پیشنهادهای مسئولان برای انتقال آب، محیط زیست را نابود می‌کند

مهدی زارع، رئیس زمین شناسی فرهنگستان علوم در گفت‌وگو با خبرنگار محیط زیست گروه جامعه خبرگزاری آنا، در پاسخ به این سوال ‌که آیا با وضعیت کم‌آبی موجود در کشور ممکن است با بحران خشک‌سالی مواجه شویم گفت: کشور همین حالا در حال تحمل تبعات بحران خشکسالی در بخش‌های وسیعی از مساحت خود (حدود ۸۵درصد از مساحت کشور) است.

وی با بیان این‌که تهدیدهای طبیعی از جمله تغییراقلیم، مسئله تمرکز نا متوازن جمعیت، مهاجرت گسترده و سوءمدیریت منابع مشکلات بحران آب را پیچیده‌تر کرده است، افزود: تهران، مهمترین شهر کشور در معرض تبعات این بحران است. از آنجا که منابع آبی مناطق روستایی ایران رو به اتمام است، انتظار می‌رود که تعداد بیشتری از ساکنان روستاها به شهرهای بزرگ، مرکز استانها و در نهایت تهران مهاجرت کنند و کمبودهای موجود در تهران و مرکز های استانها را تشدید کنند.

ایران از حدود ۹۰ درصد منابع آبی خود برای کشاورزی استفاده می‌کند

زارع با اشاره به این‌که ایران از حدود ۹۰ درصد منابع آبی خود برای کشاورزی استفاده می‌کند، ادامه داد: حدود ۷۱ درصد از ایران ۸۳ میلیون نفری (جمعیت برآورد شده ایران در سال ۱۴۰۰) در مناطق در معرض خطر فرونشست زمین زندگی می‌کنند. فرونشست زمین یکی از تبعات مهم بحران خشکسالی است که به دلیل استخراج بیش از حد سفره های آب زیرزمینی است.

رئیس زمین‌شناسی فرهنگستان علوم عنوان کرد: یک سال گذشته به عنوان یکی از خشکترین سال‌های پنج دهه گذشته خوانده شده است. امسال برخی از مناطق کشور، به ویژه در مناطق جنوبی و شرقی، ۵۰ تا ۸۵ درصد کاهش بارندگی داشته اند. در جنوب استان سیستان و بلوچستان تا پایان خرداد ۱۴۰۰ حتی یک قطره هم باران نباریده است.

وی ضمن تاکید براین‌که کاهش شدید بارش تنها عامل موثر در بحران کمبود آب نیست، به افزایش ۲-۳ درجه سانتیگراد دمای هوا در طی شصت سال گذشته اشاره کرد و گفت: افزایش دمای هوا موجب ذوب شدن برف و خشک شدن رودخانه‌ها شده است و در شهرهایی مانند تهران میانگین مصرف آب افزایش یافته است.

بیشتر بخوانید؛

مشکل فرونشست در ۲۸ مرکز استان/ وضعیت فرونشست‌ها در تهران بحرانی است

شایعات زلزله بیشتر مردم را اذیت می‌کند تا خود زلزله

زاع با بیان این‌که خشک‌سالی موجب کاهش ذخایر برف در کوه‌های توچال در شمال تهران شده است، افزود: در این شرایط نیروگاه تولید برق با مشکل مواجه شده که قطع ناگهانی برق در شهرهای مختلف از جمله پایتخت به همین دلیل است.

رئیس زمین‌شناسی فرهنگستان علوم به عدم مدیریت منابع آبی در کشور اشاره کرد و ادامه داد: دریاچه ارومیه، زمانی به عنوان دومین دریاچه بزرگ آب شور جهان شناخته می شد در طی ۲۵ سال گذشته به دلیل ساخت بیش از حد سد و برداشت آب زیرزمینی خشک شده است. کاهش ۹۵ درصدی حجم آب ورودی به دریاچه ارومیه از سال ۱۳۸۰ و کمبود بارش در سالهای مرطوب بیست سال اخیر باعث ایجاد مشکلات مهمی در مسیر احیای مجدد این دریاچه شده است. در حال حاضر در ابتدای مرداد ۱۴۰۰، سطح آب دریاچه ارومیه در مقایسه با زمان مشابه سال گذشته ۳۸ سانتی متر کاهش یافته است.

وی پروژه‌های پیشنهادی مسئولان مانند انتقال آب از دریای مازندران به سمنان و از خلیج فارس به استانهای کرمان و خراسان را عامل ایجاد تنش‌های بعدی بین استان‌ها دانست و گفت: کارشناسان محیط زیست معتقدند که چنین پروژه هایی به محیط زیست آسیب می رساند و از طرفی به دلیل روند کاهش آب‌های زیرزمینی حفر و بهره برداری چاه های عمیق غیرقانونی ادامه‌ خواهد داشت.

بحران آب مهاجرت روستاییان به شهر را تشدید می‌کند

زارع با عنوان این ‌که بحران آب مهاجرت روستاییان به شهر را تشدید می‌کند افزود: روستائیان مهاجر به کارگران حاشیه نشین شهرهای بزرگ تبدیل می شوند و این یک بحران مهم و جدی اجتماعی است که می تواند طی پنج سال آینده تحول چشمگیری در ماهیت اجتماعی ایران ایجاد کند.

برنامه هفتم توسعه باید بر اساس خشکسالی و تغییرات آب و هوایی تهیه شود

رئیس زمین‌شناسی فرهنگستان علوم با اشاره به این‌که طبق پیش بینی سازمان هواشناسی جهانی، در پنج سال آینده، متوسط‌بارندگی ایران ۷۵ درصد کمتر از میانگین بلند مدت پنجاه ساله خواهد بود و دما نسبت به متوسط ‌بلند مدت ۵۰-۷۵ درصد افزایش می یابد، خاطرنشان کرد: اتخاذ سیاست های ملی برای سازگاری با میزان کم بارندگی و کاهش پیامدهای خشکسالی اجتناب ناپذیر است و برنامه هفتم توسعه باید بر اساس خشکسالی و تغییرات آب و هوایی تهیه شود. ضمنا از نظر زمین شناسی خشکسالی های شدید و دراز مدت، موجب نفوذ ناپذیر تر شدن خاک سطحی شده است و حوادث طبیعی مانند طغیان و سیلاب در اثر هر بارندگی شدید و ناگهانی و کوتاه مدت قابل انتظار است.

به گفته وی طوفان‌های شدید گرد و در ماههای آینده قابل انتظار خواهد بود و باران های شدید و ناگهانی به دفعات بیشتر می تواند منجر به جاری شدن سیل های شدیدتر شود از این رو توسعه و بهره برداری وسیع از انرژی های پاک و تجدید پذیر می‌تواند تا حدودی در بهبود وضعیت موثر باشد.

انتهای پیام/۴۱۶۱