4 علت اصلی گران شدن محصولات دامی و کشاورزی/ واردات بیش از 80 درصد نهاده‌های کشاورزی و دامی

فاطمه پاسبان استاد موسسه پژوهش‌های برنامه‌ریزی، اقتصاد کشاورزی و توسعه روستایی وزارت جهاد کشاورزی در گفتگو با خبرنگار گروه اقتصادی خبرگزاری آنا درباره نوسانات قیمت محصولات کشاورزی گفت: به نظر من عوامل بسیاری در نابسامانی بازار محصولات دام، طیور و کشاورزی دخیل است. اولین عامل افزایش عرضه محصولات کشاورزی، دامی و طیور در برخی از فصول سال است که ممکن است تقاضای آن به اندازه کافی نباشد این موضوع موجب افت قیمت‌ها یا خرابی محصولات می‌شود. سیب زمینی و پیاز جزء این محصولات است که در برهه‌های مختلف نابسامانی قیمتی در این بازارها رخ می‌دهد. در کشورهای دیگر  با روش‌هایی از جمله فرآوری، تولید محصولات جدید، خرید تضمینی و بسته‌بندی در سردخانه‌ها، نوسان بازار را در زمانی که عرضه زیاد می‌شود، را کاهش می‌دهند.

وی افزود: در کشور ما دولت باید به فکر فرآوری، بازار خارج از کشور و خرید محصول در زمان‌هایی که عرضه افزایش می‌یابد، باشد.

پاسبان درباره علت دیگر نوسانات بازار تولیدات کشاورزی گفت: بخشی از محصولات مثل مرغ و تخم مرغ و شیر و لبنیات بیشتر به صورت دوره‌ای به بازار عرضه می‌شوند که تابع تقاضا بازار است. به عنوان مثال در گوشت مرغ اگر تقاضای بازار کم باشد و عرضه بالا باشد قیمت به شدت کاهش می‌یابد و تولید کنندگان دچار مشکل می‌شوند. تغییرات تقاضا هم عموما دلایل متفاوتی دارد که گاها ناشی از کاهش قدرت خرید است و برخی اوقات ناشی از افزایش قیمت نهاده‌های تولید است که موجب افزایش قیمت کالا می‌شود. در حال حاضر بیش از 80 درصد نهاده‌ها از خارج وارد می شود و این موضوع موجب شده تا هر گونه تغییر و تحول در واردات نهاده‌ها در  افزایش قیمت تمام شده محصول نهایی نیز نمایان شود.

این استاد موسسه پژوهش‌های کشاورزی درباره اثر سیاست‌های اقتصادی و مالی دولت بر نوسانات قیمتی محصولات کشاورزی گفت: عامل سوم نوسان قیمت محصولات کشاورزی، اعمال سیاست‌های مختلف اقتصادی و پولی دولت در بخش‌های مختلف است که بازار نهاده‌های تولید محصولات کشاورزی و دامی را تحت تاثیر قرار می‌دهد. سیاست‌های ارزی، سیاست تامین مالی، افزایش دستمزد و حذف ارز 4200 تومانی از جمله سیاست‌های اقتصادی است که دولت آن را اجرا کرده و اثر مستقیمی بر افزایش قیمت نهاده‌ها و محصول نهایی دارد.

وی ادامه داد: افزایش دستمزد یکی از سیاست‌هایی است که موجب افزایش قیمت تولیدات کشاورزی و دام و طیور می‌شود در برخی از تولیدات کشاورزان روزانه 240 هزار تومان هزینه یک روز کارگر می‌شود. افزایش هزینه‌های دستمزد ممکن است از جهت تامین معیشت کارگران امری لازم باشد اما از سوی دیگر قیمت تمام شده محصولات را افزایش می‌دهد. اثر افزایش دستمزد در محصولات مختلف است اما در تولیداتی که کاربر هستند افزایش دستمزد موجب افزایش بیشتر قیمت نهایی محصولات می‌شود. 

پاسبان درباره دلیل چهارم نوسانات قیمتی تولیدات کشاورزی گفت: عامل چهارم، تغییرات مداوم قیمت نهاده‌ها است که موجب می‌شود به صورت دوره‌ای قیمت‌ محصولات نهایی تغییر کند.

نامشخص بودن سهم هر بخش زنجیره ارزش محصولات کشاورزی

این استاد دانشگاه به نامشخص بودن علت اصلی افزایش قیمت در تولیدات کشاورزی و دام و طیور اشاره کرد و گفت: یکی از موضوعاتی که وجود دارد این است که هیچ‌گاه بررسی نمی‌شود که افزایش قیمت در محصولات آیا براساس منطق اقتصادی درست هست یا خیر؟ چون گاها قیمت‌ها براساس منطق اقتصادی و شرایط اقتصادی کشور افزایش می‌یابد و این افزایش قیمت‌ها باید انجام شود اما هیچ کس این موضوع را ارزیابی نمی‌کند علاوه‌براین تاکنون سهم هر بخش از زنجیره ارزش تولید محصول  ارزیابی نشده به همین دلیل نمی‌توان دقیق بیان کرد که کدام بخش زنجیره علت افزایش قیمت بوده است.

 وی افزود: عموما وقتی افزایش قیمت اتفاق می‌افتد به هر میزان هم که باشد صدای خیلی‌ها در می‌آید که این افزایش قیمت به مصرف کننده ضربه می‌زند. درحالی‌که در همه جای دنیا براساس نظام مدیریت بازاری که وجود دارد محدودیت نوسان قیمت تعیین می‌شود. در صورتی که قیمت خارج این محدوده تعیین شود دولت به بازار وارد می‌شود و حضور دولت در بازار نیز به صورت دخالت در بازار محصولات کشاورزی نیست و به صورت حکمرانی خوب بازار محصولات کشاورزی را مدیریت می‌کند.

قیمت‌گذاری منطقه‌ای راهکار ساماندهی بازار تولیدات دام و طیور

پاسبان درباره راهکار ساماندهی بازار محصولات و کاهش نوسانات قیمتی تولیدات کشاورزی، دام و طیور اظهار کرد: راهکار مناسب ساماندهی بازار محصولات کشاورزی و دام و طیور محاسبه قیمت‌ها به صورت منطقه‌ای است. زیرا در حال حاضر قیمت‌ها منطقه به منطقه متفاوت بوده که این موضوع نیز لزوم استفاده از سازوکارهای قیمت‌گذاری منطقه‌ای را تایید می‌کند. راهکار منطقه‌ای مدیریت قیمت و تولیدات را بهبود می‌دهد که این روش کنترل نوسانات قیمتی را تسهیل می‌کند.

انتهای پیام/4141