دیده بان پیشرفت علم، فناوری و نوآوری
12 خرداد 1400 - 13:49
حجت‌الاسلام‌والمسلمین خسروپناه در مراسم رونمایی از کتاب علی ابراهیم‌پور:

نیازمند «روش‌شناسی جریان‌شناسی» جهت ایجاد دانشکده‌های موضوع‌محور هستیم

معاون علوم انسانی و هنر دانشگاه آزاد اسلامی در مراسم رونمایی از کتاب «روش‌شناسی جریان‌شناسی» گفت: نیازمند «روش‌شناسی جریان‌شناسی» جهت ایجاد دانشکده‌های موضوع‌محور هستیم.
کد خبر : 585695
حجت الاسلام عبدالحسین خسروپناه معاون علوم انسانی و هنر دانشگاه آزاد اسلامی



به گزارش خبرنگار حوزه فرهنگ گروه دانشگاه خبرگزاری آنا، مراسم رونمایی از کتاب «روش‌شناسی جریان‌شناسی» با حضور حجت‌الاسلام‌والمسلمین عبدالحسین خسروپناه، معاون علوم انسانی و هنر دانشگاه آزاد اسلامی، مجتبی رستمی‌کیا دکترای مبانی نظری اسلام، محمد تقی موحد ابطحی هیئت علمی گروه روش‌شناسی علوم انسانی شورای بررسی متون پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، عادل پیغامی هیئت علمی گروه اقتصاد دانشگاه امام صادق(ع) و علی ابراهیم‌پور نویسنده کتاب در دانشگاه آزاد اسلامی برگزار شد.


در این مراسم رستمی‌کیا گفت: می‌توانیم این کتاب را اولین پرداخت جدی در حوزه روش‌شناسی جریان‌شناسی بدانیم، تا پیش از این نگاه‌ها به این حوزه، تکنیکال بود اما با توجه به اینکه نویسنده کتاب وقت و ظرفیت فکری زیادی به این مسئله اختصاص داده‌اند، می‌توانیم از یک اثر تخصصی در این حوزه رونمایی کنیم.


همچنین در این مراسم حجت‌الاسلام‌والمسلمین خسروپناه با گرامیداشت ایام ارتحال امام خمینی(ره) گفت: بسیار بعید است که در هر قرن حتی یک نفر مثل امام خمینی(ره) در جامعه جهانی پا بگذارد. امام خمینی(ره) پایه ولایت را ریشه اساسی حرکت خود قرار داد اما به شدت مردم‌دار و مردم‌نهاد بود. حکمرانی مردمی جزء زیست حقیقی حضرت امام‌(ره) بود و افسوس که برخی خیلی زود منظومه فکر و شخصیت او را فراموش کردند.


معاون علوم انسانی و هنر دانشگاه آزاد اسلامی ادامه داد: تنها کسی که منظومه خود را بر اساس منظومه امام خمینی(ره) قرار داده و هنوز به آن استناد می‌کند شخص رهبر معظم انقلاب است و بعد از ایشان کمتر اثری از منظومه امام(ره) در نهادها حتی در دستگاه تقنینی کشور مشاهده می‌کنیم و امیدواریم که دولت آینده بتواند این ضعف را برطرف کند.


وی افزود: به آقای علی ابراهیم‌پور تبریک عرض می‌کنم که پس از تتبع جامع در همه دیدگاه‌های جریان‌شناسی موفق به نگارش این کتاب به صورت نظام‌مند شدند و اثری عالمانه و دقیق را تحویل جریان فکری کشور دادند. البته پیش از این چندین مقاله علمی پژوهشی در این باب تدوین کرده‌اند که برخی چاپ و برخی دیگر در شرف چاپ است و جا دارد محققان ما از آنها استفاده کنند.


