انگیزه آمریکا برای واگذاری مأموریت‌ به انگلیس در عراق بیش از سایر کشورهای اروپایی است/ انتقال تمرکز واشنگتن به شرق آسیا و گاوبندی با لندن

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری آنا، لوید آستین وزیر دفاع آمریکا پس از چند روز از تکیه زدن بر کرسی وزارت دفاع، برنامه خود را بر محور آرایش نیروهای ارتش در جهان، چگونگی تمرکز بیشتر بر چین و روسیه بدون عقب‌نشینی از حضور درازمدت در غرب آسیا و ایجاد این تغییرات با بودجه بالقوه کمتر قرار داده است.

دولت بایدن همانند ترامپ، چین و نه شبه‌نظامیان افراطی مانند گروه القاعده و داعش را چالش امنیتی درازمدت و شماره یک آمریکا می‌داند، اما برخلاف سلف خود برای تعهدات ایالات متحده در برابر کشورهای اروپایی عضو سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) ارزش زیادی قائل و این موضوع ممکن است به تغییرات قابل توجهی در پایگاه‌ها و حضور ارتش آمریکا در غرب آسیا، اروپا و آسیا-اقیانوسیه منجر شود.

برای بررسی این موضوع با سیدرضا صدرالحسینی، تحلیلگر امور بین‌الملل گفت‌وگویی انجام داده‌ایم که در ادامه تقدیم می‌شود:

آنا:   به نظر می‌آید دولت جدید آمریکا با توجه به چیدمان جدیدی که وزیر دفاع این کشور انجام داده است، قصد دارد تمرکز نظامی بیشتری به شرق آسیا داشته باشد و  منطقه غرب آسیا را به نیروهای ناتو واگذار کند. تحلیل شما از اظهارات و بازآرایش اخیر وزیر دفاع آمریکا چیست؟

صدرالحسینی: با توجه به مصوبه پارلمان عراق که بر خروج نیروهای آمریکایی تأکید می‌کند، آمریکایی‌ها از آن استنکاف می‌کنند و به شیوه‌های مختلف به‌دنبال ماندن در خاک این کشور هستند. آن‌ها تلاش می‌کنند وضعیت را در عراق ناامن جلوه دهند و در این راستا شاهد بیدار شدن هسته‌های خفته حزب بعث و اقدامات مشابه هستیم.

مصاحبه رغد صدام، دختر دیکتاتور سابق عراقی با رسانه‌ مرتجع عربی که اعلام کرد به‌زودی به بغداد بازمی‌گردد در کنار تحرکاتی که در فضای مجازی این کشور مشاهده می‌شود، نشان‌دهنده این است که آمریکایی‌ها از این حزب منحله که مردم عراق هم تنفر بسیار زیادی از آن دارند، برای ترساندن مردم از آینده ناامن این کشور استفاده می‌کنند.

نکته مهم دیگر، افزایش اقدامات تروریستی به‌وسیله داعش است؛ آمریکایی‌ها با نقل و انتقال تروریست‌ها از سوریه به عراق و آزاد کردن تعدادی از داعشی‌ها که در منطقه قسد زندانی بودند و انتقال آن‌ها با بالگرد به مناطق مختلف عراق (که اسناد و مدارکش وجود دارد)، تلاش می‌کنند اهرم فشاری برای ناامن جلوه دادن عراق ایجاد کنند تا آینده و امنیت عراق را تیره جلوه دهند و حضور نامبارک و متجاوزانه خود را توجیه کنند و ادامه دهند.

نباید فراموش کرد از زمان اوج تحرکات آمریکایی‌ها در عراق، انگلیسی‌ها در حوزه جمع‌آوری و در اختیار قرار دادن اطلاعات به  واشنگتن کمک می‌کردند. حتی در بازه زمانی خاصی تقسیم کار به‌وسیله آمریکایی‌ها انجام شده بود که مأموریت امنیتی بخشی از جغرافیای عراق به انگلیسی‌ها سپرده شد.

آمریکایی‌ها به‌دلیل فشار مضاعفی که در عراق بر آن‌ها وارد می‌شود، تلاش می‌کنند با استقرار ظاهری ناتو به جای خود، حضورشان را استمرار ببخشند. درواقع می‌خواهند با افزایش مأموریت ناتو تلاش کنند حضور متجاوزانه خود را ادامه دهند. بعد از پایان دوره ریاست جمهوری  دونالد ترامپ و مستأجر شدن بایدن در کاخ سفید، اروپایی‌ها خوشحال بودند و مقام‌های آمریکایی درحال بهره‌برداری از این فضا هستند. 

آمریکایی‌ها می‌خواهند بخشی از مأموریت‌های خود را در فراآتلانتیک به‌وسیله اروپایی‌ها انجام دهند و هیچ مستمسک و بهانه‌ای بهتر از افزایش مأموریت‌های ناتو نیست.

