در گفتوگو با آنا بررسی شد؛
در مراسم بزرگداشتش در جشن تصویر سال
اکبر عالمی: سال‌ها با سه ترس مقدس زندگی کردم/ به خواب می‌ماند این زندگی!
مراسم تجلیل از اکبر عالمی در جشن تصویر سال، شامگاه هشتم اسفند ماه با حضور جمعی از هنرمندان در خانه هنرمندان ایران برگزار شد.
به گزارش گروه فرهنگی آنا به نقل از روابط عمومی تصویر سال، در ابتدای این مراسم سیف‌الله صمدیان گفت: «اکبر عالمی، عزیزِ همیشه اهالی تصویر است. حضور زیبا، خلاق و تاثیرگذار او از اولین شماره مجله تصویر تا دوازدهمین جشن تصویر سال در ۲۲ سال گذشته موجب دلگرمی وصف ناپذیری است.»
دبیر جشن تصویر سال و جشنواره فیلم تصویر اضافه کرد: «اولین شماره تصویر در سال هفتاد با زنده‌یاد مرتضی ممیز و محمود کلاری همراه بود. بزرگان قوم در همه شاخه‌ها در آن شماره‌های مجله مطلب داشتند. یکی از گزارش‌های ما گزارش «فتوکینا» بود که آقای عالمی نوشت، با ادبیاتی متفاوت و البته شاعرانه. ما از آن زمان با هم همراه بودیم. در دوره‌های مختلف جشن تصویر سال در ورک‌شاپ‌ها و برنامه‌ها، عالمی کنار ما بود و امسال هم در دوازدهمین دوره، داوری فیلم جوانان زیر ۲۵ سال جایزه محسن رسول‌اف را هم پذیرفت. من درباره معدود افرادی است که می‌گویم معمار کلمه‌اند. یکی از آن‌ها آیدین آغداشلو و دیگری اکبر عالمی است.»
هوشنگ گلمکانی، منتقد سینما نیز درباره اکبر عالمی گفت: «وقتی گفتند بزرگداشت اکبر عالمی است گفتم که با سر می‌آیم. فقط می‌خواهم یک کلمه در مورد ایشان بگویم. می‌گویند که آدم‌ها را در سفر بهتر می‌شود شناخت. ما سفری به ژاپن داشتیم که خیلی خوش گذشت و بی‌اغراق او ستاره سفر بود و هر جا می‌رفتیم با انگلیسی سلیس حرف می‌زد و جلسه را اداره می‌کرد.»
او همچنین به آشنایی‌اش با عالمی در دانشکده هنرهای زیبا اشاره کرد و گفت: «استاد عالمی یکی از استادان من در دانشگاه نیز بود. به خاطرم هست از وقتی فیلم هشت میلی‌متری می‌ساختم لابراتوار کابوسم بود. خیلی از فیلم‌سازان خاطراتی دارند که فیلم‌هایشان خش برداشته و نابود شده است. ولی فیلم‌هایی که از زیر دست عالمی درآمده چنین مشکلاتی نداشت. با آنکه مسائل فنی را دوست نداشتم و خیلی از کلاس‌ها را نمی‌رفتم اما به‌واسطه حضور عالمی در کلاس لابراتوار، یکی از دوران شیرین من حضور در کلاس‌های او بود و باعث شد که این درس را درک کنم. گرچه الان دوران لابراتوار تمام شده و خیلی خوشحالم، اما عالمی آن‌قدر چیز بلد است که در حوزه‌های دیگر سایه او می‌تواند همچنان حضور داشته باشد.»
گیتی خامنه مجری سال‌های دور تلویزیون نیز در این مراسم گفت: «زمانی عمق چیزی که می‌خواستند در اختیار ما بگذارند را درک نمی‌کردیم، ولی آن‌ها را حالا می‌فهمیم. زمانی که من کار خود را در صداوسیما شروع کردم هفده سال داشتم، در آن زمان سیستم حراست صداوسیما بسیار سختگیر بود و حتی اجازه نمی‌داد خوراکی کوچکی با خود به داخل ببریم. من یک روز دوربینی را به داخل بردم و شادمان از این فتح خود، مشغول عکاسی از گل‌های محوطه بودم. درنهایت شادمانی که توانسته‌ام سر دوستان حراست را کلاه بگذارم مشغول عکاسی بودم که یکی از پشت به من گفت که اینجا عکس‌برداری ممنوع است و وقتی قانونی را می‌گذارند باید همه باید قانون‌مدار باشند. این فرد اکبر عالمی بود که به من تذکر داد قانونمند باشم».
او یک بار دیگر رو به استادش گفت: «ردپای خاطرات خوش شما از همان سال که اجازه ندادید که از گل‌ها عکس بگیرم تا همین حالا که آمدم تا بگویم سپاسگزارم که اجازه دادید که شاگرد شما باشم با من است.»
