شعبده‌بازی اروپایی‌ها در وین!

به گزارش گروه رسانه‌های دیگر خبرگزاری آنا،مقامات اروپایی و در رأس آنها فدریکا موگرینی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، مانور تبلیغاتی زیادی بر روی کلیدواژه "اینستکس" صورت داده‌اند!"اینستکس" به‌جای آنکه به یک ساختار کاربردی و عملیاتی برای تأمین خواسته‌های حداقلی ایران در برجام تبدیل شود، به اسم رمز "وادارسازی ایران به حفظ تعهدات خود در برجام" مبدل گردیده است! نشست دیروز وین نشان داد که مقامات اروپایی همچنان تفاوتی میان "عمل به تعهدات خود" و "شعبده‌بازی کودکانه" قائل نیستند! در نشست اخیر ایران و اعضای ۱+۴ در وین نیز این موضوع مشهود بود. در این خصوص نکاتی وجود دارد که نمی‌توان به سادگی از کنار آنها گذشت :

نخست اینکه مرحله‌بندی شدن و قطره‌چکانی بودن ساختار اینستکس منبعث از رایزنی‌ها و توافقات پشت پرده مایک پمپئو وزیر خارجه آمریکا و ژان ایو لودریان وزیر امور خارجه فرانسه(به نمایندگی از تروئیکای اروپایی) بوده است. ازاین‌رو اینستکس محصولی اروپایی- آمریکایی محسوب می‌شود نه اروپایی! از منظر ماهوی باید ابتدا بپرسیم که اساساً ازلحاظ ماهیتی با چه پدیده‌ای مواجه هستیم؟ آیا اینستکس یک سازوکار حقوقی است؟ سازوکاری اقتصادی بوده و یا اصلاً سازوکاری امنیتی است؟ این‌ها تماماً مواردی هستند که خود سران اتحادیه اروپا نیز به‌طور واضح آن‌ها را مشخص نکرده‌اند.مقامات اروپایی با گره زدن بند‌های این کانال مالی با موضوعاتی نظیر توان موشکی، توان منطقه‌ای و همچنین FATF، نشان دادند که به این سازوکار به‌عنوان یک متغیر مستقل حقوقی نگاه نمی‌کنند، بلکه آن را به‌عنوان اهرم فشاری مضاعف بر ایران در دست دارند تا از طریق آن خواسته‌های خود را به تهران تحمیل کنند. اظهارات وقیحانه اخیر امانوئل ماکرون رئیس‌جمهور فرانسه در خصوص لزوم انعقاد توافق جدید با ایران بیانگر همین حقیقت است. در بعد ساختاری اینستکس نیز همچنان با ابهامات فراوانی روبه‌رو هستیم؛ ازجمله اینکه قرار بود اینستکس کانالی در راستای جبران بدعهدی آمریکا ذیل برجام توسط کل اتحادیه اروپا باشد، این درحالی است که در حال حاضر با تقسیم‌کار تروئیکای اروپایی یعنی سه کشور آلمان، فرانسه و انگلیس مواجه هستیم.ضمن آنکه سطح‌بندی و مرحله‌بندی کردن اینستکس نیز اساساً کارآیی آن را به‌صورت کامل از بین برده است.

اکنون اتحادیه اروپا نه‌تنها از یک‌سو این سازوکار را پیچیده نشان داده، بلکه از سوی دیگر دست به تغییرات ساختاری در آن زده است. یعنی آنها نه‌تنها تعهدات خود را کاهش داده‌اند بلکه مطالباتی را نیز از ایران دارند. تمامی این موارد نشان می‌دهد که اروپا یک بازی هدفمند را آغاز کرده که در قبال ارائه یک سازوکار مبهم که وضعیت حقوقی آن‌هم اصلاً روشن نیست قصد دارد تا امتیازات تازه‌ای را افزون بر تعهدات برجامی از ایران دریافت کند.

به‌طور مسلم جمهوری اسلامی ایران و وزارت امور خارجه کشورمان نباید از این پدیده استقبال به عمل‌آورده و حتی آن را به‌مثابه گام اول اروپا در ایجاد ارتباط اقتصادی تلقی کنند. تنها راه ممکن این است که ایران باید بازی اروپا را از حوزه دیپلماسی پنهان به حوزه دیپلماسی آشکار بکشاند به این معنا که از طرف اروپایی بخواهد که سازوکار اینستکس را به‌صورت کامل و جزئی شرح داده و از همه مهم‌تر بخواهد که اروپا آن تنها در یک گام و در حوزه‌های مدنظر ایران نظیر حوزه بانکی و نفتی به اجرا دربیاورد؛ باید از اروپا این مطالبه را به‌صورت جدی داشته باشیم که ابتدا این سازوکار را شفاف کند و پس‌ازآن بررسی کنیم که آیا وزن این سازوکار به‌اندازه‌ای هست که بتوان گفت اروپا به تعهدات خود در ذیل برجام عمل کرده است یا خیر.

تا زمانی که اروپا به تاکتیک ابهام سازی در قبال اینستکس ادامه می‌دهد، عقلانیت سیاسی ایجاب می‌کند که ما هم در مواجه با این مکانیزم گارد بسته‌ای را اتخاذ کنیم، چرا که در غیر این صورت تاکتیک ابهام سازی اروپا در قبال اینستکس ادامه‌دار خواهد شد و در آینده نیز می‌تواند هزینه‌های گزافی را به اقتصاد و سیاست خارجی ایران وارد کند.درنهایت اینکه اینستکس هم در سطح ساختاری، ماهوی و اجرایی مبهم بوده و لازم است به‌صورت کامل از سمت طرف اروپایی تشریح شود.

منبع:رسالت

انتهای پیام/4112/