در گفتوگو با آنا بررسی شد؛
در گفت‌وگوی تفصیلی آنا با معاون آموزش و پژوهش هلال احمر مطرح شد؛
شیوع کرونا مسیر جدیدی پیش روی هلال احمر باز کرد/ نگاه‌ها در هلال احمر سیاسی نیست
خسرو رحمانی در رابطه با نحوه آموزش نیروهای داوطلب، سابقه و کارکرد این نیروها در جمعیت هلال احمر و همچنین در خصوص برنامه‌های این جمعیت در راستای کنترل کووید-۱۹ و انتخابات ریاست جمهوری توضیحاتی ارائه کرد.
به گزارش خبرنگار بهداشت و درمان خبرگزاری آنا، با توجه به اینکه پتانسیل داوطلب برای سازمان‌هایی مانند جمعیت هلال احمر یا صلیب سرخ بسیار مهم و کاربردی تلقی می‌شود، طی چند سال اخیر جمعیت هلال احمر ایران تمرکز بیشتری بر این نیروها داشته است. طی این چند سال جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی ایران توانسته است با برگزاری کلاس‌های آموزشی داوطلبان زیادی را ورزیده کند که در بحران‌هایی مانند کرونا و حوادثی مانند زلزله و سیل خدمت رسانی کنند. شکل‌گیری و توسعه این آموزش‌ها برای افرادی که عضو غیررسمی یا داوطلب جمعیت هلال احمر هستند، ذیل معاونت آموزش و پژوهش جمعیت هلال احمر انجام می‌گیرد.
خسرو رحمانی، معاون آموزش و پژوهش جمعیت هلال احمر در گفت‌وگوی تفصیلی با خبرگزاری آنا در خصوص این آموزش‌ها و توانمندی‌های نیروهای داوطلب و کارکردهایی که در بحران‌های مختلف من جمله کرونا برای کشور و جمعیت هلال احمر داشته‌اند، توضیحاتی داد.
وی با این مقدمه آغاز کرد که هلال احمر یک مجموعه خدماتی، عام‌المنفعه و غیرسیاسی است. اصلاً گرایش سیاسی در هلال احمر موضوعیت ندارد. چون در حقیقت مجموعه هلال احمر یک مجموعه‌ای است که برای امدادرسانی به مردم در شرایط خاص مخصوصاً در حوادث و سوانح و بلایا اصلاً ایجاد شده است. در سراسر جهان بحث صلیب سرخ بین‌المللی و هلال احمر که به دنبال آن ایجاد شده برای این است که در حوادث، سوانح و بلایایی که اتفاق می‌افتد حالا چه حوادث انسان‌ساخت باشد مثل جنگ‌ها یا حتی حوادث رانندگی که در جاده‌ها اتفاق می‌افتد کمک‌رسانی کند یا اینکه حوادثی باشد که بلایای طبیعی است مثل زلزله، سیل، توفان، در همه اینها هلال احمر برنامه امدادرسانی دارد و اصلاً از اصول هفتگانه جمعیت هلال احمر بی‌طرفی است. یعنی کسی که به جمعیت هلال احمر ملحق می‌شود الزاماً باید اگر گرایش و تفکر سیاسی هم دارد، در داخل هلال احمر این را کنار بگذارد و صرفاً به خدمت‌رسانی و امدادگری به همه اقشار مردم صرف نظر از گرایشات آنها بپردازد و در آن زمینه خدمت کند.
متن این مصاجبه تفصیلی در ادامه می‌آید:
آنا: اشاره کردید که هلال احمر سیاسی نیست اما موضوع جالبی که وجود دارد نقش‌آفرینی اعضای هلال احمر در رویدادهای سیاسی است، آیا هلال احمر برنامه‌ای برای انتخابات ۱۴۰۰ و ۲۸ خرداد دارد؟
رحمانی: همان‌طور که عرض کردم با توجه به رویکرد هلال احمر که اصلاً گرایش سیاسی در مسئولان هلال احمر موضوعیت ندارد. یعنی ممکن است یک نفر در هلال احمر کارمند، مدیر یا مسئول باشد، بالاخره انسان‌ها برای خودشان تفکراتی دارند، تفکرات اجتماعی دارند و ممکن است بعضاً گرایشات سیاسی هم داشته باشند ولی بنا نیست در کار خودشان در جمعیت هلال احمر این را بروز و ظهور دهند و قاعدتاً هم باید تمام مسئولان هلال احمر در این جناح‌بندی‌های سیاسی کشور سمت و سوی خاصی به سوی جناح خاصی نداشته باشند. بنابراین اینکه جمعیت هلال احمر بخواهد به این مطلب ورود کند با اصول هفتگانه جمعیت هلال احمر و صلیب سرخ جهانی همخوانی ندارد. در همه جای دنیا هم نگاه کنید صلیب سرخ اصلاً وارد مسائل سیاسی نمی‌شود.
