مرکل-مکرون و دغدغه اروپای جدید

گروه بین‌الملل خبرگزاری آنا، آنگلا مرکل و امانوئل مکرون هر دو از اروپایی سخن می‌گویند که بتواند در مقابل ملی‌گرایی و جریان‌های راست افراطی مقاوم باشد؛ اما به نظر می‌رسد تحقق این رؤیای مشترک چندان آسان نباشد.

هم‌اکنون جریان‌های راست افراطی، سراسر کشورهای اروپایی را احاطه کرده و روزبه‌روز بر قدرت آن‌ها افزوده می‌شود. شهروندان کشورهای مختلف اروپایی نیز تحت تأثیر ناتوانی احزاب سنتی اعم از محافظه‌کار و سوسیال‌دموکرات به جریان‌های ملی‌گرا و ضداروپایی گرایش پیدا کرده‌اند.

اخیراً صدراعظم آلمان و رئیس‌جمهور فرانسه در دیدار با یکدیگر، بار دیگر از اروپای جدید و دغدغه خود در قبال آن سخن گفته‌اند. بااین‌حال، مختصات اروپای جدید از دید مرکل و مکرون اساساً در هاله‌ای از ابهام قرار دارد. بر این اساس مشخص نیست که منظور دو سیاستمدار مطرح اروپایی از اروپای جدید چیست؟

رئیس‌جمهور فرانسه در این خصوص می‌گوید: «از آلمان می‌خواهم تا مرحله جدیدی را در حیات اروپا با فرانسه کلید بزند تا بتوان اروپایی ساخت که از به دام افتادن جهان در هرج‌ومرج جلوگیری و صلحی جهانی را برقرار کند. کشورهای عضو اتحادیه اروپا و در رأس آن‌ها فرانسه و آلمان وظیفه دارند که اجازه ندهند مردم به دام آشوب‌ها گرفتار شوند. اروپا باید بتواند مردم جهان را در مسیر صلحی جهانی همراهی کند.»

این اظهارات در حالی صورت می‌گیرد که موضوعاتی مانند تشکیل سازوکار ویژه مالی اروپا و تشکیل ارتش واحد اروپایی در هاله‌ای از ابهام قرار دارد. بسیاری از تحلیلگران مسائل اروپا معتقدند که توان آلمان و فرانسه به‌عنوان دو بازیگر اصلی اروپا برای مدیریت وضعیت موجود اروپا بسیار محدود است. در چنین شرایطی سخن گفتن مرکل و مکرون از اروپای جدید تا اندازه زیادی ایده‌آلگرایانه به نظر می‌رسد.

نباید فراموش کرد که محبوبیت رئیس‌جمهور فرانسه طی روزهای اخیر و متعاقب افزایش نارضایتی‌های عمومی در این کشور به حدود 25 درصد کاهش پیدا کرده است. در کشور آلمان نیز دولت ائتلافی آنگلا مرکل وضعیت مناسبی ندارد و محبوبیت آن در نزد افکار عمومی به حدود 30 درصد رسیده است. شکست حزب متبوع مرکل (حزب دموکرات مسیحی) در انتخابات محلی ایالت «بایرن» و «هسن» موجب شد تا وی اعلام کند که تنها تا 2021 صدراعظم آلمان خواهد بود. ازاین‌رو مقامات دو کشور آلمان و فرانسه هر دو دارای شرایط سیاسی باثباتی در داخل کشور خود نیستند. بدیهی است که همین مسئله قدرت مانور آن‌ها در معادلات اروپای واحد را نیز به‌شدت کاهش خواهد داد.

سؤال اصلی اینجاست که چه کسی قصد دارد مسئولیت گذار به اروپای جدید را بر عهده گیرد؟ بدون شک مرکل و مکرون دارای توانایی لازم در این خصوص نیستند زیرا حضور آن‌ها در رأس معادلات سیاسی کشورهایشان در آینده‌ای نزدیک در هاله‌ای از ابهام قرار دارد.

بسیاری از تحلیلگران مسائل داخلی فرانسه معتقدند که مکرون سرنوشتی مشابه سارکوزی و اولاند پیدا خواهد کرد و در انتخابات ریاست جمهوری 2022 قادر به حضور مجدد در کاخ الیزه نخواهد بود. ازاین‌رو مشخص نیست که در آینده، چه کسانی قدرت را در پاریس و برلین در دست خواهند گرفت.

در حال حاضر، رقابت نزدیکی میان دو حزب سوسیال‌دموکرات و دموکرات مسیحی بر سر جانشینی مرکل وجود دارد. ضمن اینکه حزب راست افراطی «آلترناتیوی برای آلمان» نیز برای کسب مسند صدراعظمی خیز برداشته است.

در کشور فرانسه نیز مارین لوپن رهبر جبهه ملی فرانسه (وابسته به جریان راست افراطی) مشغول یارگیری گسترده سیاسی و اجتماعی در کشورش برای جبران شکست انتخابات ریاست جمهوری 2017 و راه‌یابی به کاخ الیزه است. این در حالی است که دو جریان سنتی فرانسه، یعنی سوسیالیست‌ها و محافظه‌کاران دارای شرایط مناسبی برای احیای قدرت ازدست‌رفته خود نیستند.

درنهایت اینکه، سخنان اخیر رئیس‌جمهور فرانسه و صدراعظم آلمان در خصوص ایجاد اروپای جدید نمی‌تواند جنبه‌ای اجرایی و عملیاتی پیدا کند؛ موضوعی که آنگلا مرکل و امانوئل مکرون خود نیز در خفا نسبت به آن اذعان دارند.

*تحلیلگر مسائل بین‌الملل

انتهای پیام/4106/4093/