دیده بان پیشرفت علم، فناوری و نوآوری
12 اسفند 1399 - 11:50
پروتکل الحاقی، ابزار فشار بروکسل-واشنگتن؛

اروپا چه خوابی برای امنیتی کردن پرونده هسته‌ای ایران دیده است؟/ واکاوی پیشنهاد جدید مذاکره از زاویه‌ای دیگر

دیپلمات‌های مستقر در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از حتمی بودن تصویب قطعنامه ضد ایرانی اروپا سخن می‌گویند؛ اتفاقی که در صورت تحقق، احتمال ارجاع پرونده هسته‌ای ایران به شورای امنیت را تسهیل می‌کند.
کد خبر : 568148
000_1TH24K-e1592236565537.jpg

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری آنا، شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز گذشته با خط‌ونشان کشیدن رافائل گروسی دبیر کل این نهاد علیه کشورمان آغاز شد. وی با اظهاراتی دوپهلو، با بیان اینکه توافق اخیر ایران و آژانس، وفق قانون جمهوری اسلامی است، بدون اینکه به دلایل تصمیم کشورمان در مورد توقف اجرای پروتکل الحاقی در سه ماه آینده اشاره کند تصریح کرد: هرگونه محدودیت یا توقف راستی‌آزمایی از فعالیت‌های ایران، بر گزارش اجرای تعهدات این کشور اثر می‌گذارد. 


این سخن به این معناست که توقف پروتکل الحاقی مساوی است با آغاز گزارش‌های منفی آژانس و با رویکرد روز گذشته گروسی، حتی این احتمال وجود دارد که در گزارش سه ماه آینده شورای حکام، زمینه برای ارجاع پرونده جمهوری اسلامی به شورای امنیت فراهم شود.


از سوی دیگر، قطعنامه ضد ایرانی تروئیکای اروپایی که از حمایت آمریکا برخوردار است، بناست روز جمعه در شورای حکام به رأی گذاشته شود. در این قطعنامه، توقف اجرای پروتکل الحاقی و تعلیق بخشی از بازرسی‌های سرزده بازرسان آژانس محکوم و از ایران خواسته‌شده که اجرای پروتکل الحاقی را فوراً از سر بگیرد.




بیشتر بخوانید:


خیز بایدن برای ترامپ‌زدایی از برجام با چاشنی اقدامات نمایشی/ چرا منظومه غرب از توقف اجرای پروتکل الحاقی وحشت‌زده است؟


عراقچی: تصویب قطعنامه در شورای حکام تهدیدکننده فضای ایجاد شده است


خطیب زاده: زبان تهدید در برابر ایران کارگر نخواهد بود


روسیه: پیشنهاد مذاکره به ایران هم‌زمان با صدور قطعنامه همخوانی ندارد




پروتکل الحاقی سندی است که به‌منظور تقویت کارایی سیستم پادمان در راستای مشارکت در اهداف منع گسترش هسته‌ای جهانی، برای کشورهایی که دارای موافقت‌نامه پادمان با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هستند، طراحی‌شده و پذیرش آن اختیاری است. بنابراین، کشورها می‌توانند آن را بپذیرند یا نپذیرند. این در حالی است که اروپا و آمریکا مدعی‌اند بدون اجرای این پروتکل، آژانس نمی‌تواند بر صلح‌آمیز بودن فعالیت هسته‌ای ایران مهر تأیید بزند. ازنظر ایران اما اجبار به پذیرش و اجرای مسئله‌ای که کاملاً اختیاری است، وجاهت منطقی ندارد.



رافائل گروسی، دبیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی


بااین‌حال، به نظر می‌رسد که احتمال تصویب این توافق بسیار بالاست و پازل معتبرسازی فشار علیه کشورمان به‌گونه‌ای طراحی‌شده که قطعنامه ضد ایرانی اروپا باید با نظر مثبت اعضای شورای حکام همراه باشد. در گام‌های بعدی، پس از گزارش رافائل گروسی، اتحادیه اروپا و آمریکا درخواست نشست اضطراری خواهند داد و به جهت اصرار ایران بر رفع کامل تحریم‌ها پس از راستی‌آزمایی، اعلام می‌کنند ایران به هشدارها توجهی نکرده و پرونده جمهوری اسلامی را امنیتی خواهند کرد. این فرایند حتی می‌تواند سریع‌تر اتفاق بیفتد و در نشست روز جمعه پیش رو، برنامه هسته‌ای ایران به شورای امنیت ارجاع شود.


طبق قاعده، اگر اعضا در مورد موضوعی اضطراری درخواست جلسه فوق‌العاده ارائه دهند، این جلسه تشکیل می‌شود و چنانچه شورای حکام، موضوع را تهدید فوری و جدی تشخیص دهد، پرونده به شورای امنیت سازمان ملل ارجاع می‌شود.