آنا: بعضاً این شائبه وجود دارد که کمک‌های هلال احمر در شرایط زلزله، سیل یا کرونا انجام از تصمیمات سیاسی متأثر است، شما نسبت به این قضیه شکایت یا نقطه‌نظری دارید؟
رحمانی: تا آنجایی که من سابقه تاریخی را مرور می‌کنم چنین چیزی را ندیده‌ام. بالاخره شاید در ۲۰ یا ۳۰ سال گذشته گرایش‌های سیاسی مختلفی در کشور ما مصدر کار بودند و در حوزه‌های اجرایی و تقنینی حضور داشتند ولی در حوادث، سوانح و بلایا همه گرایش‌های سیاسی به جمعیت هلال احمر کمک کردند برای اینکه بتواند سانحه یا بحرانی که ایجاد شده را مدیریت کنند. من تا به حال ندیده‌ام یک اتفاقی از این دست در کشور بیفتد و بعد هلال احمر بخواهد کمک کند و نیاز به کمک‌رسانی دولت‌ها یا همه حوزه‌هایی که می‌توانند کمک کنند داشته باشد و دریغ شده باشد. به نظر من چنین چیزی وجود نداشته است.
آنا: معمولاً در هر انتخاباتی جمعیت هلال احمر را می‌بینیم که در صحنه است، در رابطه با انتخابات ۲۸ خرداد چه پروتکل‌ها و برنامه‌هایی دارید؟
رحمانی: تنها کاری که جمعیت هلال احمر مثل همه ارگان‌های دولتی و نهادهای عمومی غیردولتی دیگر در کشور می‌تواند در زمینه انتخابات انجام دهد، تشویق و ترغیب مردم به شرکت در انتخابات است چون انتخابات یک رویداد ملی است و جناحی نیست. انتخابات برای تعیین سرنوشت کشور انجام می‌شود و از ارکان دموکراسی و مردم‌سالاری است، از نمادهای مردم‌سالاری در سطح کشور و سطح جهان است، بنابراین تمام شخصیت‌ها، مسئولان، ارگان‌ها از هر دستی صرف نظر از گرایشات سیاسی قاعدتاً باید مردم را ترغیب کنند که در این رویداد ملی برای تعیین سرنوشت خودشان شرکت کنند.
مسلماً جمعیت هلال احمر هم در این زمینه مردم را ترغیب می‌کند و کسانی را که نسبت به جمعیت هلال احمر یک سمپاتی مثبتی دارد تشویق می‌کند که هر چه پرشورتر در انتخابات شرکت کرده و به علائق سیاسی خودشان رأی دهند زیرا صندوق رأی مسیری است تا با انتخاب صحیح، قوه مجریه و مهم‌ترین رکن اجرایی کشور را یاری کند.
آنا: فکر می‌کنم منظورتان پوشش امدادی باشد؟
رحمانی: ما بخش‌های امداد و نجات هم داریم. حتی هلی‌کوپترهای هلال احمر برای صندوق‌های سیار هم گهگاهی به کمک دولت می‌آید. جمعیت هلال احمر یک مجموعه امدادی است. شاید ۴۵۰ پایگاه امداد و نجات جاده‌ای در سراسر کشور داریم که ثابت هستند، یک تعدادی هم به صورت کانکسی داریم که هنوز ساختمان ندارند و جمعاً تعدادش بیش از اینها است. شبکه امدادرسانی هوایی هم الحمدلله جمعیت دارد که خیلی فعال است و در رویدادهای مختلفی حتی در مورد سقوط از ارتفاع که یک کوهنورد از ارتفاع سقوط می‌کند اینها برای نجات جان مردم کمک می‌کنند. حالا ممکن است در شرایط انتخابات حسب نیاز کشور و وزارت کشور و استانداران در این زمینه همکاری کنند تا در انتقال صندوق‌های رأی کمک کنند. این را من اطلاع ندارم ولی اگر این کار را انجام دهند در جهت این است که این رویداد ملی بهتر برگزار شود و اگر امکانش را داشته باشند کمک خواهند کرد.
