ورود تخصصی 16 حوزه تحقیقاتی به حوزه امنیت غذایی/ تأثیرات کرونا بر امنیت غذایی بررسی می‌شود

گروه استان‌های خبرگزاری آنا - مجتبی آزادیان؛ با توجه به اهمیت موضوع امنیت غذایی و جایگاه آن در اسناد بالادستی کشور به‌ویژه اقتصاد مقاومتی، کنسرسیوم امنیت غذایی متشکل از مراکز تحقیقاتی فعال در این زمینه در دانشگاه آزاد اسلامی شکل گرفت.

بیشتر بخوانید:

واگذاری مسئولیت دبیرخانه کنسرسیوم امنیت غذایی مراکز تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی به واحد اراک

جزئیاتی از چرایی واگذاری مسئولیت دبیرخانه کنسرسیوم گیاهان دارویی دانشگاه آزاد اسلامی به واحد بروجرد

پژوهش محصول‌محور اولویت مرکز تحقیقات امنیت غذایی

مهم‌ترین حوزه‌های تحقیقاتی کنسرسیوم امنیت غذایی شامل پدافند غیرعامل تهدیدات غذایی، الگوی کشت اراضی دایر زراعی، آمایش سرزمین و مدیریت بخش کشاورزی سازگار با محیط زیست، تولید و فناوری محصولات استراتژیک، فناوری‌های نوین در بخش کشاورزی و صنایع غذایی، ایمنی غذا، نانوتکنولوژی گیاهی و محصولات کشاورزی و دامی تراریخته، تحقیقات بذر و نهال، خوراک دام و طیور، بازاریابی و تجارت محصولات کشاورزی و غذایی است.

مهم‌ترین برنامه‌های این کنسرسیوم پیش‌بینی انواع تهدیدات داخلی و خارجی محصولات استراتژیک و غذا، ارائه تقویم زراعی بر مبنای توسعه کشاورزی پایدار متناسب با توپوگرافی و پهنه بندی اقلیمی، کاربری اراضی و قابلیت‌های هر منطقه در راستای کاهش هزینه‌های تولید و استفاده بهینه از منابع آب و تامین غذای کافی و سالم، کاهش واردات محصولات اساسی استراتژیک از طریق افزایش تولید منابع داخلی و ... است.

بر این اساس و به‌تازگی با پیشنهاد حسین کلانتری، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان مرکزی و موافقت روح‌الله دهقانی معاون تحقیقات، فناوری و نوآوری و سرپرست پژوهشگاه و شبکه آزمایشگاهی دانشگاه آزاد اسلامی، دبیرخانه کنسرسیوم امنیت غذایی دانشگاه آزاد اسلامی به  پژوهشکده امنیت غذایی استان مرکزی این دانشگاه واگذار شد.

خبرنگار خبرگزاری آنا برای بررسی دلایل این واگذاری، برنامه‌ها و مأموریت‌های این دبیرخانه با افشین اسماعیلی‌فر، رئیس مرکز تحقیقاتی امنیت غذایی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک گفتگو کرده است که مشروح این گفتگو را می‌خوانید.

آنا: دلایل انتخاب مرکز تحقیقاتی امنیت غذایی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک به‌عنوان دبیرخانه کنسرسیوم امنیت غذایی دانشگاه آزاد اسلامی چه بود؟

اسماعیلی‌فر: یکی از دلایل عمده‌ این انتخاب، حوزه‌های تحقیقاتی پژوهشکده امنیت غذایی  دانشگاه آزاد اسلامی استان مرکزی بوده است. 16 حوزه تحقیقاتی داریم که تقریباً تمام جنبه‌های تخصصی امنیت غذایی را از تهدیدات غیرعامل تا توسعه روستایی، کیفیت مواد غذایی، ایمنی غذا، محیط زیست، تحقیقات بذر و نهال، دام و طیور، گیاهان تراریخته و ... پوشش می‌دهد.

دلیل دیگر این انتخاب تجربه‌ای بود که همکاران ما در مدیریت این پژوهشکده داشتند؛ چراکه به هر حال تجربه‌های ملی و بین‌المللی که همکاران در این حوزه داشتند، منجر به تشکیل و شکل‌گیری پژوهشکده امنیت غذایی شده بود.

پس از شکل‌گیری‌ پژوهشکده، عقد تفاهم‌نامه‌های ملی و بین‌المللی و همکاری با مراجع تصمیم‌گیری و سیاست‌گذاری تقریباً این قدرت عملیاتی و اجرایی را به پژوهشکده می‌داد که بتواند مجری سیاست‌‌‌ها که به‌دنبال این بود تفاهم‌نامه‌ها را در سطح ملی با استفاده از ظرفیت دانشگاه آزاد اسلامی اجرایی کند، باشد؛ بنابراین دبیرخانه به واحد اراک واگذار شد که بتوانیم برنامه‌ریزی خوبی را در سطح ملی و در گستره دانشگاه آزاد اسلامی داشته باشیم.

آنا: اولویت برنامه‌های شما در این دبیرخانه چیست؟

اسماعیلی‌فر: در مدتی که دبیرخانه راه‌اندازی شده است، طبق ابلاغی که معاونت تحقیقات، فناوری و نوآوری دانشگاه آزاد اسلامی انجام داد، ابتدا برنامه‌های خود را آماده و برنامه اجرایی دبیرخانه را به این معاونت اعلام کردیم؛ چراکه در متن حکم آمده بود که برنامه را اعلام کنید، سپس از تمام مراکز تحقیقاتی امنیت غذایی دانشگاه آزاد اسلامی که عضو کنسرسیوم هستند، درخواست کردیم که توان‌های آزمایشگاهی و میدانی، حوزه‌های تحقیقاتی، امکانات، توانمندی‌ها، ظرفیت‌ها، قراردادها و تفاهم‌نامه‌هایی که در سطح ملی و بین‌المللی دارند، در مدت زمان یک هفته به ما معرفی کنند تا بتوانیم برای آنها برنامه‌ریزی داشته باشیم.

