تقویت آموزش از راه دور | طراحی دوره‌های کوتاه‌مدت برای به‌روزرسانی آموزش‌های حضوری

گروه استان‌های خبرگزاری آنا؛ فرهان گل‌کارمنش رئیس دانشگاه آزاد اسلامی مرکز گیلان غرب در تشریح وضعیت فعلی حوزه آموزش و آینده این دانشگاه، درآمدهای غیرشهریه‌ای، آموزش مجازی، برنامه‌های پیش رو در سال 1400 و .... به گفت‌وگو نشسته است که مشروح و ماحصل آن را پی‌می‌گیریم.

آنا: وضعیت فعلی دانشگاه آزاد اسلامی مرکز گیلان غرب از لحاظ رشته‌های تحصیلی، دانشجویان و استادان چگونه است؟

گل‌کارمنش: اکنون در این مرکز ۲۲ رشته تحصیلی تدریس می‌شود که رشته‌های کاردانی ناپیوسته شامل آموزش ابتدایی، حسابداری، معماری، مربیگری تربیت‌بدنی، برق الکترونیک، نرم‌افزار کامپیوتر و کارهای عمومی ساختمان، رشته‌های کاردانی پیوسته شامل نقشه‌کشی معماری، حسابداری، تربیت‌بدنی، نرم‌افزار کامپیوتر، الکترونیک عمومی و برق الکترونیک؛ رشته‌های کارشناسی ناپیوسته شامل آموزش و پرورش ابتدایی، آموزش زبان انگلیسی، حسابداری، مهندسی تکنولوژی الکترونیک، مهندسی اجرایی عمران، تربیت‌بدنی و تکنولوژی نرم‌افزار کامپیوتر و رشته‌های کارشناسی پیوسته شامل حقوق، مهندسی عمران، مهندسی کامپیوتر و تربیت‌بدنی است. اکنون بیش از ۶۰۰ دانشجو در این دانشگاه مشغول به تحصیل هستند و حدود ۶۵ استاد تدریس رشته‌ها و مقاطع تحصیلی را برعهده دارند.

آنا: تأمین هزینه‌های جاری دانشگاه از چه طریقی صورت می‌گیرد؟

گل‌کارمنش: مراکز و واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی در سراسر کشور از لحاظ مالی کاملاً مستقل عمل می‌کنند و هیچگونه وابستگی به سازمان مرکزی وجود ندارد. تنها منبع درآمدی این دانشگاه هم درآمد حاصل از شهریه‌های دانشجویی است و در آینده باید با ایجاد شرکت‌های دانش‌بنیان از اتکا به شهریه دانشجویان کاسته شود.

مدیریت هر مرکز یا واحد دانشگاهی باید با توجه به درآمدش هزینه‌هایی مانند حقوق کارکنان و اعضای هیئت علمی، استادان حق‌التدریس و سایر هزینه‌های جاری دانشگاه را ساماندهی کند. بدیهی است که بسیاری از مراکز به جز واحدهای بزرگ و جامعی که مانند کرمانشاه تعدد دانشجو دارند با مشکلات زیادی در این زمینه مواجه هستند و ما هم مستثنی نیستیم.

تلاش بر آن است تا با استقرار رشته‌های کارشناسی ارشد در سال‌های آینده و گرایشی که دانشجویان گیلان غرب و شهرستان‌های همجوار به تحصیل دارند، بتوانیم دانشجویان بیشتری جذب کنیم و هزینه‌های مرکز را پوشش دهیم.

آنا: اهداف آینده شما در ارتباط با دانشگاه آزاد اسلامی مرکز گیلان غرب چیست؟

گل‌کارمنش: اهدافی که در دانشگاه داریم، به دو قسمت تقسیم‌بندی شده است، قسمت اول توسعه رشته‌های تحصیلی به‌ویژه رشته‌های کارشناسی ارشد، توسعه امکانات دانشگاه، اجرای پروژه سالن ورزشی و پروژه سلف دانشگاه، ساختمان اداری، تجهیز آزمایشگاه‌ها و برقراری شرکت‌های دانش‌بنیان از برنامه‌های آینده در دانشگاه آزاد اسلامی مرکز گیلان غرب بوده و قسمت دوم توسعه نرم‌افزاری و علمی دانشگاه است.

آنا: در پروژه‌های عمرانی چه اقداماتی در طول مسئولیت شما انجام شده است؟

گل‌کارمنش: از زمان آغاز مسئولیت در این دانشگاه اقدامات بسیار مهم و اساسی انجام‌شده شامل ساخت نمازخانه، بوفه دانشجویی، انتشارات، کارگاه معماری، سلف‌سرویس استادان، بیش از ۵ هزار متر مربع آسفالت محوطه دانشگاه، بیش از ۲ هزار مترمربع باکس‌بندی و جدول‌بندی، بیش از ۲ هزار مترمربع فضای سبز و کاشت ۵ هکتار باغ پسته و زیتون و نارنج و اکالیپتوس می‌شود که در استان کم‌نظیر است.