آنا: در مورد آموزش نیروها و تربیت آنان در هلال احمر توضیح دهید و اینکه معاونت آموزش چه کاری انجام می‌دهد؟
رحمانی: لازم است تعریفی از بحران عرض کنم که ملاحظه کنید این آموزش چه تأثیری خواهد داشت. حوادث همیشه اتفاق می‌افتد که می‌توانند حوادث و بلایای طبیعی مثل سیل و زلزله و توفان و ... باشند یا حوادث انسان‌ساخت باشند مثل حوادث جاده‌ای، سقوط از ارتفاع، غرق شدگی در دریا، در رودخانه و ... یا اینکه مشکلاتی ناشی از گازگرفتگی در زمستان که بحث بخاری را در اقصی نقاط کشور داریم و متأسفانه گازگرفتگی هر سال جان تعداد زیادی از هموطنان ما را تهدید می‌کند و حتی منجر به مرگ می‌شود. بنابراین حوادث و سوانح همیشه هستند.
منتهی وقتی یک سانحه یا حادثه بروز می‌کند، مثلاً فرض کنید زلزله که یک پدیده طبیعی است و در قرون و اعصار اتفاق می‌افتاده و همیشه هم اتفاق خواهد افتاد، جزء طبیعت کرده زمین است. چرا وقتی این زلزله اتفاق می‌افتد، به بحران تبدیل می‌شود؟ وقتی که ما آمده باشیم در محلی که زلزله می‌آید، یا در خط گسل است یا در روی کمربند زلزله است ساختمان‌سازی کرده باشیم و بعد این ساختمان‌ها را هم غیرایمن ساخته باشیم که از استحکام بنای کافی برای مقاومت در برابر زلزله برخوردار نباشند، در نتیجه وقتی زلزله بیاید و در چنین شرایطی ما خانه‌سازی کرده باشیم، این خانه‌ها خراب می‌شود، مردم آسیب می‌بینند و ارتباطات اجتماعی، اقتصادی و فعالیت‌های طبیعی و روزمره مردم دچار اختلال می‌شود.یعنی یک حادثه طبیعی اتفاق افتاد ولی چه موقع به یک بحران تبدیل می‌شود؟
بحران یعنی وقتی که ارتباطات اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و امور روزمره زندگی مردم دچار اختلال شود، به نحوی که برای اینکه ما این را دوباره تبدیلش کنیم و به حالت اول برگردانیم نیاز دارند که از بیرون آن منطقه یا حتی از بیرون از کشور به آنها کمک کنند که این را به حالت اولیه برگردانند. این تعریف بحران است. حالا چه زمانی حادثه تبدیل به بحران می‌شود؟ وقتی ما پیش‌بینی‌های لازم را نکرده باشیم. در محل نامناسب خانه ساخته باشیم، خانه خود را به روش نامناسب ساخته باشیم و در آن شرایط یک خرابی وسیع اتفاق می‌افتد، مردم زیادی آسیب دیده یا فوت می‌کنند، در نتیجه آن ارتباط طبیعی جامعه گسسته می‌شود و اینها تا ماه‌ها نمی‌توانند به حالت طبیعی برگردند، این می‌شود بحران.
نمونه بحران را مثلاً در زلزله بم داریم. در سال ۸۲ وقتی که اتفاق افتاد با وجود اینکه بم شهر کوچکی بود، جمعیت زیادی هم نداشت، ۹۰ هزار نفر جمعیت داشت ولی متأسفانه قریب به یک سوم جمعیت این شهر در زلزله جان خود را از دست دادند. طبیعتاً اگر این خانه‌ها درست و ایمن ساخته شده بود، خانه‌ها خراب نمی‌شد و این همه تلفات نمی‌دادیم، بحرانی هم اتفاق نمی‌افتاد. اینها به آموزش نیاز دارد. یعنی باید مردم را از قبل آموزش دهیم که حوادث، سوانح و بلایا را بشناسند و در مقابل آنها از قبل هم ابنیه خودشان را و هم رفتارهای خودشان را جوری تنظیم کنند که وقتی حادثه اتفاق افتاد تبدیل به بحران نشود.
