از وکیل معاضدتی،‌ وکیل اتفاقی،‌ وکیل سازمانی و وکیل ایثارگران چه می‌دانید؟

به گزارش خبرنگار حقوقی و قضایی خبرگزاری آنا،‌ وکالت یک عقد جایز است که در چارچوب مقررات قانون مدنی منعقد می‌شود و طرفین آن وکیل و موکّل نامیده می‌شوند. شخص نیابت دهنده را موکل، و شخص نایب را وکیل می‌نامند.

ازجمله اموری که یک وکیل مکلف به انجام آن‌ها است: تنظیم معاملات و قراردادهای تجاری نظیر خریدوفروش و اجاره، صدور و قبول اسناد تجاری نظیر چک و برات، انعقاد نکاح و طلاق، ادارهٔ اموال موکل و نیز طرح و پیگیری تمامی دعاوی حقوقی و کیفری در دادگاه است. اساساً تمامی امور حقوقی، قابلیت نیابت‌پذیری و انجام از سوی وکیل را دارند؛ مگر آنکه آن امور، از مواردی باشند که اصطلاحاً قائم به شخص موکل است و تنها اوست که می‌تواند آن امور را انجام دهد؛ نظیر شهادت، اقرار، لعان، تمکین و مواردی ازاین‌دست که قابل وکالت دادن نیستند و انعقاد وکالت در مورد آن‌ها، باطل است.

 وکیل انتخابی

وکیل انتخابی وکیلی است که شخص آن را با انتخاب خود برمی‌گزیند و  با انعقاد قرارداد وکالت از او می‌خواهد وکالت او را  برای دفاع از حقش در مراجع قضایی بر عهده بگیرد.

وکیل تسخیری

درصورتی‌که که دعوایی کیفری جریان داشته و علی‌رغم ضروری بودن حضور وکیل، در دادرسی و محاکمات، به دلیل امتناع متهم از اخذ وکیل و یا نداشتن بضاعت مالی برای این کار،  وکیلی برای دفاع از متهم وارد پرونده نشده است  به تشخیص دادگاه، از بین وکلای دادگستری وکیل رایگان برای او گرفته می‌شود. عنوان وکیلی که به‌این‌ترتیب وارد پرونده می‌گردد، وکیل تسخیری است.

 وکیل معاضدتی

طبق قانون مدنی همه افراد در مراجع قضایی باید برای خود وکیل داشته باشند، اما زمانی که شخص برای دفاع از حقوق خود در دعاوی حقوقی نیاز به وکیل داشته باشند ولی به دلایلی امکان گرفتن وکیل نداشته باشند، با تشخیص عسر و حرج موکل از سوی دادگاه و یا تشخیص کمسیون معاضدت کانون وکلا، در این موارد وکیلی به‌صورت رایگان دفاع از حقوق شخص معسر را بر عهده می‌گیرد. عنوان وکیل یادشده در این موارد، وکیل معاضدتی است.

وکیل قراردادی تعیینی

وکالت تعیینی که به آن وکالت قراردادی و یا تعیینی به وکالتی اطلاق می‌شود که هر یک از اصحاب دعوا برای دفاع و اقامهٔ دعوا و تعقیب آن به وکیل دادگستری اعطا می‌کنند.

 وکیل  اتفاقی

وقتی شخصی تحصیل‌کرده رشته حقوق باشد ولی شغل او وکالت نباشد، بخواهد به‌صورت اتفاقی برای حل مشکلاتی که بستگان نزدیک او در مراجع قضایی دارند، خارج از چرخه و آزمون‌های سخت کانون وکلای دادگستری، از این کانون برای همان مورد خاص پروانه وکالت موردی بگیرد، با طی مراحل قانونی و پرداخت هزینه مربوطه می‌تواند به این امر اقدام کند. شخصی را که با این روش وکالت موردی برای دفاع از حقوق بستگانش گرفته است، وکیل اتفاقی می‌گویند.