آنا: آیا در بحث درآمدهای غیرشهریه‌ای توفیقی حاصل کرده‌اید؟

گل‌کارمنش: با توجه به منابع مالی محدودی که در اختیار داشتیم، توانستیم پنج هکتار باغ پسته کشت کنیم که در یکی دو سال آینده به درآمدزایی خواهد رسید و می‌تواند درآمد قابل توجهی برای دانشگاه در پی داشته باشد. تشکیل کارگاه‌های آموزشی برای دانشجو و غیردانشجو، تشکیل کلاس‌های آموزش نرم‌افزاری و سامانه آزمایشگاه‌های همکار آزاد (ساها) نیز در آینده می‌تواند درآمد قابل توجهی نصیب دانشگاه کند.

آنا: لطفاً درباره آموزش الکترونیکی دانشگاه آزاد اسلامی پس از شیوع ویروس کرونا توضیح بفرمایید.

گل‌کارمنش: آموزش الکترونیکی و غیرحضوری در دانشگاه آزاد اسلامی موضوع گسترده‌ای است که باید تمام جوانب آن سنجیده شود تا موفقیت لازم در این حوزه کسب شود؛ این نوع آموزش از اجزای متفاوتی تشکیل شده که اجرای صحیح آن نیازمند تحقق همه موارد مربوطه در سطح عالی است.

برای اجرای آموزش غیرحضوری، نیاز به پیش‌بینی و تأمین نیازهای سخت‌افزاری، نرم‌افزاری، آموزش نحوه استفاده از سیستم، بومی‌سازی برخی از نرم‌افزارها و تیم پشتیبانی متخصص است که ضعف هریک از اجزاء، نتیجه کل کار را ضعیف می‌کند.

آنا: دانشگاه آزاد اسلامی مرکز گیلان غرب چه اقداماتی برای آموزش الکترونیک انجام داده است؟ طریقه استفاده دانشجویان از این نوع آموزش به چه شکلی است؟

گل‌کارمنش: پس از مشکلات ویروس کرونا و عدم امکان برگزاری کلاس‌های حضوری، آموزش الکترونیکی در مرکز گیلان غرب در جلسه شورای مرکز مورد بررسی قرار گرفت و مقرر شد از همه امکانات موجود برای برقراری ارتباط آموزشی استاد و دانشجو استفاده شود که خوشبختانه مرکز گیلان غرب توانست آموزش الکترونیکی را به نحو مطلوبی به دانشجویان ارائه دهد.

مرکز گیلان غرب دارای ۱۲ عضو هیئت علمی است و در ترم جاری ۳۶ مدرس مدعو نیز مشغول به تدریس هستند و در هفته به‌طور تقریبی ۸۴ کلاس آموزشی از ساعت هشت صبح تا ۱۹ به‌صورت مجازی و برخط در این دانشگاه برگزار می‌شود.

استادان در یک گروه مجازی حضور دارند و مشکلات احتمالی کلاس‌های خود را به‌صورت آنلاین در گروه اعلام و همان لحظه بررسی و اطلاع‌رسانی می‌شود.

دانشجویان نیز در گروه‌هایی که توسط مدیران گروه تشکیل شده‌اند از برنامه کلاس‌ها و فعالیت‌های مجازی مطلع می‌شوند و سؤالات و مشکلات احتمالی خود را به‌راحتی به مدرسان و مسئولان منتقل می‌کنند.

در این ایام استادان، جزوه‌های درسی خود را متناسب با آموزش غیرحضوری ویرایش کردند و این محتواها را از طریق گروه‌ها و کانال‌های مختلف در اختیار دانشجویان خود قرار دادند.

برای آماده‌سازی استادان و دانشجویان در هرچه مفیدترشدن کلاس‌های آموزش از راه دور، در چند نوبت به استادان و دانشجویان اطلاع‌رسانی شده و فیلم‌های آموزشی و محتواهای آموزش مجازی برای استادان و دانشجویان منتشر شده است.

آنا: نحوه اطمینان از حضور و غیاب و بهره‌گیری دانشجویان از کلاس درس چگونه است؟

گل‌کارمنش: سامانه آموزش مجازی آنلاین با استفاده از بسترهای واحد الکترونیکی عملیاتی شده و کلاس‌های مجازی از این طریق برگزار می‌شود. برای حل مشکلات و پاسخ سؤالات، تیم پشتیبانی از ساعت ۷ صبح تا ۲۰ تشکیل شده و به‌صورت آنلاین آماده پاسخگویی به دانشجویان است.

