مبانی فکری ایرانیان چه تأثیری بر اخلاق پزشکی تا پایان قرن چهارم داشته است؟

به گزارش خبرنگار گروه استان‌های خبرگزاری آنا، نخستین جلسات دفاع از رساله دکتری تخصصی رشته تاریخ در دانشگاه آزاد اسلامی واحد داراب به‌صورت مجازی روز گذشته آغاز و پروین رنجبر دانشجوی دکتری تخصصی رشته تاریخ اسلام موفق شد در جلسه دفاع از رساله دکتری خود با عنوان «مبانی فکری ایرانیان مسلمان و تأثیر آن بر اخلاق پزشکی تا پایان قرن چهارم هجری قمری» نظر داوران را جلب کرده و با موفقیت و به‌صورت مجازی از طرح خود دفاع کند.

رنجبر در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری آنا به تشریح چکیده پایان‌نامه دکتری خود با عنوان «مبانی فکری ایرانیان مسلمان و تأثیر آن بر اخلاق پزشکی تا پایان قرن چهارم هجری قمری» پرداخت و اظهار کرد: از گذشته‌های دور پایبندی به موازین اخلاقی از موضوعات قابل توجه در حوزه پزشکی بوده و طبیبان ایرانی خود را ملزم به رعایت این اصول می‌دانستند.

دانش‌آموخته دکتری تخصصی رشته تاریخ اسلام عنوان کرد: اگرچه موضوع اخلاق خارج از هر نوع اندیشه دیگری به‌صورت مستقل در جوامع بروز و ظهور می‌یابد؛ اما از آنجا که ایرانشهر، سرزمین باورها و آیین‌هایی مانند زرتشتی در دوره باستان و اسلامی پس از تهاجم اعراب مسلمان بوده و مردم ایرانشهر به‌طور معمول باور به خدا و رستگاری از طریق پایبندی به اصول دین داشتند به همراه تقابل اندیشه‌های فلسفی مختلف در این سرزمین به نظر می‌رسد این مبانی فکری در اصول اخلاقی پزشکی تأثیرگذار بوده‌اند.

بسیاری از پزشکان ایرانی مسلمان فلسفه می‌دانستند

رنجبر متذکر شد: هدف این پژوهش، شناسایی و تبیین مبانی فكری ايرانيان مسلمان و تأثير آن بر اخلاق پزشكی تا پايان قرن چهارم هجری قمری است. سؤال پژوهش چنین است: مبانی فکری ایرانیان مسلمان چه تأثیری بر اخلاق پزشکی تا پایان قرن چهارم هجری داشته است؟

وی یادآور شد: برای پاسخگویی به این سؤال، این نوشتار به روش توصیفی- تحلیلی و متأثر از رویکرد پدیدارشناسانه هانری کربن انجام یافته است. با بررسی تک‌تک مؤلفه‌های مبانی فکری ایرانیان مسلمان ـ اندیشه‌های سیاسی، آرای دینی، اندیشه‌های فلسفی، آرای فقهی حقوقی و اخلاق مشخص شد که هرکدام از این مؤلفه‌ها بر اخلاق پزشکی چهار قرن اول هجری قمری تأثیر گذاشته‌اند.

دانش‌آموخته دکتری تخصصی رشته تاریخ اسلام واحد داراب توضیح داد: از آنجا که بسیاری از پزشکان ایرانی مسلمان خود دیندار و به مباحث الهیاتی مسلط بودند به این ترتیب مباحث و آرای دینی بر بسیاری از مباحث اخلاق پزشکی تأثیر گذاشته است.

رنجبر با بیان اینکه بسیاری از پزشکان ایرانی مسلمان فلسفه می‌دانستند و خود و دانشجویانشان را به خواندن و گذراندن مباحث فلسفی ملزم می‌کردند، تشریح کرد: برخی از اندیشه‌های فلسفی و عقلی در اخلاق پزشکی نیز تأثیر گذاشت، حقوق و فقه، قوانین و مواد ضمانت اجرایی برای پیشگیری و زدودن رذایل اخلاقی فراهم شد و از آنجا که بسیاری از مباحث حقوقی، اخلاقی است و فقط برخی از این مباحث افراد را دچار ضمان و مسئولیت می‌کند؛ بنابراین حقوق هم از اخلاق تأثیر می‌پذیرد و هم بر اخلاق پزشکی تأثیر می‌‌گذارد.

وی عنوان کرد: از آنجا که حکومت‌ها در نشر فضائل اخلاقی و دوری از رذائل اخلاقی بسیار کوشا هستند و حمایت حکومت‌ها از اجرای ضمانت‌های اجرایی در جامعه است، امنیت و آرامش را در میان مردم جامعه تضمین می‌کند، می‌توان گفت اندیشه‌های سیاسی به‌طور غیرمستقیم در اخلاق پزشکی تأثیرگذار بوده است.

به گزارش آنا، بیش از ۲۵ سال است که رشته تاریخ در دانشگاه آزاد اسلامی واحد داراب راه‌اندازی شده و تاکنون هزاران نفر در مقطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری در گرایش‌های مختلف این رشته از این دانشگاه فارغ‌التحصیل شده‌اند.

انتهای پیام/4078/4062/