توسعه روزنامه‌نگاری علم نیازمند فاصله گرفتن مدارس از نظام حفظی است

یوسف خجیر در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه آموزش گروه اجتماعی خبرگزاری آنا در ارتباط با تفاوت‌های میان ژورنالیسم علم و ارتباطات علم اظهار کرد: ریشه اصلی هر دو علم است ولی در فرآیند ارتباط علم انتشار علم برای دانشمندان است یعنی هم فرستنده و هم گیرنده عالم و دانشمند هستند در حالی‌که در روزنامه‌نگاری علم به‌دنبال آن هستیم تا با استفاده از ظرفیت‌های ارتباطات و رسانه، علم را به زبان عامه بیان کنیم.

وی با اشاره به این مطلب که هدف اصلی در روزنامه‌نگاری علم عمومی‌سازی است، عنوان کرد: در بحث ژورنالیسم علم، روزنامه‌نگار فرستنده و گیرنده آن عامه مردم است.

در بیشتر موارد روزنامه‌نگار علم در حوزه علم و فناوری ادغام می‌شود

رئیس دانشکده فرهنگ و ارتباطات دانشگاه سوره در ادامه به بیان شاخص‌ها و ویژگی‌های روزنامه‌نگار علم پرداخت و گفت: روزنامه‌نگار علم باید با حوزه علم و دانش و منابع خبری آن آگاه داشته باشد؛ بدین معنی که  به زبان علم و نحوه نگارش علمی آشنایی کامل داشته باشد. آگاهی نسبت به این موضوع هم حائز اهمیت است و آن این‌که نحوه نگارش گزارش علمی با نوع گزارش‌نویسی که در مطبوعات متفاوت است.

خجیر ادامه داد: با وجود اهمیت روزنامه‌نگاری علم اما ما در دانشگاه‌هایمان به‌طور تخصصی به این موضوع نمی‌پردازیم افراد علاقه‌مندی هم که به‌صورت خودجوش در این حوزه فعالیت می‌کنند در حوزه علم و فناوری ادغام می‌شوند و به جای بررسی‌های علمی بیشتر درگیر برنامه‌های پوششی می‌شوند.

وی در ارتباط با این‌که چرا در دانشگاه‌ها به موضوع روزنامه‌نگاری علم به‌طور تخصصی پرداخته نمی‌شود نیز گفت: رشته‌ در دانشگاه‌ براساس ضرورت جامعه ایجاد می‌شود و عدم تعریف آن هم بیانگر این است که گفتمان علمی و ترویج علم در جامعه جایگاهی نداشته است.

نهاد مدرسه باید اهمیت علم را در زندگی روشن کند

رئیس دانشکده فرهنگ و ارتباطات دانشگاه سوره با اشاره به این مطلب که خود رشته روزنامه‌نگاری در طول سال‌ها در دانشگاه‌های ما بازنگری نشده و پس از مدت‌ها همچنان آموزش عام می‌دهیم، عنوان کرد: همان‌طور که اشاره کردم زمانی‌که دغدغه چیزی وجود نداشته باشد دانشگاه نیز برای پرداختن به آن احساس نیاز نمی‌کند.

خجیر تصریح کرد: ما باید دانشگاه را در یک چرخه سیستمی ببینیم، یعنی دانشگاه خودش به جاهای دیگر وصل است. دانشگاه زمانی می‌تواند ژورنالیسم علم را خوب بحث کند که نهادهای قبل از آن هم توانسته باشند این کار را انجام دهند. من در کنار دانشگاه نهاد مدرسه را می‌بینم که می‌بایست استفاده از علم و ظرفیت آن در زندگی را برای من روشن می‌کرد؛ وقتی نظام آموزشی من در دبستان و دبیرستان براساس نظام حفظی بوده که صرفاً از آن نمره‌ای بگیرم، چطور می‌توانم از کاربرد آن اطلاع داشته باشم و وقتی بزرگ می‌شوم به جای صفحه حوادث، مطالب علمی را برای مطالعه در روزنامه انتخاب کنم.

وی در ادامه یکی از دلایل بی‌توجهی دانشگاه‌ها نسبت به پرداختن به روزنامه‌نگاری در معنای عام آن که به پیشرفت در ژورنالیسم علم هم سبب می‌شود، بیان کرد: روزنامه‌نگاری ما دچار یک تصلّب و ایستایی شده و نتوانسته خودش را با نیازهای جامعه به‌روز کند. این رشته علمی نتوانسته از رشته بودنش خارج شده و به‌صورت تخصصی در قالب دانشکده یا دپارتمان به فعالیت خود ادامه دهد؛ دلیلش هم این است که چون بازار کار برای آن وجود نداشت بنابراین دانشگاه درجا زد.

دانشگاه به تنهایی نمی‌تواند در توسعه ژورنالیسم علم کارآمد باشد

رئیس دانشکده فرهنگ و ارتباطات دانشگاه سوره ادامه داد: به فرض این‌که شما بتوانید روزنامه‌نگار خبره‌ای تربیت کنید ولی زمانی‌که زیرساخت جامعه برای پذیرش و به‌کارگیری آنها فراهم نباشد بازهم فعالیت دانشگاه به کارآمدی برای جامعه منجر نمی‌شود.

وی اذعان کرد: برای این‌که بتوانیم به روزنامه‌نگاری علم در جامعه توجه کنیم علاوه بر این‌که باید بتوانیم ابتدا نیاز آن ا تعریف کنیم، گفت: در مواردی گفته می‌شود که «که دانشگاه قرار نیست کار ایجاد کند» که این بدان معنی است که انتخاب رشته برای دانشگاه‌ها هدفمند نبوده و زنجیره آن دیده نشده است.

خجیر افزود: چرخه آموزش می‌بایست محدود و برای فعالیت در یک رسانه تخصصی آموزش ببیند مانند خبرنگارانی که برای فعالیت در خبرگزاری میراث فرهنگی تعلیم می‌بینند که قطعاً در حوزه‌های دیگر نمی‌توانند چندان کارآیی داشته باشد و این مهم به این نتیجه منتهی می‌شود که شما 20، 30 و یا 40 خبرنگار آموزش‌دیده‌تان را در حوزه تخصصی و با شیوه درست به‌کار گرفته می‌شوند.

انتهای پیام/4105