انگلیسی‌ها پس از اجرای برگزیت و خروج از اتحادیه اروپا برای پر کردن خلأ حمایتی خود و داشتن پشتوانه‌ای قوی به سمت آمریکایی‌ها گرایش پیدا کرده‌اند، زیرا در موضوع برگزیت، تحریک آمریکایی‌ها بود که باعث جدایی انگلیسی‌ها از اتحادیه اروپا شد. بنابراین در اوضاع کنونی روابط این دو کشور قطعاً بیش از زمانی است که انگلیس عضوی از اتحادیه اروپا بود.

شاید بتوان این‌گونه تحلیل کرد به‌دلیل اینکه مجموعه اروپایی‌ها و به‌ویژه سه کشور اروپایی علاقه‌مندی بیشتری به همکاری با بایدن دارند و در وضعیت کنونی انگلیس هم در نظام بین‌الملل احساس تنهایی می‌کند، ممکن است در بعضی از مأموریت‌های غرب آسیا از توان لندن‌نشینان بیشتر استفاده شود، اما هیچ گزارش تأیید شده در این زمینه وجود ندارد.

آنا: آیا بحث تقابل با شرق به رویکرد اصلی دولت بایدن تبدیل شده است؟

صدرالحسینی: بیش از یک دهه تقابل آمریکا با شرق جزو موضوعاتی است که در بعضی از اندیشکده‌ها مورد توجه قرار می‌گیرد، اما جاذبه‌های موجود در غرب آسیا به آمریکایی‌ها اجازه نداده بتوانند از منطقه خارج شوند و درواقع هم‌پیمانانشان را در منطقه تنها بگذارند.

شاید بار دیگر با روی کار آمدن بایدن، بعضی از اندیشکده‌های آمریکایی بخواهند موضوع توجه به شرق را برجسته کنند و ممکن است با توجه به شرایط، مشکلات اقتصادی و داخلی مجبور شوند برای توجه مناسب به شرق، بخشی از مأموریت‌های خود را به دیگر کشورهای هم‌پیمان غربی در منطقه غرب آسیا واگذار کنند.

بیشتر بخوانید:

آمریکا از در خارج شد، ناتو از پنجره وارد!/ حفظ امنیت ملی عراق وظیفه نیروهای نظامی و حشدالشعبی است

به نظر نمی‌آید بایدن در مدت کوتاهی که در کاخ سفید مستقر شده است، توانسته باشد در موضوع جابجایی اولویت از غرب به شرق آسیا تصمیم‌گیری کند؛ همان‌طور که می‌دانیم بخشی از کابینه بایدن همچنان کامل نشده است و او باید در بسیاری از تصمیمات سیاست خارجی به مخالفان خود یعنی جمهوری‌خواه‌ها در کنگره و سنا توجه ویژه داشته باشد.

بنابراین به نظر می‌آید این موضوع تحلیلی است که می‌خواهد فضای سیاست خارجی آمریکا را برای آینده آماده کند، ولی هنوز این اتفاق در میدان عمل رخ نداده است.

آنا: موضوع خروج نظامیان آمریکایی از عراق و واگذاری کنترل منطقه به نیروهای انگلیسی و به‌طور کلی ناتو تا چه حد جدی است؟

صدرالحسینی: با توجه به اهمیت عراق که به‌عنوان مرکز ثقل امنیت منطقه غرب آسیا شناخته می‌شود، آمریکایی‌ها وارد این کشور نشدند تا به‌قول ترامپ نزدیک به 7 تریلیون دلار هزینه کنند و به‌راحتی خارج شوند. می‌دانند که نوع حضور کشورهای دیگر از جمله انگلیس هم نمی‌تواند آن اقتدار و سلطه‌ای که در این منطقه لازم دارند را داشته باشد.

آمریکایی‌ها بخشی از هزینه‌هایی که در منطقه انجام دادند، با چشمداشت از چاه‌های نفت عراق بود که همچنان به‌دلایل گوناگون نتوانسته‌اند حتی بخش کوچکی از آن هزینه را کسب کنند. البته مهار انقلاب اسلامی و جلوگیری از نفوذ انقلاب که ممکن است از سکوی عراق صورت گیرد، یکی از تهدیداتی است که آمریکایی‌ها با آن مواجه هستند. در هر صورت با اطلاعات میدانی و تحلیلی نمی‌توان تأیید کرد جابجایی‌هایی در حال انجام است.

آنا: تنش میان آمریکا و چین در دوره ترامپ افزایش پیدا کرد. تقسیم وظایف میان ناتو و آمریکا را برای اینکه آمریکا منطقه غرب آسیا را به ناتو بسپارد و خود مستقیم با چین به‌عنوان یک ابرقدرت مواجه شود، چگونه ارزیابی می‌کنید؟

صدرالحسینی: بیش از 65 درصد از توانمندی‌های ناتو، یعنی آمریکا! بنابراین ناتو بدون آمریکا، ناتو نیست. حتی به‌دلیل اینکه اروپا موضوع ناتوی اروپایی را مطرح کرد، آمریکایی‌ها به‌شدت نگران هستند مجموعه دفاعی آتلانتیک شمالی یا ناتو به‌وسیله بعضی از اروپایی‌ها ازجمله فرانسوی‌ها از کنترلشان خارج شود. بنابراین فرماندهی اصلی ناتو را همچنان آمریکایی‌ها برعهده خواهند داشت و رها نخواهند کرد.

