امیر احمدی آریان: ادبیات جهان همواره محرک ادبیات ما بوده است

به گزارش گروه فرهنگی آنا به نقل از روابط عمومی کتاب فروشی نشر «هنوز»، امیر احمدی آریان در ابتدای برنامه «سه شنبه‌های هنوز» با بیان این مطلب که ما همیشه از کشورهای مصرف کننده ادبیات جهان بوده‌ایم و ادبیات جهان همواره یکی از نیروهای محرکه ادبیات ما بوده است، گفت: «اگر واقع بین باشیم ازاین منظر ضرورت ترجمه متون ادبی معاصر وجود دارد.»

هر اهل کتابی برای مطالعه همواره با خودش درجنگ است

او با بیان این مطلب که از قرن ۲۰ و ۳۰ میلادی تاکنون حداقل با ۶۰ رمان تثبیت شده در ادبیات جهان روبرو هستیم افزود: «همه اهل نظر براین نظر اصرار دارند که این آثار از شاهکارهای ادبیات جهان به شمار می‌روند، درچنین شرایطی برخی از اهل نظر معتقدند که یک مترجم با امکانات و فرصت محدودی که دارد باید تمرکز خود را بر روی ترجمه این آثار بگذارد و نباید به سراغ ترجمه آثاری برود که محک زمان نخورده‌اند.»

آریان اظهار داشت: «در چنین شرایطی معتقدم که به دو دلیل عمده ضرورت ترجمه این آثار وجود دارد. در دنیای کنونی با توجه به توان صنعت نشر، مترجمان و پایین آمدن سرانه مطالعه در کشور، هر فردی بنا به علاقه و نیاز خود برای مطالعه دست به گزینش می‌زند و در چنین موقعیتی اگر فردی یک ساعت وقت برای مطالعه گذاشت و در این مدت ثانیه به ثانیه تلفن همراه و صفحه فیس بوکش را چک نکرد، واقعا شاهکار کرده است. تا همین ۲۰ سال پیش دریک روز بارانی، یکی از بزرگ‌ترین لذت‌ها دراز کشیدن بر روی مبل و کتاب خواندن بود، اما امروز با رشد ثانیه‌ای تکنولوژی، سایر رسانه‌ها جای کتاب را گرفته‌اند.»

این مترجم ادامه داد: «درچنین شرایطی هر اهل کتابی برای مطالعه همواره با خودش درجنگ است و برای انتخاب کتاب با توجه به زمان محدودی که دارد با وسواس اقدام به انتخاب می‌کند. با توجه به ضعیف بودن امکانات نشر و کم بودن تعداد مترجمان، ما همواره با این موضوع روبرو هستیم که به تعداد کتاب‌هایی که به حوزه ادبیات معاصر اضافه می‌شوند، هر روز افزوده می‌شود و ما توان این را نداریم که این آثار را ترجمه کنیم.»

آریان افزود: «زمانی که ما یک رمان قرن ۱۹ را برای مطالعه انتخاب می‌کنیم در مواجهه با لحظه به لحظه رویدادهای این رمان باید تلاش کنیم که فضایی که با ما فاصله زمانی دارد را برای خودمان بازسازی کنیم، همین موضوع موجب می‌شود که من احساس نزدیکی کمتری با اتفاقات و رویدادهای آن کتاب و مخاطبانی که در زمان انتشار کتاب آن را خوانده‌اند بکنم، اما وقتی من رمانی که مثلا سال ۲۰۱۴ در غرب منتشر شده است را می‌خوانم، بی‌شک با اتفاقات واقع در رمان احساس همزاد پنداری بیشتری می‌کنم. چون در مواجه با اتفاقات رمان‌های کلاسیک مثلا شکست ناپلئون از روسیه باید خودم را یک پله به عقب پرتاب کنم و در کنار مطالعه رمان بخشی از وقتم را صرف اتفاقات تاریخی آن دوره کنم تا بتوانم حوادث رمان را درک کنم، همین موضوع از اوج لذتی که از مطالعه یک متن باید به من دست بدهد می‌کاهد.»

جوایز ادبی به مترجمان کمک می‌کنند

در ادامه پیمان خاکسار گفت: «عنوان این نشست پیشنهاد من بود؛ چون بار‌ها با این پرسش روبرو شده‌ام که آیا ضرورت ترجمه آثاری که محک زمان نخورده است، وجود دارد یا خیر؟ از دیدگاه من بله. اگر چنین ضرورتی را نپذیریم، باید قبول کنیم که در سینما نیز تمام فیلم‌های روز را نبینیم و لیستی براساس تاریخ سینما پیش رویمان بگذاریم و براساس آن فیلم ببینیم.»

او افزود: «امروزه اگر رمان‌ها و مجموعه داستان‌هایی که در ایران منتشر می‌شوند را مطالعه کنید، متوجه خواهید شد که بیشتر این آثار تحت تاثیر ادبیات ما قبل دهه ۷۰ نوشته شده‌اند و از نظر تکنیکی و شیوه روایت با رمان‌هایی که امروزه در غرب منتشر می‌شوند بسیار تفاوت دارند.»
مترجم کتاب باشگاه مشت زنی گفت: «به عنوان مثال وقتی ما رمان قرن نوزدهم، نه رمانی که در دورانی نوشته شده که مثلا هنوز با تلگرام برای هم پیام می‌فرستادند را مطالعه می‌کنید بی‌شک باور چنین فضایی برایمان غیر قابل ملموس است، اما وقتی رمانی را می‌خوانیم که در آن درباره موضوعات روز صحبت می‌شود، باور پذیری آن برایمان ملموس‌تر خواهد بود. به نظر من امروز حتی درمیان آثار کلاسیک آثاری با اقبال روبرو می‌شوند که در آن با دغدغه‌های هستی‌شناسانه روبرو هستیم و رمان‌هایی که جنبه شخصیت‌پردازی در آن قوی هستند کمتر مورد توجه قرار می‌گیرند.»

به گفته خاکسار؛ جوایز ادبی بی‌شک به یک مترجم کمک می‌کنند که آثاری که محک زمان خورده‌اند را برای ترجمه انتخاب کنند.
در ادامه فواد نظیری گفت: «تا زمانی که ایران به قانون کپی رایت نپیوندد، وضعیت ترجمه آثار ادبی در کشورمان نابسامان خواهد بود و با ترجمه‌های متعدد و ضعیف از یک اثر روبرو خواهیم بود و خیلی از آثار ادبی هرگز شانس این را پیدا نمی‌کنند که ترجمه شوند.»

کتاب فروشی «هنوز» درخیابان کریمخان، بین ایرانشهر و ماهشهر، پلاک ۱۳۴ قرار دارد. کتاب فروشی هنوزهمه روزه تا ساعت ۱۱ شب میزبان مخاطبانش است.