افسانه تیراژ چند هزارتایی کتاب

به گزارش خبرنگار حوزه ادبیات و کتاب  گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری آنا، پایین ‌آمدن شمارگان کتاب سال‌هاست که به دلمشغولی ناشران، مؤلفان و اهالی کتاب تبدیل شده است.

گزارش‌ها و پژوهش‌های ماهانه و سالانه‌ای هم که از میانگین شمارگان کتاب‌ها از سوی نهادهای مرتبط یا رسانه‌ها ارایه می‌شود، هر بار این نگرانی را تشدید می‌کند. درحالی‌که در آخرین گزارش‌های غیر رسمی از بازار نشر، میانگین شمارگان کتاب‌ها تا ۵۰۰ نسخه را نیز مطرح کرده، خانه کتاب در گزارشی، افت شمارگان کتاب‌های عمومی تا میانگین ۸۰۰ جلد را تایید کرده است.

 آمارهایی که امیدوارکننده نیست

ثبت متوسط شمارگان ۸۰۰ نسخه‌ در بازار کتاب در شرایطی  رقم می‌خورد که در گذشته نه چندان دور شمارگان 3 تا 5 هزار نسخه برای بسیاری از کتاب ها یک رقم عادی محسوب می شد. بسیاری از کتاب هایی که در دهه های پنجاه تا هفتاد و در قالب های گوناگون منتشر می شدند با چنین شمارگانی خیلی زود به چاپ‌های متعدد نیز می‌رسیدند.

در یک دهه  اخیر وبا همه‌گیرشدن استفاده از ابزارهای ارتباطی هوشمند و گسترش شبکه‌های اجتماعی در فضای مجازی، شمارگان کتاب  افت قابل ملاحظه‌ای داشت؛ البته بخشی از این کاهش پیامد طبیعی چنین روندی است. با این در خوش‌بینانه‌ترین حالت نیز نمی‌توان به افزایش چشمگیر شمارگان کتاب‌های عمومی (و همچنین کل کتاب‌ها) در کشور دل بست.

آمارهای سال 1398 به شمارگان میانگین ۱۰۸۶نسخه‌ای برای کتاب‌های عمومی در کل یک سال ( و شمارگان ۱۴۰۱نسخه‌ای کل کتاب‌ها) اشاره دارد. آماری که به نظر می‌رسد در سال 99 با افت بیشتری همراه شده باشد.

شمارگان 100نسخه برای یک کتاب!

صنعت نشر چند سالی است که شرایط پر خوف‌ و رجایی را تجربه می‌کند  و  امکان بقا برای فعالان این حوزه با اگر و اماهای زیادی همراه شده است. شیوع کرونا نیز تیر خلاصی به این وضعیت نامطلوب بود. این مشکلات  و نبود راهکار و چشم‌اندازی روشن پیش روی نشر، از تداوم سیر نزولی آمارها و افزایش شیب منفی نمودارهای نشر خبر می‌دهد.با این حال دیدن شمارگان 100 نسخه برای یک کتاب شناخته‌شده و دارای مخاطب عام جالب‌توجه است.

کتاب معروف «هنر جنگ» نوشته «سون تزو» فیلسوف و نظریه‌پرداز جنگی چین باستان است. «سون تزو» در این کتاب که در حدود  3 هزارسال پیش نوشته شده، برای اولین بار در جهان  آموزه‌های جنگی را مدوّن  و به پادشاه عصر خود تقدیم کرد.
«سون تزو» در سده ۶ (پیش از میلاد) در ایالت «وو» در کشور چین یک ارتشتار بود. وی همدوره با اندیشمند چینی کنفوسیوس بود. او از یک خاندان نجیب‌زاده بی‌زمین بود که در دگرگونی‌های تاریخی چین جایگاه خود را از دست داده‌بودند.«سون تزو» برعکس بسیاری از هم‌رسته‌های خود که به آموختن دانش می‌پرداختند، رو به مزدوری و جنگ آورد. او به خدمت «هلو» که سرگرم جنگ با ایالت چو بود درآمد. او که همیشه در آرزوی آشتی و زندگی‌ای آرام بود با پایان پیروزی بر چو به ناگاه ناپدید شد.

این کتاب در قرن‌های بعدی به ده‌ها زبان زنده دنیا ترجمه شد و برای سال‌های متوالی، مورد مراجعه ژنرال‌ها در سراسر جهان بود.

 با پوزش از استاد «سون تزو»

با این حال، امروز این کتاب نه صرفاً در حوزه جنگاوری که در عرصه عمومی زندگی به ویژه در مدیریت و کسب و کار مورد مطالعه قرار می‌گیرد.ضمن این که تعالیم آن از سوی کارآفرینان، مدیران و مدرسان موفقیت با مباحث کار و زندگی، تطبیق داده شود.

در یک دهه  اخیر و با همه‌گیرشدن استفاده از ابزارهای ارتباطی هوشمند و گسترش شبکه‌های اجتماعی در فضای مجازی، شمارگان کتاب  افت قابل ملاحظه‌ای داشته است

کتاب او که در چینی Sunzi bingfa (سونزی بینگفا) خوانده‌می‌شود و معنای شیوه‌های جنگی یا روش‌های به‌کارگیری نیروها را می‌دهد نخستین بار در ۱۷۲۲ به فرانسویترجمه شد و این نخستین باری بود که این کتاب به زبانی اروپایی ترجمه می‌شد. نام این کتاب در فرانسوی Art Militaire des Chinois گذارده‌شد و این نام در گزینش نام انگلیسی کتاب درآینده -The Art of War- اثر گذارد.

این کتاب یکی از پرطرفدارترین مجموعه‌های جنگی در تاریخ بوده‌است. در نزد چینیان باستان این کتاب شیفته‌کننده و یکی از مهم‌ترین‌های کتاب‌ها در ادبیات چینی ‌است. گفته می‌شود که مائو تسه‌دونگ و ژوزف استالین هردو در هنگام جنگ این کتاب را می‌خوانده‌اند.

هنر جنگ بعد از انقلاب از زبان فرانسه توسط دکتر حسن حبیبی به فارسی ترجمه و توسط انتشارات قلم منتشر شده‌است. پس از آن نیز ترجمه‌های دیگری نیز از آن روانه بازار کتاب شده است. با این حال نسخه‌ای که انتشارات جامی با ترجمه مهدی سمسار با شمارگان 100 نسخه روانه بازر کتاب کرده، جای تأمل و تأسف دارد.

این اتفاق، همچون مُشتی نمونه خروار است و با تحقیق و غور بیشتر دربازار کتاب قطعاً نمونه‌های مشابه دیگری نیز یافت می‌شود. اما هر چه هست تداوم این شرایط، زیان اهالی کتاب در صنوف مختلف و در نهایت حوزه فرهنگ کشور را به دنبال خواهد داشت.

انتهای پیام/4104/