ناتو برای آمریکایی‌ها به‌شدت اهمیت دارد و بایدن نیز در فضای تبلیغات انتخاباتی و حتی در ورود به کاخ سفید بر این موضوع تأکید کرد. تقویت ناتو و ریاست آمریکا بر دنیا که بایدن نام آن را «تقویت و تعمیق ارزش‌های آمریکایی در جهان» می‌گذارد، بخشی از راهبرد اصلی سیاست خارجی اوست. بنابراین به‌راحتی حاضر نیستند ناتو را به طرف دیگری بسپارند و خودشان به جای دیگری بروند.

آمریکایی‌ها در وضعیتی با چین مواجه هستند که تنها در حوزه اقتصادی از این کشور احساس خطر می‌کنند، احساس خطری که واقعی است. درواقع در حوزه نظامی، مهم‌ترین رقیب آمریکایی‌ها و ناتو، روسیه است و به همین دلیل اگر خوب به این نکته دقت کنیم، متوجه می‌شویم بخشی از تبلیغات در زمینه اینکه آمریکایی‌ها باید به شرق آسیا بروند و آنجا مستقیم حضور داشته باشند، برای فریب راهبردی روس‌ها مطرح می‌شود.

آنا: در زمینه تقابل بلوک شرق و غرب آیا تنش میان آمریکا و چین صرفاً اقتصادی است؟

صدرالحسینی: با توجه به علایق روسیه، چین و آمریکا تاکنون این موضوع به منصه ظهور گذاشته نشده و چینی‌ها در این زمینه بسیار محتاط هستند. بنابراین ممکن است بعضی از آرزوها در قالب تحلیل به زبان بیاید، اما اینکه این آرزوها بتواند به منصه ظهور برسد، خیلی طولانی است. ممکن است در راهبردهای 25 ساله و 50 ساله کشورها، این موضوعات نگاشته شده باشد، اما تحقق آن بسیار طولانی است.

امروز آنچه آمریکایی‌ها را در مقابل چینی‌ها نگران می‌کند، موضوع اقتصادی است که در بازه زمانی کوتاه که به‌گفته بعضی از راهبردنویسان اقتصادی، 2025 و به حساب بعضی دیگر از همین راهبردنویسان 2022 اتفاقی در حوزه اقتصادی می‌افتد که اقتصاد چین از آمریکا پیشی می‌گیرد.

بنابراین، اولویت نخست آن‌ها یا بهتر بگویم منازعه و جنگ نخست آمریکا با چین در حوزه اقتصادی است، به‌ویژه اینکه چینی‌ها در حوزه نظامی کمترین تبلیغات را انجام دادند و با توجه به شرایط اقتصادی دنیا هنوز نتوانسته‌اند اثبات کنند اقتصاد نخست دنیا هستند، گرچه سرعت رشدشان زیاد است. 

اگر رشد اقتصادی برای چین به‌وجود بیاید، می‌تواند در حوزه نظامی برای آمریکا و غرب یا ناتو خطر ایجاد کند، زیرا اولویت نخست چینی‌ها اقتصاد است و تا حد اول شدن در اقتصاد را کسب نکنند، در امور نظامی گرچه که در حال رشد هستند، اما ادعای آن را نخواهند داشت، زیرا نمی‌خواهند قدرت‌های جهانی را در این زمینه تحریک کنند.

بنابر این با توجه به اینکه اولویت آمریکایی‌ها درحال حاضر اقتصاد است، به نظر نمی‌آید اولویت حضور نظامی‌شان از منطقه غرب به شرق آسیا تبدیل شود که دلایل خاص خود را دارد. این دلایل عبارتند از امنیت رژیم صهیونیستی، عادی‌سازی روابط کشورهای منطقه با رژیم صهیونیستی، کنترل بازار نفت جهانی و قدرت انقلاب اسلامی.

از سوی دیگر، یکی از نگرانی‌های آمریکایی‌ها با توجه به نفوذ انقلاب اسلامی در منطقه، کنترل نهضت‌های آزادی‌بخش در منطقه و بیداری اسلامی است و بعضی از راهبردنویسان آمریکایی اعلام می‌کنند اگر آمریکا منطقه را ترک کند، کلید منطقه را به انقلاب اسلامی و جمهوری اسلامی تحویل داده و قطعاً آمریکایی‌ها در این رابطه نمی‌توانند به‌راحتی منطقه را ترک کنند.

با توجه به پدید آمدن ائتلاف‌های نوظهور مانند هند، ایران و چین، آمریکایی‌ها دغدغه‌های قابل توجهی دارند که قطعاً برای جلوگیری از هم‌پیمانی این کشورها دقت و مراقبت قابل توجهی خواهند داشت. علاوه بر این، دغدغه چین را هم دارند و این نشانه‌های افول یک ابرقدرت مانند آمریکاست. افزایش دغدغه‌های آن‌ها و ناتوانی در کنترل اوضاع نشان‌دهنده این است که ما از این پس با کشوری عادی به نام آمریکا مواجه هستیم و نه با یک ابرقدرت!

انتهای پیام/4033/