تاریخچه و نقشه جامع شهر بیرجند در ویکی آنا

به گزارش خبرنگار حوزه سفر و گردشگری گروه اجتماعی خبرگزاری آنا, بیرجَند مرکز استان خراسان جنوبی و مرکز شهرستان بیرجند در شرق ایران است. این شهر در سال ۱۳۹۵، تعداد ۲۰۳٬۶۳۶ نفر جمعیت داشته و چهل و نهمین شهر ایران بوده‌است.

بیرجند نخستین شهر در ایران است که دارای سازمان آبرسانی بوده و بنگاه آبلوله بیرجند به عنوان اولین سازمان آبرسانی ایران شناخته می‌شود. این شهر همچنین اولين شهر در ایران است که در سال ۱۳۰۲ و پیش از تهران از لوله‌کشی آب شهری برخوردار گردید. باغ اکبریه یکی از بناهای تاریخی شهر در نشست سی و پنجم یونسکو در سال ۲۰۱۱ میلادی به عنوان میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید.

مدرسه شوکتیه در این شهر، سومين مدرسهٔ آموزش به سبک نوین -بعد از دارالفنون تهران و رشدیه تبریز است. به علت موقعیت سیاسی و استراتژیک بیرجند، سومین فرودگاه کشور در سال ۱۳۱۲ پس از قلعه‌مرغی و بوشهر در این شهر ساخته شدو تا پیش از جنگ جهانی دوم، کنسولگری‌های انگلستان و روسیه در بیرجند مشغول فعالیت بوده‌اند.

تاریخچه بیرجند

نخستین بار نام بیرجند در اسناد مكتوب در كتاب معجم‏ البلدان، قرن هفتم هجری قمری آمده كه این شهر را از زیباترین بلدیه قهستان معرفی كرده است. همچنین سیاحان و مورخانى چون ماركوپولو ، یاقوت حموی، مقدسی، حمدا... مستوفی و حافظ ابرو در كتابهاى خود از این شهر به نوعی یاد نموده ‏اند. بیرجند مركب از دو جزء«بیر» و «جند» است كه هر دو بخش آن در زبان پارسی باستان واژه‏اى ‏مستقل و داراى معنا و مفهوم اساطیری و تاریخی‏ می‏باشد كه این دو جزء باهم معنى «شهرتوفان» یا شهر «صاعقه» را می‏دهد.كشفیات اخیر باستان‏ شناسان در منطقه بیرجند حاكی از این است كه نواحی مزبور علاوه بر اینكه محل سكونت یا معبر انسانها در پیش از تاریخ بوده، رد پاى قوم ساگارتى یكی از اقوام كوچ ‏نشین پارسی را نیز در خود به یادگار گذاشته است كه نمونه بارز آن كهن‏ ترین اثر كشف شده بیرجند به نام سنگ‏ نگار لاخ مزار كوچ می‏باشد كه بر آن نقوش پیش از تاریخ، علائم پیكتوگرافی یا تصویری و كتیبه‏ هاى خط عربی نیز به چشم می‏خورد.
قرائن و شواهد نشان‏ دهنده این است كه آبادانى و رونق شهر بیرجند از دوره صفویه به بعد بوده، كه تقریباً تا اواسط دوره قاجاریه معماری و بافت هماهنگی را دربر داشته است. یادمانهاى تاریخی بی‏شمار در این شهر، خانه ‏هاى گلی و گنبدی شكل و كوچه‏ هاى پیچ در پیچ، قراولخانه‏ هاى بیدار و كاروانسراهاى پرجنب و جوش حكایت از دفاع در برابر دشمن بیگانه و یا مبارزه با توفان شن دارد. با توجه به همه این عوامل شناخت گذشته شهر بیرجند با عناصری چون میدانهاى كوچك، آب‏ انبارهاى قدیمی، مساجد وحمام‏ هاى عمومی میسرمی‏گردد.روی‏ هم رفته شهربیرجند داراى19 محله معتبر و مهم بوده است.

انتهای پیام/