شائبه سیاسی‌کاری در تصمیمات ستاد ملی مقابله با کرونا/ شیوع موج چهارم کرونا را مردم رقم زدند یا آن «یک ‌نفر»؟

گروه اجتماعی خبرگزاری آنا-میثم خاکپور؛ بیش از یک سال است که فراز و نشیب‌های فراوانی را در خصوص پاندمی کرونا پشت سر گذاشته‌ایم. بی‌توجهی‌ها در رعایت پروتکل‌ها و اتخاذ تصمیمات اشتباه، شمارنده تلفات را بالا برده و بالعکس آن در شرایطی هم با برنامه‌ریزی‌های دقیق و حساب‌شده تا حدودی توانستیم این این ویروس سرکش را تا حد زیادی مهار کنیم.

تجارب مثبت و منفی به‌دست آمده در طول یک‌ سال باعث شد تا این اطمینان به سیستم درمان کشور ایجاد شود که دیگر کرونا پدیده‌ای ناشناخته نیست و کنترل آن تنها نیازمند تصمیمات درست در زمان مناسب است اما عملکرد ستاد ملی مقابله با کرونا در مواجهه با تعطیلات پایان سال و سفرهای نوروز امسال به نوعی یک گل به خودی بود که نتیجه آن وارد کردن کشور به موج چهارم کرونا و افزایش مجدد آمار تلفات کرونا بود.

التماس وزیر بهداشت از مردم برای سفر نرفتن در نوروز

در آستانه تعطیلات نوروز (۱۹ اسفند ماه) سعید نمکی، وزیر بهداشت با بهره‌گیری از اجماع سیستم درمان کشور عاجزانه از مردم خواست تا به سفر نروند. در بخشی از این پیام وزیر بهداشت آمده بود: «در جمعیت ساکن غیرشناور مدیریت ساده‌تر می‌شود وقتی جمعیت مواج باشد مدیریت سخت می‌شود، از مردم می‌خواهیم مسافرت نروید، بمانید. حضرت عباسی نروید اگر بروید ضرر می‌کنید، خدا نکند چند خوزستان خلق کنیم. اگر خدای نکرده چند خوزستان دیگر شکل گرفت نمی‌توانم روی تاب‌آوری نظام سلامت قسم بخورم. برخی می‌گویند تاب‌آوری مردم کم شده است، تاب‌آوری همکاران نظام سلامت به‌شدت کم شده است. در خوزستان ۷۸ همکار من به ویروس جهش‌یافته آلوده شده‌اند. نمی‌توانم پرستاری را از یک منطقه دیگر به خوزستان ببریم، وقتی در طول یک هفته پرستار و کار بهداشت و درمان نیم ساعت پلک نزده است و بی‌خوابی ایمنی بدن او پایین می‌آید و بیمار می‌شود و کار سخت می‌شود.»

وزیر بهداشت در بخشی دیگری از صحبت‌های خود که در مراسم آغاز گام چهارم طرح بسیج ملی شهید سلیمانی در وزارت بهداشت سخن می‌گفت از بی‌اختیاری خود در اتخاذ تصمیمات حیاتی برای مدیریت کرونا سخن به‌میان آورد و عنوان کرد که «التماس کردیم، تماس نباشد. وزیر بهداشت همیشه باید خواهش و تمنا کند؛ دست ببوسد، پا ببوسد، تا کار انجام شود؛ در جاهای دیگر دنیا وقتی وزیر بهداشت موضوعی را نوشت انجام می‌شود.»

چرا وزیر بهداشت التماس مردم را می‌کند؟

وزیر بهداشت در ستاد ملی مقابله با کرونا یک عضو است و یک رأی دارد اما گویا همچنان همگان هجمه‌های انتقاد خود را به سمت و سوی او روانه می‌کنند؛ این در حالی است که از آذر ماه سال ۹۹ نیز با تشکیل قرارگاه عملیاتی ستاد ملی مبارزه با کرونا در وزارت کشور این محوریت اصلی از دوش وزارت بهداشت برداشته شده بود.

