ادعای رویترز درباره کشته‌شدگان اعتراضات آبان / تکنیک دروغ بزرگ چیست؟

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری آنا؛ در حالی که پس از حوادث آبان ماه سال جاری رسانه‌های عربی و غربی سیاست کشته‌سازی و ادعاهای دروغ در این زمینه را دنبال می‌کردند، هر روز آمارهای غیررسمی، ادعایی و البته عجیب از تعداد کشته‌شدگان اغتشاشات منتشر می‌شد. در این زمینه شبکه‌های العربیه و بی‌بی‌سی در صدر رسانه‌های دروغ‌پرداز بودند و در عجیب‌ترین مورد، آمار کشته‌شدگان ایران را صدها نفر عنوان می‌کردند. 

این روند ادامه یافت تا اینکه شب گذشته خبرگزاری رویترز که مدعیان آزادی بیان آن را «بی‌طرف» می‌پندارند، در حالی که مقامات کشورمان هنوز آمار رسمی درباره تعداد کشته‌شدگان اعلام نکرده‌اند، مدعی کشته شدن حدود یک‌هزار و 500 نفر در اعتراضات آبان ماه شد! رویترز در این گزارش برای باورپذیر شدن مطلب توسط مخاطب، سیاست «در آمیختن بخشی از حق به مقدار زیادی باطل» را برگزید.

ساختمان شبکه رویترز

در گزارش ادعایی رویترز آمار به‌نقل از چندین مقام وزارت کشور بیان شده و برای باورپذیرتر کردن موضوع مدعی شده است که 17 نوجوان، حدود 400 زن و تعدادی از نیروهای امنیتی و پلیس در میان کشته‌شدگان هستند. این خبرگزاری که ید طولایی در تبدیل شدن به اتاق فرمان عملیات روانی انگلیس و آمریکا علیه ایران دارد و در موضوعات مربوط به مذاکرات هسته‌ای و «کمپین فشار حداکثری» نیز بازوی اصلی رسانه‌ای آمریکاست، منابع خود برای ارائه‌ این خبرسازی را افرادی در وزارت کشور و مقامات امنیتی عنوان کرده، ولی هیچ نامی از آنها به میان نیاورده است.

این گزارش در حالی منتشر شده است که مقامات دستگاه قضایی کشورمان بارها ادعای رسانه‌ها و منابع خارجی را درباره تعداد کشته‌شدگان و بازداشتی‌های حوادث آبان‌ماه تکذیب کرده‌اند. پیش‌تر نیز سازمان عفو بین‌الملل اعلام کرده بود که تعداد کشته‌شدگان اعتراضات آبان‌ماه در ایران دست‌کم 304 نفر است. 

واکنش‌ رسمی کشورمان به ادعای رویترز

علیرضا ظریفیان یگانه، رئیس مرکز ارتباطات و اطلاع‌رسانی دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی با تکذیب این ادعا گفت: این نحو از خبر نوشتن و ادعا کردن اساساً کار خاصی ندارد؛ کافی است بر مبنای یک برنامه از پیش تعیین‌شده عملیات روانی، یک‌سری ادعاها کنار هم چیده شود و وقتی هم از این رسانه درخواست منبع یا سند شود، شما را به موجودات نامرئی ارجاع می‌دهد که هیچ امکانی برای صحت‌سنجی آن وجود ندارد؛ لذا ادعای رویترز نه از باب امنیتی و اطلاعاتی، بلکه حتی از جنبه‌ خبری هم کاملاً بی‌ارزش و لطمه‌ شدیدی به اعتبار از پیش مخدوش این خبرگزاری وارد کرد.

وی افزود: حال که رویترز نمی‌خواسته منبع، سند یا حتی یک قرینه‌ کوچک ارائه کند، چرا به یک‌هزار و 500 نفر اکتفا کرده است؟ می‌تواند بگوید ۲۰ هزار نفر کشته‌اند، اما این خبرسازی‌های جعلی اعتباری ندارد.

رئیس مرکز ارتباطات و اطلاع رسانی دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی تصریح کرد: همان‌طور که در دستور رهبر معظم انقلاب آمده است، موضوع رسیدگی و دلجویی از خانواده‌های کشته‌شدگان اخیر در سه گروه ادامه دارد و پس از جمع‌بندی کامل این موضوع اطلاع‌رسانی‌ها انجام خواهد شد.

