به گزارش خبرنگار گروه علم و فناوری خبرگزاری آنا، روزانه حدود ۴.۶ میلیارد نفر از اینترنت استفاده می‌کنند. برای اینکه این موضوع را بهتر درک کنید کافی است بدانید در یک دقیقه گذشته ۳۵۰ هزار توئیت ارسال شده است. به لطف اصطلاحاتی مانند «وب» و «سرویس‌های ابری» ما تمایل داریم اینترنت را چیزی زودگذر و بی‌دوام بپنداریم، اما سرورهایی که تمام داده‌های کاربران را میزبانی می‌کنند، مقدار زیادی آلودگی تولید کرده و ردپای بزرگی از کربن (آلودگی Co۲) را برجای می‌گذارند.

امروزه حدود ۳۰ میلیارد دستگاه متصل به اینترنت در جهان وجود دارد. این تعداد شامل رایانه‌های شخصی، گوشی‌های هوشمند، تلویزیون، تبلت‌ها و همچنین دستگاه‌های بی‌شماری است که از اینترنت به روش‌های نامحسوس‌تری استفاده می‌کنند؛ مانند وسایل نقلیه هوشمند، سیستم‌های خانه هوشمند و ساعت‌های هوشمند که اینترنت اشیاء نامیده می‌شود.

چنین فناوری‌های متصل به اینترنت در حال حاضر نقشی اساسی در تحول به آینده‌ای با انرژی پاک‌تر دارند. به‌عنوان‌مثال، کنتورهای هوشمند خانگی که در بسیاری از کشورها استفاده می‌شود به نظارت و کاهش مصرف انرژی خانگی کمک می‌کند. اما همان‌طور که برای پردازش، استفاده و ذخیره هرچه بیشتر داده‌ها به اینترنت متکی هستیم، توان مصرفی آنها نیز در حال افزایش است. ازاین‌رو باید وب را پایدارتر کنیم.

بیشتر بخوانید:

ایران و رتبه اول رشد علمی در جهان/ برای ذخیره انرژی چه برنامه‌هایی داریم؟

سرورهایی که انرژی را می‌مکند!

طبق مطالعات انجام‌شده، محققان تخمین می‌زنند در سال ۲۰۲۵ حدود ۲۰درصد از برق تولیدی جهان توسط صنعت «آی‌تی» مصرف شود که این امر منتج به ایجاد ۵.۵ درصد انتشار کربن در جهان می‌شود. این مقدار بیشتر از میزان انتشار آلودگی کل کشورها است.

نسبت فزاینده‌ای از مصرف انرژی صنعت «آی‌تی» مربوط به «مراکز داده» (data centers) می‌شود. آنها درواقع ساختمان‌هایی هستند که برای ذخیره داده‌ها و سخت‌افزار رایانه استفاده می‌شوند و تقریباً همیشه مستقیماً به شبکه برق محلی متصل می‌شوند. در بیشتر کشورها این بدان معناست که آنها بیشتر از منابع تجدیدناپذیر برق استفاده می‌کنند. حدود ۵۰ درصد مراکز داده اکنون «با ظرفیت بالا» (hyperscale) هستند، به این معنی که بیش از ۵ هزار سرور دارند و به عموماً بزرگ‌تر از ۱۰۰۰ مترمربع هستند. این موارد معمولاً توسط بازیگران اصلی صنعت داده مانند «پلتفرم ابری گوگل»، «خدمات وب آمازون» و «مایکروسافت آژور» مورداستفاده قرار می‌گیرند.

تعدادی از این مراکز داده در تلاش‌اند تا تأثیرات زیست‌محیطی خود را کاهش دهند و در این روند، انرژی کمتری را مصرف کنند. گوگل هدف خود را دستیابی به مراکز داده‌ای با انرژی تجدیدپذیر (که شبانه‌روزی فعال باشد) تا سال ۲۰۳۰ اعلام کرده و اولین مرکز داده آنها سال گذشته در نزدیکی لاس‌وگاس عملیاتی شد. برای راه‌اندازی چنین مراکزی که صرفاً از طریق انرژی‌های تجدیدپذیر فعال باشند، استقرار آنها در مناطقی که باد، خورشید، انرژی زمین‌گرمایی یا برق‌آبی وجود داشته باشد، بسیار حیاتی است.

