیان کرد: در زمان بیکاری کسی به داد آنها نرسید و واکسیناسیون نیز برایشان انجام نشد و دوستان من مجبور شدند که به سرکار بروند. شما به هیچکس نمی‌توانید بگویید که به سرکار نرو. بازیگران مجبور بودند در این مدت کار کنند و باوجود اینکه بازیگری تنها شغلی در این دوران بود که همه باید بدون ماسک کار می‌کردند، متاسفانه هیچکس به این نکته توجه نکرد. ما در این ایام عزیزانی را از دست دادیم که درگذشت‌شان واقعا تاسف‌بار بود و ممکن است تا سال‌ها کسی نتواند جایشان را پر کند.

در این میان هنرمندان دیگری هم بودند که در گفتگوهایشان با اشاره به اوضاع اقتصادی بدی که بچه‌های تئاتر با آن دست و پنجه نرم می‌کنند، سعی بر این داشتند که توجهات را به سمت این قشر آسیب دیده جلب کنند. عباس جمشیدی‌فر بازیگر قدیمی تئاتر که این روزها با حضور در سریال «زخم کاری» بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته است، در گفتگوی مفصل خود با خبرگزاری آنا به طور کامل به وضعیت نامساعد هنرمندان فعال در حوزه تئاتر اشاره کرد و حتی گفت که چهره‌های مطرح و حرفه‌ای این حوزه به سمت شغل‌ها دیگر رفتند.

جمشیدی‌فر در مصاحبه اخیرش عنوان کرد: آدم از این اتفاقات خجالت می‌کشد. من افرادی را سراغ دارم که آدم‌های حرفه‌ای تئاتر هستند و برنده جایزه جشنواره فجر شده‌اند ولی این روزها در اسنپ کار می‌کنند، خب شما وقتی این موضوع را می‌شنوید، دردتان می‌گیرد و حالتان بد می‌شود. اینکه هنرمند حرفه‌ای این کشور کاری به غیر از تخصصش انجام می‌دهد اصلا قابل‌قبول نیست. در هر کشور دیگری بگوییم این مسائل وجود دارد، به ما می‌خندند و نمی‌دانند چرا باید چنین اتفاقی بیفتد. درست است که این روزها همه ما درگیریم، ولی واقعا مظلوم‌تر از این قشر وجود ندارد؟ این هنرمندان آدم نیستند که در این مملکت کار هنری می‌کنند؟ نمی‌دانم این اتفاقات چه زمانی قرار است درست شود، واقعا برای مدیریتی که در حال حاضر داریم خیلی متاسفم.

هم‌اکنون نیازمند یاری سبزتان هستیم...

میثم یوسفی کارگردان تئاترهای عروسکی که بهار امسال آخرین نمایشش را بعد از چند بار تعطیلی به روی صحنه برد، از دیگر هنرمندان فعال در این حوزه بود که در گفتگوی خود با خبرگزاری آنا، نسبت به شرایط موجود در این هنر گلایه کرد و گفت: در شرایط عادی و پیش از همه‌گیری کرونا تئاتر به حمایت ویژه نیاز داشت، اما حالا این شرایط به مراتب بدتر شده. وقتی چندین بار در حین کار وارد تعطیلات مقطعی می‌شویم، گروه آسیب زیادی می‌بیند. بالاخره حفظ کردن همه اعضای گروه از لحاظ اقتصادی و از نظر روانی خیلی سخت است.

این چند نفر مشت‌هایی نمونه خروار بودند تا به درک درستی از این مسئله برسیم و به ناچار قبول کنیم که این روزها اوضاع تئاتر در ایران اصلا مساعد نیست و هنرمندانی که سال‌های سال با تخصص‌شان در این حوزه روزگار می‌گذرانند، حالا مجبورند با مشکلات فراوانی بجنگند تا با دریافتی‌های کم و حمایت‌های ناچیز برای اینکه همچنان نام «هنرمند» را با خود یدک بکشند، با شرایط بد اقتصادی مبارزه کنند. این مسئله غیرقابل کتمان است که کرونا به طور مستقیم روی سبک زندگی بسیاری از هنرمندان تاثیر گذاشته است و اکثر آنها را با چالش روبرو کرده، اما از شواهد اینطور به نظر می‌رسد، تئاتر در این میان بیش از دیگر هنرها آسیب دیده و باید پیش از وقوع یک فاجعه برای این هنر، به فکر علاج آن بود.

انتهای پیام /۴۱۰۴ /