«خودرو هوشمند» چگونه به قطع زنجیره تصادفات جاده‌ای منجر می‌شود؟/ خیز مخترعان برای ساخت خودرو بدون سرنشین

گروه استان‌های خبرگزاری آنا ـ حسین بوذری؛ خودرو‌های هوشمند مصداق شهر هوشمند هستند تا از طریق واگذاری کنترل خودرو از انسان‌ها به رایانه‌ها تصادفات کاهش یابد.

هوشمندسازی مقوله مهم در جامعه امروزی است و هدف آن رقابت اشیاء با انسان است، هدف از ساخت خودرو هوشمند نیز فعال‌کردن رایانه و حوزه‌های نرم‌افزاری و سخت‌افزاری بوده تا کنترل خودرو از انسان گرفته شود.

با این راهکار میزان خطاب انسانی به کمترین حالت ممکن می‌رسد، در نتیجه درصد تصادفات جاده‌ای نیز کاهش پیدا خواهد کرد.

یکی دیگر از انواع خودروهای هوشمند، خودرو بدون راننده است که از طریق حسگر به حرکت خود ادامه می‌دهد. اکنون قوانینی برای ساخت این نوع خودرو در ایران وجود ندارد؛ اما در برخی کشورهای دنیا این نوع خودرو تولید و روانه بازار می‌شود.

محمدرضا بهمنی  عضو باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز از آن دست مخترعینی است که ایده تولید خودرو هوشمند با ساخت ردیاب خودرو در ذهنش خطور کرد. جرقه تولید خودرو هوشمند از سال 1393 در ذهن این مخترع جوان زده شد.

استدلال این مخترع در ساخت خودرو هوشمند آن است که با این روش جلو بسیاری از تصادفات جاده‌ای و شهری گرفته خواهد شد و واگذاری کنترل خودرو از انسان به رایانه می‌تواند به کاهش خطای انسانی بینجامد.

بیشتر بخوانید:

پژوهشگران و محققان چه انتظاری از مسئولان دارند؟

ساخت دستگاه «جک بارگذاری» در مرحله نهایی

پژوهشگران جوان 10 اختراع ملی در حوزه کشاورزی ثبت کردند

ارائه «خودرو هوشمند» در مسابقات روبوکاپ آسیا و اقیانوسیه از سوی اعضای باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز، رتبه نخست را کسب کرد.

خبرنگار خبرگزاری آنا به همین مناسبت با محمدرضا بهمنی مخترع خودرو هوشمند و عضو باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز گفتگو کرده و جزئیات ساخت این خودرو از ایده تا محصول را از زبان وی جویا شده است.

مشروح گفتگوی آنا با بهمنی در ادامه می‌آید:

آنا: ابتدا بگویید ایده تولید خودرو هوشمند از چه زمانی در ذهن شما زده شد؟

بهمنی: سال 93 دستگاه ردیابی را برای امنیت خودرو با کمک استادان اختراع کردم که با این اختراع امنیت خودرو تضمین می‌شد، به‌‌طوری که اگر خودرویی سرقت شد، بتوان آن را کنترل کرد و بدانیم خودرو کجاست. در آن زمان این موضوع در بورس بود.

مقابله با خواب‌آلودگی منتج به تصادفات جاده‌ای

بعد از مدتی سراغ هوشمندکردن خودرو رفتم و در مسابقات المپیاد جهانی (حوزه روباتیک) نیز مقام نخست را کسب کردیم و آنجا این ایده به ذهنم رسید که به خودران کردن خودرو و هوشمندسازی آن برسیم. اینگونه هم نیست که خودرو، خودران باشد.

به عنوان مثال اگر فردی در خودرو می‌نشیند تصویرش برای من رؤیت می‌شود و تا من اجازه ندهم خودرو روشن نمی‌شود.

