کمبود بودجه برنامه کودک شبکه سحر را به تعطیلی کشاند/ نقش مهم اثرگذاری روی کودکان کشورهای منطقه برای مقابله با تهاجم فرهنگی

به گزارش خبرنگار حوزه رادیو و تلویزیون گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری آنا، تولید و پخش برنامه‌های مختص به کودکان از راهبردی‌ترین استراتژی‌های رسانه‌ای در جهان امروز است. چرا که به باور بسیاری از جامعه شناسان صاحب نام همچون آنتونی گیدنز شاکله عقاید ملی و مذهبی؛ سیاسی و ایدئولوژیک ریشه در دوران کودکی افراد دارد که در نظام خانواده، مدرسه و سینما و تلویزیون شکل گرفته است.

با توجه به هجمه شدید رسانه‌ای غرب به ویژه در منطقه خاورمیانه که بخش عمده‌ای از بافت جمعیتی مردمانش را مسلمانان شکل داده‌اند، معاونت برون مرزی صداوسیما به درستی متوجه این امر خطیر شده و از طریق شبکه جهانی سحر اقدام به ساخت مجموعه‌های کودکان به سه زبان کردی، آذری و اردو کرده که در سال‌های اخیر قرار گرفتن شخصیت نوستالژیکی چون «قلقلی» که خاطرات شیرین سه نسل از کودکان ایرانی را رقم زده نیز برجذابیت‌های سمعی و بصری آن افزود.

در همین خصوص گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری آنا گفتگویی با  محمدرضا سعیدی تهیه کننده برنامه‌های کودک شبکه سحر که خدمتتان تقدیم می‌شود.

آنا: سال های درازی است که شبکه سحر، در کانال های مختلفش، سابقه تولید برنامه ویژه کودکان و نوجوانان را رقم زده است. سازنده سری اخیر این برنامه که همچنان بازپخش آن روی آنتن است، شما بوده‌اید که این بار این برنامه‌ها را از طریق یک الگوی هم افزایانه و برای پخش از سه کانال اردو، آذری و کردی تهیه کردید. انگیزه‌تان از تهیه کنندگی برنامه کودک شبکه سحر چه بود؟

سعیدی: شبکه جهانی سحر به عنوان شبکه‌ای عام، ذائقه‌های مختلف خانوادگی را با تولید، تأمین و پخش برنامه‌های متنوع درقالب‌های نمایشی، مستند، جنگ و مسابقه و موضوعات مختلف فرهنگی و سیاسی و اقتصادی و حتی ورزشی تأمین می‌کند. این شبکه در کنار این برنامه‌ها، برنامه‌های خبری داخلی و بین‌المللی را پوشش می‌دهد. بنابراین تهیه برنامه‌هایی با موضوعیت کودکان برای کشورهای همسایه که در معرض تهاجم گسترده فرهنگی غرب هستند، از اولویت ها به حساب آمده و با همین رویکرد تصمیم به تهیه و پخش برنامه‌های کودک به زبان‌های اردو، آذری و کردی گرفتیم.

آنا: در هر سه سری کردی، آذری و اردوی برنامه کودک که شما تهیه کردید، یک شخصیت جذاب به نام «قلقلی» حضور دارد که ما ایرانی‌ها خاطرات شیرینی با او داریم. شما این بار شهرام لاسمی را به بچه‌های غیر ایرانی هم معرفی کردید. چرا از شهرام لاسمی که تداعی کننده شخصیت دوست داشتنی «قلقلی» برای کودکان ایرانی است، در این برنامه‌ها استفاده کردید؟

سعیدی: دلیلش واضح است. سه نسل از کودکان کشورمان خاطرات شیرین و فراموش نشدنی از برنامه کودک با اجرای عمو قناد و قلقلی دارند و ما نیز می‌خواستیم تداعی کننده همین خاطرات بی‌نظیر برای کودکان کشورهای همسایه باشیم. بنابراین «قلقلی» در کنار مجری‌های اردو،  آذری و کردی زبان به ایفای نقش پرداخت که بازخوردش هم بی نظیر و باور نکردنی شد. دلیل جذب بچه‌های کشورهای همسایه به «قلقلی» هم دقیقا مشابه جذب کودکان ایرانی است چرا که وی با حرکات بدن، تخیل کودکان را با خود همراه کرده و در کنار مجری‌ها پیام‌های مدنظر را به آنان منتقل می‌کرد، در حالی که لحظات بسیار پرنشاطی هم در برنامه برایشان فراهم می‌شد.

آنا: مدت زمان برنامه های کودک شبکه سحر چقدر بود؟

سعیدی: برنامه‌های کودک شبکه جهانی سحر در ۳۰۰ کلاکت ۲۵ دقیقه‌‌ای از ساعت ۴ الی ۵ بعدازظهر به وقت تهران به روی آنتن می‌رفت و با موضوعات سبک زندگی، فرهنگ و تاریخ و مذهب به کودکان کشورهای همسایه ارایه شد. البته در آیتم‌ها موضوعاتی شامل «چی بخوریم؟»، «نقاشی»، «انیمیشن»، «کاردستی» و «قصه گویی» مجریان هم گنجانده شده بود.

آنا: ترویج موضوعات سبک زندگی، فرهنگ یا تاریخ برای کودکان مربوط به کشور ایران بود یا به کشورهای خودشان هم معطوف می‌شد؟

سعیدی: هر دو وجه را لحاظ می‌کردیم. یعنی کودکان هندی و پاکستانی، آذربایجانی و کرد با آثار تاریخی، فرهنگ و سبک زندگی مردم ایران و به ویژه کودکان ایرانی و همچنین سرزمین‌های مادری خودشان توامان آشنا می‌شدند و هدف ما نیز دقیقا این بود که ارزش‌های ایرانی و اسلامی را در قالب برنامه کودک شبکه سحر با جذاب‌ترین روش‌ها و کاملا نشاط آور به کودکان کشورهای همسایه منتقل کنیم تا در حقیقت مقابل فرهنگ سخیف غرب به نوعی واکسینه شوند.

