آمانو: نشانه‌ای از انحراف در برنامه هسته‌ای ایران ندیدیم

به گزارش گروه بین‌الملل آنا به نقل از ایسنا، یوکیا آمانو، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز سه‌شنبه در بیانیه آغازین خود در نشست فوق‌العاده شورای حکام در وین گفت: من از شورای حکام خواستم تا این نشست را برای بررسی گزارش اخیر من با عنوان ارزیابی نهایی مسائل باقی‌مانده مربوط به برنامه هسته‌ای گذشته و حال ایران برگزار کند.

همان‌طور که شما مستحضر هستید من به‌طور جزئی 12 مورد از نگرانی‌ها در مورد ابعاد نظامی احتمالی برنامه هسته‌ای ایران را در ضمیمه گزارش نوامبر 2011 به شورای حکام ارائه دادم.

من خاطرنشان کردم که اطلاعاتی که در اختیار آژانس قرارگرفته بود، نشان می‌داد ایران فعالیت‌های مربوط به توسعه یک وسیله انفجاری هسته‌ای انجام داده است. آژانس این اطلاعات را روی‌هم‌رفته معتبر ارزیابی می‌کند.

شورای حکام در پاسخ گزارش من قطع‌نامه‌ای را تصویب کرد و از ایران و آژانس خواست تا گفت‌وگوهایشان را برای شفاف‌سازی این مسائل باقی‌مانده افزایش دهند. درنتیجه ادامه و افزایش مذاکرات با ایران ما سرانجام بر سر یک نقشه راه برای شفاف‌سازی این مسائل به توافق دست‌یافتیم. ازاین‌رو این گزارش حاصل بهترین تلاش‌های آژانس است که در مطابقت با اقدامات راستی آزمایی ما برای شفاف‌سازی مسائل مربوط به ابعاد نظامی احتمالی انجام‌شده است.

مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در ادامه بیانیه خود گفت:‌ هرچند برای آژانس ممکن نبود که جزئیات فعالیت‌هایی که ایران درگذشته انجام داده را بازسازی کند، ما توانستیم عناصر کافی را برای ارائه ارزیابی نهایی خود از کلیت این مسئله شفاف‌سازی کنیم.

ارزیابی نهایی من به دو سؤال بسیار مهم پاسخ می‌دهد: آیا ایران فعالیت‌های مربوط به توسعه یک وسیله انفجاری هسته‌ای انجام داده است؟ و اینکه آیا ایران هنوز به این فعالیت‌ها ادامه می‌دهد؟

عناصر اصلی گزارش من بدین شرح است:

آژانس ارزیابی می‌کند که یک سری فعالیت‌های مربوط به توسعه یک وسیله انفجاری هسته‌ای به‌عنوان یک اقدام هماهنگ شده در ایران پیش از سال 2003 صورت گرفته برخی فعالیت‌ها پس از سال 2003 ادامه داشته است. آژانس همچنین ارزیابی می‌کند که این فعالیت‌ها فراتر از مطالعات علمی و معقول و کسب ترکیبات و ظرفیت‌های فنی خاص مربوطه نبوده است.

آژانس هیچ اسناد معتبری دال بر اینکه این فعالیت‌های مربوط به توسعه یک وسیله انفجاری هسته‌ای در ایران پس از سال 2009 انجام‌شده است در دست ندارد. آژانس علاوه بر این هیچ اسناد معتبری مبنی بر انحراف مواد هسته‌ای در ارتباط با ابعاد نظامی احتمالی برنامه هسته‌ای ایران به دست نیاورده است.

آمانو در ادامه تاکید کرد: همانند تمام گزارشات من این ارزیابی نیز واقعی ، فنی و عادلانه است. روش و اطلاعاتی که ارزیابی من برآن بنا شده است مشخص هستند. من امیدوارم که این گزارش موجب شود شورای حکام درباره اقدامات آینده تصمیم گیری کند.

مدیر کل آژانس افزود:‌ دو مسأله مهم باید در آینده نزدیک مورد بررسی قرار گیرد. اول اینکه ایران باید گام‌های مقدماتی ضروری برای آغاز اجرای تعهدات مرتبط هسته‌ای طبق برنامه جامع اقدام مشترک(برجام) را که با گروه 3+3 و اتحادیه اروپا بر سر آن به توافق رسید تکمیل کند.

روز اجرای برجام زمانی است که آژانس با راستی آزمایی اقدامات ایران تائید کند که این کشور تعهدات تعیین شده در این توافق را اجرا کرده است. من زمانی که آژانس به این نتیجه برسد که این گام‌های مقدماتی تکمیل شده اند، شورای حکام را مطلع خواهم کرد.

دوم موضوع دیگری که باید مورد بررسی قرار گیرد این است که هزینه‌های مربوط به فعالیت‌های مضاعف آژانس در ایران طبق برنامه جامع اقدام مشترک چگونه باید تامین شود.

من براورد هزینه‌های مضاعف برای سال 2017 را در ژانویه 2016 به عنوان بخشی از پیش‌نویس به روز رسانی شده بودجه ارائه خواهم کرد.

در سالهای اخیر برآوردهای اولیه شامل افزایش هزینه‌ها مگر برای تطابق هزینه در سال دوم یک دوره دو ساله نبوده است اما در این مورد لازم است که من برای تامین بودجه مضاعف به منظور اجرای وظایفمان طبق برجام درخواست بدهم.

من برای آماده کردن برآورد اولیه هزینه‌های سال 2017 کاملا ظرفیت کشورهای عضو را برای همکاری در نظر می گیرم، همانطور که در گذشته چنین کرده‌ام.

مدیر کل آژانس با بیان اینکه پیشرفت قابل توجهی در مسأله هسته‌ای ایران حاصل شده است افزود:‌ اما اکنون زمان استراحت نیست. این مسأله سابقه قدیمی وپیچیده دارد و بی‌اعتمادی میان ایران و جامعه جهانی باید مرتفع شود. هنوز کار زیادی پیش روی ما قرار دارد. تمام طرف‌های توافق باید تعهداتشان طبق برجام را به طور کامل انجام دهند. تلاش زیادی برای حصول این توافق صورت گرفت و تلاش مشابهی برای اجرای توافق نیاز است.

آژانس به بررسی برنامه هسته‌ای ایران با همان دقت و حرفه ای بودن گذشته ادامه می‌دهد و من به ارائه گزارش به شورای حکام ادامه خواهم داد.

من از همکاران گذشته و کنونی‌ام در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به ویژه در بخش پادمان‌ها تشکر می‌کنم که بیش از یک دهه است که به سختی روی این مسأله کار کرده‌اند. من همچنین از حمایت مستمر شورای حکام تشکر می کنم.