گل‌به‌خودی برخی مسئولان باعث شد آمریکا در مذاکرات وین گستاخ‌تر شود

گروه جهان خبرگزاری آنا - محمد جعفری؛ دکتر فؤاد ایزدی، عضو هیئت‌علمی گروه مطالعات آمریکا و کارشناس مسائل ایالات‌متحده که از سال‌ها پیش روند مذاکرات هسته‌ای بین ایران و قدرت‌های جهانی را رصد کرده است در گفت‌وگو با آنا تصریح کرد دولت جدید آمریکا در جریان مذاکرات برای احیای برجام به‌تدریج به سیاست کلی این کشور در تقابل با ایران روی آورده و بر سرسختی و غیرمنطقی بودن مطالباتش افزوده است. از طرفی برخی از مقامات قوه مجریه در تهران، با چشم‌پوشی بر زیاده‌خواهی‌های آمریکا اصل مشکل را به داخل کشور نسبت می‌دهند لذا سرسختی طرف مقابل و گل به خودی نیروهای خودی باعث شده ما در جریان مذاکرات هرچقدر هم که تلاش کنیم، در نهایت آب به آسیاب دشمن ریخته شود.

متن کامل مصاحبه دکتر فؤاد ایزدی به شرح ذیل است:

آنا: از منابع نزدیک به مذاکرات اخباری درز کرده است که آمریکا تحریم‌ها علیه ایران را به قرمز، زرد و سبز تقسیم کرده و قصد ندارد تحریم‌های قرمز را لغو کند. قول‌های کمپین انتخاباتی جو بایدن کجا و این سماجت‌های واشنگتن کجا! به عقیده شما چه شد که دست برتر ما قبل از شروع مذاکرات به اینجا رسید که همه غربی‌ها می‌گویند توپ در زمین ایران است؟

ایزدی: مشکل ازاینجا شروع شد که ایران سیاستش در مذاکرات وین را بر مبنای لغو تحریم و سپس راستی‌آزمایی بنا نهاد و آمریکایی‌ها لغو تحریم را قبول نکردند و از واژه تعلیق استفاده کردند. بله آمریکایی‌ها لغو تحریم‌ها علیه ایران را قبول ندارند و به‌جای آن تعلیق (به این معنی که هر وقت خواستند تحریم‌ها برگردد) آن‌هم نه تعلیق همه تحریم‌ها بلکه تعلیق برخی از تحریم‌ها را مجاز می‌دانند. در ضمن راستی‌آزمایی را هم به نحوی که خواست ایران است نپذیرفته‌اند و اصولاً برجام را هم قبول ندارند.

انداختن توپ در زمین داخل کشور توسط مقامات قوه مجریه به‌شدت در مذاکرات به ما صدمه زده است

آمریکایی‌ها می‌خواهند بندهایی از برجام که بازه زمانی‌اش بعد از هشت، ۱۰ یا ۱۵ سال تمام می‌شود، به ۱۰ یا ۱۵ و حتی ۲۰ سال افزایش یابد و هر دفعه هم که راجع به برجام صحبت می‌کنند این را می‌گویند که ما یک توافق طولانی‌تر می‌خواهیم. طولانی یعنی اینکه تاریخ این بندها افزایش پیدا کند و سخت‌گیرانه‌تر شود. سخت‌گیرانه به این مفهوم که در حوزه سیاست خارجی ایران و سیاست دفاعی ایران، مثلاً بحث سیاست منطقه‌ای و موشکی امتیاز می‌خواهند.

به همین جهت موضوع این است که آمریکا در موضع غیرمنطقی، سرسختانه و حداکثری است و بعضی از مقامات کشور خودمان هم به‌نوعی صحبت می‌کنند که مشکل ایجاد می‌شود. البته خودشان این را مشکل نمی‌دانند و صحبت درباره آن را ربط می‌دهند به بحث‌های داخلی. یکی از مقامات ارشد حامی مذاکرات تأکید دارد که اگر فلانی مجوز داشته باشد ما امروز یا فردا به توافق می‌رسیم. بله می‌خواهند به توافق برسند آن‌هم زمانی که درخواست‌های آمریکا بسیار گسترده است یعنی می‌خواهند با قبول همه خواسته‌های نابجای آمریکا به توافق برسند.

آنا: راجع به آن بخش که فرمودید مشکل به بن‌بست رسیدن مذاکرات ریشه داخلی هم دارد کمی بیشتر توضیح بدهید.

ایزدی: همان‌طور که قبلاً هم تأکید کردم انداختن توپ در زمین داخل کشور توسط مقامات قوه مجریه به‌شدت در مذاکرات به ما صدمه زده است. منظورم این است که ما علاوه بر مشکلات زیادی که با آمریکا داریم یکسری مشکلات هم با بعضی از مسئولان خودمان داریم که به نظر می‌رسد برای بهتر شدن جایگاه حزبی خود در داخل حرف‌هایی می‌زنند که درصحنه بین‌المللی برای کشور مشکل ایجاد می‌کنند.

آنا: آمریکا در مذاکرات کوتاه نمی‌آید یعنی اگر ما به بخواهیم به توافق برسیم باید کوتاه بیاییم؟ چه طرفی باید کوتاه بیاید؟ ایران؟

ایزدی: اینکه ایران کوتاه می‌آید یا نه را هم در حقیقت نمی‌دانیم و تصمیمی است که در کمیته تطبیق بررسی می‌شود و باید دید که درنهایت ایران قرار است از مواضع قبلی‌اش کوتاه بیاید یا نه.