نکته مهم‌تر این‌که در ابتدای داستان کرونا در ایران، سعید نمکی به عنوان اول شخص مبارزه با کرونا شناخته شد و تقریباً همه برنامه‌ها حول محور وزارت بهداشت می‌چرخید. به مرور و پس از جلسه ستاد ملی مقابله با کرونا در حضور رهبر معظم انقلاب اسلامی، ایده صحیح تشکیل قرارگاه عملیاتی ستاد ملی مبارزه با کرونا مطرح و این قرارگاه با ریاست وزیر کشور تشکیل شد.

در این شرایط دیگر وزیر بهداشت به‌عنوان متولی سیستم بهداشت و درمان کشور نقشی کمرنگ‌تر از گذشته داشته و تنها نقش یک مشاور را در ستاد ملی مقابله با کرونا ایفا می‌کند و پس از ارائه نظرات ستاد ملی مقابله با کرونا به ریاست و دستور مستقیم رئیس جمهور تصمیمات لازم را ابلاغ خواهد شد.

سرریز کرونای اروپایی هم خواهیم بود

نکته جالب‌تر این‌که علی‌رغم این‌که جمعیت سیال مسافران در سفرها، موج چهارم کرونا را ایجاد کرد و چالش زیادی را برای کشور به همراه داشت اما این کافی نبود و حالا باید علاوه بر تحمل بار بی‌تدبیری در اتخاذ تصمیم ممنوعیت سفرهای نوروزی، شاهد تعامل با دروازه صادرات به‌سمت اروپا یعنی ترکیه هم باشیم؛ ترکیه‌ای که این روزها خود وضعیت قرمز را در کل کشورش تجربه می‌کند.

سعید نمکی، وزیر بهداشت در این خصوص نیز درخواست کرد تا ایاب و ذهاب از طریق مرز هوایی و زمینی با این کشور به‌مدت یک هفته قطع شود اما توجیه وزیر کشور به‌عنوان فرمانده قرارگاه عملیاتی ستاد ملی مبارزه با کرونا در  نوع خود جالب توجه است. وی در پاسخ به این اظهارنظر در نامه‌ای به رئیس جمهور با این پیشنهاد مخالفت کرده و ضمن اشاره به تبعات احتمالی غالباً اقتصادی خواهان دستور رئیس جمهور برای کسب تکلیف شد.

در بخشی از پاسخ وزیر کشور آمده است که:

• در شرایط تحریمی کشور فعالیت مرزها از ابعاد سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و مباحث مرتبط با ضرورت‌های زندگی شهروندان از اهمیت فوق‌العاده‌ای برخوردار است این امر در مورد مرزهای ایران با کشور ترکیه حساسیت بیشتری داشته، چراکه تنها مسیر تردد به اروپا در حوزه تجاری و مسافری است.

• در حال حاضر برابر توافقات ایران و ترکیه به‌صورت هفتگی ۲۰۰ پرواز میان دو کشور انجام می‌شود که نیمی از آنها را ناوگان ایرانی و نیمی دیگر توسط ناوگان ترکیه‌ای صورت می‌پذیرد. توقف تردد مسافری آسیب جدی به این توافق وارد می‌کند.

• محدودیت تردد مسافری از طریق هوایی موضوع کنسل کردن پروازها و پرداخت خسارت را متوجه شرکت‌های ایرانی کرده که با توجه به محدودیت زمانی، عملاً خسارت سنگینی وارد می‌کند.

• با توجه به فراوانی پروازهای ترکیه‌ای به سایر کشورهای دنیا و مقرون به‌صرفه بودن هزینه بلیت آنها، بسیاری از ایرانیان از آن طریق به کشور مسافرت (ترانزیت) می‌کنند. هرگونه تصمیم بدون اطلاع قبلی مشکلات متعددی را برای آنها در پی خواهد داشت.