حجت‌الاسلام‌والمسلمین خسروپناه گفت: اصل جریان‌شناسی چندان مورد توجه قرار نمی‌گیرد. چند سال پیش پیشنهاد کردم که در یک حوزه، پژوهشگاهی تشکیل شود؛ چرا که وقتی در حوزه جریان‌شناسی مطالعه کردم و دو کتاب به نگارش درآوردم، متوجه شدم که این موضوع صرفاً با چاپ مقاله و کتاب قابل جمع‌آوری نیست و نیاز به کار گسترده‌تری دارد. جریان‌شناسی هم‌اکنون دارای نظم ساختاری در کشور نیست و سؤال اصلی در این حوزه این است که جریان‌شناسی را به عنوان کدام یک از موارد پارادایم، استراتژی، نظریه، دانش یا روش می‌توان در نظر گرفت؟


معاون علوم انسانی و هنر دانشگاه آزاد اسلامی تصریح کرد: به شخصه جریان‌شناسی را استراتژی تحقیق می‌دانم و به عنوان پارادایم مجزا در نظر نمی‌گیرم چرا که طبق فلسفه و فلسفه علوم انسانی، پارادایم به سه دسته تبیینی، تفهمی و انتقالی تقسیم می‌شود و ذیل هر یک از پارادایم‌های کلان هم پارادایم‌هار خرد وجود دارد. برخی متفکرین هم پارادایم‌های ترکیبی دارند مانند ماکس وبر و گیدنز، یعنی پارادایم تبیینی و تفهمی را با هم ترکیب کرده‌اند. همه پارادایم‌های سه گانه در دوره تفکر مدرن و پست مدرن شکل گرفته‌اند. پارادایم تببینی وقتی به کواین می‌رسد یک پارادایم پسامدرن می‌شود یا پارادایم تفصیلی و تفهمی وقتی به هایدگر و گادامر می‌رسد به پارادایم پسامدرن تبدیل می‌شود. پارادایم انتقادی هم عمدتا بعد از پارادایم مارکسیستی و فیمینیستی که الان گرایش‌های انتقادی پیدا کرده‌اند سر از نوعی نسبی‌گرایی و تفکر پست مدرن درآورده‌اند و بسیاری از فیمینیست‌ها که ذیل پارادایم انتقادی قرار دارند دچار نوعی نسبی‌گرایی هستند و پست مدرن تلقی می‌شوند.


حجت‌الاسلام‌والمسلمین خسروپناه عنوان کرد: هر یک از آن پارادایم‌ها چه با رویکرد مدرن و چه رویکر پسامدرن می‌تواند در حوزه جریان‌شناسی ورود می‌کنند ما هم که از پارادایم حکمی اجتهادی دفاع می‌کنیم معتقدیم در حوزه جریان‌شناسی می‌توان کار جدی انجام دادا. اما غیر از اینکه جریان‌شناسی به مصابه یک موضوع و اُبژه تحقیق می‌تواند مورد مطالعه قرار گیرد، می‌تواند به عنوان استراتؤی تحقیق هم باشد. امروزه استراتژی‌های استقرایی، قیاسی، استقرایی- قیاسی، استفهامی وجود دارد و جریان‌شناسی می‌تواند به مثابه یک استراتژی تحقیق وارد شود، به عنوان مثال در الگوی حکمی اجتهادی که اقسام یک تا سه آن توضیح داده‌ایم اگر با استراتژی جریان‌شناسی ترکیب شود می‌توان دستاورد جامع‌تری نسبت به توصیف انسان مطلوب ارائه داد.


