نشانه‌های افول آمریکا از نگاه اساتید دانشگاه تهران

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری آنا، هجدهمین پیش همایش بین‌المللی «افول آمریکا؛ روند گذشته و تحولات آینده» با عنوان «آمریکا در گذار؛ چشم‌اندازهای سیاست خارجی ایران» به میزبانی مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری، با حضور جمعی از اساتید، پژوهشگران و اصحاب رسانه برگزار شد.

در ابتدای این نشست، «دیاکو حسینی» مدیر برنامه مطالعات جهانی مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری با اشاره به وجود سه برداشت از گذار توسط اندیشمندان گفت: «برداشت نخست از گذار درباره گذار درون سیستم بین‌المللی به مثابه تغییر قطب‌بندی‌ها است که این مفهوم رایج‌ترین تعریف از گذار است.»

وی افزود: «برداشت دوم به تغییر کلیت و ماهیت سیتم بین‌المللی برمیگردد که یک پارادایم شیفت مطرح می شود؛ عده ای گمان می کنند ماهیت نظام بین الملل در حال تغییر است، اما نه روبه جلو بلکه رو به عقب، یعنی دولت ها وقتی توان پاسخ گویی به نیازهای جدید را ندارند، پس به شرایطی برمی‌گردند که از آن تحت عنوان قرون وسطی‌گرایی جدید یاد می کنند که به معنای از بین رفتن نظم است. سومین برداشت از گذار نیز مربوط به تغییر در درون جوامع انسانی است؛ در واقع به واسطه انقلاب ارتباطات، افزایش آگاهی اتفاق می‌افتد.»

حسینی همچنین گفت: «آمریکا مهمترین حامی نظم بین المللی بوده و اگر آمریکا نباشد این نظم نمی تواند دوام پیدا کند. پیمان‌های امنیتی مثل ناتو و یا نهادهای تجاری که تماما حامی این نظم جهانی هستند، بر مبنای سیاست‌های آمریکا شکل گرفته‌اند.»

وی افزود: «مدت‌هاست این مفهوم در آمریکا به چالش کشیده شده و در دوران ریاست جمهوری ترامپ به اوج خود رسیده، چراکه به هیچ کدام از اهداف خودش دست پیدانکرده است. ظهور قدرت‌های نوظهوری مانند چین و روسیه به چالشی جدی برای این نظم بدل شده است و به این ترتیب، جایگاه متکی به قدرت هژمونیک آمریکا را دچار چالش جدی ساخته است.»

«ابراهیم متقی» استاد تمام دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران به عنوان دومین سخنران نشست، با اشاره به نقش بحران‌های سیاست خارجی ایالات متحده در افول آمریکا، گفت: «کشوری که هژمون است و در مرکزیت قدرت قرار دارد، باید توانمندی لازم برای رویارویی و مدیریت حوادث و رویدادها را داشته باشد. اکنون آمریکا این توانمندی را از دست داده و ناتوانی‌اش در جنگ‌های عراق و افغانستان نمایان شد.»

متقی افزود: «آمریکا در جنگ عراق و افغانستان ظاهرا به پیروزی رسید، اما شکست واقعی در عرصه سیاست خارجی آمریکا مربوط به همین دو کشور است. آمریکا در بیست سال گذشته نتوانسته است حوادث و بحران‌ها را کنترل کند. اگر می‌توانست این کار را موفقیت آمیز انجام دهد، در چالش طولانی ترین جنگ تاریخ آمریکا یعنی جنگ افغانستان گیر نمی‌افتاد. مذاکرات چند جانبه در برهه‌های زمانی گوناگون میان آمریکا و افغانستان نشان دهنده قرار گرفتن آمریکا در شرایط بحران است.»

در پایان نشست، «محمد جمشیدی»، عضو هیات علمی دانشگاه تهران، با اشاره به ابعاد افول آمریکا، گفت: «افول آمریکا دو بُعد اساسی دارد: بُعد نخست کاهش قدرت و بُعد دیگر از دست دادن نظم بین المللی است که هر کدام از این دو بعد، دارای تبعاتی هستند. اگر صرفاً قدرت آمریکا کاهش یافته ولی نظم آمریکایی در سر جای خودش باقی مانده باشد، تبعات خاص خود را دارد و بالعکس.»

جمشیدی افزود: «اگرچه آمریکا قدرتی است که فاصله‌ بیش‌تری با دیگر قدرت ها دارد، اما اگر نظم آمریکایی، در کار نباشد، آمریکا به قدرتی در کنار دیگر قدرت‌ها تبدیل شده و نظام موازنه قوا در دنیا حاکم می شود. اکنون ما در هر دو بعد افول آمریکا را شاهد هستیم، یعنی هم در بعد نظم بین‌المللی و هم قدرت، ایالات متحده دچار افول شده است.»

گفتنی است همایش بین‌المللی «افول آمریکا؛ روند گذشته و تحولات آینده» به همت پژوهشکده مشترک شهید صدر (ره) دانشگاه جامع امام حسین (ع) و دبیرخانه مجمع تشخیص مصلحت نظام، و با همکاری بیش از بیست دانشگاه و نهاد پژوهشی در تاریخ ۶ آبان ماه برگزار خواهد شد. علاقه‌مندان می‌توانند جهت کسب اطلاعات بیشتر، به تارنمای همایش به نشانی www.usdecline.info  و صفحات مجازی دبیرخانه همایش در رسانه‌های اجتماعی به آدرس usdecline @ مراجعه نمایند.

انتهای پیام/