آنا: خودرو با GPS روشن می‌شود یا دوربین‌های دیگری نیز در آن به کار گرفته شده است؟

بهمنی: سوال خوبی پرسیدید. همواره داخل ماشین هوشمند لایو ویو دوربین وجود دارد، به‌طوری که با رصد دوربین (سه دوربین داخل خودرو وجود دارد) می‌‌توان پی برد که خودرو سرقت‌شده اکنون کجاست و این رصد با GPS انجام می‌شود.

هدف از ساخت خودرو هوشمند فعال‌کردن رایانه و حوزه‌های نرم‌افزاری و سخت‌افزاری بوده تا کنترل خودرو از انسان گرفته شود.

علاوه بر آن داخل خودرو دوربینی وجود دارد که اگر احیاناً راننده دچار حواس‌پرتی شد به وی هشدار داده می‌شود. دوربین به‌صورت مستقیم نقطه مردمک چشم را رصد می‌کند و درصورتی‌ که راننده به یک طرف خاص (سمت چپ یا راست) نگاه کند، دوربین هشدار لازم را خواهد داد تا تمرکز راننده به جاده باشد.

آنا: به‌ویژه موقع خواب‌آلودگی که بسیاری از تصادفات جاده‌ای ناشی از آن است؟

بهمنی: بله. خواب‌آلودگی عامل اصلی تصادفات جاده‌ای و شهری است و درصورتی‌ که راننده حین رانندگی چهار تا پنج ثانیه چشم روی هم بگذارد، دوربین داخل خودرو هوشمند هشدار می‌دهد؛ بنابراین این ویژگی‌ اصلی خودرو هوشمند است.

آنا: اختراع شما اکنون در چه مرحله‌ای قرار دارد؟

بهمنی: هوشمندسازی خودرو نهایی شده و یک سری بسته‌های دانش‌بنیان در قالب پارک علم و فناوری شیراز نیز ارائه کرده‌ایم و فروش هم داریم.

آنا:  وضعیت کشورمان در حوزه تولید خودروهای بدون سرنشین چگونه است؟

بهمنی: در ایران بستر برای تولید خودروهای بدون سرنشین مهیا نشده است و قانونی در این زمینه  نداریم. نخستین موضوع و چالش در این راستا، قانون است. به‌عنوان مثال اگر بخواهیم خودرو بدون سرنشین در جاده‌های ایران بگذاریم و اتفاقی مانند تصادف رخ دهد، قانونی برای این موضوع تعریف نشده است.

چرا تولید خودروهای بدون سرنشین در ایران عملی نمی‌شود؟

از سوی دیگر اگر خودرو بدون سرنشین مانند «تسلا» وارد ایران شود، در صورت وقوع تصادف مقصر مشخص نخواهد بود و این خود ابهام بزرگی است.

نبود استانداردسازی از دیگر مشکلاتی است که ما را مجاب می‌‌کند که سمت تولید خودرو بدون سرنشین نرویم. به‌عنوان مثال اخذ مجوز خودروهای بدون سرنشین «بنز» و «ب‌.ام‌.و» در آلمان مانند اخذ گواهینامه است.

در واقع خودروهای بدون سرنشین باید مسیر پرچالشی را طی کنند، بعد از طی مراحل فنی و اداری در نهایت دست‌اندرکاران به خودرو بدون سرنشین اجازه تردد در جاده را می‌دهند، در حالی که در ایران این فرایند طی نمی‌شود؛ بنابراین نمی‌توانیم تجاری‌سازی طرح خودروان را ادعاکنیم.

مثال دیگری برایتان می‌زنم. اکنون خودروهای بدون سرنشین گوگل 10 تا 12 سال است که در خیابان‌های آمریکا تردد می‌کنند، هر روز داده‌ها به‌روزتر و اطلاعات خودروها نیز قوی‌تر می‌شود؛ اما در ایران این موضوع حتی به تست هم نرسیده‌ است.