آنا: یعنی در آموزش همگانی امدادگر آموزش نمی‌دهید؟
رحمانی: بله، ما در آموزش همگانی کل ملت را باید آموزش دهیم. کل جمعیت کشور باید آموزش ببینند که خودشان را در مقابل حوادث، سوانح و بلایا آماده کنند که آسیب نبینند. مهم‌ترین کار پیشگیری است. نه اینکه ما صبر کنیم آسیب ببینند بعد بخواهیم امدادرسانی کنیم. اگر بخواهیم تشبیه کنیم به پیشگیری و درمان، آموزش عمومی و همگانی جنبه پیشگیری را دارد و امدادرسانی جنبه درمان را دارد. همیشه پیشگیری مقدم بر درمان است. در حوزه سلامت هم واکسیناسیون و بهداشت و جلوگیری از بیماری نسبت به درمان خیلی مقدم‌تر است چون هم کم هزینه‌تر و هم وسیع‌تر و گسترده‌تر است. برای مثال وقتی در بحث واکسیناسیون مثلاً واکسیناسیون فلج اطفال را انجام می‌دهید کل ملت در مقابل ویروس فلج اطفال ایمن می‌شوند و دیگر کسی فلج نمی‌شود در حالی که اگر حتی یک کودک فلج اطفال بگیرد تا آخر عمرش فلج است و چقدر خودش و خانواده‌اش آسیب می‌بینند و چقدر باید هزینه کند تا تازه به یک زندگی طبیعی بازگردد.
بنابراین آموزش همگانی در حوزه حوادث، سوانح و بلایا جنبه پیشگیری دارد. مردم آموزش می‌بینند که خودشان، خودشان را حفظ کنند، وقتی بلایا اتفاق افتاد آسیب ندیده باشند، حالا آن تعداد کمی که آسیب دیدند ما برویم امدادرسانی کنیم که با فاجعه‌های بزرگی مثل بم، مثلاً در دوران قبل از انقلاب زلزله طبس که اتفاق افتاد تقریباً تمام شهر ویران شد. اگر تاریخچه زلزله‌های ایران را مطالعه کنید، من خودم آن موقع بچه بودم و دقیقاً یادم هست که وقتی این اتفاق افتاد کل شهر ویران شد و تقریباً در حد همین زلزله بم در آنجا کشته دادیم چون آماده نبودیم.
آنا: آموزش همگانی هلال احمر چند سال است که در ایران آغاز شده است؟ با توجه به امکان و پتانسیل شما چه نمره‌ای به آگاهی جامعه در رابطه با آمادگی برای سوانح می‌دهید؟
رحمانی: امسال صدمین سالگرد تأسیس جمعیت هلال احمر را داشتیم که دیگر بیش از یک قرن جمعیت هلال احمر را داریم. این آموزش‌ها همیشه همزمان با امدادرسانی بوده است منتهی اینکه به صورت منسجم معاونت آموزش، پژوهش و فناوری در جمعیت داشته باشیم، این بخش اداری و اجرایی در سال ۹۴ یعنی ۶ سال پیش تأسیس شده است. ولی این نیست که قبلاً آموزش نبوده باشد، قبلاً هم آموزش‌ها داده می‌شد منتهی در حوزه‌های مختلف به صورت تخصصی و هر حوزه‌ای برای خودش آموزش داشت. مثلاً سازمان جوانان برای خودش آموزش داشت، سازمان داوطلبان برای خودش داشت، امداد و نجات برای خودش داشت چون جمعیت هلال احمر متشکل از معاونت‌ها و سازمان‌های مختلفی است و اینها خودشان آموزش داشتند و این آموزش‌ها را هم تا حد زیادی می‌دادند.
آنا: اگر بخواهیم مقایسه کنیم این معاونت چقدر توانسته بود پیشگیری را انجام دهد؟
رحمانی: اقدامات پیشگیری در مقابل زلزله، همان آموزش‌های لازم برای آشنایی مردم برای اینکه کمتر در زلزله آسیب ببینند از قدیم بوده و خوشبختانه همین آموزش‌ها باعث شد که ما در زلزله کرمانشاه علی‌رغم اینکه شدت و بزرگی زلزله از بم بالاتر بود، یعنی بالای هفت ریشتر بود در حالی که بم ۶.۸ ریشتر بود، تلفات انسانی در کرمانشاه بسیار بسیار کمتر بود.
آنا: وقتی که کرونا آمد، پدیده خیلی جدیدتر از آن چیزی بود که بخواهیم از قبل در موردش آموزش دیده باشیم. شما توانستید در جهت آموزش همگانی برای کرونا فعالیتی داشته باشید؟
رحمانی: بحث کرونا خیلی بحث مهمی است که هنوز هم به آن مبتلا هستیم و إن‌شاءالله با واکسیناسیون وسیع و رعایت همه مردم، تا آنجا که ممکن است با کرونا مقابله شده و کنترل خواهد شد. ولی واقعاً جمعیت هلال احمر یکی از نهادهای پیشرو در آموزش همگانی در بحث کرونا بود. یعنی حتی قبل از اینکه رسماً کرونا در ایران بیماریابی شود و اولین کیس کرونا مطرح شود، جمعیت هلال احمر یک آموزش همگانی را در زمینه آشنایی با موضوع کرونا با همکاری سازمان نظام‌پزشکی کشور انجام داده بود و یک برنامه آموزشی مجازی را تهیه کرده و آن را در سایت خودش به معرض دید عموم گذاشت.
