ابن ابی‌البیان؛ استاد داروشناس

به گزارش خبرنگار حوزه آیین و اندیشه گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری آنا، بارها شنیده‌ایم که گذشته چراغ راه آینده است. این چراغ، روشنگر مسیری است که به ساختن بنای تمدن ایرانی اسلامی می‌انجامد. چراغی که انوار روشنگرش حاصل تلاش صدها حکیم، هنرمند و فیلسوف مسلمان است که از قرن‌ها پیش خشت به خشت این بنای سترگ را روی هم گذاشته‌اند.

با شما مخاطب گرامی قراری گذاشته‌ایم تا هر روز به بهانه عددی که تقویم برای تاریخ آن روز به ما نشان می‌دهد، به زندگی یکی از مشاهیر و بزرگان تاریخ کهن ایران و اسلام مختصر اشاره‌ای کنیم تا بتوانیم پس از یک سال، با این انوار روشنگر چراغ تمدن و فرهنگ آشنا شویم. به این منظور هر روز صبح، بخشی از تاریخ کهن خود و افتخارات آن را مرور خواهیم کرد.

برای خوشه‌چینی از این خرمن دانش و فرهنگ، جلد اول کتاب «تقویم تاریخ فرهنگ و تمدن اسلام و ایران» تألیف دکتر علی‌اکبر ولایتی که به سال ۱۳۹۲ در انتشارات امیرکبیر به زیور طبع آراسته شده، بهره برده‌ایم.

داود بن سلیمان بن ابی الفرج (556-640ق) ملقب به «سَدیدالدین» و «ابن ابی‌البیان» پزشک و داروسازی مصری است.

بیشترین آگاهی‌های ما از او از طریق شاگردش، ابن ابی‌اصیبعه به دست آمده است. ابن ابی‌البیان در قاهره به دنیا آمد و پزشکی را نزد هبة‌الله بن جُمَیع و ابوالفضل بن ناقد آموخت و در بیمارستان ناصری قاهره به تدریس و طبابت مشغول شد.

وی پزشکی چیره‌دست بود. احاطه او بر نظریات جالینوس در طب ستودنی است. توانایی او در ترکیب داروها و داروشناسی زمان خود بی‌نظیر بود. او چندی پزشک مخصوص الملک العادل ابوبکر ین ايوب ایوبی بود. ابن ابی‌البیان بیش از 80 سال زندگی کرد و در 640ق درگذشت. چند اثر ارزشمند از او باقی مانده است.

«اقراباذین» که مهم‌ترین اثر او در داروسازی است، دوازده بخش دارد که در آن نام داروهای گوناگون و رایج در بیمارستان‌ها و داروخانه‌های مصر، عراق و شام جمع‌آوری شده است. بخش یازدهم این کتاب به داروهای دندان‌پزشکی اختصاص دارد.

2. رسالة المُجَرّبات، در این کتاب مؤلف نسخه‌های پزشکی را که برای مداوای بیماران به کار می‌برده، در شکل دارونامه‌ای آورده است. نسخه خطی از این اثر در کتابخانه بادلیان نگه‌داری می‌شود.

3. مختارات من کتاب الحاوی، تنها نسخه خطی آن در کتابخانه «چستربیتی» نگهداری می‌شود.

4. تعالیق علی کتاب العلل و الاعراض لجالینوس، اکنون نسخه‌ای از آن موجود نیست، اما ابن ابی اصیبعه آن را از آثار ابن ابی البیان ذکر کرده است.

 انتهای پیام/4104/پ