دیده بان پیشرفت علم، فناوری و نوآوری
13 بهمن 1399 - 12:00
آنا گزارش می‌دهد؛

تلاش جهانی برای تأمین مایه حیات/ عطش مناطق گرم‌وخشک با فناوری رفع می‌شود

کشورهای مختلف دنیا از روش‌های متنوعی برای تأمین آب مورد نیاز مردم استفاده می‌کنند. شناخت این روش‌ها می‌تواند فرصت نوآوری و به‌کارگیری راهکارهای جدید را در اختیار محققان قرار دهد.
کد خبر : 560773
کره زمین 1.jpg

به گزارش خبرنگار گروه علم و فناوری خبرگزاری آنا، کمبود آب آشامیدنی در کره زمین یکی از عوامل تهدیدکننده زندگی انسان‌ها است. در حال حاضر تغییرات اقلیمی در کشورهای مختلف سبب کاهش میزان بارندگی و در نتیجه کمتر شدن منابع آب شیرین شده است و این در حالی است که جمعیت جهان هر روز بیشتر می‌شود و مردم بیش از گذشته به آب آشامیدنی سالم نیاز دارند.




بیشتر بخوانید:


تأثیر شگفت‌انگیز تغییرات اقلیمی بر صنعت حمل‌ونقل/ میزان تولید آلودگی در حمل‌ونقل ریلی، هوایی و زمینی چقدر است؟




تحقیقات نشان داده است کمبود آب آشامیدنی در کشورهای گرم‌و‌خشک چالشی اساسی برای توسعه پایدار و جلوگیری از ناآرامی‌های اجتماعی است. کمبود آب همچنین مسیر مهاجرت انسان‌ها و سایر گونه‌های جانداران را تغییر داده و بسیاری از مردم را مجبور به جابه‌جایی و تغییر محل زندگی خود کرده است.


اکنون کشورهای مختلف دنیا به دنبال برنامه‌ریزی دقیق در خصوص ذخیره‌سازی و مصرف بهینه آب هستند و با بهره‌گیری از فناوری‌های مختلف تلاش می‌کنند به خوبی منابع آب آشامیدنی را مدیریت و حفظ کنند. یکی دیگر از دلایل کمبود آب هدر رفتن آب‌های سطحی و فقدان امکانات لازم برای جمع‌آوری و استفاده مجدد از این منابع است. تجربه نشان داده است انسان‌ها با روش‌های نوآور حتی می‌توانند در گرم‌ترین مناطق کره زمین آب مورد نیاز خود را تأمین کنند. در ادامه تعدادی از روش‌های کاربردی برای تولید آب آشامیدنی در مناطق مختلف دنیا را معرفی می‌کنیم:



به دام انداختن مه


آب‌و‌هوای مه آلود منبعی بسیار غنی از آب آشامیدنی است. مهندسان برای استفاده از ذرات آب ذخیره‌شده در ابرهایی که به سطح زمین نزدیک می‌شوند، صفحه‌های فلزی بلندی را طراحی کردند که مولکول‌های آب را به دام انداخته و قطره قطره مایه حیات را تولید می‌کند.


این صفحه‌های عمودی جمع‌آوری آب از مه فقط از جنس فلز نیستند و با توجه به تجهیزات موجود در هر منطقه می‌توان آن‌ها را از آلومینیوم، پلاستیک و انواع مختلفی از فلزات طراحی کرد. تجهیزات به دام انداختن مه در مناطق خشک نزدیک به کوهستان و دریا کاربرد فراوانی دارد. در این روش برای تأمین آب آشامیدنی از فناوری‌های سبز استفاده شده و هیچ گونه آسیبی به محیط زیست وارد نمی‌شود.



بارورسازی ابرها


در شرایط مناسب بارورسازی ابرها یکی از روش‌هایی است که موجب بیشتر شدن حجم بارندگی در منطقه‌ای خاص شده و آب مورد نیاز ساکنان آن ناحیه را تأمین کند. پس از اینکه ابرها به وسیله فناوری‌های خاصی بارور شدند، احتمال بارش باران و برف وجود دارد.


تاکنون کشورهای مختلفی از این روش برای افزایش حجم بارندگی استفاده کردند. بارورسازی ابرها به طور متوسط 20 درصد حجم بارندگی را بیشتر می‌کند. البته احتمال بروز خطا در این روش وجود دارد یعنی ممکن است ابرهای بارورشده دقیقاً در منطقه مورد نظر دانشمندان شروع به باریدن نکنند و حجم زیادی از آب موجود در خود را پیش از رسیدن به ناحیه پیش‌بینی‌شده خالی کنند.



