وقتی شهرداری از آسیب‌های اجتماعی شهر بی‌اطلاع است/ اقدام نمایشی شهرداری منطقه 12 در ساماندهی کودکان کار

به گزارش خبرنگار حوزه شهری گروه اجتماعی خبرگزاری آنا،  ساماندهی کودکان کار به‌عنوان یکی از مسائل و معضلات مربوط به کلانشهرها مدت‌ها است حوزه مدیریت شهری را به خود درگیر کرده و همچنان راه‌حلی هم برای رفع آن ارائه نشده است.

در این میان توصیفی از وضعیت کودکان کار به برخی از مشکلاتی که گریبانگیر این اقشار ضعیف جامعه است، می‌پردازد.

کودکان کار به‌عنوان قشری آسیب‌پذیر در اغلب موارد از تحصیل بازمانده و بعضاً برخی از آنها نیز مُهرِ مهاجرت اجباری و ورود غیرقانونی از دیگر کشورها بر پیشانی‌شان نقش بسته است.

این کودکان علاوه بر این‌که از درد دوری از آغوش پرمهر مادر و حضور در فضای گرم خانواده رنج می‌کشند مشقت‌های زباله‌گردی را نیز بر شانه‌های نحیف‌شان تحمل می‌کنند این در حالی است که بنا بر اذعان برخی از فعالان اجتماعی، برخی از آن‌ها در مواردی مورد تعرض و سوءاستفاده‌های جنسی نیز قرار می‌گیرند.

چند درصد کودکان کار اتباع خارجی هستند؟

اگر به هنگام تردد در محدوده بازار تهران و دیگر محلات منتهی به این محله کمی به اطراف توجه شود کودکانی که با قد و قامت کوتاه مشاهده می‌شوند که با تلاش فراوان خود را به محتویات زباله‌های مخازن می‌رسانند تا بتوانند هر طور شده اقلام مورد درخواست پیمانکار حوزه پسماندش را به‌دست بیاورند.

بنا بر اعلام اداره کل بهزیستی استان تهران بیش از ۸۰ درصد کودکان کار کشور را کودکان مهاجر افغانستانی تشکیل می‌دهند، کودکانی علی‌رغم مشکلات مطرح شده رنج‌های بی‌شمار ورود غیرقانونی به ایران، گاهی سقوط و جان باختن دوستان خردسال و کم سن و سال خود در کوه‌های میان راه را به چشم دیده و حتی برخی از آنها بازمانده تصادف‌های وحشتناک جاده‌ای هستند که دیگر فقر راه دیگری جز زباله‌گردی برای کسب درآمد برایشان باقی نگذاشته است.

جالب این‌که در بسیاری از موارد بیش از یک کودک زباله‌‌گرد از یک خانواده به انجام این کار می‌پردازد و حضور برادران زباله‌گرد با فاصله سنی کم، در میان این قشر کم نیست.

ساعت کاری کودکان زباله‌گرد بر اساس فعالیت گاراژهای تفکیک پسماند، متفاوت است و البته بیشتر این کودکان چیزی بیش از ۱۲ ساعت را به جمع‌آوری، تفکیک و تحویل زباله‌های خود اختصاص می‌دهند و این کار سخت و طاقت‌فرسا، دیگر جایی برای حس و حال بازی‌های کودکانه باقی نمی‌گذارد.

ساماندهی کودکان زباله‌گرد در شهرداری تهران چگونه است؟

برخی از این کودکان که در محدوده بازار تهران در خانه‌هایی که بیشتر به کلونی‌های جرائم مختلف شبیه هستند، سکونت دارند و در ساعات منتهی به ظهر مشغول به جمع‌آوری زباله می‌شوند و برخی دیگر نیز بعد از تاریکی هوا کارشان را شروع می‌کنند؛ درست همان ساعتی که حتی برخی از آدم‌بزرگ‌ها هم برای رفت و آمد و بیرون ماندن از خانه وحشت دارند؛ اما هراس سفره‌های خالی خانواده‌ای که در سرزمین جنگ‌زده ساکن است، آسایش و آرامش کودکان زباله‌گرد را طور دیگری تعریف می‌کند.