گزارش‌هایی که از سامانه آموزش مجازی آنلاین گرفته می‌شود، زمان ورود و خروج دانشجویان و استادان به کلاس درس را مشخص می‌کند و می‌تواند ملاک حضور و غیاب آنان باشد.

آنا: به نظر شما آموزش از راه دور در شرایط خاصِ کشور مانند زمان فعلی چگونه است و چه الزاماتی دارد؟

گل‌کارمنش: تنها راه برگزاری کلاس‌های آموزشی در شرایط بحرانی، استفاده از الگوهای آموزش از راه دور است. پیش‌بینی، برنامه‌ریزی و تهیه زیرساخت مناسب از نظر سخت‌افزاری، نرم‌افزاری و نیروی انسانی متخصص و آموزش استادان و دانشجویان برای استفاده از این نوع آموزش از ملزومات آموزش الکترونیک است که باید به‌گونه‌ای طراحی شود تا برای بسیاری از استادان و دانشجویان قابل اجرا و استفاده باشد.

آنا: آموزش مجازی چه مزیت‌هایی برای دانشجو و استاد دارد؟

گل‌کارمنش: حفظ سلامت استاد و دانشجو در شرایط نامساعدی مانند شیوع بیماری‌های واگیردار به‌ویژه  ویروس کرونا و حوادث غیرمترقبه و کاهش مشکلات تردد ازجمله مزیت‌های آموزش از راه دور است که باید شرایط آموزشی برخط و برون‌خط فراهم باشد؛ امکان مشاهده چندباره فیلم‌های تهیه شده از کلاس‌های آموزشی توسط دانشجویان و در دسترس بودن آنها نیز در تمام ساعات شبانه‌روز از مزایای آموزش مجازی است.

یکی از دغدغه‌های استادان و دانشجویان، افزایش کیفیت آموزش و هزینه‌های آن است که این امر از طریق استفاده از استادان مسلط به آموزش مجازی، بهره‌گیری از ابزار و تکنولوژی روز، تسهیل در ارائه و دسترسی به این نوع از آموزش و درنهایت کاهش هزینه‌ها، قابل حل خواهد بود.

البته می‌توانیم با گذشت زمان و حل مشکلات در مسیر اجرای این شیوه آموزشی، رضایتمندی کاربران را بیشتر کنیم. در هرصورت دانشجویانی که در کلاس‌های حضوری ثبت‌نام کرده‌اند، توقع حضور در کلاس و تعامل با استادان و دانشجویان و بهره‌مندی از امکانات دانشگاه را به‌صورت حضوری دارند و باید بدانند که دانشگاه از آموزش غیرحضوری در شرایط بحرانی استفاده می‌کند و دائمی نخواهد بود.

آنا: راهکار شما برای تقویت آموزش الکترونیکی چیست؟

گل‌کارمنش: آنچه در آینده می‌تواند موجب تقویت آموزش از راه دور در کشور شود، طراحی دوره‌های کوتاه‌مدت و تکمیل‌کننده برای به‌روزرسانی آموزش‌های حضوری در مقاطع مختلف کارشناسی، ارشد و دکتری برای مخاطبان است. ساده، سریع و پرمحتواکردن این نوع آموزش‌ها نیز انگیزه مخاطبان را افزایش خواهد داد.

آنا: برای راه‌اندازی رشته‌های جدید چه کارهایی صورت گرفته یا انجام خواهد شد؟

گل‌کارمنش: ارتقای کیفیت آموزشی با ایجاد و تقویت رشته‌های بین‌رشته‌ای و مورد نیاز جامعه، توسعه رشته‌های جذاب و پرکاربرد در تحصیلات تکمیلی صورت می‌گیرد و در رشته‌های جدید، راه‌اندازی سه رشته کارشناسی ارشد و چند رشته کارشناسی را هدف‌گذاری کرده‌ایم که امیدواریم به همه اهداف خود در این زمینه برسیم.

آنا: و سخن پایانی ...

گل‌کارمنش: از حمایت‌ها و تلاش‌های مسئولان استانی و منطقه به‌ویژه رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان کرمانشاه، رئیس دبیرخانه هیئت امنای دانشگاه آزاد اسلامی استان کرمانشاه، امام جمعه گیلان غرب، فرماندار شهرستان و تمام افرادی که در شکوفایی و توسعه این دانشگاه تلاش کرده‌اند، سپاسگزارم. امیدواریم بتوانیم با همکاری، همراهی و همدلی آحاد مردم و مسئولان، دانشگاه آزاد اسلامی گیلان غرب را به دانشگاهی که شایسته مردم است، برسانیم.

انتهای پیام/۴۱۰۳/۴۰۶۲/