آنا: در رقابت با آثار کودک غربی مانند «شرک» حتما کار بسیار سختی برای راضی کردن والدین کودکان کشورهای همسایه به تماشای برنامه‌های کودک سحر داشتید؟

سعیدی: دقیقا. برای این که در کشورهای همسایه ایران محدودیتی برای پخش برنامه‌های کودکان وجود ندارد و به روزترین سریال‌ها یا فیلم‌های کودک و نوجوان به راحتی در اختیار خانواده‌ها توسط ماهواره یا سی دی قرار دارد. ولی همین نکته هم می‌توانست نقطه قوت کار ما باشد چرا که عمده مردم در کشورهای پاکستان، آذربایجان و حتی کردستان عراق پایبند به اخلاقیات و مذهب اسلام هستند و آثار ویژه کودک غربی نیز با همه جذابیت‌های بالای سمعی و بصری فاقد رعایت چنین ارزش‌هایی است. بنابراین ترجیح والدین این بود که کودکان‌شان لحظات شاد و مفرح خود را پای برنامه‌های کودک ما سپری کنند چرا که خیالشان از ترویج موارد غیر اخلاقی کاملا راحت بود.

آنا: تولید برنامه‌ها به چه شکل بود؟ آیا از روش ترکیبی هم استفاده می‌کردید؟

سعیدی: تولید به شکل کروماکی بود. از پرده کروماکی یا استودیوی مجازی با همه دشواری‌های فنی برای هرچه جذاب تر شدن برنامه‌‍ها استفاده می‌کردیم که به لحاظ جذابیت‌های سمعی و بصری فوق العاده مثبت بود.

آنا: برنامه‌های کودک شبکه سحر در چند قسمت به روی آنتن رفت؟ و آیا برنامه‌های کودک به صورت زنده پخش می‌شد؟

سعیدی: برنامه‌های کودک زنده روی آنتن نمی‌رفت و به صورت تولیدی ضبط و پخش می‌شد. در واقع به ۹۰۰ قسمت تقسیم می‌شد که شامل ۳۰۰ قسمت برنامه کودک آذری؛ ۳۰۰ قسمت برنامه کودک اردو و ۳۰۰ قسمت برنامه کودک کردی بود.

آنا: در همه این ۹۰۰ قسمت عناصر تولید یکسان بود؟ منظورم این است که آیا یک محتوای یکسان، فقط به زبان‌های مختلف برگردانده و ضبط می‌شد؟

سعیدی: طبیعتا خیر. بافت فرهنگی و جغرافیایی هر کدام از این سه منطقه کاملا متفاوت است. مثلا آداب و رسوم اجتماعی در کشور آذربایجان فرق بسیاری با کردستان عراق یا کشور پاکستان دارد بنابراین توصیه‌های تغذیه‌ای مجری برنامه کودک آذری با توصیه‌های تغذیه ای برنامه کودک اردو زبان و همینطور کردی کاملا متفاوت بود. نوع نقاشی‌ها و انیمیشن‌ها -که قرار بود تداعی کننده جاذبه‌های گردشگری در ذهن کودکان باشد- با توجه به شاخصه‌های معماری شهری هر دسته از آن‌ها انتخاب و پیش بینی می‌شد.

آنا: و نقش «قلقلی» هم متفاوت بود؟

سعیدی: خیر. از آنجا که «قلقلی» از طریق پانتومیم و حرکات بدن به مجری‌ها در رساندن مفاهیم مدنظر کمک می‌کرد از سوی کودکان آذری، پاکستانی و کرد به راحتی درک می‌شد و با وی ارتباط صمیمی برقرار می‌کردند. درست مثل کودکی خودمان که «قلقلی» کمک کننده به عمو قناد بود وقتی برای مان توصیه‌های بهداشتی، غذایی و یا کمک کردن به والدین را داشت.

آنا:  برنامه‌های کودک در شبکه سحر قبل از شما هم  تولید و پخش می شد؟

سعیدی: بله. حدود ده سال است که برنامه‌های کودک در شبکه سحر تولید و پخش می‌شود. منتهی ما سعی کردیم که با استقاده از قلقلی و پرده کروماکی و خلاقیت‌های مجری‌های جوان که هرکدام مسلط به زبان مدنظر و بافت فرهنگی و اجتماعی مناطق آذری، کردی و اردو بودند سطح کیفی را به نحوی چشمگیر افزایش دهیم که تا حدود بسیار زیادی هم موفق شدیم.

آنا: و چرا تولیدش متوقف شد؟

سعیدی: مشکلاتی بود که عمدتا مربوط به بودجه می‌شد. در حال حاضر دوباره بررسی‌هایی برای شروع برنامه‌های کودک در شبکه سحر در حال انجام است که باید روال اداری و مدیریتی خود را طی کند و اگر بنا به تولید دوباره برنامه های کودک شبکه جهانی سحر شد، حتما محتوای برنامه‌ها نیز کاملا به روز و با جدیدترین دستاوردهای تصویری تهیه و پخش خواهد شد.

البته هم اکنون بازپخش برنامه‌های کودک به هر سه زبان در شبکه سحر ادامه دارد ولی هنوز تصمیمی برای ساخت مجدد گرفته نشده است.

انتهای پیام/4139/