 وکیل سازمانی

در راستای اجرای قانون حمایت قضایی از کارکنان دولت و نیروهای مسلح، درصورتی‌که کارکنان دولتی اعم از کشوری و لشگری در امور خدمتی خود دچار مشکل حقوقی و قضایی شوند، سازمان محل خدمت وی، می‌تواند کارشناسان حقوقی خود را جهت دفاع از حقوق کارکنانی که دچار مشکل شده‌اند، به‌عنوان وکیل همان کارکنان  به  مراجع قضایی معرفی نمایند و یا به آن‌ها مشاوره حقوقی بدهد. کارشناسان حقوقی که در این خصوص وکالت کارکنان اداره  متبوع خود در مراجع قضایی جهت دفاع از آن‌ها را بر عهده می‌گیرند، وکیل سازمانی نامیده می‌شوند.

 وکیل قوه قضائیه

وکیل قوه قضائیه (و یا وکیل ماده ۱۸۷)  به اشخاصی اطلاق می‌شود که در اجرای ماده ۱۸۷ قانون برنامه پنج‌ساله سوم توسعه اقتصادی اجتماعی و فرهنگی کشور از مرکزی بنام مرکز امور مشاوران حقوقی و کارشناسان قوه قضائیه پروانه وکالت دریافت می‌کنند.

 وکیل کارآموز

اشخاص تحصیل‌کرده در رشته‌های حقوق پس از قبولی در آزمون‌های ورودی دشوار کانون وکلای دادگستری می‌بایست مدتی را پیش وکیل باتجربه به‌عنوان کارآموز سپری نمایند. این افراد می‌توانند در همان مدت کارآموزی زیر نظر سرپرستان خود، در مسائلی که خیلی سنگین نباشد به امر وکالت هم  بپردازند. به وکلایی که در دوران کارآموزی به وکالت می‌پردازند، وکیل کارآموز و یا کارآموز وکالت می‌گویند.

 وکیل حمایتی (وکیل ایثارگران)

زمانی که بسیجیان و افراد ایثارگر در موضوعات حقوقی و قضائی با مشکلاتی روبه‌رو می‌شوند، وکلای قضائی که در اجرای قانون حمایت قضایی و یا قانون سپاه از دفتر حمایت قضایی پروانه دریافت نموده‌اند، به‌عنوان وکیل ایثارگران و بسیجیان در مراجع قضایی حاضرشده و خود را با نام وکیل حمایتی یا وکیل ایثارگران معرفی می‌کنند.

 موارد انقضای وکالت

طبق ماده ۶۷۸ قانون مدنی وکالت به طرق زیر انقضا می‌یابد:

    عزل موکل که وکیل را از وکالت عزل کند.
    مرگ یا جنون وکیل یا موکل
    سفه وکیل و موکل
    پایان یافتن موضوع وکالت

مقایسه وکیل پایه یک و وکیل پایه دو

وکلای پایه ۲ فقط حق شرکت در  آن دسته از محاکم کیفری را دارند که به جرم‌های تعزیری مستوجب حبس کمتر از ۱۰ سال و شلاق و جزای نقدی و اقدامات تأمینی منتج می‌شود و در محاکم حقوقی نیز  تنها زمانی حق دفاع از موکل خود رادارند که بازخواسته کمتر از ۵۰۰ میلیون ریال باشد و یا خواسته غیرمالی باشد مگر در دعاوی مربوط به اختلافات در اصل نکاح، اصل طلاق، اثبات و نفی نسب.

درصورتی‌که یک وکیل پایه‌یک دادگستری حق شرکت در تمامی محاکم اعم از حقوقی و کیفری و… را دارد. وکلایی که از کانون وکلای دادگستری پروانه اخذ می‌کنند و پس‌ازآن به‌صورت ۲ سال کارآموزی دوره را طی می‌کنند و می‌توانند زیر نظر وکیل سرپرست نسبت به دفاع از حقوق موکل اقدام کنند، پس از طی ۲ سال و همچنین تأیید صلاحیت علمی و گزینش‌های مربوطه موفق به اخذ پروانه وکالت پایه‌یک شوند.

انتهای پیام/۴۱۵۹/پ