در دهه گذشته شاهد روند دیگری هستیم: میزبانی وب با انرژی تجدید پذیر. تعداد بیشتری از دارندگان وب‌سایت تصمیم دارند به پلتفرم‌هایی مانند خدمات وب آمازون برای استفاده از فضای ذخیره‌سازی فایل‌ها در وب‌سرورهای بزرگ، هزینه کنند. در تلاش برای کاهش تأثیرات زیست‌محیطی تمام این میزان مصرف انرژی، برخی ترجیح می‌دهند جبران خسارات را خریداری کنند! (پرداخت‌هایی که ازنظر تئوری با حمایت از تولید انرژی کم‌کربن (آلودگی کم CO۲) انتشار کربن (CO۲) را جبران می‌کنند). درحالی‌که دیگران انرژی را از منابع تجدیدپذیر خریداری می‌کنند تا با مصرف کل انرژی خود مطابقت داشته باشد.

درعین‌حال تعداد فزاینده‌ای از مشاغل، سیستم‌های انرژی تجدیدپذیر مانند صفحات خورشیدی یا توربین‌های بادی را (که مجهز به باتری هستند) نصب کرده‌اند تا مستقیماً زیرساخت‌های «آی‌تی» را تأمین کنند.

ایجاد یک اینترنت پایدار

طراحی وب‌سایت‌های کم‌مصرف می‌تواند راهی جالب برای شروع ایجاد یک اینترنت پایدار باشد (سایتی طراحی کنیم که داده کمتری هنگام ورود به سایت جابجا شود). برای مثال هرکاربر بسته به موقعیت مکانی و سرعت اتصال، وقتی وارد صفحه اصلی گوگل می‌شود تقریباً در هر بار بازدید ۰.۲ گرم دی‌اکسید کربن (CO۲) ایجاد می‌کند و یا هر بازدید از سایت «دیلی میل» ۵۴ گرم دی‌اکسید کربن (CO۲) تولید می‌کند. با توجه به اینکه هر دو وب‌سایت مذکور هرروز حدود ۵ میلیارد و ۳۰۰ میلیون بازدید دارند، به‌راحتی می‌توان نحوه افزایش میزان انتشار کربن تولیدشده توسط اینترنت را مشاهده کرد.

طراحان وب می‌توانند سایت‌های سبک‌تری را طراحی کنند و به کاهش انرژی موردنیاز برای بارگذاری تصاویر، ویدئوها و حتی فونت‌های تخصصی که همگی به فایل‌های اضافی و قابل‌توجه نیاز دارند، کمک کنند. البته ناگفته نماند که این امر باعث می‌شود تجربه اینترنت با جذابیت کمتری همراه باشد.

آیا خورشید می‌تواند انرژی لازم وب را تأمین کند؟

راه‌حل‌های بالقوه دیگری برای پایداری بیشتر وجود دارد که توسط برخی پلتفرم‌ها و وب‌سایت‌ها اجرا می‌شود. انرژی این وب‌سایت‌های مبتکر کاملاً توسط انرژی خورشیدی تأمین می‌شود. استراتژی‌های طراحی وب سازگار با محیط‌زیست (ازجمله تصاویر کم‌رنگ و فونت‌های پیش‌فرض) به وب‌سایت‌های آنها اجازه می‌دهد تا بر اساس ارزیابی آنیِ نور خورشید با کارآیی بیشتری کار کنند. به‌عنوان‌مثال وب‌سایت «Solar Protocol» از طریق شبکه‌ای از سرورهای خورشیدی واقع در سراسر جهان اجرا می‌شود. هنگامی‌که یک کاربر از سایت بازدید می‌کند، محتوای وی از سروری دریافت می‌شود که در آن زمان بیشترین انرژی خورشیدی را جذب می‌کند. وضوح وب‌سایت نیز با توجه به انرژی تولیدشده توسط صفحه خورشیدی به‌صورت پویا تغییر می‌کند. درواقع وقتی میزان انرژی خورشیدی یا باتری زیر یک آستانه خاص قرار می‌گیرد، به‌عنوان‌مثال یک روز ابری، وب‌سایت‌ها با وضوح پایین نمایش داده می‌شوند. حتی اگر ابرها آسمان را کاملاً بسته و انرژی صفحات خورشیدی کم شود، آنها حتی می‌توانند به قالب اصلی بازمی‌گردند و فقط متن را نمایش می‌دهند. چنین ابتکاری می‌تواند تأثیرات چشمگیری در مصرف انرژی داشته باشد، اما توسط کاربران موردتوجه قرار نمی‌گیرد.

درمجموع باتوجه به اینکه روزبه‌روز استفاده از اینترنت در جهان گسترش میابد و کاربران بیشتری به آن دسترسی پیدا می‌کنند، مصرف برق صنعت آی‌تی به همین میزان بالاتر می‌رود. بنابراین استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر برای این صنعت امری ضروری است.

انتهای پیام/۴۱۱۲/