آنا: اگر ایران بخواهد کلاً قید این مذاکرات را بزند چه رویکردی برای اداره بهتر امور باید داشته باشد؟ مسلماً تحریم‌ها علیه ایران باقی خواهند ماند. در این صورت تهران باید چه اقدامات جبرانی انجام دهد؟

ایزدی: من شکی ندارم که مذاکرات برجام ثمره‌ای برای کشور نداشت. در همین هفته پیش هم آقای مجید تخت روانچی نماینده ایران در سازمان ملل هم ثمره برجام برای ایران را همان تقریباً هیچ آقای ولی الله سیف مدیر کل سابق بانک مرکزی دانست. البته آقای سیف گفت تقریباً هیچ اما آقای تخت روانچی تقریباً را هم نگفت.

این مذاکرات فایده‌ای برای کشور نداشته و کشور را معطل کرده است. البته معطل شدن کشور تقصیر خودمان است. اینکه عده‌ای کشور را معطل کردند و اقتصاد کشور را وابسته به نتایج برجام کردند که تقصیر آمریکا نیست. به‌هرحال این مذاکرات فعلاً که خیروبرکتی برای کشور نداشته و با این روند فعلی هم که در وین پیش رفته است به نظر نمی‌رسد اتفاق خاصی بیفتد.

ما علاوه بر مشکلات زیادی که با آمریکا داریم یکسری مشکلات هم با بعضی از مسئولان خودمان داریم که به نظر می‌رسد برای بهتر شدن جایگاه حزبی خود در داخل حرف‌هایی می‌زنند که درصحنه بین‌المللی برای کشور مشکل ایجاد می‌کنند

موضوع رنج‌آور این است که برخی مقامات خودمان با گل به خودی بهانه‌ به دست غربی‌ها مخصوصاً آمریکایی‌ها می‌دهند تا مشکلات را به گردن ایران بیندازند، این رویکرد اصلاً خوب نیست. ازاین‌جهت، ضمن اینکه باید منافع ملی حفظ شود، به دست طرف مقابل هم نباید بهانه داد.

آنا: خوب، مذاکره‌کننده ما باید با چه رویکردی مذاکرات را ادامه دهد؟

ایزدی: به طور حتم با اعتمادبه‌نفس کامل و حق‌طلبانه باید مذاکرات را ادامه داد. یعنی توپ در زمین طرف مقابل است نه ما؛ ما که از برجام خارج نشدیم، ما وارد عملیات تروریستی نشدیم، ما ژنرال آمریکایی را ترور نکردیم. تمام این جنایت‌ها از طرف آمریکا و هم‌پیمانانش انجام شده است و نباید اجازه دهیم که طرف مقابل که مقصر هم هست فرصت مظلوم‌نمایی پیدا کند و رویکرد مطالبه‌جویانه داشته باشد. در ضمن تیم مذاکره‌کننده ما باید محتاط هم باشد و از تجربیات برجام در سال ۲۰۱۵ و خارج شدن آمریکا از آن در سال ۲۰۱۸ درس بگیرد و از یک محل دو بار گزیده نشود. یک توازنی باید بین منافع ملی و مباحث تبلیغاتی وجود داشته باشد.

آنا: از عنصر تعیین‌کننده تبلیغات صحبت کردید. آیا شما وضعیت کنونی مذاکرات وین را نتیجه تبلیغات حرفه‌ای غربی‌ها می‌دانید؟

ایزدی: بله. این هم نتیجه تبلیغات آمریکایی‌هاست و همان‌طور که عرض کردم بعضی از مقامات کشور ما در قوه مجریه همین ذهنیت را دارند ایجاد می‌کنند و می‌گویند اگر فلانی مجوز داشته باشد، ما فردا به توافق می‌رسیم یعنی اینکه ما با دست خودمان داریم آب به آسیاب دشمن می‌ریزیم! زمانی که به حرف‌های آمریکایی‌ها گوش می‌کنید می‌بینید که بله، اگر شما همه حرف‌های آمریکایی‌ها را قبول کنید به توافق می‌رسیم ولی چیزهایی که آن‌ها از ما می‌خواهند قطعاً به نفع کشور نیست.

به گزارش آنا، سعید خطیب زاده سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران هم روز دوشنبه هفته گذشته در نشست هفتگی با خبرنگاران در پاسخ به سؤالی درباره مذاکرات وین و بحث تفاهم فنی با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و این‌که بعد از چند روز از پایان دور ششم مذاکرات وین آیا همچنان امیدوار هستید که دور بعدی دور پایانی باشد، گفت:‌ قانون مجلس درباره تعهدات و وظایف دولت کاملاً روشن است و در همین چارچوب حرکت شده است.

خطیب زاده افزود: موضوع توافق فنی با آژانس و چگونگی ادامه و یا چگونگی عدم ادامه آن موضوع بحثی است که همچنان تصمیم جدیدی در خصوص آن اتخاذ نشده، چه درباره ادامه یا عدم ادامه آن و همچنین درباره پاک شدن اطلاعات هنوز تصمیمی اتخاذ نشده و به محضی که اتخاذ شود، اطلاع‌رسانی خواهد شد.

وی درباره مذاکرات در وین هم گفت: نکته مهم این است که گفت‌وگوها به‌جایی رسیده که همه طرف‌ها باید تصمیمات خودشان را بگیرند. تصمیماتی که باید اتخاذ می‌کردیم، به نظر خودمان اتخاذ کرده و اعلام کردیم منتظریم طرف‌های مقابل به شمول آمریکا تصمیمات سیاسی خود را اتخاذ کنند و ما بر اساس آن در خصوص دور آینده روشن‌تر صحبت کنیم.

انتهای پیام/۴۱۵۵/