رفع تحریم در تولید ماده «پرایمر» با تلاش محققان/ رنگ‌های خوراکی تزئینی به بازار می‌آیند

گروه استان‌های خبرگزاری آنا، استان اردبیل استعداد بی‌نظیری در حوزه گیاهان دارویی دارد و می‌توان با طرح‌ها، برنامه‌های مطالعاتی و تحقیقاتی به سرعت زمینه پیشرفت و توسعه همه‌جانبه در این حوزه را فراهم کرد.

در این راستا با راه‌اندازی مرکز تحقیقات گیاهان دارویی در دانشگاه آزاد اسلامی اردبیل شناسایی، جمع‌آوری اطلاعات، تهیه بانک اطلاعاتی قوی و مؤثر آغاز شده که راهکارهای توسعه کشت و عمل‌آوری گیاهان دارویی را مورد ارزیابی قرار می‌دهد.

محمد خدادادی‌مقدم رئیس مرکز تحقیقات گیاهان دارویی دانشگاه آزاد اسلامی اردبیل در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری آنا درباره محور فعالیت‌ها و کارکردهای این مرکز توضیحاتی داده که در ادامه می‌خوانیم.

آنا: چگونگی و چرایی ایجاد مرکز تحقیقاتی گیاهان دارویی دانشگاه آزاد اسلامی اردبیل چه بود؟

خدادادی‌مقدم: رویکردی که در دوره جدید مدیریتی این واحد دانشگاهی برای مرکز تحقیقاتی گیاهان دارویی در نظر داریم، ایجاد ارتباط و همکاری با مراکز بیرون از دانشگاه و بر عهده گرفتن انجام پروژه‌های مراکز صنعتی یا دولتی است؛ البته تلاش داریم که علاوه بر کارهای پروژه‌ای در راستای تولید محصولاتی که برای دانشگاه آورده مالی هم داشته باشد، اقداماتی انجام دهیم.

آنا: چه مأموریتی برای مرکز تحقیقاتی گیاهان دارویی دانشگاه آزاد اسلامی اردبیل تعریف شده است؟

خدادادی‌مقدم: پیش از این مأموریت این مرکز در زمینه گیاهان دارویی بود؛‌ اما اکنون مأموریت آن تبدیل دانش تولید شده در دانشگاه به محصولی با ارزش اقتصادی است که با این مأموریت کلی، موضوعات را جلو می‌بریم. موضوعی که اکنون در این مرکز در دستور کار داریم رسیدن به تکنولوژی تولید رنگ‌های خوراکی تزئینی است؛ چراکه رنگ‌های خوراکی موجود در بازار به‌جز یک مورد که طبیعی بوده همه شیمیایی هستند و جای رنگ‌های طبیعی در بازار خالی است. دانش و تکنولوژی آن در داخل کشور همه‌گیر نیست و فقط یک شرکت دارای این تکنولوژی در ایران فعالیت دارد.

مرکز تحقیقاتی گیاهان دارویی دانشگاه آزاد اسلامی اردبیل  دارای یک واحد کوچک تولیدی است؛ البته بیشتر آزمایشگاه نیمه‌صنعتی بوده تا واحد تولیدی واقعی؛ اما در هر صورت در آنجا در حال تولید رنگ‌های خوراکی تزئینی در مقیاس محدود هستیم و اکنون در حال انجام مقدمات کار برای عرضه این محصول به بازار و در اختیار قراردادن این تکنولوژی به متقاضیان بیرون از دانشگاه هستیم که البته تحقق این موضوع بستگی به صلاحدید دانشگاه دارد.

از تیر ماه امسال همه فعالیت‌های مرکز تحقیقاتی گیاهان دارویی دانشگاه آزاد اسلامی اردبیل برای به‌دست آوردن دانش فنی رنگ خوراکی طبیعی متمرکز بوده که این دانش را به دست آورده‌ایم. اکنون محصول تولید شده، سیب سلامت را گرفته، مجوز ورود به بازار را دارد و در مرحله بازاریابی است.