انتقاد ظریف از دروغ‌پردازی‌های رویترز

رویترز که از نگاه برخی کارشناسان رسانه، دومین خبرگزاری بزرگ و پر کار جهان است، در آیین‌نامه خود بندی دارد که تمام اعضای این سازمان رسانه‌ای را ملزم می‌کند همواره با ذکر دقیق نام منابع، اخبار حساس درباره تحولات مهم جهانی را گزارش کند. در این آیین‌نامه، استناد به منابع بی‌نام تنها به‌عنوان آخرین راهکار و صرفاً در مواردی نادر مجاز شمرده شده و در عین حال تأکید شده است که این منابع غیرقابل اتکاترین منبع برای خبرنویسی هستند؛ اما ظاهراً زمانی که پای اخبار ایران در میان است، این اصول برای رویترز چندان محلی از اعراب ندارند.

محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران

پیش‌تر نیز تحریف‌ها و خبرسازی‌های مکرر این خبرگزاری مورد انتقاد کارشناسان و مقامات مختلف قرار گرفته بود، به نحوی که محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان (که همواره تلاش کرده است رویکردی متعادل در قبال رسانه‌های خارجی اتخاذ کند) نتوانست در برابر گزارش‌های بی‌اساس رویترز سکوت کند و سوم تیر ۱۳۹۷ گفت: بدانید که خبرگزاری رویترز روزی ۵۰ خبر دروغ درباره اقتصاد ایران منتشر می‌کند.

نکته قابل تأمل اینجاست که این آمار را تنها گروهک تروریستی منافقین، چند روز قبل از انتشار این گزارش ارائه کرده بودند و در یک رویداد کاملا اتفاقی! رویترز دقیقا همین تعداد  را به عنوان قربانیان آشوب‌های آبان ماه جا زده است.

تکنیک «دروغ بزرگ» برای فریب افکار عمومی

«دروغ بزرگ»، یکی از تاکتیک‌های جنگ روانی محسوب می‌شود. این تاکتیک یکی از قدیمی‌ترین و سنتی‌ترین تکنیک‌های جنگ روانی است، اما هنوز هم مورد استفاده فراوانی در رسانه‌ها دارد و عمدتاً برای مرعوب کردن حریف یا حتی مرعوب کردن افکار عمومی استفاده می‌شود. در فریب با راهبرد دروغ بزرگ، کوشش می‌شود تا مخاطب مورد نظر به سمت یک فضای روانی متفاوت با واقعیت سوق داده شود. این فضای درونی باید به گونه‌ای ساخته و پرداخته شود که گروه هدف بدون ابراز مقاومت، در آن فضا قرار گیرد و مفاهیم و علائم انتقالی، مورد قبول و پذیرش او باشد.

معروف‌ترین مورد استفاده‌ای که از این تاکتیک شده، در زمان هیتلر و به‌وسیله «پاول یوزف گوبلز» بوده است. گوبلز می‌گفت: دروغ هر قدر بزرگ‌تر باشد، باور آن برای توده‌های مردم راحت‌تر است.

وی معتقد بود: این تاکتیک هم برای مرعوب کردن دشمن و هم تهییج افکار عمومی، تشویش نیروها و مرعوب کردن دشمن درباره نیروی دفاعی و دروغ‌هایی که در زمینه توان نظامی و تکنیکی است، به کار گرفته می‌شود که در زمینه استفاده از آن دچار بیماری خودباوری و خودبینی نیز می‌شود. 

گوبلز می‌افزاید: دروغ را به حدی بزرگ بگویید که هیچ‌کس جرئت و فکر تکذیب آن را نکند. بعضی مواقع دروغ‌هایی می‌گفتم که خودم از آنها می‌ترسیدم.

وی سیاست‌مدار ناسیونال سوسیالیست آلمانی است که از سال ۱۹۳۳ تا ۱۹۴۵ وزیر پروپاگاندای رایش سوم بود.

پروژه نفوذ و جاسوسی رویترز

گرچه امروزه افکار عمومی جهان رویترز را به‌عنوان یک خبرگزاری به اصطلاح معتبر می‌شناسند، ولی این تشکیلات همان بنیاد دروغ‌پراکنی است که 150 سال پیش با 100 هزار لیره رشوه و با یک قرارداد رسمی به نام و کام «رویتر» قصد بلعیدن کل ایران را برای 70 سال داشت. هم‌زمان با تب‌وتاب اروپا برای پيشرفت، حكومت قاجار در ایران مجموعه‌ قراردادهایی با اروپا بست كه تاب و توان كشور را ذره‌ذره می‌گرفت.