بعد از این هم که اولین بیماران کرونایی در کشور شناسایی و بستری شدند، این توسعه بیشتری پیدا کرد. این کار با توجه به اینکه زیرساخت آموزشی لازم به صورت سامانه هوشمند در جمعیت در آن زمان فراهم نبود و نظام پزشکی این سامانه را داشت، جمعیت هلال احمر با کمک سازمان نظام پزشکی این آموزش‌ها را مجدداً ادامه داد و تعداد زیادی از مردم این آموزش‌ها را دیدند و با موضوع کرونا آشنا شدند. بنابراین من می‌توانم واقعاً ادعا کنم که جمعیت هلال احمر حداقل در حوزه آموزش مجازی در حوزه کرونا پیشرو بود در بحث آموزش مردم برای اینکه هم با بیماری آشنا شوند و هم خودشان را از کرونا حفظ کنند.
خوشبختانه در طول یک سال گذشته ما سامانه دیگری هم خودمان در جمعیت هلال احمر ایجاد کردیم که این سامانه آموزش مجازی است که هم به صورت آفلاین و هم به صورت آنلاین الان داریم آموزش‌هایمان را انجام می‌دهیم. زیرساخت‌های لازم با حمایت‌های رئیس محترم جمعیت هلال احمر جناب آقای دکتر همتی و دبیرکل محترم آقای دکتر قوسیان و همچنین حوزه IT که واقعاً همکاری کردند، این سامانه آموزشی ایجاد شده که Learn.khadem.ir است. سایت آموزشی ما khadem.ir است و این لینک سامانه آموزش مجازی ما هم learn.khadem.ir است. در اینجا دوره‌های آفلاین وجود دارد. مردم می‌توانند بروند به همین لینک و دوره‌ها را بگذرانند، حتی در پایان خودش گواهی صادر کرده و به آنها می‌دهد که این گواهی‌ها را اگر جایی خواستند استفاده کنند می‌توانند رسماً استفاده کنند و همچنین امکان آموزش آنلاین هم برقرار شده که دوره‌هایی را که می‌خواهند از قبل اعلام می‌شود و همزمان مربی شروع به آموزش دادن می‌کند و تعداد کثیری از مردم می‌تواند همزمان به صورت آنلاین و اینتراکتیو وارد شده و استفاده کنند و حتی تا ۵۰ هزار نفر در آنِ واحد می‌توانند در این آموزش‌های آنلاین ما شرکت کنند و به لحاظ سخت‌افزاری مشکلی پیدا نخواهد کرد.
آنا: اشاره کردید که از این گواهی‌ها می‌توانند هر جا استفاده کنند، اشاره دقیق‌تری می‌فرمایید؟
رحمانی: اینها جزء آموزش‌های ضمن خدمت می‌تواند استفاده شود. یعنی اگر فردی کارمند یا دانشجو است و در محل کارشان دوره‌های آشنایی با کمک‌های اولیه، دوره آشنایی با کاهش مخاطرات، همان مخاطراتی که نمونه‌اش را عرض کردم، تعریف شده باشد، اینها می‌توانند به این سایت رفته، دوره را بگذرانند و گواهی را گرفته و به محل کارشان ارائه دهند. در حقیقت ما طی هماهنگی که با ستاد بحران کشور و همچنین وزارت کشور کرده‌ایم، بسیاری از ارگان‌ها، سازمان‌ها و اداره‌جات دولتی این دوره‌های ما را به عنوان دوره آموزش ضمن خدمت پذیرفته‌اند. برای اینکه این دوره‌ها در کشور اشاعه پیدا کند و مردم ترغیب شوند که این دوره‌ها را بگذرانند و آشنا شوند، با ستاد بحران کشور و حتی سازمان اداری استخدامی کل کشور و سازمان برنامه بودجه هماهنگ کرده‌ایم که این دوره‌های آموزشی ما را به عنوان دوره آموزشی ضمن خدمت بپذیرند. در نتیجه مثلاً شما اگر کارمند یک اداره‌ای باشید، این دوره را اگر بگذرانید می‌توانید بروید به اداره‌تان ارائه کنید، بگویید من این دوره را گذرانده‌ام، به عنوان دوره آموزشی ضمن خدمت از شما می‌پذیرند و به شما برای ارتقای سالانه و سنواتی شما ارتقا می‌دهند.