آنا: تعامل نهادها و مراکز مربوط به این مرکز با شما چگونه بوده و آیا قرارداد و تفاهم‌نامه‌ای در زمینه‌های مختلف صورت گرفته است؟

خدادادی‌مقدم: برای تولید رنگ‌های خوراکی تزئینی قرارداد یا تفاهم‌نامه‌ای منعقد نشده؛ اما در فرآیند گرفتن مجوزها، ارگان‌های مربوط نهایت همکاری را با ما انجام دادند. برای مثال مجوز سیب سلامت که ماه‌ها و بعضاً ممکن است تا یک سال هم طول می‌کشید، فقط یک ماه و نیم تا دو ماه زمان برد و این همکاری‌ها را در راستای تسهیل کار با ما انجام می‌دهند.

آنا:‌ دستاورد دیگری هم در مرکز تحقیقاتی گیاهان دارویی دانشگاه آزاد اسلامی اردبیل داشته‌اید؟

خدادادی‌مقدم: روی دو موضوع در حال کار هستیم یکی از آنها امولسیفایرها بوده است. در تعریف این ماده باید گفت در سیستم‌های غذایی که قرار است آب و روغن با هم مخلوط شوند، نیاز به یک ماده سوم داریم تا این مخلوط را پایدار نگه دارد و امولسیفایر یا امولسیون‌کننده همان ماده سوم است که در این مخلوط‌ها استفاده می‌شود.

علاوه بر نقش اصلی امولسیفایر که همان حفظ پایداری بوده یک‌سری ویژگی‌ها را هم به محصول اضافه می‌کنند. مثلاً در محصولاتی مانند کیک و نان و نظایر آنها، رطوبت و تازگی آن را حفظ و کیفیت بافت محصول را بهتر می‌کند. امولسیفایرها استفاده فراوانی در صنایع غذایی دارند و اکنون 100 درصد وارداتی بوده؛ البته این مورد هنوز به مرحله‌ای که بتوان محصول آن را ارائه کرد، نرسیده است.

تولید پرایمر در مرکز تحقیقات گیاهان دارویی

موضوع دومی که در حال کار بر روی آن هستیم، بحث کلرینه‌کننده‌های آلی است که در قراردادی با شرکتی مستقردر شهرک صنعتی اردبیل (تولیدکننده توپ و اسباب‌بازی) کار روی آن آغاز شده است. این شرکت ماده کلرینه‌کننده‌ای را از بازار خریداری می‌کرد که به‌دلیل تحریم به مشکل خورد. یکی از موضوعاتی که در مرکز تحقیقاتی گیاهان دارویی دانشگاه آزاد اسلامی اردبیل تعریف و بر روی آن کار شد، فرموله‌کردن همین ماده کلرینه‌کننده یا به عبارت دیگر پرایمر لاستیک (زیرلایه) است.

در زمان چسباندن لاستیک به لاستیک در وسایلی مانند توپ و بعضی از اسباب‌بازی‌هایی که متشکل از چند لایه لاستیکی هستند که باید روی هم چسبانده شوند، فقط چسب خالی برای‌ آنها کارایی ندارد و ماده‌ای به نام پرایمر ابتدا باید اضافه شود تا اینها چسبیده شوند. اکنون انواع چسب در ایران تولید می‌شود؛ اما پرایمر کاملاً وارداتی است.

مرکز تحقیقات گیاهان دارویی دانشگاه آزاد اسلامی اردبیل بر روی تولید پرایمر کار کرده و خوشبختانه به نتیجه رسیده و خط تولید این شرکت از محصول ما نتیجه مثبت گرفته و با استفاده از آن، قادر به ادامه تولید محصولات خود شده است. قرارداد این محصول را با شرکت منعقد کرده‌ایم که در صورتی که ازنظر بحث‌های اقتصادی‌اش قابل قبول باشد، توسط آنها تولید خواهد شد. این شرکت از ابتدا با این فکر که پرایمر را تولید کند به ما مراجعه کرده بود؛ البته تولید انبوه این محصول منوط به موفقیت در بازاریابی صادراتی آن است.

گفتگو: حسین عقابی

انتهای پیام/4121/4062/