ادغام پژوهشکده آبخیزداری موجب تضعیف آن می‌شود/ آبخیزداری سیل را از نقمت به نعمت تبدیل می‌کند

باقر قرمز چشمه مدیر گروه پژوهشی «هیدرولوژی‌ و توسعه‌ منابع‌ آب» : پژوهشکده حفاظت از خاک و آبخیزداری در گفتگو با خبرنگار گروه اقتصادی خبرگزاری آنا درباره اهمیت موضوع آبخیزداری گفت: آبخیزداری علم مدیریت حوزه آب است و هدف آن، توسعه پایدار و حفاظت آب و خاک، پوشش گیاهی و اکوسیستم است تا بتواند آبخیزنشینان یک حوزه آبخیز، اشتغال و درآمد خود را حفظ نمایند و همچنین با محیط خود همزیستی داشته باشند و توسعه آن پایدار باشد.

این محقق حوزه آبخیزداری ادامه داد: آبخیزداری در دنیا علم جوانی است به همین دلیل در دنیا نیز درحال رشد است زیرا دیدگاه آن همزیستی با محیط بوده و از تخریب محیط زیست خود جلوگیری می‌کند. در قرن‌های اخیر بشر با صنعتی شدن، ابزارها و تکنیک‌های بسیاری را به اختیار گرفته و با این ابزارها محیط را تخریب کرده است و کم کم این تخریب‌ها موجب خم شدن کمر طبیعت شده است. بشر به این فکر افتاده که محیط خود را حفظ نماید و برای آن اولویت‌هایی مانند حفظ پوشش گیاهی و مرتع را انتخاب کرده است. گردوغبارها یکی از پدیده‌هایی است که به دلیل به هم خوردن منابع آب طبیعی به وقوع پیوسته است که ایجاد سدهای بزرگ از جمله این اتفاقات بود. از این‌رو علم آبخیزداری برای مدیریت حوزه آبخیز اعم از انسان‌ها، آب، خاک، جانوری و گیاهی شکل گرفت. آلمان و استرالیا از جمله کشورهای پیشرو در زمینه آبخیزداری هستند که به تجربیات و دانش جدیدی در این حوزه دست یافته‌اند.

قرمز چشمه درباره تاریخچه آبخیزداری در ایران گفت: آبخیزداری در ایران از دهه 40 شروع شد. تاکنون هم فعالیت‌های موثری در این زمینه انجام پذیرفته است تا آنجا که رهبرانقلاب دو مرتبه از صندوق ذخیره ملی، منابع مالی را برای رشد و توسعه پروژه‌های آبخیزداری اختصاص داده‌اند.

وی افزود: دستگاه‌های متولی برای اینکه موضوعات اساسی مانند آبخیزداری را در کشور توسعه دهند، نیازمند علوم نوین و تحقیقات به روز در آن زمینه هستند. به همین دلیل برای جدی‌تر شدن تحقیقات در حوزه آبخیزداری در سال 72 مرکز تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری ایجاد شد و در دهه 80 به پژوهشکده تبدیل شد. این پژوهشکده به دلیل جوان بودن و انگیزه علمی بالای اعضای آن، فعالیت‌های موثری در این حوزه انجام داد. آبخوانداری توسط استاد آهنگ کوثر در کشور  آغاز شد و پژوهشکده آن را به یک فرهنگ تبدیل و در کشور نهادینه و اجرایی کرد. در حال حاضر 37 آبخوان در کشور داریم. در واقع مناطقی که آبخوان دارند، سیل و سیلاب به نعمت و برکت تبدیل شده است.

این مدیرگروه پژوهشکده آبخیزداری تصریح کرد: سطوح آبگیر باران از اقدامات مثبت این پژوهشکده بوده که موجب کاهش میزان تبخیر آب در کشور شده است. سدهای زیر زمینی از اقدامات مهم این پژوهشکده است که هم اکنون توسط دستگاه‌هایی مانند وزارت نیرو و سازمان جنگل‌ها استفاده می‌شود زیرا سدهای بزرگ موجب دستکاری در طبیعت می‌شود اما سدهای زیر زمینی کمترین دستکاری را در طبیعت دارد و به دلیل مزایای اقتصادی که دارد، از مهاجرت جلوگیری می‌کند.

قرمزچشمه درباره زوایای پنهان ادغام پژوهشکده حفاظت از خاک و آبخیزداری در موسسه مراتع و جنگل‌ها گفت: پژوهشکده حفاظت از خاک و آبخیزداری در این سال‌ها اقدامات مناسبی انجام داده که ادغام این دو موسسه پژوهشی موجب تضعیف هر دو خواهد شد. این دو پژوهشکده حاکمیتی هستند که با توجه به وسعت کاری و اثرگذاری که دارند دولت باید برای آن‌ها هزینه کند و پژوهش‌های مرتبط با این حوزه را به دلیل اهمیت آن، گسترش دهد.

انتهای پیام/4141