آنا: چه آموزش‌هایی در دوره کرونا به افراد داده شد؟ آیا می‌توانیم از این افراد مثلاً در بحث واکسیناسیون استفاده کنیم؟ چه بهره‌برداری از این جمعیت آموزش دیده الان در این شرایط بحرانی می‌شود؟
رحمانی: این آموزش‌ها از جنس آگاهی‌بخشی و آموزش همگانی بود برای اینکه پیشگیری کرده و خودشان به این بیماری مبتلا نشوند. بحث واکسیناسیون و اینکه بخواهند کسی تزریق کند، نیاز به آموزش‌های خاص دارد که در وزارت بهداشت در حوزه معاونت بهداشتی داده می‌شود. فرد باید بیاید حضوراً دوره‌ای را بگذراند، با تزریقات آشنا باشد تا بتواند به این بحث ورود کند.
آموزش همگانی که ما می‌دهیم برای این است که مردم خودشان مبتلا نشوند. برای نمونه عرض کنم اگر خاطرتان باشد وقتی تازه بیماری کووید-۱۹ شیوع پیدا کرده بود، مردم استقبال زیادی از استفاده از ماسک نداشتند. البته آن اوایل که ماسک کمیاب بود ولی پس از گذشت یکی، دو ماه که دیگر ماسک به وفور در اختیار همه بود، خیلی‌ها استفاده نمی‌کردند. بعضی‌ها معتقد بودند که اثری ندارد، بعضی‌ها فکر می‌کردند صرف شستن دست کافی است یا بعضی‌ها فکر می‌کردند فقط بیماران باید ماسک بزنید در حالی که بسیاری از بیمارانی که خودشان مبتلا هستند علامت ندارند، در نتیجه اینها حامل بدون علامت بودند و می‌رفتند و دیگران را مبتلا می‌کردند. ما در این زمینه خیلی کار آموزشی انجام دادیم که مردم به زدن ماسک ترغیب شوند و بفهمند که خطر نزدن ماسک چیست. حتی ما یک کلیپ سه، چهار دقیقه‌ای در رابطه با این موضوع تهیه کردیم که در سطح کشور پخش شد که در همان دو، سه روز اول ۵ میلیون بیننده داشت و این کلیپ کاملاً مشخص می‌کرد که اگر یک نفر حامل بی علامت باشد و ماسک نزند، باعث مرگ چندین نفر خواهد شد.
وقتی مردم این را درک می‌کنند که با ماسک نزدنشان ناخودآگاه باعث مرگ چندین نفر می‌شوند، طبیعتاً مردم ما انسان‌های فهیم، مهربان و نوع‌دوستی هستند و دوست ندارند باعث مرگ مردم شوند؛ ما سعی کردیم این موضوع را به مردم تفهیم کنیم که نزدن ماسک این نیست که شما صرفاً ماسک را می‌زنید تا خودتان مبتلا نشوید، ضمن اینکه البته این هم هست، انسان باید از خودش هم محافظت کند، در دین ما حفظُ الصّحه و حفظ سلامت، واجب شرعی است و انسان شرعاً باید از سلامت خودش محافظت کند و اگر نکند ضامن است، این به جای خودش محفوظ ولی مبتلا کردن دیگران که خیلی بدتر است و حتی ممکن است قتل غیرعمد محسوب شود.
این موضوع را باید به مردم می‌گفتیم که الحمدلله با این بحث‌های وسیعی که شد، از طریق مونشن‌گرافی‌ها، اینفوگرافی‌ها و آموزش‌های مستمری که داشتیم و در شبکه مجازی پخش می‌شد، حالا غیر از سایت خودمان ما سعی کردیم از گروه‌های شبکه مجازی که نفوذ زیادی در سطح جامعه داشتند، استفاده کنیم تا به جلوگیری از اشاعه کرونا کمک کنیم. همان شیوع کرونا، سازمان جهانی بهداشت و به تبعیت از آن، وزارت بهداشت خودمان هم اعلام کرد که اصلاً نیاز به ماسک نیست و فقط بیماران بزنند، به ویژه در کرونا، مسئله تغییر مستندات بود. مثلاً یک روزی وزارت بهداشت یک حرفی می‌زند ولی دو هفته بعد که مستندات دیگری به دستش می‌رسید نشان می‌داد که آنقدر که باید، لازم یا درست نبوده. از آن طرف شما داشتید مستندات ۳۰۴۵ را تولید می‌کردید. این تغییر محتوایی در مستندات در بحث آموزش شما خلل وارد کرد؟ شما چه تدبیری کردید؟
به هر حال آموزش باید مبتنی بر شواهد باشد. ما نمی‌توانیم آموزش‌هایی را بدهیم که شواهد علمی نداشته باشد. در ارتباط با بیماری کووید-۱۹ چون بیماری، ویروس جدیدی بود که تازه وارد شده بود هر روز در مورد نحوه انتشارش اطلاعات متخصصین بهداشت و پزشکان اضافه می‌شد و همچنین در ارتباط با درمان بیماری به دانش پزشکان هر روز اضافه می‌شد.