پاول یولیوس رویتر، بنیانگذار خبرگزاری رویترز

يكی از طرف‌های قرارداد، «پاول یولیوس رویتر»  بود كه معاهده‌ای با ناصرالدين‌شاه امضا كرد كه طبق آن امتياز ساختن هرگونه راه و راه‌آهن و سدها از دریای مازندران تا خلیج فارس و بهره‌برداری از همه معادن ایران (به جز طلا و نقره)، ایجاد مجاری آبی و قنات و کانال‌ها برای کشتی‌رانی یا کشاورزی، ایجاد بانک و هرگونه کمپانی صنعتی در سراسر ایران، حق انحصار کارهای عام‌المنفعه، استفاده و بهره‌برداری از جنگل‌ها برای مدت 70 سال و استفاده از گمرکات ایران به مدت 25 سال در ازای پرداخت 6 میلیون لیره انگلیسی و سود پنج درصد در اختیار رویتر قرار گرفت. وی یک کارآفرین آلمانی-بریتانیایی بود که در استفاده از تلگراف و مخابره اخبار در عصر خود از پیشگامان به‌شمار می‌رفت و همزمان روزنامه‌نگار و مؤسس آژانس خبری رویترز بود.

شدت وضعیت استعماری حاكم بر اعطای این امتياز اعتراضات گسترده‌ای را به‌دنبال داشت و اعتراض‌ روس‌ها مزيد بر علت شد تا پيش از اجرای قرارداد، ناصرالدين شاه حكم به لغو آن بدهد.

نازنین زاغری که به جرم جاسوسی در زندان است، در پوشش این بنیاد دروغ‌پراکنی وارد ایران شد و دنبال براندازی نظام بود که به‌وسیله دستگاه‌های امنیتی دستگیر شد. دامنه نفوذی‌ها به جریان اصلاح‌طلب نیز می‌رسد و چند خبرنگار وابسته به این جریان در رویترز مشغول کارند. طبعاً این افراد باید هزینه اقدامات خود را در راستای نفوذ در کشور پرداخت کنند.

نفوذ و دروغ‌پراکنی این بنگاه خبری تا آنجا پیش رفته است که با گزارش اخیر خود، سخنان مقام معظم رهبری را نیز تحریف کرده‌. در حالی که معظم له در 21 تیر سال 1378 فرمودند: «حتّی اگر یک حرفی که خون شما را به جوش می‌آورد به زبان آورند - مثلاً فرض کنید اهانت به رهبری کردند - باز هم باید صبر و سکوت کنید. اگر عکس مرا هم آتش زدند و یا پاره کردند، باید سکوت کنید.» رویترز اما با هدف القای اهداف شوم خود در جامعه، این جمله را جعل و گزارش کرد که «رهبر انقلاب از پاره کردن عکس عصبانی شد و گفت بروید آنها را سرکوب کنید»!

ایشان افزودند: مگر من بارها نگفته‌ام در اجتماعات کسانی که مخالفند، هیچ‌کس نباید رفتار خشونت‌آمیز داشته باشد؛ چون این اقدام دشمن را خوشحال می‌کند. بارها ما این حرف را گفتیم، چرا گوش نکردند؟! چرا گوش نمی‌کنند؟! حتی اگر حرفی که خون شما را به جوش می‌آورد به زبان آوردند (مثلاً فرض کنید اهانت به رهبری کردند) باز هم باید صبر و سکوت کنید. اگر عکس مرا هم آتش زدند یا پاره کردند، باید سکوت کنید. نیرویتان را برای آن روزی که کشور به آن نیازمند است، برای آن روزی که نیروی جوان و مؤمن و حزب‌الّلهی باید در مقابله با دشمن بایستد، جمع کنید.

و بالاخره اینکه به نظر می‌رسد با بی‌اعتبار شدن رسانه استعمار پیر (بی بی سی) و گاف‌هایی که این شبکه خبری در قبال رویدادهای ایران داده است، رویترز ماموریت ناتمام بنگاه خبرپراکنی ملکه را برعهده گرفته؛ رویدادی که در گام اول با یک رسوایی بزرگ همراه بود.

انتهای پیام/4106/4033/