بساز و نفروش، مثل سینمای ایران! / سرمایه فیلم‌های جشنواره فجر از کجا می‌آید؟

گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری آنا- محسن غلامی قلعه‌سیدی: جشنواره فیلم فجر در سال کرونایی پیش‌ رو و در گیرودار کم‌کاری و البته تعطیلی سینماها، همچنان آمار عجیبی از سمت فیلمسازان را به خود می‌بیند؛ آنچنان که «110» فیلم، متقاضی حضور در دوره سی‌ونهم این رویداد هستند؛ فیلم‌هایی که همگی نیز شاخصه‌های یک اثر سینمایی را ندارند اما به هرحال برای ساخت و تولیدشان بودجه‌های کلانی صرف شده است.

هزینه تولید عمده این فیلم‌ها نیز ارتباطی به بخش خصوصی پیدا نمی‌کند. در سینمای ایران اساساً بخش خصوصی ردپایی ندارد. بر این اساس هم سرمایه فیلم‌ها با همکاری دستگاه‌های دولتی و نیمه‌دولتی به دست می‌آید و تنها این رایزنی‌هاست که باعث می‌شود یکی بتواند بودجه کمتر و دیگری کلانتری برای فیلمسازی به جیب بزند!

گیشه‌های شکست‌خورده

از نام چهره‌های فیلمسازی و برخی اسامی بسازوبفروش سینمایی که بگذریم اما اکثریت فیلمسازان صرفاً برای «تولید» می‌سازند، بی‌آنکه دغدغه‌ای برای فروش داشته باشند. جمیع فیلم‌های ایرانی حتی با فروش چندمیلیاردی در گیشه، نهایتاً به شکست می‌خورند.

هزینه ساخت یک فیلم در سخت‌ترین شرایط ممکن حتی با حذف دستمزدهای هنگفت بازیگران، لوکیشن‌های محقّر و آپارتمانی و غیره کمتر از دو میلیارد تومان نخواهد بود. ضمن اینکه در شرایط کرونایی و ادعای ریسک بازیگران و عوامل برای همکاری، این رقم‌ها افزایش هم می‌یابد و گاه ساخت یک فیلم معمولی چند برابر هزینه برمی‌دارد.

فیلم‌های آماده اما اکران‎نشده سال گذشته و حتی پیش‌تر از آن را نیز اگر به لیست اضافه کنید، به اعدادی عجیب و غریب خواهیم رسید که از سر سینمای ایران زیاد است و به واقع فیلم از سر و کول سالن‌های سینما بالا خواهد رفت.

این هزینه‌های ساخت اما در شرایط عادی و بازگشایی سینماها نیز منتهی به بازگشت سرمایه نمی‌شود بنابراین اساساً جای سؤال دارد که این همه بودجه در مسیر ساخت حداقل 110 فیلم متقاضی فجر، بالاخره جایی هم قرار است منجر به برگشت سرمایه شود؟ آیا همه این آثار با سرمایه بخش خصوصی ساخته شده‌اند و یا در بخش دولتی و در جهت اهداف فرهنگی و هنری‌اند!

بالاتر از آمار 110 تایی

این تعدد از فیلم‌ها تنها بخشی از تولیداتی است که در سال جاری به خروجی رسیده و همچنان هم هستند فیلم‌های بسیاری که در حین فیلمبرداری، پیش‌‎تولید و یا پس از تولیدند و رغبتی برای این دوره از جشنواره فجر نشان نداده‌اند. بنابراین آمار ساخت‌وساز در سال کرونایی و تعطیلی سینماهای ایران، وخیم‌تر و بالاتر از رقم 110 تایی است.

فیلم‌های آماده اما اکران‎نشده سال گذشته و حتی قبل‌تر از آن را نیز اگر به لیست فعلی اضافه کنید، به اعدادی عجیب و غریب خواهیم رسید که از سر سینمای ایران زیاد است و به واقع از سر و کول سالن‌های سینما بالا خواهد رفت.

حجم بالای فیلمسازی در سینمای کرونایی ایران که همچنان با در بسته سالن‌ها و خصوصاً بی‌میلی مخاطب برای رجوع به سالن‌های بازشده شهرستان‌ها مواجه شده، یادآور گزاره‌ای است که سال‌هاست برخی از آن یاد می‌کنند؛ «سود سینمای ایران در تولید است نه فروش»!

در سینمای ایران مثل شبکه نمایش خانگی، همچنان این «نام‌ها» هستند که حتی با فیلم‌های خیلی معمولی بازهم قادرند گردش سرمایه و سوددهی چندبرابری داشته باشند که برخی از این اسامی یکی دودرصدی در میان 110 فیلم جشنواره فجر سی و نهم نیز دیده می‌شوند.

تجربه ماه‌های اخیر نشان داد که حتی در شرایط بازگشایی سالن‌ها، مخاطب تمایل آنچنانی برای دیدن فیلم‌های بی‌کیفیت، نه فقط در سینمای فیزیکی بلکه در اکران آنلاین هم ندارد. پس با سرمایه‌های سوخته‌ای روبه‌رو هستیم که صرفاً برای اقلیتی سود دارد و آن هم کسانی است که توانسته‌اند به ظاهر از این و آن مرکز بودجه‌ای فراهم کنند.

دلخوش به نام‌‎ها

البته طرح این موضوع لزوماً متوجه هم فیلمسازان و فیلم‌ها نمی‌شود، چرا که در سینمای ایران مثل شبکه نمایش خانگی، همچنان این «نام‌ها» هستند که حتی با فیلم‌های خیلی معمولی بازهم قادرند گردش سرمایه و سوددهی چند برابری داشته باشند که برخی از این اسامی یکی‌دو درصدی در میان 110 فیلم جشنواره فجر سی‌ونهم نیز دیده می‌شوند.

سینمای ایران چه در دوره کرونا و چه غیره آن همیشه در «تولید فیلم» به شکل افراطی مشغول کار است، ولی نه فقط ظرفیت سالن‌ها کفاف این حجم از آثار را ندارد، بلکه به دلیل بی‌کیفیتی، این آثار نمی‌تواند تمایل مخاطب را نیز به خود معطوف کند.

وقتی در طول یک سال کرونایی حداقل 110 فیلم ساخته می‌شود و بودجه‌های بسیاری نیز به دلیل نرسیدن این آثار به اکران، حیف و میل می‌شوند، چرا همچنان بسیاری دم از بیکاری می‌زنند؟ گویا این سفره صرفاً برای طیف اقلیتی از سینماگران است که علی‌الظاهر مورد بازخواست هم قرار نمی‌گیرند.

انتهای پیام /4143/پ