به جز مرکز تحقیقاتی واحد اراک، هشت واحد هستند که مراکز تحقیقاتی مرتبط با غذا دارند که واحدهای علوم تحقیقات، یزد، کرمان، آزادشهر، دزفول و ورامین ازجمله واحدهایی هستند که مراکز تحقیقات مرتبط با حوزه غذا و امنیت غذایی دارند.

آنا: و مهم‌ترین اولویت عملی چه خواهد بود؟

اسماعیلی‌فر: مهم‌ترین اولویت ما که مهم‌ترین اولویت کشور در امنیت غذایی نیز هست، موضوع دانه‌های روغنی است. اکنون کشت پاییزه کُلزا را در استان مرکزی با هماهنگی و همکاری وزارت جهاد کشاورزی و طرح خودکفایی دانه‌های روغنی انجام می‌دهیم. در نظر داریم همین الگو را در کشت‌های بعدی متناسب با فصل آن در دانشگاه و در استان‌هایی که امکانات و ظرفیت دارند، اجرا کنیم.

موضوع بعدی ورود به مبحث تولید دانه‌های روغنی است و حتماً در دستورکار ما قرار دارد و انجام می‌شود. اجرای طرح‌های تحقیقاتی ارزیابی و سازگاری ارقام جدید دانه‌های روغنی با هماهنگی مراکز تحقیقاتی وزارت جهاد کشاورزی و شرکت توسعه دانه‌های روغنی کشور هم در دستور کار است که با همکاری مراکزی که عضو کنسرسیوم هستند، حتماً این کار را انجام دهیم.

اکنون در حال رایزنی با معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری هستیم که بتوانیم موضوعات تحقیقاتی، اجرایی و دانش‌بنیان حوزه‌های دانه‌های روغنی را که در دستور کار معاونت علمی و فناوری قرار دارد در قالب تفاهم‌نامه‌ای با پژوهشکده امنیت غذایی استان مرکزی اجرایی کنیم و در این زمینه قطعاً از ظرفیت کنسرسیوم بهره‌مند خواهیم شد.

آنا: آیا در برنامه‌های دبیرخانه برگزاری همایش، سمینار، کنگره و ... هم در نظر گرفته شده است؟

اسماعیلی‌فر: به‌طور حتم در کنار این فعالیت‌های اجرایی که داریم، برای اینکه افکار عمومی را هماهنگ کرده و بتوانیم گفتمان علمی ملی در این زمینه اجرا کنیم، سخنرانی و برگزاری همایش‌ها را خواهیم داشت. ترجیحاً به‌دنبال این هستیم که همایش‌ها حضوری باشد و قطعاً پیشرفت کار داشته باشیم. اگر شرایط کرونا هم اجازه دهد به‌دنبال این هستیم که حتماً برای اینکه حداکثر بهره‌مندی را داشته باشیم، همایش‌ها به‌صورت حضوری باشد؛ اما اگر بحران و پاندمی کرونا ادامه پیدا کند، طبعاً مجبور هستیم از فضای مجازی استفاده کنیم.

آنا: آیا در مورد کرونا هم تحقیقات یا مطالبی داشته‌اید؟

اسماعیلی‌فر: طراحی کیت تشخیصی را در دستورکار داریم که قرار است در همکاری با مؤسسه رازی انجام شود؛ اما مهم‌ترین حوزه‌ای که در ارتباط با کرونا داریم، اثری است که اکنون کرونا بر امنیت غذایی گذاشته است. بسته‌شدن مرزها، نبود تردد، مختل‌شدن تحقیقات و ... اثرات منفی شدیدی بر موضوع امنیت غذایی گذاشته است.

اکنون به‌طور مثال مرکز تحقیقات امنیت غذایی اروپا-آسیای دانشگاه مسکو که با ما همکاری دارد، کاملاً تحت‌الشعاع پاندمی کرونا قرار گرفته و ارتباط آنها با سایر نقاط دنیا قطع است؛ چراکه پرواز وجود ندارد و مرزهای هوایی بسته است. یکی از حوزه‌هایی که قطعاً با جدیت تمام آن را بررسی خواهیم کرد و سعی می‌کنیم که سیاست‌های اجرایی و تدابیر لازم را برای آن بسنجیم، تأثیرات کرونا بر امنیت غذایی کشور و در سطح بین‌المللی است.

آنا: و صحبت پایانی....

اسماعیلی‌فر: از مسئولان دانشگاه آزاد اسلامی، رئیس و معاونان دانشگاه که نگاه ویژه‌ای به حوزه امنیت غذایی دارند و همیشه از ما حمایت کرده‌اند، تشکر می‌کنم، به‌طور قطع حمایت مسئولان را برای ادامه مسیر لازم داریم و از همه مهم‌تر همکاری استان‌هاست. حتی از استان‌هایی که مراکز تحقیقاتی امنیت غذایی ندارند و عضو کنسرسیوم هم نیستند، درخواست می‌کنم که به ما بپیوندند و در این امر خطیر و مهم ملی و استراتژیک با ما همکاری کنند تا دانشگاه آزاد اسلامی بتواند در این حوزه مهم که اکنون جزء اولویت‌های کشور است، نقش‌آفرینی کند.

انتهای پیام/4103/4062/پ