آنا: تحقق این موضوع (تولید خودروهای بدون سرنشین) به چه عوامل دیگری بستگی دارد؟

بهمنی: باید ابتدا از جاده‌ها یادداشت‌برداری و چالش‌های مختلف در آنها پیش‌بینی و دیده شود، در حالی که در کشورمان این موارد رعایت نمی‌شود، به عبارت دیگر ما فقط علم تولید خودروهای بدون سرنشین را مهیا کرده‌ایم تا در زمان رقابت جزء شرکت‌های پیشرو باشیم.

آنا: یعنی ایده‌ محصول را دارید و منتظرید قانون شود؟

بهمنی: دقیقاً. متخصصان ما روی طرح محصول خودرو بدون سرنشین تحقیقات 10 ساله انجام داده‌اند و در صورت قانون شدن کار خود را برای تولید محصول آغاز خواهیم کرد.

آنا: یعنی تحقیقات انجام شده و طرح آماده است؟

بهمنی: بله، طرح آماده است و تحقیقات انجام شده و حتی تست آزمایشگاهی‌ نیز به پایان رسیده است.

آنا: فرض کنید طرح تولید خودرو بدون سرنشین امروز قانون شود، چه زمانی می‌توانید محصول را نهایی کرده و روانه بازار کنید؟

بهمنی: در این‌صورت حداکثر طی یک سال خودرو بدون سرنشین را آماده و روانه بازار خواهیم کرد؛ اما مشکلی که وجود دارد اینکه قانونی برای این موضوع نیست، به همین دلیل تمرکز ما فعلاً روی هوشمندسازی نوین خودرو است.

آنا: در هر خودرویی می‌شود هوشمندسازی را پیاده کرد؟

بهمنی: بله، بدون محدودیت.

آنا: هوشمندسازی خودرو چگونه انجام می‌شود؟

بهمنی: دوربین روبه‌روی صورت راننده (روی داشبورد)  قرار می‌گیرد و هویت راننده توسط هوش مصنوعی از طریق چهره تشخیص داده می‌شود.

فروش خودرو هوشمند در شرکت‌های داخلی

بیرون از خودرو نیز سه دوربین تعبیه کردیم که به رصد اتفاقات بیرون از خودرو می‌پردازند. با این سه دوربین خطر تصادفات به راننده هشدار داده می‌شود، به‌عنوان مثال اگر فردی ناگهان وارد جاده شود به راننده هشدار می‌دهیم که انسان در خطر است.

آنا: با این حساب میزان خطای انسانی که یکی از دلایل اصلی تصادفات جاده‌ای است به حداقل می‌رسد.

بهمنی: بله. با این شرایط اگر راننده دچار حواس‌پرتی شود، دوربین هشدارهای لازم را می‌دهد.

آنا: بسته‌های هوشمند خودرو به فروش می‌رسند؟

بهمنی: بله. فروش محصول بسته‌های هوشمند را به برخی شرکت‌ها آغاز کرده‌ و حتی محصولات خود را برای تست به شرکت‌های خارجی ارائه کرده‌ایم.

آنا: یعنی اگر تأیید نهایی شود صادرات به خارج از کشور را به‌صورت جدی آغاز می‌کنید؟

بهمنی: درست است. یک سال است با شرکت‌های خارجی در تعامل هستیم و بعد از تأیید نهایی صادرات آغاز می‌شود.

آنا: صادرات به کدام کشورها؟

بهمنی: اکنون با شرکت‌هایی در دبی و قطر در تعامل هستیم، شرکت قطری از پارک‌های علم و فناوری است و در شرکت‌های دبی نیز در مراحل نصب محصولات خود هستیم و در نهایت بعد از اخذ تأییدیه سریع‌تر کار را آغاز خواهیم کرد.

آنا: تحریم روی صادرات تأثیری نخواهد داشت؟

بهمنی: شرکت‌های خارجی محصولات را به نام خود خواهند فروخت؛ البته راه‌های دیگری برای دورزدن تحریم و صادرات این محصول وجود دارد.