بر اساس تحقیقات میدانی انجام شده، تنها بیش از ده‌ها گاراژ تفکیک زباله در محله‌های منتهی به بازار بزرگ پایتخت وجود دارد که علاوه بر این‌که توسط مهاجران افغانستانی مدیریت می‌شوند، کارکنان آن‌ها را نیز کودکان زباله‌گرد افغانی تشکیل می‌دهند و برخورد سلیقه‌ای با پلمب کردن این گاراژها و هدایت کودکان زباله‌گرد به گاراژهایی که همچنان به فعالیت خود ادامه می‌دهند، گرهی از گره‌های کور حوزه پسماند باز نکرده و دست مافیای قدرتمند این معضل را از این چرخه قطع نخواهد کرد.

معاونت خدمات شهری شهرداری منطقه ۱۲ تهران طی روزهای گذشته از برخورد قاطعانه با عاملان جمع‌آوری، تفکیک و بازیافت پسماندهای شهری خبر داده است.

به گفته محمدرضا ندرلو، معاون خدمات شهری شهرداری منطقه ۱۲ تهران، شهرداری برای این‌ کار از مراجع قضایی مجوز دریافت کرده است تا دست سودجویان حوزه پسماند را از این چرخه قطع کند.

تصاویر منتشر شده در کانال روابط عمومی شهرداری منطقه ۱۲ از برخورد با کودکان زباله‌گردی حکایت دارد که بر اساس تحقیق میدانی خبرنگار خبرگزاری آنا، این کودکان بلافاصله مجدداً به جمع‌آوری زباله مشغول شده و به سراغ دیگر گاراژدارهای محله رفته‌اند.

به‌نظر می‌رسد شعار مبارزه با سودجویی در به‌کارگیری کودکان کار برای شهرداری منطقه 12 بازی رسانه‌ای بیش نبوده و هیچ برنامه‌ریزی منسجمی در پس آن وجود ندارد.

گویا کارشناسان و فعالان منطقه 12 شهرداری تهران نسبت به ساختار عملکرد مافیای حوزه پسماند آگاهی ندارند و تنها قصد دارند در پایان بازه‌های زمانی مختلف گزارش عملکردی از حوزه‌های خود ارائه دهند و تمام.

تناقض ادعای شهرداری و بهزیستی در اعلام آمار کودکان کار

البته این بی‌تدبیری در مواجهه با مسائل از سطح کلان ساختار شهرداری نشأت می‌گیرد به‌طوری‌که تناقض در اظهارات محمد رضا جوادی یگانه معاون اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران با بهزیستی خود گویای بی‌اطلاعی نهاد انجام مسئولیت اجتماعی مدیریت شهری است به‌طوری‌که وی تعداد زباله‌گردها در شهر تهران را 4 هزار نفر عنوان کرده بود درحالی‌که بهزیستی معتقد است بیش از ۳ الی ۴ هزار کودک کار و خیابان در سطح شهر تهران حضور دارد.

بهزیستی به‌عنوان متولی اصلی رسیدگی به اقشار آسیب‌پذیر کودکان زباله‌گرد را به‌عنوان بخشی از جامعه کودکان کار می‌داند. براساس آمارهای غیررسمی از این تعداد تنها 15 الی 20 درصد زباله‌گرد هستند و بقیه با انجام کارهایی همچون تکدی‌گری به‌راحتی اقدام به کسب درآمد می‌کنند.

 این عدم‌آگاهی قطعاً تصمیم‌گیری‌های کلان را در این حوزه تحت تأثیر قرار خواهد داد.

ماجرای فعالیت مافیای قدرتمند حوزه پسماند در شهرداری معضلی قدیمی است که با پلمپ کردن چند گاراژ تفکیک زباله حل نخواهد شد و اگر قرار است مسئولان محترم قضایی به این معضل ورود کنند، عزمی راسخ برای برخورد با عاملان اصلی شکل گیری غول هزار سر حوزه پسماند را می‌طلبد.

موضوع کودکان کار از جمله مسائل اجتماعی است که به‌واسطه چندبعدی بودن آن، نهادها و سازمان‌های مختلفی همچون نیروی انتظامی، شهرداری، اداره اتباع و سازمان بهزیستی را به خود درگیر کرده و به‌‌نظر می‌رسد اداره و هماهنگی این سازمان‌ها و ارگان‌ها نیازمند یک اراده فرابخشی است تا از اقدامات موازی و پراکنده جلوگیری شود.

انتهای پیام/4105/پ