ابراهیم حقیقی هنرمند پیشکسوت گرافیست نیز در ادامه این مراسم خاطرنشان کرد: «من در حرف‌هایم می‌خواهم دو موضوع را به هم وصل کنم، یکی اینکه به خاطر عالمی اینجا هستم و مثل همه شما دوستش دارم و دیگر اینکه مثل دانش‌آموزانی که قرار است انشا بخوانند دست‌وپایشان را گم می‌کنند، من هم این‌طور هستم. جایی خواندم در مورد جمله کلیشه‌ای علم بهتر است یا ثروت، بهتر است بگوییم فقط عمر، مدیریت عمر. کسانی که در مقام عالمی واقع می‌شوند توانسته‌اند عمرشان را خوب مدیریت کنند. عالمی باسواد است، باسواد بودن خیلی مهم است. او خیلی آموخته و بسیار منضبط آموخته است. حوزه سینمای هنری برای او بسیار مهم است. گرچه کارش را با نوار فیلم سلوئیدی است، اما این‌ها را نادیده می‌گیرد و هر جا که قرار بوده قدمی برداشته شود این کار را کرده است. دانایی او به او می‌گوید که باید کاری کند.»
حقیقی تصریح کرد: «از روزی که یاد می‌آورم عالمی معلم بوده است، او معلمی سختگیر بود که اگر از دانش آموز خشمگین می‌شود، این خشم او نسبت به نادانی دانش آموز است. اگر نتواند بنویسد دائم خطاها را گوشزد می‌کند و هنوز مانند معلم بالای سرت ایستاده که خطا نکنی. دانش عالمی می‌گوید که انجمن‌هایی که تأسیس می‌شود را کمک کند و در تجربه‌اش آموخته که صنف بسیار مهم است. بنابراین دست دوستان را می‌گیرد. از خود مایه می‌گذارد و حرف حق می‌زند و همه این‌ها را از دانش که به دانایی در مدیریت عمرش به دست آورده است. امیدوارم من هم عمرم را مدیریت کنم که باطل به سر نبرم.»
احمد ضابطی جهرمی، مدرس دانشگاه و دوست سالیان دور عالمی نیز گفت: «سابقه آشنایی من با عالمی به ۴۰ سال پیش بازمی‌گردد. آن سال‌ها من دانشجوی سال اول بودم و عالمی سال سومی. عالمی تأثیر زیادی در حوزه مونتاژ بر من گذاشته و به‌واسطه عالمی، کار مونتاژ را شروع کردم.»
عالمی بعد از حرفهای ضابطی رو به جمع گفت: «شفیعی کدکنی می‌گوید: فروتنی بیش‌ازاندازه خود دلیل خودپسندی است. با زبانی دیگر می‌گویند که برای هم پپسی باز می‌کنند، حرفهای حقیقی و ضابطیان بسیار زیبا بود. با خود می‌گویم خدایا شکر، برای اینکه مهاجرت نکردم.»
علی قلم‌سیاه هنرمند عکاس نیز در این مراسم گفت: «وقتی می‌خواهیم درباره کسی حرف بزنیم، گاهی ادبیات و کلمات از توصیف او عاجز می‌مانند، در توصیف عالمی هم همین‌طور است و ادبیات قادر به بیان توانانی او نیست. عالمی را باید تفسیر کرد. وقتی که در یک لابراتوار عکاسی کار می‌کردم با عالمی آشنا شدم. بخش مهمی از دوران جوانی ما در معرفتی که ایشان ابراز می‌کردند، در خدمت ایشان گذشت. من خود را مدیون و بدهکار اکبر عالمی میدانم زیرا فعالیت‌های او باعث شد تا در فیلم و عکسی به رشد برسم».
عزیزاله حاجی‌مشهدی هم در این مراسم عالمی را استادی خواند که خشمش هم دوست‌داشتنی است و اضافه کرد: «خاطراتی که دوستان از عالمی داشتند مؤید این است که جدیت و نظم ایشان زبانزد است.»
حاجی مشهدی همچنین به این موضوع اشاره کرد که عالمی زاده اهواز است و چون پدرش پزشک بوده از دامغان به این شهر رفته‌اند و دو سالی را آنجا دور بودند و دوباره به شهرشان برگشتند. او اکبر عالمی را معلم اخلاقی دانست و به دوستی مشترکشان با نادر ابراهیمی اشاره و در آخر عنوان کرد: «اکبر عالمی توصیف‌ناپذیر است و فقط می‌گویم که آقای عالمی عزیز همیشه دوستتان داریم.»