مرتب مقالات علمی و پژوهش‌های خیلی فشرده‌ای انجام می‌شد که بتوانند هر چه سریع‌تر به حقایق علمی دقیقی دست پیدا کنند. این فرمایش شما درست است. در ابتدا چون خیلی از رفتار ویروس آگاهی زیادی وجود نداشت، تصور بر این بود که ویروس به خاطر بزرگ و سنگین بودنش در هوا پراکنده نمی‌شود، در نتیجه اگر کسی بیمار باشد و کسی با فاصله دو متر از او قرار بگیرد حتی در یک اتاق در بسته او مبتلا نخواهد شد. این تصوری بود که روزهای اول وجود داشت. به تدریج متوجه شدند که غیر از قطراتی که در سفره و عطسه اتفاق می‌افتد، دراپلِت‌های ریزی هم هست که ویروس در آنها وجود دارد و در اتاق و فضای بسته پراکنده شده و اگر در بسته باشد شاید دو تا سه ساعت حتی شاید چند ساعت اگر در بسته باشد، در آن فضا بماند. این چیزی بود که چند ماه بعد با مطالعات علمی که انجام شد، با استفاده از فیلمبرداری‌هایی که انجام شد که این بحث فیلمبرداری‌های علمی خیلی کمک کرد و رفتار ویروس را متوجه شدند که خیلی فراتر از این حرف‌هاست. در نتیجه شواهد تغییر کرد. یعنی وقتی شواهد تغییر کرد، مسلماً آموزش‌ها هم متناسب با آنها اصلاح شد و ما به صورت روزمره رفرنس‌های علمی را مطالعه می‌کردیم، شواهد را می‌گرفتیم و بر مبنای آنها، آموزش‌هایمان را تغییر می‌دادیم. یعنی بلافاصله چیزی را که فکر می‌کردیم یک ماه قبل غلط بود، آن را اعلام می‌کردیم دیگر آن غلط است، الان یک مبحث جدیدی آمده، اینکه بگوییم فقط بیماران ماسک بزنند نیست، باید همه مردم اعم از بیمار، ناقل و افراد سالم ماسک بزنند تا جلوی اشاعه ویروس گرفته شود.
آنا: یعنی کرونا کار شما را هم دو برابر کرد؟
رحمانی: بله. واقعاً کار سنگینی بود. یعنی همکاران ما مرتب با دوستانی که در تهیه موشن‌گرافی و اینفوگرافی از افراد هنری و گرافیست‌ها مشغول فعالیت هستند در ارتباط بودند و مرتب اینها را تغییر می‌دادیم. آنهایی که دیگر با واقعیت‌های علمی جدید انطباق نداشت کنار می‌گذاشتیم و دوباره موشن و اینفوگرافی و صحبت‌های جدید را متناسب با شواهد جدید مطرح کرده و آموزش می‌دادیم.
آنا: ما خیلی پیگیر این بودیم که بازخورد مردم در برابر این تغییر اطلاعات و شواهد چیست، شاید شما نهادی باشید که این را ملموس دیدید. وقتی که این تغییرات ایجاد می‌شد، بازخورد و فیدبک جامعه چه بود؟
رحمانی: البته ما علاوه بر اینکه بحث‌های آموزشی داشتیم، در سازمان جوانان جمعیت هلال احمر فعالیت‌های خوبی انجام شد از نظر اینکه به صورت فعال، جوانان امدادگر رفتند در جاهای مختلف، در سطح جامعه، در زمان‌های مثلاً ایام عزاداری اباعبدالله(ع) و شروع به اطلاع‌رسانی به مردم کردند در مورد اینکه باید ماسک بزنند، دست‌هایشان را بشورند، حتی برای ورود به هیئات تب‌سنجی می‌کردند. واقعاً ما در این مدت با مردم مواجهه و مراوده زیادی داشتیم. الحمدلله مردم فهیم هستند. همین سؤالی که شما کردید برایشان پیش می‌آمد که شما که تا سه ماه پیش می‌گفتید فقط مریض‌ها ماسک بزنند، چطور الان می‌گویید که همه بزنند؟ همین توضیحات به صورت کلی داده می‌شد. ما قبلاً اینها را به صورت بنرهایی آماده می‌کردیم، در محل‌های تجمعات مردم قرار می‌دادیم، مطالعه می‌کردند و متوجه می‌شدند که خب بله، یک مسئله اشتباهی بوده، حالا دانش بشر در این مورد تکمیل شده و قبول می کردند و واقعاً خوب همکاری می‌کردند.