وی گفت: در هر صورت چه جریان‌شناسی را به مثابه استراتژی یا پارادایم یا روش یا دانش در نظر بگیریم، باید به روش‌شناسی جریان‌شناسی بپردازیم که بنده روش تاریخی منطقی را پیشنهاد دادم. بنابراین محقق محترم علی ابراهیم‌پور یک قدم جلوتر آمده و در کتاب هم به اینکه جریان‌شناسی چه چیزی هست و هم اینکه روش‌شناسی جریان‌شناسی چیست پرداخته و هم آسیب‌شناسی آن را انجام داده است. البته چون آقای ابراهیم‌پور روش‌شناسی جریان‌شناسی را به مثابه نظریه روشی میان‌رشته‌ای ذکر کرده قاعدتا ما باید کار مستقلی درباره دانش‌های میان‌رشته‌ای داشته باشیم، لذا با این نگاه باید مشخص شود دانش میان‌رشته‌ای چه دانشی است.


معاون علوم انسانی و هنر دانشگاه آزاد اسلامی یادآور شد: در دانشگاه آزاد اسلامی به دنبال این هستیم که دانشکده‌ها از دانش‌محوری به موضوع‌محوری تبدیل شوند. به عنوان مثال به جای دانشکده روانشناسی، جامعه‌شناسی، اقتصاد حقوق و ... دانشکده فضای مجازی، پدافند غیرعامل، حکمرانی بنیادی، حکمرانی فراملی، حکمرانی عمومی، حکمرانی سلامت و ... تشکیل شود. چرا که اگر دانشکده‌ها موضوع‌محور و متناظر با مسائل جامعه در دانشگاه شوند رشته‌ها ناظر به آن موضوع تعریف شوند و در این صورت می‌توان برای هر یک از پدیده‌ها و واقعیت‌های خارجی جامعه دانشکده‌ای تشکیل داد.


وی اظهار کرد: چنانچه برای هر یک از آسیب‌های اجتماعی دانشکده‌ای تشکیل شود، مبحث جریان‌شناسی بسیار مورد نیاز خواهد بود. به عنوان مثال جریان‌شناسی خانواده در دانشکده خانواده، یا جریان‌شناسی فضای مجازی در دانشکده فضای مجازی. به عنوان مثال جبهه انقلاب در حوزه فضای مجازی به سه دسته مجزا تقسیم شده‌اند و با یکدیگر اختلاف جدی دارند و در این زمینه نیازمند جریان‌شناسی قوی هستیم و بعد براساس نگاه جریان‌شناسانه رشته‌ها را تعریف کرد. طبیعتا رشته‌ها، گروه‌ها و دانشجوها به یک دانشی می‌رسند که می‌توانند مسائل زمانه خودشان را پوشش دهند، در این صورت دانش با مهارت همراه و تبدیل به علم نافع می‌شود. اما اینکه دانشجو باید روانشناسی، اقتصاد و ... بخواند در عمل پاسخگوی مسائل عینی و واقعی جامعه نیست، لذا اگر دانشکده‌ها موضوع‌محور شوند و ساختار دانشکده براساس جریان شناسی که درباره موضوع دانشکده صورت می‌گیرد تشکیل شود می‌تواند دانشکده کارآمدی باشد لذا نیاز به روش‌شناسی جریان‌جریان شناسی جدی است.


حجت‌الاسلام‌والمسلمین خسروپناه خاطرنشان کرد: عنوان جریان‌شناسی عنوان دقیقی است و هنوز معادل دقیق انگلیسی برای آن نیافته‌ام. بنده جریان را جمعیت مدیریت شده تأثیرگذار بر جامعه اعم از جامعه نخبگانی، فرهنگ عمومی، اقتصادی و سیاسی تعریف کرده‌ام. آقای ابراهیم‌پور در این کتاب هشت مقوّم برای جریان‌شناسی در نظر می‌گیرند.
معاون علوم انسانی و هنر دانشگاه آزاد اسلامی گفت: عبارتِ «شناسی» که در کشور ما رواج یافته و کلماتی چون کیهان‌شناسی، انسان‌شناسی و خداشناسی زیاد استفاده می‌شود به معنای شناخت مطلق نیست بلکه به معنای شناخت آرا به شکل نظام‌مند است.


انتهای پیام/۴۱۶۲/



انتهای پیام/

ارسال نظر
هلدینگ شایسته