ساعد نیکذات تصویربردار و هنرمند عکاس نیز با اشاره به سه دوره شاگردی‌اش در محضر اکبر عالمی گفت: «اولین دوره ۱۷ یا ۱۸ ساله بود که اولین جایزه سینمایی‌ام را از عالمی گرفتم. بزرگ‌تر که شدم سه سؤال در ذهنم بود که چرا حافظ در هر خانه ایرانی حضور دارد و واژه‌های آن را قشرهای مختلف استفاده می‌کنند و می‌فهمند. با خودم می‌گفتم اگر هنرمند شوم سعی می‌کنم واژه‌هایم با همه ارتباط برقرار کند. بعد از حافظ به شاملو رسیدم و فکر می‌کردم که شاملو چه می‌کند که همیشه اسمش در روزنامه هست. ایشان همیشه چالش‌برانگیز بود و ایجاد پرسش می‌کرد و این باعث می‌شد که به‌روز باشد.»
رییس سابق هیأت مدیره انجمن عکاسان ایران ادامه داد: «در سال ۶۵ در جمعی گفتند که آقایی می‌خواهد حرف بزند و خیلی وارد است. در فضای جنگ که همه تیپ‌ها شبیه هم شده بود، یک نفر آمد که خیلی خوش‌تیپ بود و خیلی قاطع حرف زد. مهم‌ترین چیزی که من از عالمی یاد گرفتم استقلال بود، تا اینکه سال ۸۴ سیزدهمین عضو هیأت مؤسس انجمن عکاسان انتخاب شدم و فکر نمی‌کردم که روزی کنار عالمی نشسته و رأی دهم.»
در پایان این برنامه اکبر عالمی به روی سن آمد و گفت: «حالا من ۷۰ سالم است و می‌گویم به خواب می‌ماند این زندگی؛ تمام جوهره حرفهای ابراهیم حقیقی این بود که وقتی الماس نیست، کوه البرز را به ما دهند هم دیروز برنمی‌گردد. او خطاب به من گفت که توانسته‌ام دوره جوانی‌ام را مدیریت کنم. وقتی برنامه هنر هفتم به من پیشنهاد شد فکر می‌کردم تلویزیون چه قدرت حیرت‌آوری دارد. با ترس مقدس برنامه‌ها را اجرا می‌کردم و می‌گفتم تو میزبانی و میزبان، مدام نباید دست در سفره دراز کند. برایان تریسی، می‌گفت که وقتی وسط حرف کسی بپری انگار به او پشت پا زدی، اما من سعی می‌کردم که تبادل داشته باشم.»
او از ترس‌هایی که برای اجرای برنامه‌هایش داشت هم گفت: «اولین ترسم از اساتیدم یعنی هوشنگ کاووسی و خسرو سینایی بود که نکند چیزی را اشتباه بگویم و آن‌ها بگویند که غلط است. دومین ترسم از دانشجویانم بود. در کلاس درس شما فقط درس نمی‌دهی بلکه چیزهایی هم می‌گیری. ترس سومم هم از مردمی بود که مالیات می‌دهند که یک مجری تلویزیونی جلوی آینه جلوه‌گری کند.»
عالمی متذکر شد: «من با این ترس مقدس زندگی کردم. با همان ترس مقدس در کلاس درس و تلویزیون حاضر شدم. ولی همین امروز در رادیو می‌شنیدم که مجری گفت «راستیتش». آیا این زبان سعدی و حافظ و مولانا است؟ شما با این زبان دارید به فرزندان ما فارسی یاد می‌دهید؟ ما بچه‌های خود را در خانه می‌گذاریم و می‌رویم. این چه فارسی است که شما یاد آن‌ها می‌دهید. الان دیگر خل شده‌ام. مردها زیر ابرو برمی‌دارند!»
در پایان این مراسم، هدایایی به‌رسم قدرشناسی به عالمی تقدیم شد و سعید دستوری هنرمند عکاس و عضو هیأت مدیره انجمن عکاسان ایران- مدال دوسالانه عکس ایران و لوح سپاس انجمن عکاسان ایران را به عالمی اهدا کرد.
همچنین تابلوی خطی با تحریر استاد محمد حیدری با شعری از حضرت مولانا اهدایی از سوی حجت‌الله ایوبی رییس سازمان سینمایی و مدیرعامل بنیاد شمس تبریزی و مولانا به عالمی اهدا شد. لوح سپاس و تندیس تصویر سال هم آخرین هدیه برای قدرشناسی اهالی تصویر از اکبر عالمی بود که سیف‌اله صمدیان به این مرد عالم سینما و تصویر اهدا کرد.
پخش دو فیلم «مردی برای تمام فصل‌ها» ساخته روناک جعفری و دیگری فیلمی درباره زندگی و کار حرفهای اکبر عالمی از دیگر برنامه‌های این مراسم بود.
انتهای پیام/
در دانشگاه آزاد شهرکرد انجام شد؛