آنا: گفتید تشیکلات آموزشی از سال ۹۴ شروع شد و اگرچه بیشتر آموزش‌های همگانی بود اما امدادگران و کسانی که می‌آمدند دوره‌های هلال احمر را می‌دیدند هم وجود داشتند، آیا از میان افراد کسانی بودند که داوطلبانه در بحث کرونا کمک (هر نوع کمکی) کنند؟
رحمانی: بله. اصلاً یکی از ارکان یا اصول هفتگانه صلیب سرخ جهانی و جمعیت هلال احمر فعالیت‌های داوطلبانه است.
آنا: پتانسیل فعالیت‌های داوطلبانه الان در کشور چطور است؟
رحمانی: خیلی خوب است. حالا من یک کلیتی عرض کنم بعد آقای منتظری خودشان هم توضیح دهند بد نیست. فعالیت‌های داوطلبانه در هلال احمر مبنا است. بنابراین از دیرباز دوتا سازمان در جمعیت هلال احمر ایجاد شده، یکی سازمان جوانان و دیگری سازمان داوطلبان است. تمام کسانی که می‌خواهند با جمعیت هلال احمر همکاری کنند و امدادگری و کمک‌رسانی کنند، عضو یکی از این دو سازمان می‌شوند، بعد باید یکسری آموزش‌هایی را ببینند که الزامی است که حداقل این آموزش‌ها، آموزش‌های پایه کمک‌های اولیه و همچنین کاهش مخاطرات است. بعد بحث‌های پایه داوطلبی است که با اصول بین‌المللی جمعیت هلال احمر آشنا می‌شوند و اگر بخواهند پیش‌تر رفته و به امدادگر و نجاتگر جمعیت تبدیل شوند باید یکسری آموزش‌های تخصصی ببینند.
آنا: یعنی باید آموزش عمومی امداد و نجات، آموزش پیش‌بیمارستانی را ببینند تا اینکه بتوانند به یک امدادگر اولیه تبدیل شوند.
رحمانی: ما هفت رده داریم. یعنی از امدادگر ۳ شروع می‌شود، امدادگر ۲، امدادگر یک، بعد می‌شود نجاتگر ۳، نجاتگر ۲، نجاتگر یک تا درجه ایثار که بالاترین درجه آموزشی ما است که اینها باید یکسری آموزش‌های تخصصی در اینجا ببینند. حتی رشته‌هایشان تفکیک می‌شود و این آموزش‌ها، مثلاً ممکن است یک نفر فقط بخواهد برود امدادگر جاده شود، یکی امدادگر کوهستان شود، یکی امدادگر ساحل و رودخانه و آب‌های خروشان شود و این بحث‌ها، بر اساس آن آموزش‌ها را می‌بینند و در نهایت این مدارج را پیدا کرده و با جمعیت همکاری می‌کنند.
در زمینه کرونا هم امدادگران ما در کنار داوطلبان دیگری که به این بحث وارد شده بودند، اینهایی که درجه داشتند با آنهایی که نداشتند، همه در این طرح‌های کمک‌رسانی و اطلاع‌رسانی در حوزه کرونا همکاری کردند. همان‌هایی که به شما گفتم در زمان‌های مختلف ما داشتیم. مثلاً طرح شهید سلیمانی بود. در طرح شهید سلیمانی هلال احمر با وزارت بهداشت برای آموزش عمومی مردم و چهره به چهره برای قضیه کرونا همکاری کرد. طرح‌های دیگری هم در ایام محرم داشتیم که اصلاً خود جوانان داوطلب ما در بسیاری از هیئات در شهرهای بزرگ حضور پیدا می‌کردند برای اینکه هم ماسک حتی توزیع می‌کردند میان کسانی که نداشتند، هم مواد ضدعفونی و هم تب‌سنجی می‌کردند که کسانی که تب دارند وارد هیئت نشوند که بقیه را آلوده کنند.
انتهای پیام/ ۴۱۶۱
انتهای پیام/
در دانشگاه آزاد شهرکرد انجام شد؛