به حداقل رساندن میزان تبخیر


با توجه به اینکه میزان بارندگی در مناطق گرم و خشک بسیار کم است زندگی مردم ساکنان این مناطق وابستگی زیادی به منابع آب موجود دارد و تلاش می‌کنند تا تمامی آب بارندگی‌های مقطعی و کوتاه مدت را جمع‌آوری کنند. در این مناطق باید تدابیری اندیشیده شود که میزان تبخیر آب به حداقل برسد. برای ذخیره‌سازی آب‌ آشامیدنی که در منابع سطحی وجود دارد یا بر اثر بارندگی در محلی جمع شده است دو روش وجود دارد.


یکی از این روش‌ها استفاده از سیستم جمع‌آوری آب روی پشت‌بام است. در این روش مهندسان شبکه‌ای را طراحی کرده که پس از بارندگی‌های کوتاه‌مدت و مقطعی آب را از نقاط مختلف پشت‌بام هر ساختمان جمع کرده و در مخزنی که از قبل تعبیه شده است ذخیره‌سازی می‌کند. این آب برای مصارف خانگی و دام مورد استفاده قرار می‌گیرد.


روش دیگری که برای به حداقل رساندن تبخیر آب و جمع‌آوری آب پس از بارش باران استفاده می‌شود ایجاد حوضچه در کنار زمین‌های کشاورزی است. این حوضچه‌ها در زمان باران از آب پر شده و کشاورزان تا مدت‌ها برای آبیاری زمین‌های خود از آن استفاده می‌کنند.



نمک‌زدایی از آب دریا


هم‌اکنون در تعدادی از کشورهای دنیا برای تأمین آب آشامیدنی از روش نمک‌زدایی آب دریا استفاده می‌شود. به‌کارگیری این روش دسترسی به آشامیدنی را برای مردم فراهم کرده و ارتباطی با میزان بارندگی ندارد. یکی از چالش‌های اساسی در نمک‌زدایی از آب دریا هزینه بالای این فرایند است. دولت‌ها مجبور هستند دستگاه‌های آب‌شیرین‌کن را با قیمت بالایی خریداری کرده و آب مورد نیاز مردم را تأمین کنند.


در سال‌های اخیر مراکز تحقیقاتی در چند کشور دنیا موفق شدند با کمک فناوری‌های پیشرفته دستورالعمل‌های جدیدی برای شیرین‌سازی آب تعریف کرده و هزینه تمام شده برای این فرایند را تا حد چشمگیری کاهش دهند. طبق آمار در حال حاضر تقریباً 10 درصد از شهرهای ساحلی جهان آب مورد نیاز خود را از طریق نمک‌زدایی آب دریا تأمین می‌کنند و پیش‌بینی می‌شود  با استفاده از روش‌های جدید تا سال 2030 بیش از 25 درصد ساکنان مناطق ساحلی به این فرایند رو بیاورند.



برداشت از کوه یخ


کوه‌های یخ یا یخچال‌های طبیعی مهم‌ترین منابع آب شیرین در کره زمین هستند. نابودی این منابع نه تنها بخش زیادی از کره زمین را با کمبود آب مواجه می‌سازد بلکه موجب بالا آمدن بیش از اندازه سطح آب دریا‌ها شده و شرایط لازم برای وقوع سیل را فراهم می‌سازد. جابه‌جایی قسمت‌هایی از یخچال‌های طبیعی به منظور تأمین آب آشامیدنی روشی است که برخی از کشورهای دنیا قصد انجام آن را دارند.


دو کشور امارات و آفریقای جنوبی در حال بررسی طرح‌هایی هستند که بر اساس آن‌ها کوه یخی را جابه‌جا کرده و برای مصرف به کشورهای خود منتقل کنند. عملیات جابه‌جایی کوه یخ نیازمند برنامه‌ریزی دقیق است زیرا هرگونه اشتباه می‌تواند موجب از بین رفتن کوه یخ و میلیون‌ها دلار هزینه فرایند جابه‌جایی شود.


دانشمندان معتقدند استفاده از روش‌های گفته شده برای تأمین آب آشامیدنی تنوع آب‌وهوایی را در جهان بیشتر کرده و به انسان‌ها فرصت ادامه حیات در سکونتگاه‌های کنونی را می‌دهد. بدون شک هرچه روش تأمین آب آلودگی کمتری برای محیط زیست ایجاد کند طبیعت نیز با انسان‌ها مهربان‌تر بوده و نعمت‌های خود را سخاوتمندانه تقدیم می‌کند.


انتهای پیام/4144/پ


انتهای پیام/

برچسب ها: بحران آب کره زمین
ارسال نظر
هلدینگ شایسته