ظریف: حرکت غلط اروپایی‌ها اوضاع را مشوش خواهد کرد


محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان در حاشیه نشستی که دیروز با اعضای کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس داشت، درباره بررسی قطعنامه تدوین‌شده اروپا علیه ایران در شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گفت: اروپایی‌ها حرکت غلطی را با حمایت از آمریکا در شورای حکام شروع کرده‌اند و فکر می‌کنیم این حرکت باعث به‌هم‌ریخته شدن شرایط خواهد شد. ظریف همچنین تصریح کرد که اگر اروپا عقلانیت را در پیش نگیرد، ایران راهکارهایی برای مقابله در نظر گرفته است.


پیشنهاد مذاکره هم‌زمان با خیز اروپا برای صدور قطعنامه علیه ایران


روزنامه آمریکایی وال‌استریت ژورنال روز گذشته به نقل از چند دیپلمات ارشد گزارش کرد که ایران پیشنهاد اتحادیه اروپا برای گفت‌وگوهای مستقیم هسته‌ای با آمریکا را رد و شرط برگزاری چنین نشستی را ارائه ضمانت از سوی طرف آمریکایی برای رفع تحریم‌ها پس‌ازاین دیدار عنوان کرده است.



ازنظر ایران اجبار به پذیرش و اجرای پروتکل الحاقی که کاملاً اختیاری است، وجاهت منطقی ندارد



نکته قابل‌توجه این است که مفاد برجام کاملاً مشخص و مصرح و طرفی که آن را یک‌جانبه نقض کرده نیز معلوم است. اروپا و آمریکا ناقضان و بدهکاران بزرگ برنامه جامع اقدام مشترک هستند و اینکه برای اجرای برجام از ایران می‌خواهند پای میز مذاکره بنشیند، کاملاً غیرمعقول است. به‌بیان‌دیگر، اجرای تکالیف برجامی طرف‌های اروپایی و آمریکایی نیاز به برگزاری نشست ندارد و لذا تردیدی نیست که مقصود آن‌ها از چنین جلسه‌ای، متقاعد کردن کشورمان به انعقاد توافقی جدید و یا دستکم اضافه کردن بندهایی به برجام است.


مذاکره ممنوع


دائمی کردن نظارت‌ها بر برنامه هسته‌ای ایران ناظر به حذف این بند از برجام و گنجاندن موضوعات منطقه‌ای با محوریت حمایت ایران از گروه‌های تروریستی – بخوانید جبهه مقاومت – و توسعه توان موشکی جمهوری اسلامی ازجمله مواردی هستند که غرب ایران را بر سر پذیرش آن یا تشدید فشارها مخیر کرده است.


به گفته ولی نصر، مشاور باراک اوباما چهل و چهارمین رئیس‌جمهور آمریکا، ایران نمی‌خواهد به جلسه‌ای برود که با محکومیت آغاز شود و نمی‌خواهد بر سر بازگشت آمریکا به برجام مذاکره کند. این در واقع همان مذاکره در موردتوافق جدیدی است که ترامپ می‌خواست.



دائمی کردن نظارت‌ها بر برنامه هسته‌ای و گنجاندن موضوعات منطقه‌ای با محوریت حمایت ایران از جبهه مقاومت و توسعه توان موشکی جمهوری اسلامی ازجمله مواردی هستند که غرب ایران را بر سر پذیرش آن یا تشدید فشارها مخیر کرده است



از طرفی، میخائیل اولیانوف نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی مستقر در وین نیز به این پارادوکس اشاره کرد و در حساب کاربری خود در توئیتر نوشت: اصل دعوت از ایران برای گفت‌وگو خوب و مناسب است اما چنین دعوتی با تهدید به ارائه قطعنامه غیرمنصفانه از سوی شورای حکام آژانس در روزهای آینده همخوانی ندارد. در این میان، یک سری مسائل کامل اشتباه هستند.


تأکید ایران بر اقدامات متناظر


سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت امور خارجه نیز در نشست خبری روز گذشته درباره احتمال تصویب قطعنامه علیه ایران در شورای حکام گفت: اینکه آمریکا در مسیر غلطی گام برداشته است، روشن است. دولت بایدن آغاز ناامیدکننده‌ای در عمل به تعهدات آمریکا داشته است. مسیر همکاری ایران با آژانس در مسیر پادمان روشن بوده و ادامه می‌یابد. وی تمدید سه‌ماهه اجرای پروتکل الحاقی را ناشی از حسن نیت ایران دانست، خواستار قدردانی طرف‌های مقابل شد و تأکید کرد: ایران اقدام در برابر اقدام و عمل در برابر عمل انجام می‌دهد.


همان‌گونه که انتظار می‌رفت، دولت بایدن برخلاف ترامپ، در حال اجماع سازی منطقه‌ای و سپس جهانی علیه جمهوری اسلامی ایران است. بایدن به‌طورقطع، زیر بار شروط ایران نخواهد رفت و به‌احتمال‌زیاد، حتی به‌صورت نمادین هم به برجام بازنمی‌گردد. لذا از هم‌اکنون باید به فکر ماه‌های آینده و استفاده حداکثری از ظرفیت‌های داخلی در کنار فعال کردن اقتصاد منطقه‌ای باشیم؛ راهکاری که مدت‌هاست مغفول مانده است.


انتهای پیام/۴۱۰۶/


انتهای پیام/

ارسال نظر
هلدینگ شایسته