وزیر کشور در این نامه اذعان کرد که با توجه به تبعات سوء توقف تردد از مرزهای هوایی و زمینی ترکیه، موضوع بسته شدن مرزها منتفی شود؛ موضوعی که با موافقت رئیس جمهور به تأیید رسید و باز هم کورسوی امید وزیر بهداشت برای مهار و مدیریت ویروس کرونایی که این روزها سرکش‌تر از قبل شده را بیش از پیش سخت‌تر کرد.

افزایش تلفات کرونا نقشه‌ای سیاسی است

تمام حرف و سخن‌ها در ارتباط با تصمیمات اتخاذشده در مهار ویروس کرونا آن هم در شرایط حساس کنونی تا آنجا پیش رفت که گویا اقدامات انجام‌شده از روی بی‌تدبیری صورت پذیرفته است اما نامه روز گذشته وزیر بهداشت خطاب به رؤسای دانشگاه‌های علوم پزشکی حاکی از آن است که مجموع فعالیت‌های صورت‌گرفته حداقل در ارتباط با سفرهای نوروزی ۱۴۰۰ به این سو کاملاً آگاهانه و با اهداف سیاسی صورت گرفته است. در بخشی از این نامه آمده است: 

«این‌جانب با شناختی که از قدرت سرایت، بیماری‌زایی و مرگ‌ومیر ویروس جدید داشتم با مکاتبات عدیده از بخش‌های مختلف درخواست کردم تا موضوع را جدی بگیرند و بتوانیم در حد امکان ویروس را در استان خوزستان زمین‌گیر کنیم تقاضا کردم راه‌ها را از مناطق آلوده به دیگر نقاط از زمین و هوا و دریا سد کنیم و نگذاریم منابع آلوده به یکی از سهمگین‌ترین عوامل بیماری‌زا جابجا شوند. با وزن‌دهی ویروس جدید در سیر اپیدمیولوژیک بیماری تشدید بیماریابی در قالب طرح موفق شهید سلیمانی را ارائه نمودیم و خواستیم تا مثل سال قبل از تاریخ ۱۳۹۹/۱۲/۲۵ تا ۱۴۰۰/۱/۱۸ با ممنوعیت سفرها از شکل‌گیری جمعیت سیال جلوگیری کنیم تا فرصت بیابیم»

وی در بخش دیگری از نامه خود با اشاره به بیانیه پیش از عید رؤسای دانشگاه‌های علوم پزشکی مبنی بر ممنوعیت سفرها در ایام نوروز نیز عنوان کرد که «رؤسای محترم دانشگاه‌ها قبل از عید بیانیه‌ای صادر کردند و در آن تقاضا شد که برای دادن این فرصت با آن‌ها همراهی شود که به هر دلیل این اتفاق نیفتاد و علاوه بر عوامل خطرزایی همچون صف‌های طولانی تهیه ارزاق عمومی، مسافرت‌ها و دورهم‌آیی‌ها نیز وضعیت جدیدی برای کشور رقم زد... . عزیزان، نیک آگاه باشند که این‌جانب به شیوه مکتوب و یا گفتمان آکنده از اعتراض، تقاضا و التماس هرچه باید قبل از تعطیلات منعکس کردم می‌دانستم که کوچک‌ترین بی‌احتیاطی برای شما عزیزان چه موج سخت و طاقت‌فرسای دیگری خواهد آفرید که با همه امواج قبلی متفاوت است.»

وزیر بهداشت در جملات طعنه‌آمیز به تصمیمات اتخاذ شده و لزوم تلاش بی‌وقفه کادر درمان می‌گوید که «ما میراث‌دار سرزمین شهیدانیم. ما ملت امام حسینیم. بی‌تابی‌هایمان نیز برای حفظ جان و موقعیت و آبروی خودمان نیست، ما سیاست‌زده و سیاست‌باز نیستیم، نیامده‌ایم تا برایمان کف بزنند و صندلی‌های بعدی را نشانه رویم، آمده‌ایم تا بسوزیم، تا فنا شویم تا در پای عشق به مردم و سلامتشان جان نثار کنیم. ما اهل فرار از سختی‌های پیش رو به بهانه بی‌توجهی به تقاضاها و هشدارهای کارشناسی‌مان نیستیم... آن‌ها که کرونا و مرگ مردم این سرزمین را ابزار سیاسی می‌کنند تا بتوانند ورشکستگی گذشته را شاید جبران و در ماه‌های پیش رو آب رفته به جوی را بازگردانند و برای فروپاشی نظام سلامت و تسلیم در مقابل بیماری شعار ترغیب به استعفای این تیم را سر می‌دهند نیز بدانند که این گروه پایدارتر از آن است که فکر می‌کنند و ایستاده‌اند تا پایان این راه، تا متقاعد کردن دیگران به همراهی، تا عرضه زودرس واکسن ایرانی، تا مهار کامل بیماری در این سرزمین سرافراز، تا آشفته کردن خواب همه کسانی که منتظرند درماندگی این کشور را بجای سربلندی نظاره کنند.»

