دیده بان پیشرفت علم، فناوری و نوآوری
07 آبان 1394 - 12:01

تصویر بی‌سابقه از مرگ یک صورت فلکی در منظومه شمسی

ستاره‌شناسان برای نخستین‌بار موفق شدند از نابودی یک منظومه شمسی تصویر بگیرند. این تصاویر به نوعی می‌توانند تصویری از آینده سیاره زمین ارائه کنند.
کد خبر : 46473

به گزارش گروه علم و فناوری آنا به نقل از رویترز، در این تصاویر که توسط تلسکوپ کپلر ۲ شکار شده‌اند، باقیمانده‌های دنیایی دیده می‌شود که همچنان دور یک ستاره خاموش (یا کوتوله سفید)، در صورت فلکی ویرگو در فاصله ۵۷۰ سال نوری از سیاره زمین می‌گردد.


در طی زندگی یک ستاره در دوران پیری برخی از ستارگان که از حد مشخصی پرجرم‌تر باشند به ستاره نوترونی (1/4 جرم خورشید) و یا سیاه‌چاله (۳ برابر جرم خورشید) و اگر از این حد کم‌جرم‌تر باشند تبدیل به کوتوله سفید می‌شوند.


تصویر سحابی هلیکس در نور مرئی گرفته شده توسط تلسکوپ فضایی هابل در سال ۲۰۰۴ میلادی


دانشمندان می‌گویند که تکه‌های سیاره منهدم شده هر 4/5 تا ۵ ساعت یک بار در فاصله ۵۲۰ هزار مایلی از ستاره به دور کوتوله سفید می‌چرخند. این فاصله بیشتر از دو برابر فاصله بین زمین و سیاره ماه است.


اندرو واندربرگ، یکی ازدانشمندان مرکز اخترفیزیک هاروارد-اسمیتسونیان در این زمینه گفت: «پیش از این هیچ انسانی چنین چیزی را ندیده بود. ما شاهد نابودی یک منظومه شمسی هستیم».


ستاره‌های شبیه به خورشید با واکنش‌های هسته‌ای که هیدروژن را به هلیوم تبدیل می‌کند، ادامه حیات می‌دهند. اما هنگامی که هیدروژن تمام می‌شود، عناصر سنگین‌تری مانند هلیوم، کربن و اکسیژن را می‌سوزانند و به این ترتیب به‌ شدت بزرگ می‌شوند. به ‌مرور زمان، ستاره لایه‌های بیرونی خود را در هم می‌شکند تا هسته‌ای به ‌اندازه سیاره زمین به ‌جا بگذارد که این هسته با نام کوتوله سفید شناخته می‌شود.


سیارات جدید هنگامی‌ که از جلوی سیاره مادر عبور می‌کنند، نور آن را کاهش می‌دهند. تلسکوپ کپلر ۲ قادر است با تشخیص کم شدن نور، وجود سیارات جدید را ثبت کند.


دانشمندان این بار کوتوله سفیدی را با نام WD۱۱۴۵+۱۷ رصد کردند. یافته‌های کپلر ۲ نشان داد که هر 4/5 ساعت یک بار در حدود ۴۰ درصد از نور ستاره به دلیل عبور ماده‌هایی از مقابل آن کم می‌شود.


یافته‌های کپلر با اندازه‌گیری‌های تلسکوپ‌های دیگری مانند تلسکوپ‌های مستقر در ماساچوست، شیلی و هاوایی مورد تأیید قرار گرفته است. مجموع کشفیات این تلسکوپ‌ها نشان می‌دهد که تکه‌های سنگی بزرگی به دور این ستاره مرده می‌گردند.


واندربرگ در مقاله‌ای که در نشریه نیچر به چاپ رسیده است، نتایج این تحقیق را اولین سند به دست آمده در مورد وجود تکه‌های سنگی در اطراف کوتوله‌های سفید معرفی کرد. این کشف جدید پاسخی برای یکی از رازهای بزرگ اخترشناسی ارائه می‌کند: اینکه منبع آلودگی فلزات سنگین در برخی کوتوله‌های سفید چیست؟


واندربرگ در اینباره گفت: «ما اکنون سند محکمی در دست داریم که آلودگی کوتوله‌های سفید را به نابودی سیاره‌های سنگی مرتبط می‌کند».


ستاره‌شناسان به درستی نمی‌دانند که این سیارک‌ها از کجا آمده‌اند، اما یکی از احتمالات این است که مرگ ستاره باعث ناپایدار شدن مدار یک سیاره بزرگ نزدیک به آن شده است. به این ترتیب کوتوله‌ سفید این سیارک‌‌ها را به سمت خود کشیده است. با نزدیک‌تر شدن آنها به ستاره، گرمای کوتوله سفید باعث بخار شدن سیارک و جاذبه باعث از هم پاشیده شدن آنها شده است.


چنین سرانجامی می‌تواند در انتظار منظومه شمسی ما هم باشد. وقتی که خورشید در حدود ۵ میلیارد سال دیگر بمیرد، بزرگ می‌شود و سیاره‌های داخلی مانند مریخ، ونوس و احتمالا زمین را می‌بلعد. حتی اگر زمین از این سرانجام در امان بماند، باز هم با چرخیدن به دور کوتوله سفیدی که از خورشید به جا می‌ماند، تکه‌تکه خواهد شد.


ناسا هم چندی پیش فرضیه‌ای را اعلام کرد بر این نظریه که کوتوله‌های سفید قادرند بقایای سیاره‌های منظومه خود را ببلعند.


واندربرگ گفت: چیزی که می‌بینیم ممکن است مشابه نابودی منظومه شمسی خود ما در آینده باشد.


انتهای پیام/

ارسال نظر
هلدینگ شایسته