آنا: قطعات محصولات خودرو هوشمند ایرانی است یا خارجی؟

بهمنی: قطعات بسیار ریز، میکروها و IT وارداتی است؛ اما تکنیک و نقشه‌ سرهم‌سازی بر عهده خودمان است و فقط قطعات اولیه‌ را وارد می‌کنیم.

آنا: امیدوار هستید که روزی قطعات اولیه را در ایران بسازیم؟

بهمنی: فکر نمی‌کنم؛ چراکه در حوزه الکترونیک همواره کشور مصرف‌کننده بوده‌ایم. کم پیش می‌آید «آی‌.سی» یا «میکرو» تولید کنیم؛ زیرا واردات آن برای ما از لحاظ مالی به‌صرفه‌تر بوده است. یک مثال ساده می‌زنم. از هر 100 لحیم‌کاری و سرهم‌سازی قطعات برد ساده الکترونیکی که تبدیل به روباتیک می‌شود حدود 40 تا 50 مورد مشکل دارد و باید دوباره بررسی شود.

متخصصان ما روی طرح محصول خودرو بدون سرنشین تحقیقات 10 ساله انجام داده‌اند و در صورت ایجاد قانون مربوط کار خود را برای تولید محصول آغاز خواهیم کرد.

در چین شما یک مورد خطا هم نمی‌بینید؛ چراکه آنان دوباره با روبات محصول را چک کرده و اگر مشکلی داشت اصلاح می‌کنند.

بودجه تولید خودرو هوشمند از کجا تأمین می‌شود؟

زیرساخت ضعیفی برای ساخت قطعات روباتیک داریم و باید برای آن فکر اساسی کرد. این‌طور نیست که زیرساخت الکترونیک محصولی را سریعاً تولید کنیم و شاید 10 سال زمان ببرد.

آنا: بودجه تولید خودرو هوشمند را از کجا تأمین کردید؟

بهمنی: شخصاً تقبل کردم و تاکنون بالای 100 تا 150 میلیون تومان هزینه کرده‌ایم. تیمی دارم و هزینه اعضای تیم را از جیب می‌‌پردازم و در شرکت هوش مصنوعی اندیشه آریانا مشغول کار هستیم.

آنا: فکر می‌کنید چند درصد به اهداف خود در تولید خودرو هوشمند دست پیدا کرده‌اید؟

بهمنی: زمان‌هایی حتی شاید به بیش از آن چیزی‌ که در ابتدا متصور بودیم دست پیدا کرده‌ایم؛ اما وقتی سدها را می‌شکنی، طبیعتاً توقعات از تو بالاتر می‌رود و اکنون شاید به توقعات روز اول رسیده‌ایم و با توقعات امروزمان هنوز خیلی فاصله داریم.

آنا: چشم‌انداز شما از اختراعات بعدی چیست، فکر می‌کنید در آینده غیر از ماشین بدون سرنشین که فعلاً به‌دلیل فقدان قوانین تولید آن مقدور نیست، اختراع دیگری داشته باشید؟

بهمنی: بله. در حال فعالیت روی حوزه‌های مختلف روباتیک هستیم که در تصمیم‌گیری‌های آنی بسیار پیشرفته است.

فرض کنید شرکتی یک میلیون محصول دارد، شما به‌عنوان یک کاربر به سایت آن شرکت مراجعه کرده‌اید با چه فرمول و محاسبات ریاضی باید این محصولات به شما نشان داده شود تا شما راغب به خرید شوید؟ قطعاً کیفیت محصول.

شرکت‌ها روز به روز در حال توسعه و گسترش فعالیت‌های خود هستند، اما این هوشمندسازی هنوز به صورت خیلی قوی و قدرتمند در ایران پیاده‌ نشده است و اگر چنین کاری انجام شود، تقریباً یک نوع انقلاب در فروشگاه‌های ایرانی به وجود می‌آید و حتی می‌توان برای فروش خارج از کشور هم از آن خیلی استفاده کرد.

انتهای پیام/4078/