برای پیروزی در انتخابات آدم می‌کشند

حجت‌الاسلام و المسلمین قاسم روانبخش به‌عنوان یک فعال سیاسی اما پا را از این هم فراتر گذاشت و اخیراً در اظهاراتی که در قالب یک فایل ویدئویی منتشر شده در ارتباط با تصمیمات اتخاذ شده توسط رئیس جمهور در ستاد ملی مقابله با کرونا عنوان کرد که متخصصان حوزه بهداشت و درمان اعلام کردند که سفرهای نوروزی با توجه به شیوع کرونای انگلیسی باعث گسترش بیماری و افزایش مرگ‌ومیرها خواهد شد و وزیر بهداشت هم نظر رسمی جامعه پزشکی را مطرح کرد و گفت که من در ستاد ملی مقابله با کرونا یک رأی دارم و رأی من هم مخالف است اما نظر من را نپذیرفتند.

وی می‌افزاید: نظر وزیر بهداشت در ستاد ملی مقابله با کرونا مطرح شد و رهبری هم خود را تابع نظر تخصصی دانستند و رسماً عنوان کردند که مانند سال قبل به سفر نمی‌روند اما رئیس جمهور به‌نظر زیر بار نظر کارشناسی نمی‌رود و هر جا که این تصمیم متوجه خود او است آن را رعایت می‌کند (مثل زمانی‌که قرار بود برای بودجه به مجلس برود).

این فعال سیاسی می‌گوید: رئیس جمهور با مخالفت با نظر متخصصان، مردم را به قتلگاه می‌فرستد و عنوان می‌کند که به هر شهری که قرمز نیست بروید؛ کشوری که تا پیش از تعطیلات نوروز غالباً زرد بود با تأیید و تشویق مردم را به سفر رفتن طبق نظر کارشناسان باعث گسترش کرونا و افزایش مرگ و میرها می‌شود.

روانبخش در تحلیلی با اشاره به صحبت‌های ایرج حریرچی معاون کل وزیر بهداشت مبنی بر این‌که آمار تلفات کرونا تا ۳ الی ۴ هفته آینده ۳ تا ۴ برابر می‌شود، بیان می‌کند که کشور در این زمان در ماه مبارک رمضان و پس از آن در شرایط انتخابات است و زمانی‌که طلبه‌ها با رعایت پروتکل‌ها قصد روشنگری داشتند همه چیز از نماز جمعه گرفته تا تجمعات در مساجد به‌دلیل شرایط کرونا بازهم به تعطیلی کشیده خواهد شد و در این شرایط تنها در فضای مجازی که کنترل آن در دست دولت است از کلاب هاوس گرفته تا تلگرام و اینستاگرام به تبلیغ برای انتخابات می‌پردازند. به‌نظر دولت برای پیروزی در انتخابات (ریاست جمهوری) پیش رو حاضر است آدم بکشد.

البته موارد ذکرشده از سوی این فعال سیاسی اگرچه محل مناقشه است اما این گزاره را رد نمی‌کند که باید در خصوص رفتارها و تصمیمات ستاد ملی مقابله با کرونا تأمل بیشتری صورت گیرد و اگر قصوری رخ داده است باید مورد بررسی حقوقی قرار بگیرد.

انتهای پیام/۴۱۰۵/پ